Rzeczpospolita > Korona > Prowincja Małopolska > Województwo
Krakowskie > Starostwa Sądeckie, Mszańskie, Nowotarskie, Ziemia Spiska,
...
NEPOMUKI
POŁUDNIOWOMAŁOPOLSKIE:
Jany Podhalańskie, Sądeckie, Orawskie,
Spiskie,
Beskidu
Żywieckiego i Makowskiego, części Gorców i Pienin (część d. woj. krakowskiego I RP)
|
> GŁÓWNA STRONA
NEPOMUKÓW
>>
STRONA JANÓW MAŁOPOLSKICH
>>> album "Obrazy ludowe"
>>> album
"Kapliczki i krzyże
przydrożne" z 1958 roku
>>> album
"Pejzaż frasobliwy"
>>>
daszki nepomuckie |
Podstrona
Nepomuków Podhala, Beskidu, Orawy, Spisza i Żywiecczyzny jest częścią
większej całości - witryny
JANÓW MAŁOPOLSKICH (>>) w rozumieniu
przedrozbiorowego województwa krakowskiego.
Termin Podhale
traktuję szeroko, obejmując nim tereny leżące na północnych
stokach Tatr oraz obszar położony dalej na północ, obejmujący
Zakopane, Kościelisko, Witów, Bukowinę (Skalne Podhale). Na początku
wieku XX Podhalem zaczęto nazywać już okolice Nowego Targu, a przed
II wojną światową nawet tereny powiatów: suskiego, limanowskiego i
sądeckiego. Współcześnie w etnologii północną granicę Podhala
wyznacza się na linii Obidowa, Klikuszowa, Huba. Włączam tu też
okolice Rabki i Raby Wyżnej. Zastosowane kryterium ma charakter
językowy
[źródło].
Dodając do niego obszar Orawy i Spiszu
zaliczam tu obiekty z gmin: Bukowina, Nowy Targ, Szaflary,
Kościelisko, Poronin, Czarny Dunajec, Biały Dunajec i
Zakopane.
Sąsiadują z nimi Jany Beskidzkie z powiatów Sucha,
Limanowa, Nowy Sącz oraz Jany Żywieckie. Naturalną
kontynuacją jest oczywiście strona Janów Słowackich (>>), gdzie znajdziecie obiekty z zabranej części Spisza - przecież Polska nigdy nie odzyskała owych 40 tysięcy kop groszy
praskich pożyczonych Luksemburczykowi, których zastawem było
Starostwo Spiskie. |
Posłuchaj:
RYBA Jakub Jan:
Chvalozpev ke
sv. Janu
Nepomuckemu (1803)
- Patrone nas |
|
Podhale, Orawa, Spisz
części d.woj. krakowskiego (284 + 22)
zobacz na mapie Google >> ALFABETYCZNIE
(do uzup.)
|
|
POWIATY: |
|
|
|
|
|
|
MIEJSCOWOŚCI
(do uzup.): |
|
|
|
|
|
|
|
|
-
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
niewielki kamienny Jan N. we wnęce
kaplicy cmentarnej na Pęksowym Brzysku
-
-/¿
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
): w
willi Tea była niegdyś drewniana figurka Jana N. w stylu ludowym, lecz
żona właściciela, Stefana Szymańskiego, zapisała chałupę swojej
wieloletniej opiekunce, teraz już mocno starszej kobiecie, która tam
mieszka w olbrzymim zresztą bałaganie. Szymański wszystkie swoje
zbiory podarował Muzeum Tatrzańskiemu. Nie jest jasne, czy figurka
została w willi, czy też trafiła do Muzeum (uwaga: należy spytać w MT)
-
Zakopane (gm.
Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
): duży obraz Jana N. wisi na zachodniej ścianie
w kościele św. Jana Apostoła Ewangelisty na Harendzie, zapewne XIX wiek (nad: JJK)
-
Zakopane (gm.
Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
): w willi "Harenda" na Harendzie
(Muzeum Kasprowicza) zobaczyć można obraz Jana N. na szkle malowany, na białym tle, w
niebieskiej komży i czerwonej rokiecie, obramowany wicią kwiatową,
XIX wiek
(o Szklanych Nepomukach - na osobnej stronie
>>)
|
|
|
Zakopane:
Muzeum Tatrzańskie (MT, 22) |
|
|
[gm. Zakopane, pow. Tatrzański (Zakopane)]: zbiory nepomuckie
Muzeum Tatrzańskiego im. Dra Tytusa Chałubińskiego przy Krupówkach
10 to 14 obrazków na szkle, 4 figury nepomuckie i dwie odbitki
drzeworytnicze: |
|
-
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
w Muzeum Tatrzańskim przechowuje się nepomucki obrazek na szkle
(o Szklanych Nepomukach - na osobnej stronie
>>) (nr ewidencyjny E359MT, wymiary 31x21
cm) z 1938 roku - dar Stefana Szymańskiego z jego kolekcji z lat
1905-1939
-
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
w Muzeum Tatrzańskim przechowuje się nepomucki obrazek na szkle
(o Szklanych Nepomukach - na osobnej stronie
>>) (nr ewidencyjny E336MT, wymiary
38,2x29,7 cm) pochodzący z Dursztyna na Spiszu - dar Komitetu
Plebiscytowego Spisko-Orawskiego z 1920 roku (nad: JJK)
-
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
w Muzeum Tatrzańskim przechowuje się nepomucki obrazek na szkle
(o Szklanych Nepomukach - na osobnej stronie
>>) pochodzący z Falsztyna na Spiszu (nr ewidencyjny E234M, wymiary 38,5x31
cm) - dar Komitetu Plebiscytowego
Spisko-Orawskiego z 1920 roku (nad: JJK)
-
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
w Muzeum Tatrzańskim przechowuje się nepomucki obrazek na szkle
(o Szklanych Nepomukach - na osobnej stronie
>>) (nr ewidencyjny E5248M, wymiary 38x31
cm) - dar Anny Ostrowskiej-Ambrożewicz z Zakopanego z 1958 roku.
Ujęcie prawie identyczne jak w obrazku z Muzeum Orkana w Rabce
(zobacz niżej,
>>) (nad: JJK)
-
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
w Muzeum Tatrzańskim przechowuje się nepomucki obrazek na szkle
(o Szklanych Nepomukach - na osobnej stronie
>>) (nr ewidencyjny E3367MT, wymiary 30x19,5
cm) - zakup z 1926 roku od Stanisława Barabasza z jego kolekcji z lat
1902-1913 (nad: JJK)
-
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
w Muzeum Tatrzańskim przechowuje się nepomucki obrazek na szkle
(o Szklanych Nepomukach - na osobnej stronie
>>) (nr ewidencyjny E166MT, wymiary 32x21,5
cm) pochodzący z Orawy - zakup z 1920 roku od Konstantego Steckiego,
który kupił go w 1913 roku od Bronisławy Giżyckiej z jej kolekcji z
lat 1902-1920 (nad: JJK)
-
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
w Muzeum Tatrzańskim przechowuje się nepomucki obrazek na szkle
(o Szklanych Nepomukach - na osobnej stronie
>>) (nr ewidencyjny E3489MT, wymiary 32x21,5
cm) pochodzący z Chyżnego na Orawie - zakup z 1927 roku od Józefa
Kędzierskiego z Czarnego Dunajca (nad: JJK)
-
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
w Muzeum Tatrzańskim przechowuje się nepomucki obrazek na szkle
(o Szklanych Nepomukach - na osobnej stronie
>>) (nr ewidencyjny E5913MT, wymiary 30,5x20
cm) - dar z roku 1966 Teodora Ratsko z Chorzowa (nad: JJK)
-
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
w Muzeum Tatrzańskim przechowuje się nepomucki obrazek na szkle
(o Szklanych Nepomukach - na osobnej stronie
>>) (nr ewidencyjny E3517MT) pochodzący z
Zubrzycy Górnej (Dolnej?) - zakup w roku1927 od Józefa Kędzierskiego
z Czarnego Dunajca
-
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
w Muzeum Tatrzańskim przechowuje się nepomucki obrazek na szkle
(o Szklanych Nepomukach - na osobnej stronie
>>) (nr ewidencyjny E3518MT, wymiary 39,5x29
cm) pochodzący z Lipnicy Małej - zakup w roku1927 od Józefa
Kędzierskiego z Czarnego Dunajca (nad: JJK)
-
Zakopane
(gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
w Muzeum Tatrzańskim przechowuje się nepomucki obrazek na szkle
(o Szklanych Nepomukach - na osobnej stronie
>>) (nr ewidencyjny E329MT, wymiary 40x29
cm) pochodzący z Krempachów - dar Komitetu Plebiscytowego
Spisko-Orawskiego z 1920 roku (nad: JJK)
-
Zakopane
(gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
w Muzeum Tatrzańskim przechowuje się nepomucki obrazek na szkle
(o Szklanych Nepomukach - na osobnej stronie
>>) (nr ewidencyjny E93MT, wymiary 41x30 cm)
pochodzący z Łapsz Wyżnych - dar z roku 1912 od Konrada Nikorowicza,
który kupił obraz od Bronisława Piłsudskiego (nad: JJK)
-
Zakopane
(gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
w Muzeum Tatrzańskim przechowuje się nepomucki obrazek na szkle
(o Szklanych Nepomukach - na osobnej stronie
>>) (nr ewidencyjny E998MT, wymiary 40x30,5
cm) pochodzący z Podhala - dar z roku 1920 Ksawerego Prussa, który
kupił go w 1913 roku od Bronisławy Giżyckiej z jej kolekcji z lat
1902-1920 (nad: JJK)
-
Zakopane
(gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
w Muzeum Tatrzańskim przechowuje się nepomucki obrazek na szkle
(o Szklanych Nepomukach - na osobnej stronie
>>) (nr ewidencyjny E149MT, wymiary 38,7x30
cm) pochodzący ze spiskiego Zdziaru (dziś na
Słowacji >>) - zakup z
roku 1920 od Konstantego Steckiego, z jego kolekcji z lat 1912-1914
(nad: JJK)
-
Zakopane
(gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
w Muzeum Tatrzańskim pierwsza drewniana figura JN, polichromowana, w
kontrapoście, z dłonią obejmującą od dołu nieistniejący już krzyż
(nad: JJK)
-
Zakopane
(gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
w Muzeum Tatrzańskim druga drewniana figura JN, polichromowana,
ludowa i współczesna, ujęta frontalnie i statycznie (nad: JJK)
-
Zakopane
(gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
w Muzeum Tatrzańskim trzecia drewniana figura JN, polichromowana,
bez dłoni, w wysokim birecie, o cechach barokowych (nad: JJK)
-
Zakopane
(gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
w Muzeum Tatrzańskim czwarta drewniana figura JN, polichromowana, w
wysokim birecie, z uszkodzonymi dłońmi i resztką krucyfiksu (nad: JJK)
-
Zakopane
(gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
): w Muzeum Tatrzańskim
przechowuje się drzeworyt z wizerunkiem Jana N. (nr inw: S/155/2/MT) wydrukowany przez drukarnię Władysława Łazarskiego w roku 1921, z użyciem klocka drzeworytniczego z
II połowy XVIII wieku autorstwa anonimowego "Mistrza N.M.P. z Mariazell". Odbitka ukazuje św. Jana Nepomucena z
krucyfiksem i palmą męczeństwa, stojącego na niewysokim barokowym postumencie,
otoczonego kwiatami i dwoma aniołami wzlatującymi z obłoków w górnych
narożnikach kompozycji. Święty ma na sobie strój liturgiczny, tj. czarną
sutannę, komżę w zielono-pomarańczowe pasy i biały mucet z granatowym podbiciem,
a na głowie otoczonej żółto-pomarańczową aureolą ma czarny biret. Liczne partie
drzeworytu posiadają gęste kreskowanie. Wizerunek został ujęty w czarną ramkę,
górne narożniki ścięte. Biblioteka Jagiellońska w Krakowie, Muzeum Mazowieckie w
Płocku i Muzeum Narodowe w Warszawie
przechowują inne odbitki z tego samego klocka (nad: BSM, źródło:
Wirtualne Muzeum Drzeworytów Ludowych przy Muzeum Etnograficznym im. Seweryna Udzieli w Krakowie)
(Zobacz osobną stronę poświęconą Nepomukom Papierowym >>)
-
Zakopane
(gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane,
): Muzeum Tatrzańskie im. Dra Tytusa Chałubińskiego przechowuje drzeworyt
z wizerunkiem Jana N. (nr inw: S/155/B/6/MT) wydrukowany przez drukarnię
Władysława Łazarskiego w roku 1921, datowanie klocka drzeworytniczego
1751?-1800? Kompozycja sklejona z pięciu arkuszy papieru, odbita z czterech
klocków drzeworytniczych, ręcznie kolorowana farbami wodnymi. U góry w centrum,
na obłokach z dwoma anielskimi głowami, postać św. Józefa z Dzieciątkiem.
Świętego trzymającego w lewej dłoni lilię otula płaszcz ozdobiony gronostajowymi
"ogonkami". Otaczają go święci. Na pierwszym planie, po bokach, stoją: św. Jan
Nepomucen i Ignacy Loyola. Św. Jan Nepomucen w konwencjonalnym stroju, ma głowę
w birecie otoczoną aureolą z pięcioma gwiazdami. W prawej ręce trzyma krucyfiks,
w lewej palmę męczeńską. Jana N. przedstawiono w fioletowo-różowej
pelerynce o podbiciu koloru oranżu, ma komżę wykończoną szlakiem w motywy
kwiatowe na żółtym tle. Na jego aureoli obok czterech gwiazd w kolorze oranżu
znalazła się jedna - brązowa. Inna odbitka z tych samych klocków do zobaczenia w
Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie oraz - we fragmencie - w Bibliotece
Uniwersyteckiej w Warszawie (nad: BSM, źródło:
Wirtualne Muzeum Drzeworytów Ludowych przy Muzeum Etnograficznym im. Seweryna Udzieli w Krakowie)
(Zobacz osobną stronę poświęconą Nepomukom Papierowym >>)
|
|
|
|
|
Zakopane |
pow. Tatrzański, Zakopane |
gm. Zakopane |
ul. Zamoyskiego 25 |
|
|
W Muzeum Tatrzańskim im. Dra Tytusa Chałubińskiego,
lecz nie w głównej siedzibie, a w willi "Oksza", wystawiony był w roku
2017 rysunek na papierze "Św. Jan Nepomucen, Rola Kułachowa,
Gliczarów Dolny" (zobacz niżej) autorstwa Klaudii Handzel z Białego Dunajca. Jest
to zwycięska w swej kategorii praca w ramach konkursu plastycznego
dzieci i młodzieży "Zabytki architektury Zakopanego i Podhala"
zorganizowanym w 2017 roku przez Tatrzańskie Centrum Kultury i Sportu
"Jutrzenka" i Towarzystwo Opieki nad Zabytkami we współpracy z Muzeum
Tatrzańskim. Przypisanie obiektu do tej lokalizacji jest symboliczne (nad: Pietrosul) |
|
|
Zakopane:
Galeria Eweliny Pęksowej (9) |
|
|
[gm. Zakopane, pow. Tatrzański (Zakopane)]: w Galerii
Eweliny Pęksowej przy ulicy
Cichej Wody 8 w tłumie kolorowych malowideł zajmujących całe ściany
i sufity odszukać można osiem obrazków nepomuckich na szkle
(o Szklanych Nepomukach - na osobnej stronie
>>) oraz jedną rzeźbę Jana N.: |
|
-
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane):
w Galerii Pęksowej stoi niewielka drewniana figurka Jana N., zapewne
z końca XIX wieku
-
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane):
w Galerii Pęksowej znaleźć można obrazek na szkle przedstawiający
Jana N. w owalnym kartuszu, w czerwonej pelerynie, na czarnym tle
-
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane):
w Galerii Pęksowej jest obraz na szkle zatytułowany "Święci Pańscy",
na którym, obok św. Jerzego, jest wizerunek Jana N. z krucyfiksem
-
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane):
w Galerii Pęksowej znajduje się obrazek na szkle przedstawiający
Jana N. w krzyżem, słuchającego spowiedzi Królowej. Scena na
czerwonym tle, w ośmiokątnym kartuszu
-
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane):
w Galerii Pęksowej zobaczyć można popiersie Jana N. z krzyżem
namalowane na szkle, na granatowym tle, z czerwonymi kwiatami w
górnych narożnikach
-
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane):
w Galerii Pęksowej, w narożniku sufitu, wisi wizerunek Jana N.
(popiersie) z krzyżem, na białym tle, w zwieńczonym trójłucznie
kartuszu. Puste miejsca wypełnione kwiatami, również ramka otoku ma
motywy kwiatowe
-
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane):
w Galerii Pęksowej znaleźć można wizerunek Jana N. (ujętego od pasa)
w czarnej sutannie i białej rokiecie, z krzyżem i aureolą,
otoczonego kwiatami, na złotawym tle
-
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane):
w Galerii Pęksowej wisi obrazek o błękitnym tle, przedstawiający
Jana N. (popiersie) w czerwonej rokiecie, z krzyżem i w nieco
dziwacznym birecie. Nad głową trzy czerwone kwity wypełniające puste
miejsca obrazu
-
Zakopane (gm. Zakopane, pow. Tatrzański, Zakopane):
w Galerii Pęksowej zobaczyć można malowany w roku 1973 na szkle
wizerunek Jana N. w kartuszu utworzonym ze złotych kostek i
otoczonych kwiatami. Poza kartuszem tło jest białe, wewnątrz -
czarne. Sylwetka Jana ujęta od kolan, w czarnej sutannie, białej
komży i czerwonej rokiecie. Złota aureola, złoty krzyż nawiązujący
do kartusza
|
|
|
|
-
Gliczarów Dolny (gm. Biały Dunajec, pow. Tatrzański, Zakopane): jest tu
kamienna rzeźba Jana N. autorstwa Wojciecha Kułacha Wawrzyńcoka
(1812-1897), jednego z największych rzeźbiarzy ludowych Podhala, któremu to zawdzięcza swoje trzy ołtarze stary
kościółek w Zakopanem. Ta ufundowana została w roku 1844 przez Jana
i Wojciecha Kułachów, jak głosi napis. Jan stoi na wysokim
zwężającym się cokole, na którym umieszczono też dwa płaskorzeźbione
aniołki na chmurkach (zobacz wyżej rysunek tego obiektu)
-
Gliczarów
Górny (gm. Biały Dunajec, pow. Tatrzański, Zakopane): przy
drodze, przy
posesji nr 152, w drewnianej kapliczce o stromym dachu, drewniana
ludowa i całkiem współczesna figurka JN ufundowana w 1955 roku przez
Grażynę C. z dedykacją: "Wszechmocnemu na chwałę, ludziom na
pożytek, ukochanej dolinie na pamiątkę Grażyna C." (nad: TRojek)
-
Gliczarów
Górny (gm. Biały Dunajec, pow. Tatrzański, Zakopane): przy
posesji nr 93a przydrożna
kamienna figura JN z 1869 roku, chroniona blaszanym daszkiem (>>) na cokole z łupanego kamienia,
z wnęką i figurką MB
|
|
|
|
|
Suche |
pow. Tatrzański, Zakopane |
gm. Poronin |
nr 25 |
|
|
Przy drodze do Zęba stoi Jan N. w drewnianej
kapliczce. XX wiek. Zdjęcie robiłem, lecz zapodziało się razem z tym z
Krzeczowa. Poratował mnie J.T., który
nadesłał swoją fotkę. Jan z odłażącą farbą, drewniany, w aureoli o
siedmiu (!) gwiazdach. Wtórnie dorobiona lewa dłoń, brak krzyża |
|
|
|
|
|
-
Bukowina Tatrzańska (gm. Bukowina, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
drewniany ludowy, bardzo ładny Jan w kolekcji prywatnej
-
Bukowina Tatrzańska (gm. Bukowina, pow. Tatrzański, Zakopane,
):
drugi drewniany ludowy Jan w kolekcji prywatnej
-
Bukowina Tatrzańska (gm.
Bukowina, pow. Tatrzański, Zakopane,
): w galerii księdza Władysława
Podhalańskiego jest obraz (a raczej oleodruk) Jana N. pochodzący ponoć z Gratz (Austria >>).
Rzeczywiście, u dołu obrazu widnieje "Graz", a polskie słowa
"Obraz. St. Jan Nepomucyn" mogły zostać umieszczone
specjalnie dla polskich pielgrzymów, lub dopisane już w Polsce
(nad: JJK)
|
|
Szklane Nepomuki (niezlokalizowane podhalańskie, 2)
zobacz na mapie Google (>>)
|
|
|
|
Specyficzne dla tego regionu są obrazki na
szkle powstające od XIX wieku do dzisiaj. Opisuję je - razem z
innymi Nepomukami Szklanymi - na osobnej stronie
(zobacz >>). Tu
notuję dwa spośród nich, których lokalizacja nie jest mi
znana, a które wiążą się z terenem Podhala i umownie zaliczam je do
powiatu tatrzańskiego (Zakopane) |
|
|
|
|
| |
|
-
Podhale: obraz malowany na lustrze. Dysponuję
tylko kiepską czarnobiałą reprodukcją i skromnym podpisem
identyfikującym postać. Mam sporo wątpliwości do obu tych
wyróżników - postać nie wygląda na Jana N., a raczej na jakiegoś
szlachcica, a styl nie jest raczej ludowo-góralski ani też nie
przypomina obrazków na szkle produkowanych masowo w kilku
ośrodkach (Morawy, pogranicze czesko-austriackie, Kotlina
Kłodzka, okolice Jeleniej Góry, Austria i południowe Niemcy) i
dystrybuowanych na Podhalu (uwaga: wyjaśnić, zweryfikować)
-
Podhale: kolejny obraz na szkle
przedstawiający Jana N. Eweliny Pęksowej, nie jest mi znana jego
aktualna lokalizacja. Czerwone tło, kwiaty
|
|
zobacz
część należącą do Orawy
(>>)
zobacz
część należącą do Spisza
(>>) |
|
|
|
|
|
|
|
-
Nowy
Targ (gm. i pow. Nowy Targ,
): figura Jana N. stoi tuż przy
moście na Czarnym Dunajcu (ul. Kościuszki, niedaleko rynku) (nad: W.Ś.)
-
Nowy
Targ (gm. i pow. Nowy Targ,
): jest tu też figura Jana Nepomucena
w murze kościoła św. Katarzyny
-
Nowy
Targ (gm. i pow. Nowy Targ,
): w kościele p.w. św.
Katarzyny, w kaplicy NMP Różańcowej znajduje się barokowa,
XVIII-wieczna chrzcielnica. Na zwieńczeniu jej nakrywy znajduje się
drewniana, polichromowana figurka JN (nad: G.K.)
-
¿
Nowy Targ
(gm. i pow. Nowy Targ,
): kapliczka św. Jana Nepomucena - obiekt
zabytkowy potencjalnie zagrożony powodzią wg. danych Wojewódzkiego
Oddziału Służby Ochrony Zabytków (uwaga: czy chodzi o figurę z ul.
Kościuszki?)
-
Lasek (gm.
i pow. Nowy Targ): w murowanej szaro tynkowanej kapliczce o
czterospadowym daszku usytuowanej niedaleko mostu na Rabie znajduje
się drewniana polichromowana
figura Jana N., o srebrnej szacie i czerwonej pelerynie. Wysokość około 30 cm.
W ostatnich latach Jan dostał sublokatora w postaci figurki
Chrystusa (uwaga: obiekt poprzednio
notowany pod hasłem 'Klikuszowa')
-
Harklowa (gm. i pow. Nowy Targ): duża murowana kapliczka JN,
dziś na prywatnej posesji, w oszklonej wnęce figura Jana N.
-
Łopuszna (gm. i pow. Nowy Targ,
): drewniany Jan
N. nad wejściem do
drewnianego kościoła Świętej Trójcy przy ul. Gorczańskiej. Podczas remontu
w 2008 roku figurka zniknęła ze swojej niszy, wróciła nieco
odświeżona
-
Łopuszna (gm. i pow. Nowy Targ,
): w zwieńczeniu bocznego ołtarza
w kościele Świętej Trójcy przy ul. Gorczańskiej jest drewniany Jan
N., XVIII wiek
-
Łopuszna (gm.
i pow. Nowy Targ,
): w kościele Świętej Trójcy przy ul. Gorczańskiej,
w zwieńczeniu prawego ołtarza bocznego, jest owalny obraz z
popiersiem Jana N. opatrzony pięcioma gwiazdami, w bogatej ramie.
Jan dzierży krzyż i zwój papieru (!) (uwaga:
w Rabce, w Muzeum im. Orkana przechowuje się figurę
pochodzącą z tej miejscowości - zobacz >>)
- ¿
Ludźmierz (gm.
i pow. Nowy Targ): prawdopodobne jest, że na plebani w
Ludźmierzu znajdują się rzeźby Wojciecha Kułacha Wawrzyńcoka,
eksponowane dawniej w tutejszym kościele, w tym być może Jan N. (uwaga: sprawdzić na miejscu)
|
|
|
|
-
Spytkowice (gm. Spytkowice, pow. Nowy Targ): w części wsi zwanej
Kowalczykówka, obok rzeczki,
mostka i drewnianego kościoła jest piękna kamienna figura Jana,
chroniona daszkiem (>>) (nad: H.J.)
-
Spytkowice (gm.
Spytkowice, pow. Nowy Targ): w kościele znaleźć można okazały obraz (nad:
Pietrosul)
|
|
|
|
Czarny Dunajec
|
powiat: Nowy Targ |
gm:
Czarny Dunajec |
|
|
|
[nr 3/35] W konkursie plastycznym "Przydrożne kapliczki w
gminie Czarny Dunajec” zorganizowanym przez Szkołę
Podstawową w Chochołowie oraz Centrum Kultury i Promocji
Gminy Czarny Dunajec nagrodzono pracę Pauliny Antoł z
Czerwiennego przedstawiającą wymalowanego na desce Jana N. w
otoku przypominającym półokrągły daszek np. z Chochołowa. Symbolicznie przypisuję
ten obiekt do tej lokalizacji
(nad: Pietrosul) |
|
|
|
Czarny Dunajec
|
powiat: Nowy Targ |
gm:
Czarny Dunajec |
|
|
|
[nr 4/38] W konkursie plastycznym "Przydrożne kapliczki w gminie Czarny
Dunajec” zorganizowanym przez Szkołę Podstawową w
Chochołowie oraz Centrum Kultury i Promocji Gminy Czarny
Dunajec nagrodzono pracę Maksyma Nowaka z
Czerwiennego - płaskorzeźbiony w drewnie wizerunek Jana N. Symbolicznie przypisuję
ten obiekt do tej lokalizacji
(nad: Pietrosul) |
|
|
|
5 x
Czarny Dunajec
|
powiat: Nowy Targ |
gm:
Czarny Dunajec |
|
|
|
W konkursie plastycznym "Przydrożne kapliczki w gminie Czarny
Dunajec” zorganizowanym przez Szkołę Podstawową w
Chochołowie oraz Centrum Kultury i Promocji Gminy Czarny
Dunajec zaprezentowana co najmniej pięć wizerunków Jana N. Symbolicznie przypisuję
te obiekty do tej lokalizacji
(nad: Pietrosul) |
|
|
|
-/¿
Chochołów |
powiat: Nowy Targ |
gm:
Czarny Dunajec |
|
|
|
Nieistniejąca figura z Chochołowa, inna niż
obie tutaj opisane (uwaga: zweryfikować, znaleźć więcej info) |
|
|
|
-
Chochołów (gm. Czarny Dunajec, pow. Nowy Targ): okazała figura
kamienna pod blaszanym
daszkiem (>>), wystawiona na pamiątkę Powstania Chochołowskiego w 1846 roku, pochodząca z warsztatu białopotockiego (koło Twardoszyna na
Słowacja >>), o czym świadczą uskrzydlone główki putt na cokole - znak rozpoznawczy warsztatu. Nepomuk stoi odwrócony tyłem do
Czarnego Dunajca, na znak pogardy dla mieszkańców tej wsi, którzy
podjudzeni przez Austriaków zdradzili powstanie. O figurze pisał Jan
Dobraczyński w swej książce "Kościół w Chochołowie".
Krzysztof Strauchmann tak pisze o tych wypadkach: Przy wjeździe do Chochołowa od strony Czarnego Dunajca znajduje
się kamienna rzeźba św. Jana Nepomucena, przez miejscowych nazywana
też "Jan Zagniewany" albo "Jan obrócony zadkiem do Dunajca". Figura
jest słynna przede wszystkim z tego, że ilustruje niechęć do
mieszkańców Czarnego Dunajca, którzy z władzami austriackim przyszli
tłumić powstanie chochołowskie. Inną historię związaną z rzeźbą
znajdziemy wśród rozlicznych notatek i zapisków w archiwum Jana
Plucińskiego, znanego regionalisty, byłego dyrektora szkoły
podstawowej w Chochołowie. W 90 lat po napaści na skarb ks.
Blaszyńskiego, Pluciński wędrował po Podhalu i opisywał stare
zabytki. O figurze Jana Nepomucena zanotował: "Napis na pomniku -
Fundator Jan Michniak Jawolczyk z Witowa (nie Franciszek, jak u
Dobraczyńskiego, ani nie Jakub, jak u Górki). R. 1864. Figurę
ufundowano na przeproszenie Pana Boga. I dalej pisze obszerniejsze
wyjaśnienia: Z rodziny fundatora albo on sam mieli brać udział w
napadzie, a raczej kradzieży pieniądzy ks. Blaszyńskiego (...)
Jawolczyk miał terroryzować (bratową), tak że pieniądze znaleźli i
zabrali. Rozpacz ks. Blaszyńskiego była straszna. Miał im
przepowiedzieć, że do siódmego pokolenia wykapią (wg innych zapisek
- ogłupieją, powieszają się). Potomcy żyją, ale powodzenia nie mają.
(...) W tej figurze miały być umieszczone pieniądze, ale przy
restaurowaniu w 1928 roku nie znaleziono ich.
-
Podczerwone (gm. Czarny Dunajec, pow. Nowy Targ,
): koło Koniówki,
dom nr 88: Jan N. z roku 1877 wykonany prawdopodobnie przez rzeźbiarza
z Chochołowa (Blaszyński, Siwy lub Stary Łasiak), restaurowana przez
TOnZ w latach 1987-95
-
Chraca (gm. Czarny Dunajec, pow. Nowy Targ): piękna
kapliczka chroniona wycinanym w zęby blaszanym
daszkiem (>>), w niej
ciasno upchnięta drewniana figura Jana N., całość bardzo malownicza.
Na cokole inskrypcja: "NA CZEŚĆ I CHWAŁĘ PANU BOGU POSTAWIŁ TĘ
FIGURĘ MACIEJ STOPKA R. 1995."
(uwaga: obiekt uprzednio notowany pod hasłem 'Pieniążkowice')
|
|
|
|
¿
Ciche |
powiat: Nowy Targ |
gm:
Czarny Dunajec |
|
|
|
Była tu niegdyś (1958) drewniana
kapliczka z prymitywną figurką Jana N. Zawieszono ją na ścianie
jednej z chat. W roku 2003 już jej nie
znalazłem. Ale może tylko zmieniła miejsce? |
|
|
|
-
Ratułów |
powiat: Nowy Targ |
gm:
Czarny Dunajec |
|
|
|
Nieistniejąca figura Jana N. z 1805 roku.
Stała ona na wysokim cokole, nakryta daszkiem zwieńczonym
krzyżem. U stóp świętego znajdowały się dwa aniołki. Nie są
znane jego losy, znamy ten obiekt tylko z rysunku autorstwa
Władysława Skoczylasa z około 1913 roku
(nad: Pietrosul) |
|
|
-
Szczawnica (gm. Szczawnica pow. Nowy Targ): przy ul. Szalaya
116, przy mostku na Grajcarku i drodze
na Jaworki stoi przydrożna kamienna polichromowana figura Jana N. na prostokątnym cokole, pod blaszanym
daszkiem
(>>),
niedawno odnowiona - wystarczy porównać zdjęcia moje, Krysi oraz
Janusza
-
Jaworki (gm. Szczawnica pow. Nowy Targ,
): murowana bielona
kapliczka przy drodze, w środku dziwaczny kamienny filar najwyraźniej
pochodzący z innego miejsca, a na nim, we wnęce, płaskorzeźbiony polichromowany wizerunek Jana N.
Jest to być może resztka (cokół) samodzielnej kapliczki z nieznanego
miejsca, która w nieustalonym czasie została tu umieszczona
-
Jaworki (gm.
Szczawnica pow. Nowy Targ,
):
w kapliczce przy ostatnim parkingu przy szlaku do rezerwatu Biała
Woda, jest drewniana polichromowana figura
Jana N. Ma
on fioletową pelerynę i duży, nieoryginalny krzyż w dłoniach. Stoi przy
ścianie kapliczki, zapewne przeniesiono go tu z innego miejsca (nad: Pietrosul)
|
|
|
|
-
Huba (gm. Czorsztyn, pow. Nowy Targ,
):
poniżej remizy znajduje się bielona kapliczka domkowa. W środku, w
bocznej, prawej wnęce znajduje się (prawdopodobnie gipsowa) malowana
figurka św. Jana Nepomucena (nad: G.K.)
-
Sromowce Niżne (gm. Czorsztyn, pow. Nowy Targ): przy niedawno
otwartej kładce na Dunajcu łączącej Sromowce Niżne z Czerwonym
Klasztorem, po stronie polskiej, ustawiono bardzo niedawno, bo
12 sierpnia 2006 roku, malutkiego słodkiego Jana N. Figura, wykonana
z białego kamienia, jest darem Rogoźna dla gminy Czorsztyn
ofiarowanym na pamiątkę otwarcia kładki, o czym informuje napis na
cokole. A cokół ten to wąska kolumienka zakończona czymś w rodzaju
lejka. Całość nawet udana, Janowi nie poskąpiono nawet aureoli (nad:
W.Ś.)
|
|
|
|
Sromowce
Wyżne |
powiat: Nowy Targ |
gm: Czorsztyn |
ul. Nad Zalew |
|
|
W ołtarzu głównym w kościele pw.
Stanisława Biskupa i Męczennika jest figura drewniana złocona Jana N.
z krzyżem w jednej, a czapką w drugiej ręce (nad: Pietrosul) |
|
|
|
Maniowy |
powiat: Nowy Targ |
gm: Czorsztyn |
|
|
|
W trakcie wykopalisk archeologicznych na dawnym
cmentarzu oraz w krypcie kościoła św. Mikołaja odnaleziono medalik
dewocyjny z przedstawieniem św. Jana Nepomucena. Niestety nie wiadomo gdzie medalik jest aktualnie
przechowywany (nad: H.Jakóbczak <- almamater.uj.edu.pl) (uwaga:
sprawdzić miejsce przechowywania) |
|
|
Maniowy |
powiat: Nowy Targ |
gm: Czorsztyn |
|
|
|
W trakcie wykopalisk archeologicznych - zapewne
chodzi, tak jak w przypadku obiektu opisanego powyżej, o Maniowy - odnaleziono malowany na miedzianej płytce jednostronny medalik
dewocyjny z przedstawieniem św. Jana Nepomucena. Niestety nie wiadomo gdzie medalik jest aktualnie
przechowywany (nad: H.Jakóbczak <- almamater.uj.edu.pl) (uwaga:
sprawdzić miejsce odnalezienia i przechowywania) |
|
|
-/¿
Krośnica
|
powiat: Nowy Targ |
gm: Krościenko |
DW 969 |
|
|
Na końcu tej miejscowości, około 100 na zachód od
stacji benzynowej, po południowej stronie drogi stoi pusta murowana
kapliczka, półokrągła, kryta blachą. Jej usytuowanie - frontem do
płynącej poniżej rzeki - może wskazywać, że była w niej niegdyś figura
Jana N. (uwaga: zweryfikować przynależność lokalizacji do tej właśnie
miejscowości, spróbować znaleźć w źródłach co było wewnątrz) |
|
Rabka:
Muzeum Orkana (31 + 1) |
|
|
[gm. Rabka, pow. Nowy Targ]: w Muzeum imienia Orkana,
przy ulicy Orkana 2, eksponowanych jest aż 28 figura Jana
Nepomucena, ołtarz nepomucki i dwa obrazki JN na szkle! Przytaczam ich opis i zamieszczam fotografie
pozyskane przez Brata Wirtualnego Pietrosula z opracowania Teresy
Jabłońskiej "Katalog zbiorów sztuki w Muzeum im. Władysława Orkana w
Rabce" (wyd. Muzeum, Rabka 1977): |
|
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
):
w muzealnym kościele św. Marii Magdaleny jest piękny barokowy ołtarz Jana N. (prawy
boczny), z dobrej klasy obrazem przedstawiającym Jana stojącego przy
ołtarzu, adorującego krucyfiks (nad: M.Muryn)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. zakupiona w
Chabówce (gm.
Rabka, pow.
Nowy Targ): drewno lipowe polichromowane, wysokość 60 cm, szerokość około 22
cm, zakup w roku 1937. Rzeźba pełna, ujęcie frontalne (#195)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. z XVIII wieku. Pochodzi
ponoć z okolic
Limanowy (gm. i pow. Limanowa,
lub, jak głosi aktualny podpis, z kaplicy w Rabce-Zdroju):
wyjątkowa ekspresja rzeźby opiera się na przedstawieniu skrajnie
wychudzonej twarzy zamyślonego Jana. Wysokość 74 cm, szerokość 31cm,
w zbiorach od roku 1933, zakupiona w Rabce (uwaga: jedno źródło
sugeruje Rabkę jako miejsce pochodzenia) (#214). W sierpniu 1948
roku figurę prezentowano na wystawie zorganizowanej z okazji
propagandowego
Światowego Kongresu Intelektualistów we Wrocławiu (>>)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. zakupiona w
Pisarzowie (gm.
i pow.
Limanowa): drewno lipowe polichromowane, wysokość 25 cm, szerokość około 11
cm, zakup w roku 1946. Rzeźba pełna, ujęcie frontalne (#204)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. zakupiona w Olszówce (gm. Mszana
Dolna, pow. Limanowa): drewno lipowe polichromowane, wysokość 59 cm,
szerokość
około 24 cm , zakup. Rzeźba pełna, ujęcie frontalne (#191)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. zakupiona w Olszówce (gm. Mszana
Dolna, pow. Limanowa): drewno lipowe polichromowane. Rzeźba pełna,
ujęcie frontalne, zachowana tylko połowa aureoli (#192)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. zakupiona w Mszanie Dolnej (gm.
Mszana Dolna, pow. Limanowa): drewno lipowe polichromowane, wysokość
58,5 cm, szerokość ok. 25 cm , zakup w roku 1932. Rzeźba pełna, ujęcie
frontalne (#193)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. zakupiona w
Łukowicy (gm. Łukowica, pow.
Limanowa): drewno lipowe polichromowane, wysokość 52 cm, szerokość około 16,5
cm,
zakup. Rzeźba pełna, ujęcie frontalne (#199)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. zakupiona
w
Łukowicy (gm.
Łukowica, pow.
Limanowa): drewno lipowe polichromowane, wysokość 32,7 cm, szerokość około 11
cm,
zakup. Rzeźba pełna, ujęcie frontalne (#200)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. w
Łukowicy (gm.
Łukowica, pow. Limanowa):
XVIII wiek, drewno lipowe polichromowane, wysokość 202 cm, szerokość około 63.
Rzeźba pełna, ujęcie frontalne (#212)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. zakupiona w Dobrej (gm.
Dobra, pow.
Limanowa): drewno lipowe polichromowane, wysokość 37 cm, szerokość około 12
cm, zakup w roku 1946. Rzeźba pełna, ujęcie frontalne (#203)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. zakupiona w Klikuszowie (gm.
i
pow. Nowy Targ): drewno lipowe polichromowane, wysokość 81 cm,
szerokość 34 cm, zakup w roku 1937. Rzeźba pełna, ujęcie frontalne (#194)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. zakupiona w Klikuszowie (gm.
i
pow. Nowy Targ): drewno lipowe polichromowane, wysokość 90,5 cm,
szerokość około
25 cm, zakup w roku 1937. Rzeźba pełna, ujęcie frontalne (#196)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. zakupiona w Łopusznie (gm.
i pow.
Nowy Targ): drewno lipowe ze śladami polichromii, wysokość 94 cm,
szerokość około
46 cm, zakup. Rzeźba pełna, ujęcie frontalne (#207)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. zakupiona w
Lasku (gm.
i pow. Nowy
Targ): drewno lipowe polichromowane, wysokość 41 cm, szerokość około 16
cm, zakup w roku 1931. Rzeźba pełna, ujęcie frontalne (#198)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. zakupiona w
Długopolu (gm.
i pow.
Nowy Targ): drewno lipowe ze śladami polichromii, wysokość 33 cm,
szerokość 12 cm,
zakup. Rzeźba pełna, ujęcie frontalne (#201)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. zakupiona w
Rokicinach (gm.
Raba Wyżna, pow.
Nowy Targ): drewno lipowe polichromowane, wysokość 27 cm, szerokość około 7
cm, zakup w roku 1932. Rzeźba pełna, ujęcie frontalne (#197)
-
¿
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura, przedstawiająca zapewne Jana N., zakupiona w
Skomielnie Białej (gm.
Lubień, , pow. Myślenice, Małopolska >>): drewno lipowe polichromowane, wysokość 35 cm, szerokość 19cm , zakup
w roku 1937.
Rzeźba pełna, ujęcie frontalne (#189)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N., zakupiona w
Skomielnie Białej (gm.
Lubień, pow. Myślenice, Małopolska >>): drewno lipowe polichromowane, wysokość 47 cm,
szerokość około
20 cm, zakup w roku 1964. Rzeźba przyścienna, ujęcie frontalne (#208)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. zakupiona w Krzeczowie (gm.
Lubień, pow.
Myślenice, Małopolska >>): drewno lipowe polichromowane, wysokość 20 cm, szerokość około 8
cm, zakup w roku 1931. Rzeźba pełna, ujęcie frontalne (#205)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N., zakupiona w Suchej Beskidzkiej (gm.
i pow. Sucha Beskidzka): drewno lipowe polichromowane, podstawa świerkowa,
wysokość 28 cm, szerokość około 9 cm, zakup w roku 1972. Rzeźba przyścienna, ujęcie
frontalne (#210)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. Drewno lipowe polichromowane,
wysokość
27 cm, szerokość około 10 cm. Rzeźba pełna, ujęcie frontalne (#202)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. Drewno lipowe polichromowane,
podstawa świerkowa, wysokość 51,5 cm, szerokość ok. 16. Rzeźba pełna, ujęcie
frontalne (#190)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. z XVIII wieku: drewno lipowe
polichromowane, podstawa świerkowa, wysokość 80 cm, szerokość około 35, dar z roku
1931. Rzeźba przyścienna, ujęcie frontalne (#211)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. zakupiona we Wrocławiu (
Śląsk >>): drewno lipowe ze śladami polichromii, wysokość 78
cm, szerokość około
27 cm, zakup w roku 1966. Rzeźba pełna, ujęcie frontalne (#209)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. zakupiona w Krakowie (Małopolska
>>): XVIII wiek, drewno lipowe polichromowane, wysokość 120
cm, szerokość około
44 cm, zakup w roku 1968. Rzeźba przyścienna, ujęcie frontalne (#213)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. zakupiona w
Rdzawce (gm.
Rabka, pow.
Nowy Targ): drewno lipowe ze śladami polichromii, wysokość 83,5 cm,
szerokość
ok. 28, zakup. Rzeźba pełna, ujęcie frontalne (#206)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Kapliczka przydrożna ze św. Nepomucenem z
Rabki-Słonego (gm. Rabka, pow. Nowy Targ): skrzynkowa sześcioboczna
kapliczka świerkowa (wysokość 50 cm, szerokość 26,5 cm, głębokość 11 cm) kryta
daszkiem. Figura świętego ujęta frontalnie w lekkim kontrapoście,
drewno lipowe polichromowane, kapliczka, wysokość rzeźby 25 cm, dar z roku
1929 (#269)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Figura Jana N. z Rabki,
około 160 cm, drewniana polichromowana, zaopatrzona w aureolę w
której pozostały trzy gwiazdy, z medalionem spinającym pelerynę
(uwaga: należy upewnić się, czy obiekt ten nie jest tożsamy z
którymś z powyższych) (nad: M.Muryn)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Obraz na szkle
przedstawiający figurę Jana N. w kapliczce o dwuspadowym daszku
i półokrągłym wejściu (nad: M.Muryn)
(o Szklanych Nepomukach - powyżej
>>)
-
Rabka (gm.
Rabka, pow. Nowy Targ,
): Obraz na szkle z wizerunkiem Jana N. z
krucyfiksem. Przed Janem - Księga, wokół stylizowane kwiaty.
Ujęcie prawie identyczne jak w obrazku z Muzeum Tatrzańskiego o sygnaturze
MT-E3367 (zobacz wyżej,
>>) (nad: M.Muryn)
(o Szklanych Nepomukach - powyżej
>>)
|
|
|
|
|
|
Wysoka |
powiat: Sucha Beskidzka |
gm: Jordanów |
|
|
|
Przy drodze do Spytkowic stoi zwieńczona krzyżem dwukondygnacyjna
polichromowana kapliczka ufundowana przez Franciszka Gryziaka w 1896
roku. W płytkiej niszy na boku płaskorzeźba Jana N. (nad: Pietrosul) |
|
|
Sidzina |
powiat: Sucha Beskidzka |
gm: Bystra-Sidzina |
nr 493 |
|
|
Przy drodze do Zubrzycy, na granicy miejscowości, gminy i powiatu, stoi kamienny krzyż z 1897 roku. W lewej wnęce dolnej
kondygnacji znajduje się płaskorzeźba Jana N. |
|
|
|
Bystra |
powiat: Sucha Beskidzka |
gm: Bystra-Sidzina |
Jaskółkowa, nr 30A |
|
|
W przysiółku Jaskółkowa znajduje się kapliczka słupowa z 1918 roku z
figurą Matki Bożej z Dzieciątkiem ufundowana przez Wawrzyńca i
Katarzynę Wróblów. Autorem rzeźb był tutejszy artysta ludowy Jan
Stokłosa. Polichromowana, trzykondygnacyjna, figura Maryi nakryta
daszkiem, w części środkowej postumentu płaskorzeźby,
przedstawiające Jana N. (od frontu) oraz patronów fundatorów: Św.
Wawrzyńca (po lewej) i Św. Katarzynę (po prawej). Św. Jan Nepomucen
w postawie stojącej, trzyma w dłoniach krucyfiks, pod którym liść
palmy, na głowie biret, szaty kanonika. Pod płaskorzeźbą napis:
"S. Jan Np.". Poniżej zniszczona, przez co trudna do odczytania,
wklęsłorzeźbiona modlitwa: "O Matko Boska / nieustającej / pomocy
/ módl się za nami / którzy się / do Ciebie / uciekamy. /
FUNDATOROWIE / ??? /" (uzup: J.B. z Kłodzka) |
|
|
|
- Bystra |
powiat: Sucha Beskidzka |
gm: Bystra-Sidzina |
|
|
|
Była tu jeszcze jedna figura Jana N. Zniknęła bez śladu, nie mam
nawet doniesień jak dawno temu |
|
|
Limanowa |
powiat: Limanowa |
gm: Limanowa |
|
|
|
Jedna z figur stojących na kamiennym murku przed bazyliką
Matki Boskiej Bolesnej to kamienny (a może betonowy?) Jan N. (nad: H.
Jakóbczak) (uwaga: w Rabce, w Muzeum im. Orkana przechowuje się figurę
pochodzącą z tej miejscowości - zobacz >>) |
|
|
|
Limanowa |
powiat: Limanowa |
gm: Limanowa |
ul. Józefa Marka 13 |
|
|
W Muzeum Ziemi Limanowskiej przechowywana jest
drewniana figurka Jana N., prosta, pozbawiona rąk i atrybutów,
polichromowana. Wystąpiła nawet w komiksie przygotowanym przez Muzeum! |
|
|
|
Męcina |
powiat: Limanowa |
gm:
Limanowa |
|
|
|
Ludowa rzeźba Jana N. Jest jedną z siedmiu figur w
kamiennej kapliczce z połowu XIX wieku (nad: Pietrosul) |
|
|
|
Pisarzowa |
powiat: Limanowa |
gm: Limanowa |
|
|
|
Obraz Jana N. w zwieńczeniu ołtarza bocznego w
kościele św. Jana Ewangelisty (nad: Pietrosul) |
|
|
|
Pisarzowa |
powiat: Limanowa |
gm:
Limanowa |
|
|
|
Barokowo-ludowa rzeźba Jana N. w kapliczce z kamienia (nad: Pietrosul) |
|
|
|
Krosna |
powiat: Limanowa |
gm: Laskowa |
|
|
|
Rzeźba Jana N. w kapliczce z kamienia sprzed roku
1860, ustawionej przy mostku na potoku. Obok figury dwóch innych świętych (nad: Pietrosul) |
|
|
|
Kamienica |
powiat: Limanowa |
gm: Kamienica |
|
|
|
We wschodniej części tej długiej wsi jest murowana
kapliczka, w niej na bocznej ścianie zawieszono obraz przedstawiający Jana
N. |
|
|
|
Raba Niżna |
powiat: Limanowa |
gm: Mszana Dolna |
|
|
|
Przydrożny Jan N. znajduje się przy drodze na Mszanę, w dwupoziomowej
murowanej bielonej kapliczce. Rzeźba drewniana, o cechach barokowych.
Pierwsza połowa XIX wieku (nad: Krycha) |
|
|
|
Olszówka |
powiat: Limanowa |
gm: Mszana Dolna |
|
|
|
Na Roli Krauszówce murowana kapliczka z początku XIX wieku, z sygnaturką,
kryta gontem, fundowana przez rodzinę Krauszów. W jej wnęce figura Jana N. |
|
|
|
-
Olszówka |
powiat: Limanowa |
gm: Mszana Dolna |
|
|
|
Do 1993 roku był tu drewniany kościół parafialny, który spłonął - obecnie
jest restaurowany. Od południa przylegała do niego kaplica św. Jana
Nepomucena fundacji Romana Sierakowskiego z 1734 roku, a w niej zapewne co
najmniej jeden wizerunek JN |
|
|
|
Olszówka |
powiat: Limanowa |
gm: Mszana Dolna |
|
|
|
Przy drodze, koło szkoły, niedaleko miejsca po spalonym
kościele (zobacz wyżej), stoi murowana bielona kapliczka w formie słupa z
wnęką, zadaszona czterospadowo i zwieńczona dużym krzyżem. Wewnątrz, za
szybą, drewniana polichromowana figura Jana N. w stylu ludowo-barokowym, w
pięciogwiaździstej aureoli, o ładnie pogniecionych szatach. Na lewym
ramieniu krucyfiks, w prawej palma (nad: H. Jakóbczak) (uwaga: w Rabce, w
Muzeum im. Orkana przechowuje się inne figury pochodzące z tej miejscowości
- zobacz >>) |
|
|
|
Krasne-Lasocice |
powiat: Limanowa |
gm: Jodłownik |
|
|
|
Przy rozstajach głównej drogi wiodącej przez wieś, na cokole
kapliczki słupowej NMP stojącej około 150 m na północny-wschód od
kościoła znajduje się relief Jana N. (nad: S.Zobniów) |
|
|
|
Szyk |
powiat: Limanowa |
gm: Jodłownik |
|
|
|
W kościele parafialnym św. Stanisława Biskupa i św.
Barbary znajduje się obraz św. Jana Nepomucena z 1726 roku (nad: R.K.,
sieć). Ciekawe jest to, że obraz nie przedstawia samego Jana, lecz jego
posąg ustawiony na cokole, gdzieś w niezidentyfikowanej górzystej okolicy.
Znane są obrazy nepomuckie odwzorowujące rzeźbę JN, lecz najczęściej dotyczy
to Jana #1 z Mostu Praskiego |
|
|
|
-
Niedźwiedź |
powiat: Limanowa |
gm: Niedźwiedź |
|
|
|
Jest tu XIX-wieczna kapliczka, w której zawieszono
święte obrazy. Niegdyś była w niej figura Jana N., niestety zaginiona
(nad: Pietrosul) |
|
|
|
Tymbark |
powiat: Limanowa |
gm: Tymbark |
|
|
|
Przy zachodnim wjeździe do miejscowości, po prawej
stronie drogi, jest figura Jana N. (nad: A&M.S.) |
|
|
|
Tymbark |
powiat: Limanowa |
gm: Tymbark |
|
|
|
Koło kościoła parafialnego kapliczka św. Floriana z
piaskowca z roku 1870 fundacji mieszkańców Tymbarku. Początkowo stała na
rynku obok studni i sadzawki, w 1975 roku została przeniesiona w obecne
miejsce. W jednej z nisz cokołu płaskorzeźba Jana Nepomucena (nad: M.Muryn) |
|
|
|
Podłopień |
powiat: Limanowa |
gm: Tymbark |
nr 223 |
|
|
Malowany relief z Janem N. na cokole kapliczki
słupowej koło zabudowań i mostka (nad: Pietrosul) |
|
|
|
Stronie |
powiat: Limanowa |
gm: Łukowica |
|
|
|
W punkcie widokowym pod lasem stoi błękitna kapliczka
domkowa, a w niej polichromowana drewniana figura Jana N. z dużym cienkim
krzyżem |
|
|
|
Nowy Sącz |
powiat: Nowy Sącz |
gm: Nowy Sącz |
|
|
|
Wspomnianą wyżej kapliczkę umieścił na swym obrazie
Franciszek Ruszar. Pastel ten, znaleziony na Allegro,
zaliczam do Nepomuków Nowosądeckich, choć oczywiście nie wiadomo gdzie
trafił po transakcji |
|
|
|
-
Nowy Sącz
(gm. i pow. Nowy Sącz): na obrzeżach miasta, w końcu ulicy
Lwowskiej, stoi murowana kapliczka. W jej szczycie uczyniono wnękę,
a w niej ustawiono drewnianą figurkę Jana N., około 50-centymetrową, w
stylu ludowym, z krzyżem w prawej dłoni i z utrąconą lewą (nad: Bajarka)
-
Nowy Sącz
(gm. i pow. Nowy Sącz):
w kościele św. Elżbiety są nieco modernistyczne malowidła ścienne, a na jednym z nich widać Jana Nepomucena
i Most Karola w Pradze (nad: A.K. via H. Jakóbczak)
-
Nowy Sącz-Zawada
(gm. i pow. Nowy Sącz): jest tu rzeźba Jana N. autorstwa Mieczysława
Bogaczyka związana z kościołem budowanym w latach 60-tych (nad: J.D.)
-
Nowy Sącz-Biegonice
(gm. i pow. Nowy Sącz,
): przy ul. Biegonickiej okazała polichromowana figura św. Jana Nepomucena
na cokole, zamknięta w szklanej klatce, przed kościołem św. Wawrzyńca (nad: Pietrosul)
|
|
|
Nowy
Sącz: Muzeum Okręgowe (MSN, 4) |
|
|
[gm. Nowy Sącz, pow. Nowy Sącz]: w Domu Gotyckim przy
Lwowskiej 3 przechowywane są: |
|
-
Nowy Sącz
(gm. i pow. Nowy Sącz,
): w MSN przechowywany jest
drewniany Nepomuk z XIX wieku pochodzący z cerkwi w nieznanej
miejscowości (sygnatura
MNS-1884/S). Rzeźba mocno zniszczona przez drewnojady i pozbawiona
nóg, lecz ciekawa
- niesamowite jest dzikie spojrzenie Jana (nad: J.G.)
-
Nowy Sącz
(gm. i pow. Nowy Sącz, ): w MSN przechowywany jest
kolejny Nepomuk bez nóg, drewniany i polichromowany, XIX wiek
-
Nowy Sącz
(gm. i pow. Nowy Sącz, ): w MSN przechowywany jest
kolejny Nepomuk, krępy, dzierżący krzyż, drewniany i polichromowany
-
Nowy Sącz
(gm. i pow. Nowy Sącz, ): w MSN przechowywany jest
kolejny Nepomuk, wysmukły i w birecie
|
|
|
Nowy
Sącz: Sądecki Park Etnograficzny (SPE, 5 + 2) |
|
|
[gm. Nowy Sącz, pow. Nowy Sącz]: w tutejszym
skansenie, czyli Sądeckim Parku Etnograficznym, znajdującym się przy ulicy
gen. Wieniawy-Długoszowskiego 82 oraz w jego oddziale - Miasteczku
Galicyjskim przy ul Lwowskiej 226 - znajdują się: |
|
|
|
-
Nowy Sącz
(gm. i pow. Nowy Sącz,
): w 2010 roku
Muzeum Okręgowe otwarło swój nowy oddział (część Sądeckiego Parku Etnograficznego)
-
"Miasteczko Galicyjskie". Znalazły się tu też dwie kapliczki - Jana
Nepomucena i Floriana. Ta nepomucka stoi na rynku koło Karczmy
Galicyjskiej i jest to obiekt o
czterech drewnianych kolumnach i
czterospadowym daszku - to wierna kopia zachowanego do dziś obiektu z
Czchowa (zobacz >>) z początku XIX wieku
-
Nowy Sącz
(gm. i pow. Nowy Sącz,
): w nowym oddziale
SPE
"Miasteczko Galicyjskie" (zobacz wyżej) zobaczyć można
starą fotografię z roku 1909 przedstawiającą mieszkańców
Mokrej Wsi
(gm. Podegrodzie, pow. Nowy Sącz, zobacz niżej)
w trakcie nabożeństwa przed kapliczką Jana N. (nad: AMG)
-
Nowy Sącz
(gm. i pow. Nowy Sącz,
): w kościele
z Łososiny Dolnej w skansenie -
Sądeckim Parku Etnograficznym, w górnej części
prawego ołtarza bocznego, jest obraz Jana N. stojącego na tle mostu
(nad: JJK <- BasiaP)
-
Nowy Sącz
(gm. i pow. Nowy Sącz,
):
w tym samym kościele z Łososiny Dolnej w skansenie - Sądeckim Parku
Etnograficznym, pod chórem, stoją dwa drewniane polichromowane
konfesjonały. Na zaplecku konfesjonału znajdującego się na lewo od
wejścia możemy dostrzec malowany wizerunek Jana Nepomucena (nad: H.Jakóbczak)
-
¿
Nowy Sącz
(gm. i pow. Nowy Sącz,
):
w tym samym kościele, na bocznej ściance tego samego konfesjonału
(zobacz wyżej) namalowana została też postać ubrana w strój
kanonika. Ostrożność nie pozwala jednoznacznie identyfikować jej z
Janem N., ale jest to prawdopodobne (nad: H.Jakóbczak)
-
¿
Nowy Sącz
(gm. i pow. Nowy Sącz,
):
w tym samym kościele, na drugim konfesjonale stojącym po przeciwnej
stronie przejścia
(zobacz wyżej) namalowana została kolejna postać, która być może
jest Janem N. Ostrożność nie pozwala jednoznacznie identyfikować jej z
Janem N., ale jest to prawdopodobne (nad: H.Jakóbczak)
|
|
|
|
-
Podegrodzie
(gm. Podegrodzie, pow. Nowy Sącz,
): w Gminnym Ośrodku Kultury w Podegrodziu, w Muzeum Lachów Sądeckich jest co najmniej
jeden Nepomuk - jest to niewielka drewniana polichromowana rzeźba w
zawieszanej kapliczce
-
Mokra Wieś
(gm. Podegrodzie, pow. Nowy Sącz,
):
na Przywsiu, u rozstaju dróg na Kąt i na Szczodrów stoi spora murowana z kamienia kapliczka z 1820 roku, otynkowana, kryta
blachą, zamknięta półkoliście. Dach dwuspadowy z kwadratową
wieżyczką na sygnaturkę. Wewnątrz ołtarzyk z drugiej połowy XIX w, a
w centralnym jego polu figura Jana N. barokowo-ludowa, zapewne
z czasu budowy kaplicy lub nieco starsza, jeszcze z wieku XVIII. Odbywały się tu
nabożeństwa nepomuckie, o czym świadczy fotografia z 1909 roku
przechowywana w w Sądeckim Parku Etnograficznym ("Miasteczko
Galicyjskie", zobacz wyżej). Z obiektem tym związane są dwie
legendy: jedna o przyniesieniu figury przez wodę, druga o
samodzielnym powrocie Jana z pobliskiej Juraszowej, gdzie chciał go
przenieść dziedzic z Rogów
|
|
|
|
-
Stary Sącz (gm.
Stary Sącz, pow. Nowy Sącz): murowana kapliczka słupowa
została wzniesiona przy gościńcu do Nowego Sącza na początku XIX wieku z nieustalonej fundacji. W
niszach czterokondygnacjowej kapliczki znalazły się figury Chrystusa
Frasobliwego, Matki Bożej, św. Kingi, św. Franciszka i św. Jana
Nepomucena. W latach 70-tych
próbowano ją znienacka rozebrać, lecz została obroniona przez
mieszkańców. Obecna kapliczka jest właściwie rekonstrukcją wykonaną
po zniesieniu starej przez autobus w lutym 2000 roku. Przeniesiono
ją wtedy o trzy metry aby katastrofa nie powtórzyła się
-
Stary Sącz (gm.
Stary Sącz, pow. Nowy Sącz): u zbiegu ulic 11 listopada i J. Czecha
(dawniej Krakowskiej i Obrońców Stalingradu), na placyku okolonym
niskim murkiem, w sąsiedztwie rynku stoi zbudowana przed 1782
rokiem, remontowana w 1929, kwadratowa, dwukondygnacyjna murowana
kapliczka. Wewnątrz ludowo-barokowa rzeźba JN, drewniana i
polichromowana. Czerwony mantolet, siwa broda, biret
-
Stary Sącz (gm.
Stary Sącz, pow. Nowy Sącz): w dzielnicy Kamieniec przy
ul. Jana Pawła II stoi
przysadzista barokowa murowana kaplica JN z końca XVIII wieku.
Znajduje się tuż za pierwszym domem po przekroczeniu Popradu i
skierowaniu się w lewo do Starego Sącza. Jest to niewielka
późnobarokowa budowla murowana z półkolistą absydą. Fasada ujęta
przez parę półkolumn wspierających wolutowy szczyt. We wnętrzu
późnobarokowa drewniana figura Jana Nepomucena
-
Stary Sącz (gm.
Stary Sącz, pow. Nowy Sącz): przy ulicy Ks. Tischnera stoi okazała murowana
kaplica z sygnaturką, a w niej, na przyściennym wsporniku,
umieszczono urocza drewnianą figurkę Jana N. (nad: J.P.)
-
-
Stary Sącz (gm.
Stary Sącz, pow. Nowy Sącz): przy ulicy 22 Stycznia 6a stoi
pochodząca z początku XIX wieku murowana bielona dwukondygnacyjna
kapliczka. We wnękach umieszczono figury bł. Kingi i - w dolnej
wnęce - Jana N. Nie wiadomo kiedy i z jakiego powodu rzeźbę Jana
zastąpiono szablonową figurką Matki Bożej, nie wiadomo też gdzie
podziewa się rzeźba z kapliczki. Obiekt remontowany w roku 1929
staraniem F.J. Combra (nad: J.P.)
-
Stary Sącz (gm.
Stary Sącz, pow. Nowy Sącz): przy ulicy Partyzantów 15 stoi murowana
bielona kapliczka na planie kwadratu, XIX-wieczna, z
drewniana polichromowaną rzeźbą Jana N. we wnęce (nad: J.P.)
-
Stary Sącz (gm.
Stary Sącz, pow. Nowy Sącz): przy kościele
parafialnym p.w. św. Elżbiety Węgierskiej, od strony północnej, na słupach
przy schodach kamiennych prowadzących na plac, umieszczone są
postacie św. Jana Nepomucena i
św. Floriana (>>). Kamień, barok, silny
kontrapost
|
|
|
|
Gołkowice Górne |
powiat: Nowy Sącz |
gm:
Stary Sącz |
nr 97 |
|
|
Na prywatnej posesji stoi niezbyt stara drewniana kapliczka w formie
ołtarzyka umieszczonego na słupie. W jego łuku znajduje się figura Jana
N. Całość drewniana, polichromowana, podpisana "św. JAN NEPOMUCEN" |
|
|
|
Gołkowice Górne |
powiat: Nowy Sącz |
gm: Stary Sącz |
|
|
|
W głównym ołtarzu w kościele św. Antoniego znajduje
się rzeźba Jana N. (nad: Pietrosul) |
|
|
|
Przysietnica |
powiat: Nowy Sącz |
gm: Stary Sącz |
nr 330 |
|
|
W murowanej kapliczce ustawionej na wzgórku, na
rozstajach i pod lipami znajduje sie polichromowana rzeźba Jana N. (nad: Pietrosul) |
|
|
|
Barcice |
powiat: Nowy Sącz |
gm: Stary Sącz |
nr 37 (DK 87) |
|
|
W kościele NMP Wniebowziętej znajduje
się barokowo-ludowa rzeźba Jana N., zapewne z pierwszej połowy XIX
wieku, pochodząca z przydrożnej kapliczki (nad: Pietrosul) |
|
|
|
Lipnica Wielka |
powiat: Nowy Sącz |
gm: Korzenna |
|
|
|
W nawie kościoła Nawiedzenia NMP
stoi barokowa rzeźba św. Jana Nepomucena z XVIII wieku (nad: Pietrosul) |
|
|
|
-
Muszyna (gm. Muszyna, pow. Nowy Sącz): na lewo od wejścia na
dziedziniec kościelny ustawiony jest na cokole kamiennym żeliwny
posag z około 1876 roku, osłonięty blaszanym
daszkiem (>>). Pierwotna
figura ustawiona została w 1757 roku z fundacji Franciszka i Zofii
Jędrzejewskich z wdzięczności za uratowanie życia w czasie zarazy. Z tej kapliczki zachował się jedynie kamienny
czworoboczny, gzymsowany postument z inskrypcją fundatora o treści:
IN 1752 HOC OPUS AEDIFICATUM IN GLORIA DEI ET SANCTI PATRONI
-
Muszyna (gm. Muszyna, pow. Nowy Sącz): kapliczka w
północno-wschodniej stronie Rynku. Zbudowana na przełomie XVIII i
XIX wieku (jedno ze źródeł podaje że powstała ona po powodzi w 1713 roku, a ówczesny wójt zaproponował, aby cała miejscowość miała za patrona JN) na planie kwadratu, murowana, otynkowana z dachem
namiotowym, który wieńczy kopułka z krzyżem, całość kryta blachą. Na
ścianie frontowej otwarta arkada zamknięta półkoliście, zakryta
metalowa ramką z herbem Muszyny. W ścianach bocznych oszklone,
półkoliste okna. W środku piękna wydłużona drewniana figura JN flankowana
aniołkami. Prawdopodobnie w roku 1715, w dzień św. Jana Nepomucena
(tj. 16 maja), odbyło się uroczyste poświęcenie kapliczki na
muszyńskim rynku. Przez wiele lat w czasie procesji Bożego Ciała,
przy tej właśnie kapliczce, bywał jeden z oparzy.
Jako ciekawostkę można podać, że chyba słabo i z małą wiarą oddawali
muszyniacy cześć św. Janowi, skoro 100 lat później, w roku 1813
następna powódź zniszczyła miasto, a nawet oberwała jedno ze
skrzydeł istniejącego do dziś kościoła. Jan jest pod opieką
Towarzystwa Miłośników Ziemi Muszyńskiej. Odnowiona w latach
1988-1990 oraz w lecie 2016
|
|
|
|
-
Krynica (gm. Krynica, pow. Nowy Sącz): jest tu co najmniej jeden
Jan na szkle. Jest to obrazek autorstwa Nikifora Krynickiego
przedstawiający procesyjną chorągiew kościelną z wizerunkiem Jana N.,
przechowywany zapewne w Muzeum Nikifora przy Bulwarach Dietla 19.
Ciekawe czy w Krynicy da się odnaleźć samą chorągiew?
(o Szklanych Nepomukach - na osobnej
stronie >>)
-
Tylicz (gm.
Krynica, pow. Nowy Sącz,
):
w starym drewnianym kościele, na przyściennym
cokole, jest drewniana polichromowana figura Jana N. Ustawiono ja na
ciekawym bębnowym, zielono-złotym cokoliku. Widziałem ją po drodze
na Bukowinę, zdjęcie robione przez szklane drzwi kompletnie się nie
udało
-
Tylicz (gm.
Krynica, pow. Nowy Sącz,
): w tym samym kościele jest też ołtarzyk
barokowy, w którym umieszczono obraz św. Jana Nepomucena
|
|
|
|
Piwniczna |
powiat: Nowy Sącz |
gm: Piwniczna-Zdrój |
|
|
|
Przy skręcie do przejścia granicznego stoi murowana
kapliczka, a w niej nad wejściem umieszczono drewnianą polichromowaną
figurkę Jana N. Bardzo ładna, w stylu ludowym, nieco zniszczona,
przyciska krucyfiks do ciała |
|
|
|
Łabowa |
powiat: Nowy Sącz |
gm: Łabowa |
|
|
|
Barokowy obraz Jana N. w XX-wiecznym kościele św.
Stanisława |
|
|
|
Zbyszyce |
powiat: Nowy Sącz |
gm: Gródek nad Dunajcem |
|
|
|
W kościele św. Bartłomieja po prawej stronie nawy jest ołtarz św.
Trójcy, który w zwieńczeniu posiada XVIII-wieczny obraz z postacią św. Jana Nepomucena (nad: H. Jakóbczak, uzup.: Pietrosul) |
|
|
|
-
Zbyszyce
(gm. Gródek nad Dunajcem, pow. Nowy Sącz,
):
w pobliżu kościoła stoi kamienna polichromowana figura Jana N. z XVIII
wieku przeniesiona tutaj z dawnego placu rynkowego wsi. Na cokole
widoczny herb Szreniawa Stadnickich z koroną i panopliami
-
¿
Zbyszyce
(gm. Gródek nad Dunajcem, pow. Nowy Sącz,
):
w kościelnym prezbiterium jedna z polichromowanych postaci bardzo
przypomina Jana N. Podpisano ją "S.IOANNES" a opisy podają, że jest
to Jan Kanty. Jednak palma w ręku wskazuje na męczennika, którym
profesor Kanty nie był. Natomiast przeciw JN świadczyłby brak
zarostu, choć oczywiście znanych jest sporo bezbrodych Nepomuków
(nad: H. Jakóbczak)
-
¿
Zbyszyce
(gm. Gródek nad Dunajcem, pow. Nowy Sącz,
):
w kościele, według jednego ze źródeł, balustradę chóru ozdobiono rzeźbami w drewnie, wśród
których jest też Jan N. Jednak jest wysoce prawdopodobne, że
przedstawienie z chóru już nie istnieje (uwaga: należy sprawdzić) (nad: H. Jakóbczak)
-
Zbyszyce (gm. Gródek nad Dunajcem, pow. Nowy Sącz,
):
nad jeziorem Rożnowskim, na skarpie, ustawiono kamienną
polichromowaną figurę Jana N. Stoi na słupowym cokole z zaznaczoną
płyciną, ma biret i krzyż na lewym ramieniu, żółtobrązowe włosy i
brodę oraz
zielonkawą stułę (nad: M.L.)
-
Rożnów
(gm. Gródek nad Dunajcem, pow. Nowy Sącz,
):
w drewnianym kościele parafialnym p.w. św. Wojciecha, nad
konfesjonałem wisi obraz Jana N. z I ćwierci XVIII wieku
-
Tropie
(gm. Gródek nad Dunajcem, pow. Nowy Sącz,
):
w kościele świętych Świerada i Benedykta, w zwieńczeniu prawego
bocznego ołtarza Matki Bożej Różańcowej znajduje się obraz Jana
spowiadającego Królową Zofię (nad: H. Jakóbczak)
-
Podole-Górowa
(gm. Gródek nad Dunajcem, pow. Nowy Sącz,
):
w kościele parafialnym Podwyższenia Krzyża Świętego ołtarz boczny z obrazem św. Jana
Nepomucena. Jan stoi na tle kolumny i zasłony, na horyzoncie widać
Most Karola, a w górze unosi się anioł prezentujący krzyż (nad: Pietrosul)
-
Podole-Górowa
(gm. Gródek nad Dunajcem, pow. Nowy Sącz,
):
w kościele parafialnym Podwyższenia Krzyża Świętego (zobacz wyżej),
na północnej ścianie, obraz smutnego św. Jana Nepomucena adorującego
krzyż, w aureoli z pięcioma płonącymi (!) gwiazdami - a może
to płonące języki?. Jan opiera się o stół z pięknymi barokowymi
nogami, obok aniołek z palcem przy ustach i z Księgą. W górze główki
anielskie, pod stopami czaszka, obok piszczele (nad: Pietrosul)
-
Podole-Górowa
(gm. Gródek nad Dunajcem, pow. Nowy Sącz,
):
w kapliczce w ogrodzeniu kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego
(zobacz wyżej) umieszczono drewnianą polichromowaną figurę Jana N. Poniżej kamienna
rzeźba leżącego na boku duchownego w birecie i z Księgą (kusi, aby
uznać to za przedstawienie martwego Jana N, jednak zapewne nie jest to
prawdą) (nad: Pietrosul)
|
|
|
|
Grybów |
pow: Nowy Sącz |
gm: Grybów |
ul. Kościelna 5 |
|
|
W tutejszym Muzeum Parafialnym
przechowywana jest drewniana rzeźba Jana N. z drugiej połowy XVIII wieku.
Jest barokowa polichromowana figura w kontrapoście, o szerokim
geście rozłożonych rąk, a w jednaj z nich tkwi wtórnie umieszczony
mały krzyżyk |
|
|
|
Chomranice |
pow: Nowy Sącz |
gm: Chełmiec |
|
|
|
W drewnianym kościele pod wezwaniem Imienia
Najświętszej Marii Panny, w zwieńczeniu prawego ołtarza bocznego,
znajduje się owalny obraz Jana N. (nad: H.Jakóbczak) |
|
|
|
Paszyn |
pow: Nowy Sącz |
gm: Chełmiec |
|
|
|
W pewnym sklepie internetowym daje się
wyszukać polichromowana pseudoludowa rzeźba Jana N.
autorstwa Anny Padoł z Paszyna. Umieszczam ją tutaj
symbolicznie, bo jej losy i aktualna lokalizacja nie są
znane (nad: Pietrosul)
Uwaga: w tej miejscowości znajduje się Muzeum Parafialne
Sztuki Ludowej im. Ks. Edwarda Nitki, gdzie z dużym
prawdopodobieństwem wśród 3000 eksponatów są jakieś obiekty
nepomuckie |
|
|
|
Paszyn |
pow: Nowy Sącz |
gm: Chełmiec |
nr 197 (DK28) |
|
|
W kościele Matki Boskiej Nieustającej
Pomocy znajduje sie obraz z Janem N. z roku 1780 (nad: Pietrosul) |
|
|
|
Paszyn |
pow: Nowy Sącz |
gm: Chełmiec |
|
|
|
Drewniana malowana figurka Jana N.
autorstwa Piotra Kożucha z Paszyna oferowana na "Kiermaszu
Rękodzieła" w Galerii Tarnovia w Tarnowie we wrześniu 2013
roku. Obiekt, wobec nieznanej lokalizacji, przypisuję
symbolicznie do miejscowości pochodzenia twórcy (nad: Pietrosul) |
|
|
|
Wielogłowy |
pow: Nowy Sącz |
gm: Chełmiec |
|
|
|
W murowanej kapliczce, w zakratowanej
wnęce nad wejściem, rezyduje barokowo-ludowa figura Jana N.
z przełomu XVIII i XIX wieku (nad: Pietrosul) |
|
|
|
Jazowsko |
powiat: Nowy Sącz |
gm:
Łącko |
|
|
|
Obraz Jana N. w zwieńczeniu lewego ołtarza bocznego w
kościele Nawiedzenia NMP (nad: Pietrosul) |
|
|
|
Jazowsko |
powiat: Nowy Sącz |
gm:
Łącko |
|
|
|
Na wsporniku na ścianie wewnątrz kościoła Nawiedzenia NMP
(zobacz wyżej)
umieszczono drewnianą polichromowaną figurę Jana N. w pięciogwiaździstej
aureoli (nad: P.Ku.) |
|
|
|
Czarny Potok |
powiat: Nowy Sącz |
gm:
Łącko |
|
|
|
W ołtarzu w kaplicy w drewnianym kościele św. Marcina znajduje
się ludowa rzeźba Jana N. (nad: Pietrosul) |
|
|
|
Wola Piskulina |
powiat: Nowy Sącz |
gm:
Łącko |
|
|
|
Barokowo-ludowa figura Jana N. w kapliczce (nad: Pietrosul) |
|
Nepomuki z polskiej części Orawy, dziś część powiatu nowotarskiego,
czyli Orawy Górnej to te z terenu ograniczonego od północy i zachodu
pasmem Beskidu Żywieckiego, a od wschodu granicą europejskiego
działu wodnego. Są to zwykle XVIII-to wieczne figury powstały na
fali triumfu nad herezją luterańską. Akcję kontrreformacyjną
prowadziło tam misyjne duszpasterstwo z głębi Polski wspierając w
ten sposób zażartą walkę polskich chłopów przeciw węgierskim panom
protestanckim rezydującym na zamku w Orawie i ich administracji.
Śladem tej walki jest nadanie szlachectwa za zasługi w obronie wiary
rodzinie sołtysów Moniaków z Zubrzycy Górnej. A w ich dworze (dziś
skansen) wisi malowany na szkle Nepomuk.
Najbardziej aktywny w "produkcji" Nepomuków na tym terenie były
warsztaty kamieniarskie ze wsi Biały Potok (Bielý Potok), gdzie
użytkowano bogate złoża miękkiego żółtego piaskowca. Ośrodek ten
reprezentował stosunkowo wysoki poziom artystyczny i dobre
opanowanie barokowej ornamentyki. Warsztat rodziny Bielopotockých
czynny był na przełomie XVIII i XIX wieku. Najstarszym mistrzem był
Juraj Bielopotocký, jego współpracownikiem około roku 1770 był Józef
Lassak, który z czasem usamodzielnił się. Syn mistrza, Aleksander
Bielopotocký kształcił się w Krakowie. W połowie XIX do rodziny
wszedł przybysz z Polski, Alois (1834-89), który przyjął ich
nazwisko. Miał on siedmiu synów, a jeden z nich, Jan (1866-1912) był
ostatnim z kamieniarzy tego ośrodka. Tworzyli oni figury w
miejscowościach Lipnica Wielka, Piekielnik, Orawka i Podwilk.
Zdjęcia z albumu Kapliczki
i krzyże przydrożne wydanego w 1958 roku mają wartość archiwalną,
ale szczęśliwie obiekty te dotrwały do dzisiaj. Najpiękniejsze
przykłady orawskich figur Jana Nepomucena na Orawie znajdziecie w
Jabłonce i Podwilku
|
Powiat Nowy Targ (część na Orawie, 32 +
1)
zobacz na mapie google >>
zobacz
część powiatu należącą do Podhala
(>>)
zobacz część powiatu należącą do Spisza
(>>) |
| |
|
|
|
|
| |
|
|
-
Jabłonka (gm. Jabłonka, pow. Nowy Targ,
):
na rozstajach dróg do Krakowa i Zubrzycy stoi Nepomucen z 1752 roku.
Jest to kamienna polichromowana figura Jana N. była prawdopodobnie
fundacją plebana Orawki (1723-1754) i proboszcza w Podwilku
(1723-37), Jana Grotowskiego. Czworokątny postument zdobią
uskrzydlone główki amorków i płaskorzeźby: Św. Rozalii z czaszką i
gałązką różaną oraz Marii Magdaleny z wonnościami. W listopadzie
2016 roku doszło do uszkodzenia figury - przejeżdżający policjant
powstrzymał mężczyznę niefachowo malującego rzeźbę farbą. Malowanie
figury zmienia się często, w końcu roku 2018 znowu było inne. Za
plecami rzeźby wyrósł maszt z bateriami słonecznymi (uzup: B.K.)
-
Jabłonka-Wdówkowa (gm. Jabłonka, pow. Nowy Targ,
):
w przysiółku Wdówkowa jest współczesna murowana kaplica, w której
wnęce flankowanej łacińskim napisem "Sancte Joannes ora pro nobis",
za szkłem, ustawiono starszą drewnianą polichromowaną figurkę Jana Nepomucena z
roku 1908
-
Jabłonka-Suwadów
(gm. Jabłonka, pow. Nowy Targ,
): w osiedlu Suwadów, za
mostem na Piekielniku, stoi krępa kamienna figura św. Jana Nepomucena z
1772 roku. Na cokole inicjały M.S.A. i rok 1772 (nad: Pietrosul, orava.it.home.pl)
-
Chyżne (gm. Jabłonka, pow. Nowy Targ,
): przed kościołem
św. Anny kamienna polichromowana
figura Jana N. z 1823 roku, z aniołkami - symbolami tajemnicy spowiedzi
(palec przy ustach i kłódka). W kwietniu 2011 aniołka z palcem nie
było - nie wiem, czy już jest na swoim miejscu i jaka jest/była
przyczyna nieobecności. Rzeźba ustawiona jest na okazałym
wolutowanym
cokole ozdobionym płaskorzeźbionym Językiem i chroniona metalowym daszkiem (>>), dodanym po roku 1958
-
Chyżne (gm. Jabłonka, pow. Nowy Targ,
):
przy drodze do Trstenej polichromowana
płaskorzeźba Jana N. na froncie cokołu słupa maryjnego z roku 1760.
Pod nią napis „Curavit Ioannes Baranak [ad] divae matris honor[em]
MDCCLX 23 octobris”
-
Chyżne (gm. Jabłonka, pow. Nowy Targ,
):
na cmentarzu, przy kościele św. Anny, znajduje się nagrobek Jána
Sivého (Joanes Szivy), administarora Chyżnego, zmarłego w roku 1867.
Na nim, u podstawy krzyża, umieszczono półplastyczną polichromowaną
kamienną figurę Jana N. (nad: Pietrosul, orava.it.home.pl)
-
Orawka (gm. Jabłonka, pow. Nowy Targ,
):
przy drodze do przysiółku Zawoda i mostku na Czarnej Orawie stoi statyczna
krępa kamienna figura z 1758 roku, pod
blaszanym daszkiem (>>), typowym dla tego regionu Polski.
Polichromowany i bezbrody Jan N. pochodzi z warsztatu Bielopotockých,
ma czerwoną pelerynę i krzyż w rękach. W porównaniu ze stanem z 1958
roku Jan dzielnie się
trzyma, dodano mu tylko brzydki metalowy płotek
-
Orawka (gm. Jabłonka, pow. Nowy Targ,
):
w tutejszym drewnianym kościele, na jego zachodniej ścianie, pod
chórem muzycznym, nad ławkami jest malowidło przedstawiające Jana N.
podpisane "S. Iohannes Nepomuc..."
-
¿
Orawka (gm. Jabłonka, pow. Nowy Targ,
):
w wymienionym wyżej kościele, na zaplecku ambony, jest wizerunek
świętego, który może - ale nie musi - być Janem N. Argumenty za:
miejsce, krucyfiks, rokieta, stuła, zarost. Argumenty przeciw: brak
mantoletu i biretu, atrybutów milczenia i męczeństwa. Tajemnicza
postać trzyma w lewej ręce Biblię z napisem - niestety trudnym do
odczytania. W sumie: 60 % za, 40 % - przeciw, a głównym argumentem
jest powiązanie Jana z sakramentem spowiedzi (nad: H. Jakóbczak)
-
Podwilk (gm. Jabłonka, pow. Nowy Targ):
przy drodze nr 7 piękna rozbudowana
kamienna i polichromowana figura z roku 1773 z warsztatu Bielopotockých,
zaopatrzona w dwa putta z kłódką i kluczem na osobnych cokołach i płaskorzeźbiony język
w girlandzie kwiatów. U podnóża figury stare łacińskie płyty inskrypcyjne,
trudno już czytelne.
Całość zabezpieczona nowym daszkiem z pleksi, niezbyt pięknym
-
Podwilk (gm.
Jabłonka, pow. Nowy Targ): przy domu nr 285 Jan N. na cokole pomnika maryjnego,
1759, odnowiony w roku 1815
-
Podwilk (gm.
Jabłonka, pow. Nowy Targ,
): polichromowany wysoki słup z roku 1773 z
rzeźbą Jana N. na lewym brzegu rzeczki Orawki, przy ujściu
Bukowinskiego Potoku. Na podstawie ornamenty roślinne i napis
"ANNO 1773 DIE 12 8[octo]bris" (nad: Pietrosul, orava.it.home.pl)
-
Podwilk (gm. Jabłonka, pow. Nowy Targ,
):
wewnątrz kościoła św. Marcina, na ścianie południowej, zawieszono
obraz z Janem N. Jan klęczy na chmurce w pozie adoracji krucyfiksu,
przed nim leżą biret i Księga, a pod nią widoczny Most Praski.
Gwiaździsta aureola, stuła (nad: Pietrosul, orava.it.home.pl)
|
|
|
Zubrzyca
Górna:
Orawski Park Etnograficzny (9) |
|
|
[gm. Jabłonka, pow. Nowy Targ]: w skansenie - Orawskim Parku
Etnograficznym znaleźć można następujące obiekty nepomuckie: |
|
-
Zubrzyca Górna (gm.
Jabłonka, pow. Nowy Targ,
): W magazynie (choć
być może po renowacji trafił do stałej ekspozycji) jest
drewniana figura Jana N. pochodząca najprawdopodobniej z
nieustalonego kościoła. Pełne rokoko: taneczny gest, rozwiane
szaty, sznur przytrzymujący mantolet odrzucony aż na lewe ramię.
Biret, krucyfiks wtórny, zbyt mały, dorobiony podczas ostatniego
remontu. Rzeźba malowana była na pastelowe
kolory, miała za to jaskrawoczerwone usta. Podczas konserwacji
wykonanej gdzieś pomiędzy 2004 a 2011 rokiem naprawiono uszkodzone
dłonie i zmieniono polichromię na bardziej typową (czerń, biel,
szarość, cielisty) (uwaga: podziękowania dla Pani Kustosz, która okazała
mi daleko idącą pomoc i udostępniła do zdjęć figurę tego i
następnego Jana)
-
Zubrzyca Górna (gm.
Jabłonka, pow. Nowy Targ,
): W magazynie jest drewniana figura Jana N. pochodząca
najprawdopodobniej z nieustalonego kościoła. Polichromia utrzymana w
tonacjach brązu (mantolet), szarości (sutanna) i bieli (komża).
Wysoki biret, bujna broda
-
Zubrzyca Górna (gm.
Jabłonka, pow. Nowy Targ,
): W nowej części
skansenu znajduje się współczesny, stylizowany na starego
kamiennego Jana, Nepomuk
-
Zubrzyca Górna (gm.
Jabłonka, pow. Nowy Targ,
): W chałupie Paś-Filipka wisi
oleodruk nepomucki z XIX wieku, z panoramą Pragi i mostem w tle
-
Zubrzyca Górna (gm.
Jabłonka, pow. Nowy Targ,
): Obraz olejny z Janem N. Barwy raczej
szarawe, nad głową osiem (!) gwiazd, w tle Wełtawa, most i wieże
zamku praskiego (nad: Pietrosul)
-
Zubrzyca Górna (gm.
Jabłonka, pow. Nowy Targ,
): W
dworze Moniaków wisi Jan N. malowany na szkle
(o Szklanych Nepomukach - na osobnej stronie
>>)
-
Zubrzyca Górna (gm.
Jabłonka, pow. Nowy Targ,
): W
chałupie Kota, wisi Jan N. malowany na szkle
(o Szklanych Nepomukach - na osobnej stronie
>>)
-
Zubrzyca Górna (gm.
Jabłonka, pow. Nowy Targ,
): Oleodruk nepomucki przedstawiający
figurę Jana N. na Moście Praskim, z dosyć wiernie odwzorowanym
cokołem. W tle Wełtawa i wieże zamku praskiego. Kolory pastelowe,
niemieckojęzyczne napisy. Pochodzi z Wiednia (nad: Pietrosul)
-
Zubrzyca Górna (gm.
Jabłonka, pow. Nowy Targ,
): Oleodruk nepomucki przedstawiający Jana
N. z palcem przy ustach. Uszkodzony, sztukowany w dolnej części
fragmentami innych oleodruków. W tle Wełtawa, wieże katedry św. Wita
i fasada zamku praskiego (nad: Pietrosul)
|
|
|
|
-
Lipnica Wielka (gm. Lipnica Wielka, pow. Nowy Targ,
):
przy moście na Lipniczaku i skrzyżowaniu z dróg a do Lipnicy Małej
stoi na cokole krępa kamienna figura Jana N. w aureoli, z warsztatu Bielopotockých.
Pochodzi z
roku 1761, co wyczytać można na chronostychu (>>)
-
Lipnica Wielka (gm. Lipnica Wielka, pow. Nowy Targ,
):
w dolnym końcu wsi przy starej drodze do Chyżnego, obok domu z
numerami 2 i 3, stoi murowana bielona kapliczka z drewnianą rzeźbą Jana N.
we wnęce,
ufundowana przez tutejszych gospodarzy w połowie XVIII wieku. Jest
polichromowana i zaopatrzono ją w krzyż i aureolę z pięcioma dużymi
gwiazdami (nad: Pietrosul, orava.it.home.pl)
-
Lipnica Wielka (gm. Lipnica Wielka, pow. Nowy Targ,
):
w tutejszym kościele św. Łukasza Ewangelisty, w bocznym ołtarzu stoi
XIX-wieczna figura Jana N. z palcem na ustach i w aureoli. Jest też
promienisty Język na chmurkach (nad: Pietrosul, orava.it.home.pl)
|
|
|
|
-
Podszkle (gm.
Czarny Dunajec, pow. Nowy Targ): w tym przysiółku Bukowiny, na
cmentarzu położonym 300
metrów na południe od kościoła św. Rozalii, koło kamiennego krzyża, na
trójkątnym cokole-obelisku ustawiono kamienną, pomalowaną srebrną
farbą figurę Jana N. Stanowi nagrobek Jána Vlčka (Ioanes Senior
Vilcsek, zm. 1827)
-
Podszkle
(gm. Czarny Dunajec, pow. Nowy Targ): na Jędraszkowej, w zachodnim końcu miejscowości malowana kamienna
polichromowana figura św. Jana Nepomucena stojąca na masywnym
cokole, usytuowana pomiędzy dwoma modrzewiami w pobliżu domu nr 124a (nad:
Pietrosul, orava.it.home.pl)
|
|
Nepomuki po polskiej stronie Spiszu, czyli z
terenów między granicą polsko-słowacką na południu, rzeką Białką na
zachodzie i północy oraz rzeką Dunajec na północnym-wschodzie.
Historycznie do Spiszu należy również pas terenu (wieś Nowa Biała) na północ i zachód
od obecnego koryta Białki, a to wskutek zmiany koryta tej rzeczki w
XVII wieku (zobacz granice Spiszu Polskiego >>)
Granice regionu zmieniały się na
przestrzeni dziejów. Zwykło się uważać, że region ten leży w Centralnych i
Wewnętrznych Karpatach Zachodnich, w dorzeczu górnego Popradu, górnego
Hornádu oraz w części dorzecza Dunajca (na wschód od Białki). Na północnym
zachodzie Spisz sąsiaduje z Podhalem, na północy z ziemią sądecką, na
wschodzie z Szaryszem, na południu z Abovem i Gemerem, na południowym
zachodzie z Liptowem. W granicach Spisza znajdują się, w całości lub w
części, następujące regiony: Kotlina Popradzka, Kotlina Hornadzka, Tatry
Wschodnie, Tatry Niżne, Góry Straceńskie, Góry Lewockie, Pogórze
Spisko-Gubałowskie i Pieniny. W 1412 roku król Władysław Jagiełło pożyczył Zygmuntowi
Luksemburskiemu 37 000 kop szerokich groszy praskich (ówcześnie ok. 7 ton
czystego srebra). Pożyczkę zabezpieczono zastawem, w którego skład weszły
miasta i miasteczka należące wcześniej do ziemi sądeckiej (i później
wydzielone jako odrębna jednostka): Lubowla, Podoliniec i Gniazda (w
miastach tych utworzono starostwo grodowe z siedzibą w Zamku Lubowelskim)
oraz 13 miast spiskich: Biała, Lubica, Wierzbów, Spiska Sobota, Poprad,
Straże, Spiskie Włochy, Nowa Wieś (dziś Spišská Nová Ves), Ruszkinowce,
Wielka, Spiskie Podgrodzie (ale nie Zamek Spiski i nie Spiska Kapituła), Maciejowce, Twarożne.
Pożyczka nigdy nie została spłacona, a wymienione miasta spiskie
wchodziły w skład I RP aż do rozbiorów. Zaliczam je więc do umownej
kategorii Kresów. |
|
^ |
Powiat Nowy Targ
(część na Spiszu, 17 +
2)
zobacz na mapie google >> |
|
|
|
zobacz część
powiatu należącą do Podhala
(>>)
zobacz część powiatu należącą do Orawy
(>>) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Krempachy |
pow. Nowy Targ |
gm. Nowy Targ |
ul. Długa |
|
|
W cmentarnym kościele św. Walentego, na zaplecku
ambony znaleźć można obraz z wizerunkiem Jana N. (nad: Pietrosul)
(zobacz też szklanego Nepomuka (>>)
z Krempachów w Muzeum Tatrzańskim) |
|
|
|
|
- Nowa Biała |
pow. Nowy Targ |
gm. Nowy Targ |
|
|
|
W kościele św. Marii Magdaleny, w
barokowym konfesjonale, znajdował się niegdyś obraz Jana N.
Został niestety skradziony (>>) (nad: Pietrosul) |
|
|
|
|
- Kacwin |
pow. Nowy Targ |
gm. Łapsze Niżne |
ul. Św. Anny 145 |
|
|
W kościele Wszystkich Świętych nieistniejący obraz
Jana N. w ołtarzu bocznym św. Józefa. Ołtarz datowany był na rok 1777 a
spalił się na początku XIX wieku (nad: Pietrosul) |
|
|
|
- Łapszanka |
pow. Nowy Targ |
gm. Łapsze Niżne |
ul. Kościelna |
|
|
Na cmentarzu cholerycznym "na Pustce" była niegdyś
kapliczka Jana
N. ufundowana w roku 1872 przez Jana Sołtysa. W latach 60. XX wieku
kapliczka została przy ścince drewna uszkodzona i przeniesiono ją do
wsi. Dalsze jej losy nie są znane (nad: Pietrosul) |
|
|
|
Frydman |
pow. Nowy Targ |
gm. Łapsze Niżne |
ul. Sobieskiego |
|
|
Po południowej stronie wsi, przy drodze do Falsztyna
stoi pięknie położona murowana i
bielona kapliczka, fundowana przez tutejszego plebana Michała Zimniczaka w roku 1798.
Kapliczka wyznaczała granicę działki należącej do kościoła. W środku ludowa
kamienna polichromowana figura Jana
N. Wygląd figury jest zmienny w czasie, w roku 2013 pomalowano ją na
pastelowe kolory (fiolet, pistacja, czerwień, biel, złoto, cielisty i
czerń). Poprzednia polichromia była bardziej stonowana, a Jan nie miał
brody. Za to, w odróżnieniu od stanu poprzedniego, figurę pozbawiono
biretu. Po roku 1826 fuigura była remontowana kosztem 26 zł reńskich
staraniem kolejnego plebana. Nie dziwi to, skoro był to Słowak Jan
Nepomucen Holmik (uzup: Pietrosul) |
|
|
|
Frydman |
pow. Nowy Targ |
gm. Łapsze Niżne |
ul. Kościelna |
|
|
W pochodzącej z roku 1764 ośmiobocznej kaplicy Matki
Boskiej Karmelitańskiej przy starym kościele św. Stanisława jest -
między innymi elementami oszałamiającego rokokowego wystroju -
polichromowany konfesjonał, na zaplecku którego widnieje wizerunek Jana N. spowiadającego królową
Zofię. Na podniebieniu baldachimu płycina w kształcie kwadratu wpisanego
w czteroliść, a w niej malowane przedstawienie lecącego aniołka, który w
prawej ręce trzyma język oraz liść palmy, w lewej zaś wieniec laurowy i
kłódkę. Dawniej stał on pod chórem. Jest on być może autorstwa Szymona Kawalskiego
((Šimon Kovalszki), malarza działającego na
Spiszu Polskim w drugiej połowie XVIII wieku i właściwego twórcy kaplicy
na zlecenie proboszcza ks. Michała Lorencsa (a więc w latach 1751-68), który jest tu pochowany.
Dodać można, że Kawalski musiał być zarażony wirusem nepomuckim, skoro -
prócz stworzonych przez siebie wizerunków JN - pozostawił po sobie syna,
Jana Nepomucena Kawalskiego, również malarza (zobacz niżej). Jednak
hipoteza o autorstwie Kawalskiego jest ostatnuio podważana na podstawie
braku podobieństw z jego sygnowanymi dziełami w Niedzicy. Polichromia
konfesjonału naśladuje marmur. Umieszczono tu też - zapewne wybrane
przez ks. Lorencsa - łacińskie sentencje z Eklezjasty: "Solve Vincula
Colli tui Captiva Filia / Sion. Ecclesia St 52" (czyli: "Rozwiąż
sobie więzy na szyi, pojmana Córo Syjonu, Iz 52, 2"), Arystotelesa:
"NON MULTUM AB IMPECCABILI DISCEDIT, QVI PECCATUM UT DECET FATETUR.
Aristoteles." (czyli: "Niewielu w nienaganności odchodzi, którzy
są grzeszni i przyznali się jak należy?, Arystoteles") i proroka
Daniela: "PECCAVIMUS, INIQVITATEM FECIMUS, IMPIE EGIMUS. Danielis 9."
(czyli "Zgrzeszyliśmy, zbłądziliśmy, popełniliśmy nieprawość, Dn
9, 5")
(nad: H. Jakóbczak, hipoteza o innym autorstwie i tłumaczenie
banderoli: Paulina Kluz, "Konfesjonał", [w:] "Sakralne Dziedzictwo
Małopolski", 2020, sdm.upjp2.edu.pl/dziela/konfesjonal-8) |
|
|
|
Frydman |
pow. Nowy Targ |
gm. Łapsze Niżne |
ul. Kościelna |
|
|
W pochodzącej z roku 1764 ośmiobocznej kaplicy Matki
Boskiej Karmelitańskiej przy starym kościele św. Stanisława jest również feretron
w pięknej rokokowej oprawie snycerskiej,
który poświęcono Janowi N. Przedstawiono na nim portret łysawego Jana z
aniołkami, z których jeden trzyma aureolę. Ciekawie ujęto biret Jana,
który unosi się na palmie męczeńskiej. Jest on autorstwa Szymona
Kawalskiego, malarza działającego na Spiszu Polskim w drugiej połowie
XVIII wieku i właściwego twórcy kaplicy na zlecenie proboszcza ks.
Michała Lorencsa (zobacz wyżej) (nad: H. Jakóbczak) |
|
|
|
|
Niedzica |
pow. Nowy Targ |
gm. Łapsze Niżne |
ul. 3-go Maja 72 |
|
|
W tutejszym kościele św. Bartłomieja (zobacz wyżej)
jest wykonany realistycznie wizerunek martwego Jana
Nepomucena zamknięty w szklanej gablocie w dolnej części
ołtarza. Bogate rokokowe złocone zdobienia, figura odziana w
szaty z materiału, aureola, ręce złożone jak do modlitwy.
Elektryczne światełka u stóp i wezgłowia (nad: H. Jakóbczak). Oczywiście znałem
takie przedstawienia, ale tylko z terenów Bawarii (>>)
i Austrii (>>), nawet nie sądziłem, że mogą trafić się i u nas ze
względu na nieco inne zwyczaje religijne. A jednak!
Jany sportretowane w pozycji leżącej podzieliłbym na dwa rodzaje:
1. Jan Grobowy - takie jak ten;
2. Jan Pływający - vide Gorzanów, figura z Nepomuka, kilka innych.
Snuję też własną subteorię, że typy te mogą być tożsame, to znaczy kiedy
ich akurat nie spławiano, to eksponowano je w takich
gablotach-grobowcach. W słowackiej części Spiszu (>>)
jest jeszcze jeden Jan leżący - w Spišskim Hrhovie |
|
|
|
|
Niedzica |
pow. Nowy Targ |
gm. Łapsze Niżne |
ul. 3-go Maja 72 |
|
|
W tutejszym kościele św. Bartłomieja (zobacz wyżej) jeden z konfesjonałów ozdobiony
jest drewnianą figurą Jana N., polichromowaną (nad: H. Jakóbczak) |
|
|
|
|
-/¿
Rzepiska |
pow. Tatrzański, Zakopane |
gm. Bukowina |
Droga Umarłyk |
|
|
Przy polnej drodze nad wsią, która niegdyś szły
kondukty pogrzebowe do kościoła w Łapszach Wyżnych, stoi kapliczka murowana z
łamanego kamienia, kryta czterospadowym gontowym daszkiem, z II połowy
XIX wieku. Była w niej ponoć kiedyś figura Jana N., która zaginęła w
nieustalonym czasie. Obecnie jest tam MB. Legenda głosi, że
kapliczkę postawili okoliczni zbójnicy jako wotum błagalne |
|
|