W miejscu, skąd wyruszano na pielgrzymki do Częstochowy stoi kapliczka z drewnianą figurą Jana N. (nad: Pietrosul)

Naprzeciwko kościoła i dzwonnicy znajduje się ukwiecona drewniana domkowa kapliczka z czterospadowym eternitowym daszkiem i ozdobnie wyciętym otworem, w niej ludowa drewniana polichromowana figura Jana N.  nawiązująca do tradycji rzeźby rokokowej, wygięta w pięknym kontrapoście, z nowym krzyżem w ręku. XIX wiek (nad: L.J., zobacz kartę obiektu >>)

W prostej murowanej kapliczce domkowej rezyduje rzeźba Jana N. z 1788 roku. Jest to drewniana polichromowana figura pomalowana niezliczonymi warstwami farby, z widocznymi ubytkami. Dzikość tego wizerunku robi niesamowite wrażenia (nad: L.J., zobacz kartę obiektu >>)

Na terenie kościelnym drewniana figura Jana Nepomucena we wnęce czterokondygnacyjnej murowanej kapliczki słupowej (nad: L.J., zobacz kartę obiektu >>). Niestety poczynając od remontu w roku 2012 figury nie ma w kapliczce, a kolejne wizje lokalne (maj 2019) potwierdzają ten stan. Obiekt uznaję więc za zaginiony, co nie zwalnia od ustalenia jego losów

Na ołtarzu w prawej kaplicy w kościele Narodzenia Najświętszej Marii Panny i św. Sebastiana umieszczono współczesną polichromowaną figurkę Jana N. z drewna lipowego o wysokości 63 cm. Wykonana przez Andrzeja Matysiewicza z Lublina i w 2017 roku umieszczona w kościele (nad: Pietrosul)

Jeszcze niedawno w pięknej drewnianej kapliczne brogowej rezydował malowany wieloma warstwami farby olejnej drewniany Jan N. wyglądał, jakby miał czarne okulary. Kapliczka pochodzi z  XX wieku, figura z XIX i nawiązuje do tradycji rzeźby rokokowej (nad: L.J., zobacz kartę obiektu >>). Niestety wizja lokalna K.Z. z kwietnia 2015 wykazała, że kapliczka jest pusta. Obawiamy się, że oznacza to kradzież (>>) i utratę tego obiektu (uwaga: sprawdzić)

Murowana kapliczka z połowy XIX wieku, nie już w niej figury świętego. O kapliczce tej mówi się w kontekście Jana Nepomucena, jednak najbardziej prawdopodobne jest, że poświęcona była Janowi Bożemu, a rezydowała w niej figura znajdująca się obecnie w północnej niszy w nawie kościoła parafialnego św. Jana Chrzciciela. Rzeźba ta podpisana jest na podstawie "Św. Jan", co wywołało z biegiem lat szereg nieporozumień - przypisywano ją przede wszystkim do XVIII-wiecznej kapliczki na Podzamczu sugerując daleko idą zmiany wyglądu (zmiana krzyża i palmy na Dzieciątko, a biretu na aktualną fryzurę). Rzeźba ta przedstawia św. Jana Bożego trzymającego na ręku dzieciątko, które bawi się, szarpiąc mu brodę. Pozostawiam tę pozycję spisu opatrzoną "-/¿" z uwagi na długotrwałe próby wyjaśnienia jej atrybucji i statusu, ale również dlatego, że aktualne wyjaśnienia tej historii nie są stuprocentowo pewne. Istnieje bowiem analogia figury JN z Dzieciątkiem - to Bieleckie Młyny (gm. Morawica, pow. Kielce, d.woj. sandomierskie (>>). Nie jest wykluczony też związek tego przedstawienia z legendą o Janie Kantym wskrzeszającym dziecko (nad. Pietrosul, uzup: Ł. za "Głos Ziemi Bychawskiej" 1(20) i 2 (21), 2005)

Murowana kapliczka z połowy XVIII wieku, nie już w niej figury Jana N. Ufundował ją Dominik Stoiński herbu Rawicz, od 1725 roku właściciel dóbr Podzamcze. Obiekt stanął przy nowej drodze łączącej miasto z tzw. „traktem warszawskim”. Jest podobny do kapliczki w Mełgwi-Podzamczu (zobacz niżej). Nie jest to przypadek, ten majątek również należał do Stoińskich. Kapliczka jest barokowa, wymurowana z cegły na rzucie zbliżonym do trójkąta o dwóch bokach wklęsłych i trzecim lekko wybrzuszonym. Naroża ujęte pilastrami toskańskimi są gierowane, zastosowano spływy wolutowe flankujące silnie wyeksponowane naroża cokołu oraz uskokowe gzymsy. Tubylcy mówią, że ksiądz Bereza (proboszcz w latach latach 1983–1997) zabrał ją, bo bał się kradzieży. I rzeczywiście, po latach rzeźba odnalazła się w jednej z szaf domu parafialnego. Wyrażana tu niegdyś nadzieja, że kiedyś wróci na swoje właściwe miejsce nie spełniła się - od roku 2015 rezyduje ona w skansenie Muzeum Wsi Lubelskiej (nad: L.J. uzup: Pietrosul)

W murowanej domkowej kapliczce koło Gminnej Biblioteki Publicznej, opodal mostu na Chodelce, jest polichromowana figura Jana N. w stylu ludowym, z krzyżem i palmą. U jej stóp mała szablonowa figurka Floriana (nad: Pietrosul)

Koło stacji PKP ustawiono szklaną klatkę na słupie, a w niej zamknięto współczesną szablonową figurą Jana N. z firmy Popiel w Kielcach (zobacz >>) (nad: P.Ku.)

W parafii św. Floriana znajduje się obraz (akwarela?) przedstawiający Jana N. z aniołem trzymającym palmę i unoszącym się nad jego głową, na tle krajobrazu Pragi (nad: Pietrosul)

W pięknie odremontowanej starszej kapliczce przydrożnej, domkowej, krytej gontem, umieszczono współczesną (2011) figurę Jana N. dłuta Pawła Jałowiczora z Jaworzynki. Poprzednia rzeźba z kapliczki - popiersie Jana N. - skradziona (>>) w latach 70. XX wieku (zobacz niżej) (nad: (nad: (nad: Pietrosul)

W starej kapliczce nie zawsze rezydowała współczesna rzeźba (zobacz wyżej). Dawniej było tam 60-centymetrowe popiersie św. Jana Nepomucena, które zostało skradzione (>>) w latach 70. XX wieku (nad: Pietrosul)

Murowana kapliczka ponepomucka, nie ma już w niej figury Jana N. - skradziona (>>). Usytuowana na obrzeżu parku dworu Jastków, niedaleko stawów (uwaga: obiekt notowany tu dawniej pod hasłem Jastków, co zapewne było słuszne historycznie, ale nie według dzisiejszych podziałów administracyjnych)

Druga figurka Jana N. w kapliczce została również (jak jej poprzedniczka, zobacz wyżej) skradziona (>>) (nad: Pietrosul)

• Biłgoraj (gm. i pow. Biłgoraj): przy dawnym trakcie zamojskim, czyli przy zbiegu ulicy Zamojskiej i Łąkowej okazała kamienna figura Jana na dużym cokole. Przy tej figurze biłgorajskie rodziny i znajomi w czerwcu każdego roku żegnali wyruszających w świat sitarzy, jako że w tej okolicy Jan N. uważany jest również za PATRONA DŁUGICH PODRÓŻY. Obrzęd ten - a dokładnie jego rekonstrukcję - pokazała TVP 3.06.2004. Jan stoi na kwadratowym cokole z tablicą fundacyjną. Figurę wyrzeźbił w 1821 roku August Kuczyński. Św. Jan Nepomucen przyciska do piersi krzyż, a wokół jego głowy znajduje się pięć gwiazd

• Biłgoraj (gm. i pow. Biłgoraj): przy ulicy Krzeszowskiej 75a, po jej południowej stronie, stoi drewniana kapliczka malowana na biało, z brązowymi zdobieniami, z połowy XIX wieku. Napis "1917 R" wskazuje zapewne datę remontu. Wewnątrz ludowa drewniana polichromowana figura Jana N. o skręconych szatach (uwaga: poprzednio w tym miejscu znajdował się wpis "drewniany Jan N. w wysokiej murowanej i bielonej kapliczce II połowa XIX wieku" - odszukać w źródłach i ustalić prawidłową lokalizację)

• ¿ Biłgoraj (gm. i pow. Biłgoraj): przy ul. Krzeszowskiej, po jej północnej stronie, w pobliżu skrzyżowania z ul. Graniczną i mostu na Białej Ładzie, stoi podejrzana o nepomuckość zielona kapliczka. Nie ma w niej figury Jana N., jest figurka MB i święte obrazki (nad: Pietrosul)

• - Biłgoraj-Puszcza Solska (gm. i pow. Biłgoraj): na postawie źródeł sporządziłem niegdyś notatkę: w tej dawnej wsi, dziś dzielnicy Biłgoraja, przy drodze do centrum miasta stoi drewniany Jan N. o precyzyjnie rzeźbionych detalach. Wiem, że dziś Jana tam nie ma - pozostaje pytanie, czy kiedykolwiek był i ewentualnie co się z nim stało

• - Korytków Duży (gm. i pow. Biłgoraj, ): była tu, na skrzyżowaniu dróg z Lublina do Biłgoraja oraz z Korytkowa do przeprawy przez rzekę Białą Ładę płynącej na wschód od tej szosy, drewniana kapliczka z połowy XIX wieku z figurą Jana N., w tej chwili w skansenie - Muzeum Wsi Lubelskiej w Lublinie (zobacz wyżej). Była to wolno stojąca, brogowa drewniana kapliczka przydrożna. Zbudowana z drewna sosnowego na podmurówce, posiada czterospadowy daszek, pokryty dranicami, z mocno wysuniętym okapem, wspartym na profilowanych słupach, z płotkiem ze sztachetek. Całość zwieńczona drewnianą sterczyną z żelaznym, kutym krzyżem. Oryginalna rzeźba św. Jana Nepomucena została skradziona (>>) jeszcze w Korytkowie w 1968 roku (uwaga: należy sprawdzić, czy w tym miejscu nie postawiono kopii figury i kapliczki)

• Korytków Duży (gm. i pow. Biłgoraj): mieszka tu rzeźbiarz ludowy  Aleksander Iwańczuk. Jedną z jego rzeźb przedstawiającą Jana N. z roku 2001 znam z fotografii w "Twórczości Ludowej". Nie znając jej miejsca zamieszkania symbolicznie przypisuję ten obiekt do Korytkowa Dużego

• Nadrzecze (gm. i pow. Biłgoraj): w kaplicy św. Krzysztofa jest inna rzeźba Jana N. autorstwa Aleksandra Iwańczuka. Jest to współczesna drewniana figura w stylu ludowym, której znakiem szczególnym jest krótka sutanna sięgająca kolan i duży pompon na birecie (nad: Pietrosul)

• Ciosmy (gm. i pow. Biłgoraj): w centrum wsi drewniana kapliczka brogowa o profilowanych kolumnach, z wymienionym niedawno dachem - niestety bez zachowania właściwych proporcji. Wewnątrz drewniana polichromowana rzeźba Jana Nepomucena w stylu ludowym, o ciekawie ukrytych pod podłoga stopach. Napis: "Sławetni Fondatorowie / Jan Maksym Jan Ciosmian / Roku 1892" (nad: Pietrosul)

• Frampol (gm. Frampol, pow. Biłgoraj): drewniana figura nepomucka o uproszczonych rysach i szatach, nawiązująca do tradycji rzeźby rokokowej, w nowszej ceglanej kapliczce przy ul. Janowskiej, II połowa XIX wieku

• Frampol (gm. Frampol, pow. Biłgoraj): w 1740 roku Butler zbudował tu drewniany kościół p.w. Jana Nepomucena. W latach 1873 - 1878 został on przebudowany na murowany, neogotycki, projektu arch. Władysława Siennickiego. W nawie głównej, po prawej stronie, znajduje się obraz św. Jana Nepomucena. Ponadto znalazłem informację, że Nepomucen jest w herbie miasta Frampola. Okazało się to nieprawdą w odniesieniu do aktualnego herbu. Może uległ on zmianie? Oto temat na kolejne śledztwo nepomuckie!

• Frampol (gm. Frampol, pow. Biłgoraj): w wymienionym powyżej kościele znajduje się też rzeźba św. Jana Nepomucena, barokowa z XVIII wieku

• Frampol (gm. Frampol, pow. Biłgoraj): w wymienionym powyżej kościele znajduje się też witraż nepomucki (zobacz stronę Szklanych Nepomuków >>)

Uwaga: trzy południowe parafie dzisiejszego powiatu biłgorajskiego: Potok Górny, Tarnogród i Łukowa, dziś bez wahania łączone z województwem lubelskim, należały do Ziemi Przemyskiej województwa ruskiego. To samo dotyczy parafii Górecko Kościelne i Józefów. Zobacz >>

• Goraj (gm. Goraj, pow. Biłgoraj): w kościele św. Bartłomieja jeden z bocznych ołtarzy flankuje barokowa rzeźba Jana N.; dobrej klasy. Jan trzyma w ręku biret, drugą ręką przyciska do piersi nieistniejący już krzyż. Złota szata (nad: Pietrosul)

• Goraj (gm. Goraj, pow. Biłgoraj): w tym samym kościele (zobacz wyżej), na południowej ścianie zawieszono obraz z wizerunkiem Jana Nepomucena stojącego na obłoku (nad: Pietrosul)

• - Goraj (gm. Goraj, pow. Biłgoraj): jeden z Nepomuków przechowywanych w Muzeum Lubelskim na Zamku (zobacz wyżej) to drewniany, polichromowany Jan z początku XIX wieku pochodzący z Goraja. Styl ludowy z inspiracjami barokowymi - szaty skręcone wiatrem mistycznym. Na szyi kanonickie dystynktorium - równoramienny krzyżyk, puste dziś i uszkodzone dłonie niegdyś trzymały poziomo krucyfiks. Nie wiem, czy na miejscu została choćby kopia, a starą figurę zaliczam do Nepomuków miasta Lublina

• - Męćmież (gm. Kazimierz Dolny, pow. Puławy): w tej znanej podkazimierskiej wsi był kiedyś Nepomuk! Widać to na obrazie Franciszka Ruśkiewicza "Pejzaż z zamkiem i rzeką" z około 1860 roku. Zamek to oczywiście Janowiec, rzeka - Wisła. Zobacz ilustrację poniżej i aktualne zdjęcia

• - Żyrzyn (gm. Żyrzyn, pow. Puławy): we wsi,  przy dworskiej gorzelni Wesslów (dwór dziś w lubelskim skansenie, pozostał pałacyk), jeszcze w roku 1971 stała drewniana figura Jana N. z XVIII wieku, chroniona daszkiem. Skradziona (>>) jak wiele innych

• Kośmin / Strzyżowice (gm. Żyrzyn, pow. Puławy): drewniana figura Jana znajduje się w kapliczce przydrożnej w miejscu przecięcia rzeki Wieprz szosą lubelską, po południowej stronie rzeki za którą rozciągała się już Ziemia Stężycka województwa sandomierskiego (>>). Istnieje legenda dotycząca tej figury o typowej treści - miała ona dopłynąć w to miejsce sama, z falą powodziową (porównaj: Gołąb)

• Nałęczów (gm. Nałęczów, pow. Puławy, ): teren przy kościele św. Jana Chrzciciela obrósł kolekcją pseudoludowych świątków. Na pniu ściętego drzewa ustawiono drewnianą polichromowaną rzeźbę Jana N. przedstawionego w przyklęku, z bosą stopą w sandale i z dłonią przy ustach, a dla ochrony dodano jej daszek z dwóch deszczułek. Jan ma biret, ale również mnisi kaptur na plecach (!) (nad: Pietrosul)

• Nałęczów (gm. Nałęczów, pow. Puławy, ): przy tym samym kościele św. Jana Chrzciciela (zobacz wyżej) ustawiono drewnianą polichromowaną rzeźbę Jana N. Jest to współczesna figura z dużym krzyżem, o czerwonej sutannie, niezgrabnych dłoniach i nieco rozwichrzonej czuprynie (nad: Pietrosul)

zobacz na mapie google >>

• Łazy (1+1)

• Łuków (19)

• Trzebieszów Drugi

zobacz na mapie google >>

• Pruszynek

• Siedlce (6)

• Stok Lacki

zobacz część powiatu poza Z.Łukowską >>
zobacz na mapie google >>

• Brzostówiec

• Świerże (+1)

• Zarzec Ulański

• Zarzec Ulański (gm. Ulan Majorat, pow. Radzyń Podlaski, ): murowana kapliczka z półokrągłym otworem, w nim nowa drewniana, polichromowana figura Jana N. sporych rozmiarów. Stara rzeźba ta została przeniesiona w roku 2005 do Muzeum Lubelskiego w Zamku w Lublinie (zobacz wyżej), a nowa z grubsza i niezbyt udatnie naśladuje układ i gest poprzedniczki

• Brzostówiec (gm. i pow. Radzyń Podlaski, ): murowana kapliczka z figurką Jana Nepomucena pomalowaną na żółto, po południowej stronie lokalnej drogi do Łukowa (Brzostówiec III). Odnawiana w 1905 roku (nad: Pietrosul)

• ¿ Świerże (gm. Wohyń, pow. Radzyń Podlaski, ): na skrzyżowaniu drogi wojewódzkiej nr 814 z drogą powiatową nr 2380 do Czemiernik stoi kapliczka, która została - niestety - odnowiona. Zdjęcia pokazują już nowy kształt obiektu, po remoncie. Dawniej kapliczka ta, według opisu nadesłanego przez R.S., wyglądała tak oto: "Wielkość mniej więcej ta sama, też cokół kamienny, ale daszek i filarki też były kamienne (czy też otynkowane). W środku stała cudna kamienna figurka, która zniknęła wraz z kapliczką. Starą." Do tej chwili nie pojawiło się w tym opisie imię Jana N., a to z powodu zastrzeżenia wniesionego przez Pietrosula. Po pierwsze zakwestionował on identyfikację świętego, po drugie skorygował lokalizację obiektu (nie Suchowola, a Świerże). Ponieważ sprawa wydaje się dyskusyjna - postać ma ubiór, krucyfiks i gest nepomucki, lecz jest bezbroda (może to skutek renowacji?) - a ponadto nie znany jest wygląd pierwszej figura w tym miejscu, to zostawiam wpis ze znakiem ¿ (uwaga: należy poszukać w źródłach)

W kościele św. Stanisława jest ołtarz nepomucki umieszczony na południowej ścianie prezbiterium, z ciekawym obrazem Jana N. Jan siedzi na obłokach i ruchem rąk zdaje się błogosławić dwóch siedzącym poniżej postaciom kobiecym w koronach. Symbolikę wyjaśniają tarcze herbowe Królestwa Polskiego i W.K. Litewskiego. Układ wzorowany jest na  miedziorycie Pfeffera (? do weryfikacji), gdzie występują personifikacje Austrii i Czech, a przykład jego zastosowania to regencyjny obraz z kościoła św. Jadwigi w Radoszowych (gm. Pawłowiczki, pow. Kędzierzyn-Koźle) z około 1730 roku (zobacz >>). Czemiernicki obraz to ślad politycznej koncepcji przeciwstawienia narodu słowiańskiego (Polska i Czechy) żywiołowi niemieckiemu szerzonej np. przez Stanisława Leszczyńskiego i jego środowisko, ale również przez Sobieskich, a zwłaszcza Fanfanika, czyli królewicza Jakuba. Wtedy to podjęto starania o patronat św. Jana Nepomucena nad Rzeczypospolitą, a najbardziej spektakularnym znakiem jest przechowywany w praskiej katedrze dar wotywny Leszczyńskich - wielka złota monstrancja z wizerunkiem JN (zobacz >>). Natomiast Jakub Sobieski, fundator wielkiego posągu JN pod Jasną Górą (1726, zobacz >>), był właścicielem Czemiernik do roku 1719

W kościele św. Marii Magdaleny, w ołtarzu bocznym, znaleźć można XVIII-wieczny obraz "Wizja Św. Jana Nepomucena". Jan adoruje podtrzymywany przez anioły krzyż z Chrystusem, w tle sceny Spowiedzi i Topienia, u stóp biret, lilie i Księgi - zamknięta i otwarta na tekście psalmu 39(38) "Posui ori meo custodiam cum consisteret peccator adversum me" ("Będę pilnował dróg moich, abym nie zgrzeszył językiem"). W rogu herb z zamkiem

We wnęce fasady kościoła parafialnego umieszczono figurę Jana N. z kamienia, ustawioną na cokole ozdobionym kwiatkiem. Dawniej figura miała puste ręce, lecz w okolicach roku 2013 dostała nowy krzyż