Księstwo Raciborskie w ciągu swych dziejów było
wielokrotnie dzielone i ponownie łączone. Ostatecznie w 1521 roku
ostatni Piast śląski Jan II Dobry złączył je razem z X. Bytomskim i
X. Opolskim w Księstwo Opolsko-Raciborskie (tzw. II Księstwo O-R).
Rządzili nim od 1532 roku Hohenzollernowie z ramienia Czech, potem,
w latach 1552-1645 i od 1646 znajdowało się pod bezpośrednim
panowaniem Habsburgów, by w latach 1646-1666 stać się zastawem
polskich Wazów. W 1742 roku w wyniku wojen śląskich obszar Księstwa
został inkorporowany do Prus |
ALFABETYCZNIE
(do uzupełnienia)
|
|
POWIATY: |
|
|
|
|
|
MIEJSCOWOŚCI: |
|
|
|
|
|
|
|


 
 
 
 
 
 
  |
-
Racibórz (gm. i pow. Racibórz, ): bardzo rzadkie przedstawienie "Jana
Nepomucena Jałmużnika" z dziedzińca klasztoru dominikanek. Rzeźba
przeniesiona na plac Długosza po kasacie zakonu w 1818 roku.
Wykonana w latach 30. XVIII wieku przez Johanna
Melchiora Österreicha - drugi z najwyższej klasy barokowych
wizerunków Jana N. w mieście (zobacz też Racibórz-Ostróg, Rybnik,
Kuźnia Raciborska, Rudy, Bluszczów, Wodzisław). Na cokole, poniżej głównej inskrypcji
napis "Renovatum est anno MDCCCLI", a z tyłu tabliczka o
kolejnym odnowieniu z roku 1994. Dziś ta lokalizacja okazuje się
niezbyt szczęśliwa - jest tu duży parking

-
Racibórz (gm. i pow. Racibórz, ): na placu przed kościołem
Najświętszego Serca Pana Jezusa przy ul. Warszawskiej, przy mostku
na nieistniejącej już rzeczce Psince, stoi polichromowana kamienna
ludowa figurka Jana N. na cokole ułożonym z kamieni, około 100 cm.
XVIII wiek
-
Racibórz (gm.
i pow. Racibórz, ): przy ul. Londzina kamienna figurka Jana N.
na dużym cokole,
według tradycji wskazująca wejście do nieistniejącego już kościoła
franciszkańskiego. Figura jest kopią XIX–wiecznej rzeźby drewnianej
stylizowanej na barokową, umieszczonej obecnie w Muzeum Miejskim.
Pierwotnie była w tym miejscu XVIII-wieczna figura JN, jej losy nie
są znane
(zobacz niżej)
-
- Racibórz (gm.
i pow. Racibórz, ): na postumencie przy ul. Londzina kopia zastąpiła
XIX-wieczna figurę, ale ta z kolei stanęła na miejscu
XVIII-wiecznej rzeźby Jana N., której losy są nieznane, z l połowy
XIX wieku (zobacz wyżej)
-
Racibórz (gm. i pow. Racibórz, ): przy ul. Mariańskiej 25 płaskorzeźbione popiersie Jana N. w dolnej części cokołu krzyża
przydrożnego. Jan ma palec na ustach, palmę i biret. Całość
bardzo ludowa i malownicza, polichromowana i nieco zatarta
-
Racibórz (gm. i pow. Racibórz, ): przy ul. Mariańskiej 14,
koło Centrum Kulturalnego Sekwens, stoi murowana kapliczka z połowy XIX wieku zbudowana na rzucie połowy koła, sklepiona
konchowo, od frontu zamknięta trójkątnym szczytem, wejście półkoliste. We
wnętrzu ludowa barokowa figura św. Jana Nepomucena (uwaga: do sprawdzenia na
miejscu)
|







 |
|
 |
|
Racibórz |
pow. Racibórz |
gm. Racibórz |
Rynek |
|
 |
W zakrystii kościoła św. Jakuba, w kącie za drzwiami,
stoi polichromowana figura Jana N. Jan ma biret, długą wąską stułę na
szyi, złoty brzeg komży, w ręku cienki krzyżyk, a wokół głowy aureolę
bez gwiazd (nad: JBT) |
|
|
 |
|
-/¿ Racibórz |
pow. Racibórz |
gm. Racibórz |
ul. Starowiejska 24 |
|
 |
Według źródła miała tu być, w niewielkiej murowanej
kapliczce wnękowej z dwuspadowym daszkiem, rokokowa figura Jana N.
z końca XVIII wieku. Niestety nie widać go na bardziej aktualnych
zdjęciach tej okolicy (lipiec 2012), zastąpiła go rzeźba św. Mikołaja
(uzup: S.Zobniów) (uwaga: należy zweryfikować losy obiektu. utracona?) |
|
|
 
 
 
 
 
 
 |
-
Racibórz-Ostróg (gm. i pow. Racibórz, ): najbardziej okazały
spośród raciborskich Nepomuków to kamienna barokowa grupa
rzeźbiarska wykonana około roku 1733 przez Johanna Melchiora
Österreicha (zobacz też Racibórz, Rybnik, Kuźnia Raciborska, Rudy,
Bluszczów, Wodzisław), a fundowana przez hr. Karola von Sobecka i jego żonę
Maksymilianę. Zwraca uwagę wyciągnięta ku niebu lewa ręka Jana,
siedem (!) gwiazd w aureoli oraz aniołki trzymające zamkniętą na
kłódkę księgę i biret oraz palec przy ustach. Na trójstopniowej
podstawie czworoboczny wolutowy cokół i czworoboczna nadstawa. Herby fundatorów i chronostych
(>>)
HONORI
AC VENERATIONI
DIVI
IOANNIS NEPOMVCENI
EREX~
(...)
IN SIGNIO
S.IOANNIS
REGNET CA
ROLVS
DE SOBEK ET RAVTHEN
SAGITIS
ARMATVS
LAVREIS
SERTIS
ORNATVS |
-
Racibórz-Ostróg (gm. i pow. Racibórz, ): koło kościoła św. Jana
Chrzciciela przy ul. Morawskiej (róg AK), na przykościelnym
cmentarzu, jest figura Jana N. w murowanej kapliczce o kolebkowym
dachu. rzeźba ma cechy barokowe, jest drewniana i polichromowana i
przedstawia Jana w przyklęku na srebrnej chmurce, trzymającego w
dłoni palmę. Jest to oratorium grobowe pierwszego proboszcza ks.
Andrzeja Kubiczka (pochówek nie przetrwał)
-
Racibórz-Ostróg (gm. i pow. Racibórz, ): w lewym neogotyckim
ołtarzu kościoła św. Jana Chrzciciela przy ul. Morawskiej (róg AK)
jest dosyć szablonowa polichromowana figura Jana N., zapewne z końca
XIX wieku
-
Racibórz-Stara Wieś (gm. i pow. Racibórz, ): na rogu ulicy
Głubczyckiej i Mikołaja/Mariańskiej jest drewniana bardzo kolorowa
(zależnie od czasu od ostatniego remontu) figura Jana N. w murowanej tynkowanej Kapliczce
Zgody (kopia - oryginał w Muzeum Miejskim, zobacz wyżej). Rzeźba
utrzymana jest w stylu ludowo-barokowym, w aureoli, z palmą i
krzyżykiem. Kapliczka ta stoi tu od XIX wieku, po zburzeniu starszej
kaplicy, w której znajdował się obraz przedstawiający scenę
pojednania na Starej Wsi biskupa wrocławskiego Tomasza II i księcia
Henryka IV Probusa
-
Racibórz-Stara Wieś (gm. i pow. Racibórz, ): w budynku
Przyszpitalnej Poradni Specjalistycznej przy ul. Gamowskiej 3, nad
schodami na wprost drzwi wejściowych, znajduje się witraż z
wizerunkiem Jana Nepomucena (o
Szklanych Nepomukach - na osobnej stronie >>)
|




 
 


 |
|
 
 
 
  |
-
Racibórz-Brzezie (gm. i pow. Racibórz, ): przy ul Pogrzebieńskiej (róg
Brzeskiej) jest murowana kapliczka ze szczytem, zamknięta łukowo,
wewnątrz drewniana polichromowana figura Jana N.
-
Racibórz-Ocice (gm. i pow.
Racibórz, ):
przy ul. Wiejskiej 17/19 (przedłużenie Ocickiej)
murowana kapliczka burzowa z sygnaturką, w niej polichromowana figura św. Jana Nepomucena,
I połowa XIX wieku (uwaga: istnieje bardzo niewielkie
prawdopodobieństwo, że wymieniona w jednym źródle kamienna figura
Jana N. przy Ocickiej nie jest tożsama z tym obiektem)
-
Racibórz-Płonia (gm. i pow. Racibórz, ): przy ulicy Szkolnej 46
kapliczka z I połowy XIX wieku, kwadratowa, szczycik ujęty spływami,
pomalowana na seledynowo, kryta dachówką. Wewnątrz, za płytą z
pleksi, drewniana polichromowana figura Jana N.
-
Racibórz-Sudół (gm. i pow. Racibórz, ): przy ul. Korczaka 9, w
pobliżu skrzyżowania z ul. Czynu Społecznego, ceglana kapliczka z końca XIX wieku,
w jej półokrągłej wnęce rzeźba św. Jana
Nepomucena, drewniana polichromowana
-
Racibórz-Studzienna (gm. i pow. Racibórz, ): przy ulicy Bogumińskiej
73 w latach 1906-07 wybudowano kościół pod wezwaniem św. Jana
Nepomucena, rozbudowany w 1933 roku. W 1935 nastąpiła - o zgrozo -
zmiana wezwania na Krzyża Świętego
-
Racibórz-Studzienna (gm. i pow. Racibórz, ): przy ul.
Bojanowskiej 7-9, niedaleko szkoły, jest ceglana kapliczka, w jej
oszklonej wnęce drewniana polichromowana figura Jana N. o cechach
ludowo-barokowych
-
Racibórz-Studzienna (gm. i pow. Racibórz, ): przy ul. Bogumińskiej,
za kościołem Krzyża Świętego, stoi kapliczka wnękowa, w niej figura Jana N. z
1907 roku, polichromowana, statyczna i dosyć typowa, z palmą w dłoni.
Na podstawie napis: "St. Joannes / Nepomuci / 1907-2007"
|



 |
 |
|
|
 |
Piękny kamienny Jan N. z 1747 roku fundacji hr.
von Sobeck, wykonany w warsztacie Johanna Melchiora Österreicha
(zobacz też Racibórz, Racibórz-Ostróg, Rybnik, Rudy, Bluszczów,
Wodzisław).
Gwiazdy, palma, krzyż, postument ujęty esownicami, z dwoma
kartuszami herbowymi i wyryta datą - wszystko aż błyszczy po
niedawnym remoncie - dawniej figura była polichromowana, obecnie
kamień oczyszczono z warstw farby. Po obu stronach figury posadzono dwie tuje, które jednak nie są w
stanie odseparować Jana od niekorzystnego estetycznie tła |
          |
 |
|
|
 |
W kościele parafialnym św.
Magdaleny jest utrzymany w stylu neogotyckim ołtarz główny z obrazem patronki oraz
typowymi rzeźbami św. Jana Nepomucena i św. Franciszka |
|
 |
|
Rudy |
pow. Racibórz |
gm. Kuźnia Raciborska |
ul. Cysterska |
|
|
|
 |
W kościele klasztornym
cystersów (>>),
po prawej stronie prezbiterium, jest kaplica
pod wezwaniem Jana N., a w niej okazały
ołtarz wykonany w kamieniu i stiuku, przedstawiający
apoteozę Świętego. Kaplicę JN urządzono na początku XVIII
wieku w trakcie przebudowy dawnej wczesnogotyckiej - XIII wiecznej -
kaplicy przytranseptowej. W kopule kaplicy, w trakcie prac
konserwatorskich G. Szczerbińskiej w 1996 roku, odkryto freski z
około 1725 roku. Są one sygnowane literami M.I.M. co pozwala ich autora
identyfikować z Michaelem Jacobem Maixnerem. Co ciekawe, sam JN na nich nie
występuje. Natomiast wyniesienie ciała świętego przedstawiono na
arkadowej stiukowej płycinie pomieszczonej na pochodzącym z 1785
roku retabulum. W trakcie prac prowadzonych w około 1785 roku fresk
znalazł się pod sztukaterią autorstwa chyba Johanna
Schuberta, który może był też autorem ołtarza. Ciało
Jana jest podtrzymywane przez anioła, zaś opadająca
ręka przez aniołka. JN odziany jest w sutannę, komżę i mozzettę. Pod baldachimem ołtarza zauważyć można Język
Promienisty na chmurkach - co ciekawe ma on wyraźną szczerbę W szczycie ołtarza flankującego wejście do kaplicy
umieszczono jeszcze jeden motyw nepomucki - wykonaną w
stiuku złoconą scenę Spowiedzi Królowej, obramowaną
złotym rocaillem |
            |
 |
|
Rudy |
pow. Racibórz |
gm. Kuźnia Raciborska |
ul. Zamkowa |
|
|
|
 |
Przy ul. Zamkowej wiodącej do Brantolki, przed
zachodnim skrzydłem zespołu poklasztornego, stoi kamienna figura
Jana N. z
1724 roku. Rzeźbę ustawiono pod lipą na miejscu starej
dzwonnicy, tuż naprzeciwko opactwa. Niektórzy twierdzą, że Jan
spogląda na miejsce ukrycia skarbu ukrytego przez mnichów w
podziemnym tunelu w obawie przed Szwedami. Tunel zawalił się i
skarby tkwią ponoć pod ziemią do tej pory. Figura usytuowana jest
dziś w tym samym lub bardzo zbliżonym miejscu co na widoku klasztoru
sporządzonym około połowy XVIII wieku przez F.B. Wernera (Wehnera).
Zmienił się jednak charakter otoczenia. Dawniej za figurą znajdowało
się 6 prostokątnych stawów, z których wypływał niewielki ciek.
Stojąca dziś figura ma postument w kształcie tralki, z wtórnie
podwyższonym cokołem, ozdobiony anielskimi główkami, z datą cyfrą
"1724". Inaczej wygląda ona na rysunku Wernera, gdzie ukazany jest
on w formie prostopadłościanu, wyraźnie szerszego od postaci
świętego. Polichromia na rzeźbie była chyba nowsza. Święty w lekkim
kontrapoście, w sutannie, komży i mozzettcie, z okolonym wieńcem 5
blaszanych gwiazd biretem na głowie trzyma w rękach krucyfiks a
prawej również wykonaną z blachy palmę. Niedawno drewniany płotek ze sztachet, który kilka lat
temu otaczał rzeźbę, zastąpiono łańcuchem na słupkach. W zimie 2011/2012 figura
została zabrana do renowacji. Jan, dawniej rudowłosy (!), został
oczyszczony ze starej farby i jest teraz koloru naturalnego
piaskowca. Tylko gwiazdki i palma zyskały pozłotę. Całość ustawiono
na kanelowanej kolumnie, która niezbyt pasuje do reszty |
   
        
         |
 |
|
Rudy |
pow. Racibórz |
gm. Kuźnia Raciborska |
ul. Świętojańska / Brzozowa / Polna |
|
|
|
 |
Kamienna barokowa figura Jana N., autorstwa Johanna Melchiora Österreicha
(zobacz też Racibórz, Racibórz-Ostróg, Rybnik, Kuźnia
Raciborska, Bluszczów, Wodzisław). Pochodzi - jak wskazuje umieszczony na cokole
chronostych
(>>) - z 1734 roku. Inskrypcja w tłumaczeniu (S.Zobniów)
oznacza: "Od adoratora (czciciela) Piotra dla Św. Jana Nepomucena za uzyskane
łaski (godności)”. Święty w wyraźnym kontrapoście, ubrany w
sutannę, komżę i mozzettę, z okolonym wieńcem pięć blaszanych gwiazd
biretem na głowie. W obu rękach trzyma krucyfiks a prawej również
wykonaną z blachy palmę. Cokół ma kształt opiętego wolutami
prostopadłościanu zaopatrzonego w pałąk światła umarłych, dziś
służącego za wieszak dla wazonu. Wtórna polichromia
IN
DIGNI
VENERATORES EX
PETRI GRATIAS
FIE RI FECERVNT
S. IOANNI NEPOMV CENO |
|
    |
|



 |
-
Ruda Kozielska (gm. Kuźnia Raciborska, pow. Racibórz): na
ołtarzu kapliczki przydrożnej św. Urbana między innymi drewniana rzeźba św.
Jana Nepomucena z I połowy XIX wieku
-
Jankowice Rudzkie
(gm. Kuźnia Raciborska, pow. Racibórz): przy Raciborskiej 21 stoi kapliczka z około 1900 roku
dostawiona do budynku starej karczmy, w niej drewniana
polichromowana figura św. Jana Nepomucena, koniec XIX wieku,
ozdobiona wygiętym w łuk prętem przybranym, kwiatami
-
Jankowice Rudzkie (gm. Kuźnia Raciborska, pow. Racibórz): w
kapliczce przy Raciborskiej 13 przechowywany jest feretron z
szablonowym obrazem Jana N. na tle Pragi z Wełtawa i mostem, przybrany
sztucznymi kwiatami
-
Ruda (gm. Kuźnia Raciborska, pow. Racibórz): wewnątrz murowanej kapliczki przydrożnej o cechach neogotyckich, z
sygnaturką, znajduje się między innymi drewniana rzeźba św.
Jana Nepomucena z 1904 roku,
odnowiona w 2004 roku. W szczycie obraz św. Floriana (>>) (nad: MPloszaj)
-
Turze (gm. Kuźnia Raciborska, pow. Racibórz): drewniana figura w
kapliczce obok mostu nad Rudą. Kapliczka jest również drewniana, o
ozdobnie wyciętym otworze, lecz najciekawszy jest dach w formie
ostrosłupa o podstawie sześciokąta
-
Budziska (gm. Kuźnia Raciborska, pow. Racibórz): na skrzyżowaniu
ulic Szkolnej i Wolności stoi przydrożna murowana kapliczka z
sygnaturką, z 1900
roku, a w
niej piękna barokowa drewniana i polichromowana figura Jana N. o
ascetycznym wychudzonym wyglądzie i w aureoli o siedmiu (!)
gwiazdach. Piękne gesty palców trzymających palmę i krzyż, pięknie
pognieciona sutanna
-
Siedliska (gm. Kuźnia Raciborska, pow. Racibórz, ): przy ul. Powstańców
15 murowana kapliczka z 1872 roku, elewacja zamknięta trójkątnym ściętym
szczytem, zwieńczonym sygnaturką, opięta pilastrami przechodzącymi w sterczyny,
wewnątrz figura św. Jana Nepomucena
|

 
 
 
 
 |
 |
|
|
|
Wewnątrz kościoła śśw. Wita, Modesta i Krescencji
jest obraz Jana N., zapewne XIX-wieczny, przedstawiający Jana w birecie,
z długą stułą i w aureoli, z palcem przy ustach i z krzyżem oraz palmą
na lewym przedramieniu. W tle widok Wełtawy z Mostem Karola i
okolicznymi gotyckimi budynkami Pragi. Ciekawe jest, że JN stoi na
brzegu rzeki, mniej więcej w okolicach dzisiejszego |
|
|
 
 
 

 
 


 
 
 
 
 
  |
-
Pietrowice Wielkie (gm. Pietrowice Wielkie, pow. Racibórz, ): przy
ogrodzeniu kościoła śśw. Wita, Modesta i Krescencji, przed fasadą, stała figura św. Jana Nepomucena z
XVIII wieku. Kamienna, polichromowana, z gołą głową i w aureoli.
Krótki krzyż w lewej ręce, wzniesiony na wysokość głowy, w prawej
ręce biret. Symetrycznie ustawiono Floriana
>>. W nieustalonym czasie (przed lipcem 2013) rzeźba
została zdjęta z cokołu i przeniesiona do garażu plebanii. Stała tu
jeszcze wiosną 2018 roku (uwaga: należy monitorować i dowiadywać się
czy są plany renowacji i
kiedy rzeźba wróci na swe miejsce!)
-
Pietrowice Wielkie (gm. Pietrowice Wielkie, pow. Racibórz, ): za
kościołem, przy ul. 1 Maja i Wyzwolenia, stoi druga kamienna polichromowana barokowa figura Jana N. z
XVIII wieku, na postumencie prostopadłościennym, z gzymsem i
częściowo zniszczoną inskrypcją: "NIS DE S... / DAIH (?) A ... /
DOMINI I (?) ANNO / PETROWIC... / P LM PATRI / CD SIC ... / ... M
... L ..."
-
Pietrowice Wielkie (gm. Pietrowice Wielkie, pow. Racibórz, ): przy
ul. Młyńskiej 5 figurka Jana N. z XIX/XX wieku, w przeszklonej
ostrołukowo zamkniętej wnęce w elewacji bocznej budynku. Wnęka w
słabo zaznaczonym wykuszu zamkniętym półkoliście - po ostatniej
przebudowie znikła ona nawet całkowicie na korzyść czegoś w rodzaju
wykusza
-
Pietrowice Wielkie (gm. Pietrowice Wielkie, pow. Racibórz, ): przy
ul. Daszyńskiego 9 figurka Jana N. z XIX/XX wieku, w przeszklonej
ostrołukowo zamkniętej wnęce w elewacji frontowej budynku. Wnęka w
ceglanym obramieniu, z daszkiem dwuspadowym
-
Cyprzanów (gm. Pietrowice Wielkie, pow. Racibórz, ):
przed kościołem przy ul. Janowskiej 29, w bramie, figura Jana N. fundacji małżeństwa Ottlik, które ofiarowało
wykonane z piaskowca figury Matki Bożej i św. Jana Nepomucena.
Koniec XIX wieku, remont w 1988 roku. Rzeźbę wykonała firma
Rosenberg z Münster
-
-
Cyprzanów (gm. Pietrowice Wielkie, pow. Racibórz): przy ul.
Janowskiej kapliczka domkowa z połowy XIX wieku, murowana,
tynkowana, nakryta czterospadowym dachem zwieńczonym krzyżem
bożogrobców, wejście zamknięte półkoliście ozdobione falistą listwą,
we wnętrzu była do niedawna ludowa figura św. Jana Nepomucena z XIX wieku,
lecz wizja lokalna (M.Muryn, 2010-09) wykazała jej brak. Być może
jest w pobliskim kościele lub oddano ją do renowacji? (uwaga: należy
spytać na miejscu)
-
Kornice (gm. Pietrowice Wielkie, pow. Racibórz): kapliczka z
końca XVIII wieku na planie kwadratu, z trójbocznym zamknięciem,
sklepienie kolebkowo-krzyżowe, wejście zamknięte koszowo, ujęte
pilastrami, szczyt ujęty spływami, zwieńczony trójkątnie z wnęką
owalną pośrodku, daszek siodłowy z wieżyczką z iglicą wieżyczka zwieńczona iglicą, z
ładną barokowo - ludową rzeźbą św. Jana Nepomucena o białej rokiecie
z kosmykami futra gronostaja i czapką w ręku, w otoczeniu aniołków.
Obiekt odrestaurowano w 1868 roku i wtedy ponownie poświęcono
-
Krowiarki (gm. Pietrowice Wielkie, pow. Racibórz, ): w parku
przy
zamku Strachwitzów, w pobliżu ogrodzenia od strony ul. Wyzwolenia stoi figura św.
Jana Nepomucena z XVIII wieku, barokowa, kamienna, polichromowana,
pochodząca z warsztatu Johannesa Nitschego z Opawy (1740-1830),
autora figur JN z Wielkich Goszczyc (Velké_Hoštice, X.Opawskie), w
Gliwicach przed kościołem ormiańskim, w Żyrowej.
Postument dwukondygnacyjny, wysoki, z gzymsami, polichromowany z
początku XX wieku, z kartuszem. Na ostatniej stronie okładki "Spotkań z Zabytkami (>>)" z kwietnia
2001, razem z rysunkiem Isi
(>>)
wydrukowano akwarelę przedstawiającą tego Jana
-
Pawłów (gm. Pietrowice Wielkie, pow. Racibórz, ): przy ul. Bocznej
1, wewnątrz murowanej kapliczki drewniana polichromowana figura św.
Jana Nepomucena
-
Gródczanki (gm. Pietrowice Wielkie, pow. Racibórz): przy ul.
Wiejskiej, za
zabudowaniami dworu kamienna figura Jana N. z I połowy XIX bądź końca
XVIII wieku, na
czworokątnym cokole murowanym otynkowanym, zwieńczonym gzymsem,
otoczonym metalowym płotkiem. Figura osłonięta okrągłym blaszanym daszkiem (>>) wspartym na metalowych prętach
-
Lekartów
(gm. Pietrowice Wielkie, pow. Racibórz):
przy głównej szosie znajduje się obszerna kapliczka z 1820 roku,
we wnętrzu której znajduje się obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem oraz
figura św. Jana Nepomucena
-
Maków (gm. Pietrowice Wielkie, pow. Racibórz, ):
na cmentarzu kościelnym, na murowanym cokole z przełomu XVIII i XIX
wieku, wykonana w oparciu o tradycje barokowe krępa kamienna figura św. Jana Nepomucena z
początku XIX wieku, fundowana przez T. Dzimirskiego
-
Maków (gm.
Pietrowice Wielkie, pow. Racibórz, ): przy ul. Raciborskiej 68 kapliczka św. Jana Nepomucena,
XVIII/XIX wiek, na planie kwadratu z absydą. Wewnątrz drewniana
polichromowana rzeźba JN z krzyżem w ręku
-
Samborowice (gm. Pietrowice Wielkie, pow. Racibórz, ): kapliczka
domkowa przy ul.
Długiej 79, wewnątrz drewniana polichromowana figura św. Jana
Nepomucena o cechach ludowo-barokowych, z przekrzywiona aureolą, XIX
wiek
-
Żerdziny
(gm. Pietrowice Wielkie, pow. Racibórz, ): przy ulicy Powstańców Śląskich, naprzeciw domu nr 30 stoi
kapliczka zbudowana w 1868 roku poświęcona św. Janowi
Nepomucenowi. Dawniej służyła mieszkańcom wioski do odprawiania
nabożeństw. Została też wyposażona w sygnaturkę, którą dzwoniono na
Anioł Pański. Wewnątrz drewniana polichromowana figura JN w aureoli.
Zbudowana
na rzucie prostokąta z dołączoną półkolistą absydą,
zapewne
w I połowie XIX wieku lub jeszcze w XVIII wieku, świadczyć może o
tym fakt z
zapisków,
że w 1870 roku drzwi i okna kaplicy były już tak uszkodzone, że
wymagały
remontu.
Wyremontowano wtedy także dach i wieżyczkę, którą pokryto gontem.
Fundatorem kapliczki była pewna pani z bogatego domu z Głubczyc, która wychodząc za
mąż za
pana Nowaka
przeprowadziła się do Żerdzin.
Ona też prawdopodobnie zakupiła figurę św. Jana Nepomucena i figurkę
św.
Urbana.
Fasadę kaplicy zwieńczono trójkątnym szczytem z wnęką, przechodzącym
w wysoką
podstawę krzyża.
Posiada wieżyczkę z dzwonkiem, kiedyś używanym codziennie na Anioł
Pański.
Z kolei napis na sygnaturce, która rozbiła się w 1873 roku głosił:
"DANIEL NICL HAT MICH GOSEN LUBIWITZ 1800. S.IOANNES ORA PRO NOBIS."
Dzwon ten sołectwo Żerdziny dało przelać na nowy odlany przez
Hoberga z
Pawłowiczek,
z inskrypcją: AD HON S.IOAN.NEP INC.SCHARDZIN F.F. 1873.
Został on poświęcony 18 czerwca 1873 roku przez ks. proboszcza
Izydora
Zawadzkiego.
Już przed I wojną światową w kapliczce odprawiane były nabożeństwa.
Bonawentura Siara już w latach około 1900-25 prowadził tu Drogę
Krzyżową a
nabożeństwa majowe śpiewały tylko same dziewczyny.
Gdy do wioski w 1945 roku weszły wojska radzieckie, jeden z
żołnierzy
przestrzelił dzwon na wylot.
W 1985 roku powiększono i przykryto kapliczkę nowym dachem.
Przy pracach remontowych pracowały wtedy nawet kobiety, ponieważ
budowa
musiała być
ukończona szybko (czasy komunistyczne). Wtedy też w czasie
zakładania dzwonu
rozpadł się on na trzy kawałki w miejscu przestrzelenia. Dzwon
pospawano,
jednak jego dźwięk dzisiaj nie brzmi już tak pięknie. W 1996 roku
pomalowano elewację; w 2000 roku poświęcono i zamontowano na frontowej elewacji
pamiątkowe tablice
ku czci poległych żołnierzy z Żerdzin w czasie II wojny
światowej. Dzisiaj kapliczka służy jako jeden z ołtarzy czasie
Procesji Bożego Ciała (uzup.: D.H.)
|













 |
|
 
 _small.jpg)
 
 
 
 
 
 |
-
Krzyżanowice (gm. Krzyżanowice, pow. Racibórz, ):
przy ul. Głównej bardzo interesująca rzeźba w stylu
późnobarokowym przedstawia Jana N. stojącego na leżącym diable z
żeliwnymi (!) skrzydłami nietoperza. Po bokach umieszczono adorujące
aniołki. Powstała w 1758 roku, a w 1965 dobudowano cokół, brzydki zresztą.
W postumencie wnęka z figurką Dzieciątka Jezus, tzw. "praskie
Jezulatko"
-
Krzyżanowice
(gm. Krzyżanowice, pow. Racibórz, ): murowana kapliczka przydrożna
rogu ulic Moniuszki i Wyzwolenia, z końca XVII wieku. Wejście i
otwory okienne kapliczki zamknięte półkoliście, przykryta
dwuspadowym daszkiem. Wewnątrz drewniana figura Jana N.
-
Tworków (gm. Krzyżanowice, pow. Racibórz, ):
przy ul. św. Jana, na rogu ul. Głównej i Dworcowej, koło kościoła św. Piotra i Pawła stoi rzeźba św. Jana Nepomucena, datowana na 1758 rok, która w 1965 roku
została obudowana kaplicą. Obok Florian
(>>)
-
Tworków (gm. Krzyżanowice, pow. Racibórz, ):
w kościele parafialnym wisi późnobarokowy obraz tyrolskiego malarza
Josefa Matyasa Lassera przedstawiający Jana N. (nad: G.Z.)
-
Tworków (gm. Krzyżanowice, pow. Racibórz, ):
drewniana polichromowana figurka Jana N. w półokrągłej oszklonej wnęce domu przy Głównej 49 (nad: M.Muryn)
-
Owsiszcze (gm.
Krzyżanowice, pow. Racibórz, ): przy ul. Wojska Polskiego stoi
murowana kapliczka zdobiona wyrobionymi w tynku kwiatami i wzorami
geometrycznymi, z datą 1931 w szczycie. Wewnątrz drewniana
polichromowana figura Jana N. w pięciogwiaździstej aureoli
-
Bieńkowice (gm.
Krzyżanowice, pow. Racibórz, ): piękna kamienna barokowa,
polichromowana i klęcząca (!) figura Jana N. z 1744 roku
usytuowana nad bramką ogrodzenia kościelnego przy ul. Pomnikowej. Efektowna gwiaździsta
aureola w typie
czeskim lub kłodzkim. Obok dwa aniołki
-
Bieńkowice (gm.
Krzyżanowice, pow. Racibórz): przy skrzyżowaniu Wojnowskiej i Raciborskiej
29
stoi murowana kapliczka kanelowanymi półkolumnami, w niej drewniana
polichromowana figura Jana N. z czapką w ręku, z ładnie wzniesionymi
oczami, w aureoli oświetlanej
żarówkami, bardzo sympatyczna
-
Borucin (gm.
Krzyżanowice, pow. Racibórz, ): przy ulicy Bończyka, w kościele św.
Augustyna, jest polichromowana statyczna figura Jana N. umieszczona w
neogotyckim ołtarzu, typowa dla tego okresu
Kilka obiektów (Rudyszwał, Zabełków) z dzisiejszej
gminy Krzyżanowice powiatu
raciborskiego opisano poniżej, w rozdziale poświęconym
Wodzisławskiemu Państwu Stanowemu (zobacz >>) |


 
 
 
 
 
 |
|

 
 
 
 
 
  |
-
Nędza (gm.
Nędza, pow. Racibórz, ):
w pobliżu kościoła przy ul. Jana Pawła II, w kępie drzew, zadbana murowana kapliczka z 1878 roku, zbudowana na
grobie ofiar epidemii z lat 1806-1807 z fundacji Żyda Pawła Hoja. We
wnętrzu między innymi figura św. Jana Nepomucena (nad: J.D.)
-
Szymocice (gm. Nędza, pow.
Racibórz, ): przy ul. Wiejskiej 20 stoi kapliczka drewniana,
pochodząca z końca XIX wieku. Posiada konstrukcję słupową i jest
rozmieszczona na planie kwadratu. Kapliczka jest oszalowana, od
frontu otwarta. W nadprożu widać ozdobnie wycięte listwy. W jej
wnętrzu znajduje się drewniana, polichromowana rzeźba św. Jana
Nepomucena, pochodząca z połowy XIX wieku. W maju 2009
Janowi zainstalowano okno - jest teraz zabezpieczony, ale trudno się
robi zdjęcia
-
Babice (gm. Nędza, pow. Racibórz, ):
przy ul. Ogrodowej naprzeciwko kościoła kapliczka z początku XIX wieku,
murowana otynkowana, na planie kwadratu. Narożniki ścięte, okna i
wejście zamknięte półkoliście. Gzyms koronujący kostkowy. Dach
namiotowy, kryty blachą. Wewnątrz drewniana, polichromowana figura
św. Jana Nepomucena na kamiennym, wypukłym postumencie, z 1722 roku. Obok kapliczki krzyż ufundowany w 1896 roku
-
Łęg (gm. Nędza, pow. Racibórz):
kapliczka, zbudowana w 1909 roku, stoi przy ul. Szkolnej, murowana
na planie kwadratu, ściany otynkowane, o podziałach ramowych (ramy
ceglane). W szczycie trzy półkoliście zamknięte wnęki. Ściany
zwieńczone ceglanym fryzem kostkowym. Wejście i okna zamknięte
półkoliście. Dach dwuspadowy, kryty dachówką. Wewnątrz drewniana, polichromowana figura św. Jana Nepomucena z
połowy XIX wieku,
na kamiennym, wypukłym postumencie drewniana, polichromowana figura
św. Jana Nepomucena. W wieżyczce dzwon odlany w 1740 roku,
oznajmiający dawniej o śmierci któregoś z mieszkańców (uwaga: należy upewnić się, że nie
ma tu innej kapliczki z figurą JN z wieku XVIII)
-
Górki Śląskie (gm.
Nędza, pow. Racibórz, ): niedaleko cmentarza, przy skrzyżowaniu ulic
Ofiar Oświęcimskich i Rudzkiej kapliczka św. Jana
Nepomucena z 1896 roku, wewnątrz figura Jana N. drewniana i polichromowana, w aureoli. W
kwietniu 2010, na czas remontu kapliczki,
figura przechowywana była w domu prywatnym
-
Zawada Książęca (gm. Nędza, pow.
Racibórz, ): wewnątrz zbudowanego w latach 1954-56 kościoła
znajduje się drewniana polichromowana rzeźba św. Jana Nepomucena ze spalonego
drewnianego kościółka pochodząca z XVIII wieku. Kościół ten był pod
wezwaniem JN, a jego pierwotna lokalizacja to Ostróg, przeniesiono
go tu w roku 1869
-
Zawada Książęca (gm. Nędza, pow. Racibórz, ): przy ul.
Raciborskiej 49, na rogu ulicy Betonowej stoi kapliczka św. Jana Nepomucena z roku 1934, na planie
ośmioboku z ryzalitem wejściowym, nad szczytem przyczółek z małą
wnęką, szczyt z zaznaczonymi schodkami i datą budowy. Dach
wielopołaciowy, kryty łupkiem. Wewnątrz drewniana, polichromowana
figura św. Jana Nepomucena z I połowy XIX wieku
-
Ciechowice (gm.
Nędza, pow. Racibórz, ): przy ulicy Odrzańskiej 18, w murowanej
kapliczce z sygnaturką jest drewniana polichromowana
figura Jana N. z kwiatami zamiast krzyża w prawej ręce
|

 
 
 
  |
|
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 |
-
Rudnik (gm.
Rudnik, pow. Racibórz): przy ul. Sylwestra dwie półkoliste kapliczki przydrożne z XVIII
i początku XIX wieku (według "Zabytków powiatu raciborskiego" G.
Wawocznego - z 1822 roku) z barokowo-ludowymi rzeźbami św. Jana
Nepomucena i św. Floriana
(>>) (uwaga: według Informatora Turystycznego Województwa
Śląskiego kapliczka JN pochodzi z początku XX wieku - należy
sprawdzić, czy mówi on o tym samym, czy innym obiekcie, i jaka jest
data jego powstania)
-
Brzeźnica (gm.
Rudnik, pow. Racibórz, ): przy ul. Górnej postument ujęty wolutami,
zwieńczony wydatnym gzymsem. Na postumencie uszkodzony posąg św.
Jana Nepomucena z XVIII wieku
-
Brzeźnica (gm.
Rudnik, pow. Racibórz, ): przy ul. Kozielskiej 24 spora murowana kapliczka
o formach ciężkiego neogotyku, z sygnaturką. Wewnątrz między innymi
typowa polichromowana figura Jana N. z XIX wieku
-
Gamów (gm.
Rudnik, pow. Racibórz, ):
przy ul. Długiej 33 kapliczka zbudowana w pierwszej połowie XIX
wieku, murowana otynkowana, na planie prostokąta, wejście
półkoliste. Szczyt trójkątny, ścięty, wydzielony gzymsem. Dach
dwuspadowy, kryty dachówką. Wewnątrz polichromowana rzeźba św. Jana
Nepomucena, XVIII/XIX wiek
-
Gamów (gm.
Rudnik, pow. Racibórz, ): przy ul. Długiej 24 otwarta kapliczka
zbudowana w pierwszej połowie XIX wieku, murowana otynkowana,
słupowa, na planie prostokąta, wejście półkoliste z uskokami, ujęte
prostymi pilastrami. Szczyt trójkątny, wydzielony gzymsem daszek
dwuspadowy, kryty dachówką. Wewnątrz bardzo sympatyczna polichromowana rzeźba św. Jana
Nepomucena, XVIII/XIX wiek
-
Gamów (gm.
Rudnik, pow. Racibórz, ): w kościele
św. Anny przy ul. Długiej, na prawej ścianie zawieszono typowy obraz nepomucki,
XIX/XX wiek (nad: M.Muryn)
-
Lasaki
(gm. Rudnik, pow. Racibórz):
kamienny, polichromowany krzyż z 1861 roku z
płaskorzeźbą Jana N. Postument na planie prostokąta, zwieńczony wydatnym
gzymsem. W półkoliście zamkniętej wnęce polichromowana płaskorzeźba św. Jana
Nepomucena. Powyżej wnęki inskrypcja w języku niemieckim
-
Sławienko (gm. Rudnik, pow. Racibórz, ):
w tej miejscowości zwanej także Słowienkiem, przy ul. Krętej 8 kapliczka św. Jana
Nepomucena z II połowy XIX wieku (1854?), wewnątrz polichromowana figura JN
-
Modzurów (gm. Rudnik, pow. Racibórz, ):
przy ulicy Łąkowej figura św. Jana
Nepomucena z końca XIX wieku, na miejscu starego kościoła, obok
wjazdu na teren założenia pałacowego, niedaleko ul. Słowackiego.
Postument na planie kwadratu, murowany z cegły, zabezpieczony blachą. Figura
polichromowana, pod daszkiem
(>>) blaszanym, niestety ma utrąconą prawą rękę
-
Modzurów (gm. Rudnik, pow. Racibórz, ):
w kościele św. Trójcy, w szczycie neogotyckiego prawego ołtarza
bocznego figura św. Jana Nepomucena z końca XIX wieku (nad: M.Muryn)
-
Strzybnik (gm. Rudnik, pow. Racibórz):
na rogu ul. Długiej i ul. Słonecznej kapliczka z XVIII wieku,
kwadratowa, wieżyczka kwadratowa z hełmem baniastym. Rzeźba św. Jana
Nepomucena z 1736 roku
-
Szonowice (gm. Rudnik, pow. Racibórz):
kapliczka przy ul. Obrońców Pokoju,
początek XIX wieku, prostokątna z absydą, wewnątrz na konsoli
polichromowana rzeźba św. Jana Nepomucena. Kapliczka i JN zostali
amatorsko odnowieni (2008), jest opiekun, który
otworzył kapliczkę wizytującej obiekt Siostrze Wirtualnej Bajarce,
aby mogła obejrzeć i uwiecznić Nepomuka. Dorobiono też drzwi
-
Szonowice (gm. Rudnik, pow. Racibórz, ): przy ul. Słowackiego kapliczka przydrożna z
XIX wieku, wewnątrz drewniany, neogotycki ołtarzyk z barokowo-ludową
rzeźbą św. Jana Nepomucena (uwaga: wymaga sprawdzenia)
-
Czerwięcice (gm.
Rudnik, pow. Racibórz, ):
murowana bielona kapliczka przydrożna ze stromym drewnianym
daszkiem, w niej niewielka figura Jana N. ze stułą na szyi, malowana na
dosyć nietypowe kolory. Na schodowym cokole słabo widoczny napis
"Rosenthal-Niederwiese (Niederwiess?). ren. Günther
Golly" (nad: MPloszaj)
-
Grzegorzewice (gm. Rudnik, pow. Racibórz, ):
przy ulicy Powstańców 8 kapliczka przydrożna
z połowy XIX wieku z ludowo-barokową rzeźbą św. Jana Nepomucena.
Obiekt remontowany w roku 1992
(uwaga: w jednym ze źródeł zanotowano figurę Jana N. w kapliczce
przy Powstańców 7, a więc naprzeciwko opisanego obiektu. Znalazłem
też zdjęcie innej kapliczki, bardziej masywnej, z ostrołukowym
wejściem, wieżyczką i krytej blachodachówką. Należy sprawdzić)
-
Ponięcice (gm. Rudnik, pow. Racibórz): bardzo malownicza kapliczka przydrożna z
przełomu XVIII i XIX wieku z barokowo-ludową rzeźbą św. Jana Nepomucena.
Na szczycie ciekawie przedstawiona gwiazda (kombinacja z motywem Oka
Opatrzności). Szkoda, że obok wyrósł dom z pustaków
-
Ponięcice (gm. Rudnik, pow. Racibórz): w tej samej kapliczce
jest też druga figura Jana N.!
-
Sławików (gm.
Rudnik, pow. Racibórz): w kościele św. Jerzego, w ołtarzu głównym, jest rzeźba św. Jana Nepomucena
-
Łubowice
(gm. Rudnik, pow. Racibórz):
na cmentarzu przy ul. Wolności stoi kamienna barokowa figura Jana N.
z XVIII wieku na
dziwnym nieoryginalnym cokole, przeniesiona z folwarku w Brzeźnicy
-
Łubowice (gm.
Rudnik, pow. Racibórz): przy ul. Eichendorffa, w domu parafialnym, w
Izbie Muzealnej Josepha von Eichendorffa, drewniana, polichromowana
figura Jana N. z końca XIX wieku. Przeniesiona z przydrożnej kapliczki
(uwaga: być może figura jest jednak w kościele; jest też możliwe, że
są to dwie różne rzeźby)
|

 
 
 

 
 
 


 
 
 
 
 |
|

 
  |
-
Krzanowice (gm. Krzanowice,
pow. Racibórz, ): na Rynku kapliczka św. Jana Nepomucena z XVIII wieku, na planie prostokąta,
z wolutowym szczytem. Wewnątrz obraz JN ze sceną Spowiedzi Królowej,
ozdobiony (doczepionymi wtórnie?) rocaille'ami, na zewnątrz, we
wnęce nad wejściem namalowano wizerunek JN z palcem na ustach na tle
mostu praskiego, który - ciekawostka - jest całkowicie zabudowany
-
Krzanowice (gm. Krzanowice,
pow. Racibórz, ): kapliczka św. Jana Nepomucena, ul. Długa 47, XVIII/XIX wiek, na planie
kwadratu. Wewnątrz smukła drewniana figura JN, polichromowana, z krucyfiksem,
aureolą, palną i zwisającymi rogami mantoletu. We wrześniu 2010
kapliczka była pozbawiona drzwi, a figury nie było - mamy nadzieję,
że zabrano ja do renowacji (uwaga: ustalić stan aktualny)
-
Wojnowice (gm.
Krzanowice, pow. Racibórz, ): przy skrzyżowaniu ulic Rostka i
Mickiewicza murowana kapliczka z
malowidłem przedstawiającym św. Floriana
(>>) nad wejściem. Wewnątrz świeżo odnowiona drewniana
polichromowana figura Jana N. w aureoli i w kontrapoście, bardzo ładna
|

 |
|
 
 
  |
-
Kornowac (gm. Kornowac, pow. Racibórz): XIX-wieczna
kapliczka z figurą św. Jana Nepomucena, zwana "Świyntyjon".
Ostatnio zmieniła wygląd zewnętrzny - zmyto białą farbę i aktualnie
jest cała ceglasta
-
Pogrzebień (gm. Kornowac, pow.
Racibórz, ):
kapliczka zbudowana w roku 1930, drewniana, na planie
sześciokąta, drzwi i okna zamknięte ostrołukowo,
przeszklone. Daszek sześciopołaciowy,
dzwonowy, pobity blachą i zwieńczony kulą z krzyżem. Wewnątrz
polichromowana rzeźba św. Jana Nepomucena z XVIII wieku wygięta we
wdzięcznym kontrapoście. Aureola z siedmioma (!) gwiazdami. Tabliczka
erekcyjna z d. kapliczki, fundatora Halacza, XVIII/XIX wiek. Warto
wspomnieć, że obiekt znajduje się na placu Jana Nepomucena
-
Pogrzebień
(gm. Kornowac, pow. Racibórz): kapliczka domkowa z wysokim daszkiem
siodłowym. Murowana, profilowana gzymsem wieńczącym. Drzwi i okna
zamknięte półkoliście. Wewnątrz figury świętych: Jana Nepomucena i Floriana (>>)
-
Łańce
(gm. Kornowac, pow. Racibórz, ):
kapliczka domkowa św. Jana Nepomucena z XIX wieku z wieżyczką
zwieńczoną krzyżem (nad: J.D.)
-
Rzuchów
(gm. Kornowac, pow. Racibórz): przy ul. K. Miarki 15 murowana
kapliczka domkowa, w niej współczesna cepeliowska drewniana figurka
Jana N., być może na miejscu starszej
|

 |
|
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 

 
 
 
 
 
  |
-
Rybnik
(gm. i pow. Rybnik): duża kamienna figura Jana N. w fontannie na
rynku. Figura pochodzi z 1736 roku, została przeniesiona sprzed
zamku w Jastrzębiu w 1823 roku (patrz niżej). Była to wymiana -
hrabia von Strachwitz w zamian
zabrał drewnianą figurę Jana N. ze zlikwidowanej z powodu przebudowy
ratusza, przylegającej doń kapliczki (jej dalsze losy opisano
poniżej). Śląska gazeta "Sztandar Polski" z marca 1921 roku, a więc z czasów plebiscytu decydującego o przynależności do Polski, tak opisała incydent, w który zamieszany był ten Jan:
"Rybnik. Karteczkami agitacyjnemi oblepili Niemcy dzisiejszej nocy pomnik św. Jana na rynku. Lud wiejski przychodząc na targ oburzał się niezmiernie na bezczelność niemieckich agitatorów. Mamy nadzieję, że taka agitacyja, jak wybijanie szyb Polakom, zbezeczeszczanie miejsc świętych i rzeczy niejednemu jeszcze heimattreuerowi oczy otworzy".
Figura stała w tym miejscu do 1940 roku, kiedy to Niemcy przenieśli
ją na skwer za kościołem p.w. Matki Boskiej Bolesnej. Po drugiej
wojnie światowej nie zezwolono na jej powrót na rynek, dlatego przy
starym kościele znajdowały się aż dwa Nepomuki. Ksiądz Eryk
Twardzik, proboszcz w latach 1957-1984, przechrzcił więc Nepomuka z
rynku na błogosławionego Jana Sarkandra. I pod tym imieniem figura
przetrwała aż do 1993 roku, w którym została odnowiona na koszt
miasta przez Krystyna Koziełła z Krakowa
-
Rybnik
(gm. i pow. Rybnik): przed kościołem MB Bolesnej stoi druga
rybnicka figura Jana N., autorstwa Jana Melchiora Österreicha z
Raciborza, pochodząca z 1728 roku (zobacz też Racibórz,
Racibórz-Ostróg, Rudy, Kuźnia Raciborska, Bluszczów, Wodzisław).
Jej ranga artystyczna kazałaby nadać jej raczej numer 1. Rzeźba
późnobarokowa, wolnostojąca. Fundatorem figury był hrabia Karol
Ferdynand Węgierski. W 1806 roku figura została przeniesiona
sprzed bramy zamku na plac przed dopiero co zbudowanym
kościołem. Stoi na miejscu, gdzie kiedyś był drewniany kościółek
św. Jana związany z początkami szpitala brackiego przy ulicy
Rudzkiej
-
Rybnik
(gm. i pow. Rybnik): w kościele M.B. Bolesnej, w tradycji
rybnickiej zwany "starym kościołem", w ołtarzu bocznym, znajduje
się obraz Jana N. z około 1800 roku przedstawiający apoteozę JN.
Unosi się on na warstwie chmur, która dzieli obraz na dwie
części - poniżej widok Mostu Karola w Pradze. Jest też jeden
duży anioł trzymający krucyfiks i dwa mniejsze, z wieńcem i
palmą
-
Rybnik (gm. i pow. Rybnik,
): na ścianie kamienicy na rogu placu
Kościelnego oraz ulicy Curie-Skłodowskiej, tuż obok kościoła Matki
Boskiej Bolesnej, znajduje się mural
namalowany przez panią Kazimierę Drewniokową. Przedstawia on główne
zabytki Rybnika, w tym Nepomuka
z rybnickiego rynku (nad: H.Jakóbczak, uzup: MPloszaj)
-
Rybnik (gm. i pow. Rybnik): na rogu Mikołowskiej i Powstańców, w
wielkim neogotyckim kościele św.
Antoniego, jest witraż nepomucki
(o Szklanych Nepomukach - na
osobnej stronie >>)
-
Rybnik (gm. i pow. Rybnik): według informacji nadesłanych z
Muzeum w Rybniku (Rynek 1) jest tam drewniana figurka Jana Nepomucena o
wymiarach 36x12cm, pozyskana w 1978 roku. Jest ona wykonana z
drewna lipowego, pokryta polichromią i stanowi przykład typowej
rzeźby ludowej pochodzącej z Górnego Śląska z początku XX
wieku. Na stronach internetowych Muzeum dostrzec można fotografie
fragmentów nepomuckich kapliczek podrybnickich uwiecznione dla
potrzeb ekspozycji etnograficznej
-
Rybnik (gm. i pow. Rybnik): w Muzeum w Rybniku jest jeszcze
jedna figurka Jana N. z drewna lipowego, z XIX wieku. Jej podstawa ma
półkolisty profilowany kształt, a na cokoliku umieszczono napis "S.JAN.N."
(nad: MPloszaj)
-
Rybnik-Wielopole (gm. i pow. Rybnik): we wsi Wielopole, dziś części
Rybnika, w drewnianym kościele paraf. p.w. św. Katarzyny jest
drewniana figura Jana N.
-
-
Rybnik-Boguszowice
(gm. i pow. Rybnik): w tej wsi, dziś części Rybnika, stoi otwarta
arkadowa kapliczka ponepomucka, w której niegdyś była figura św.
Jana Nepomucena. Przeniesiono ją do kościoła Najświętszego Serca
Jezusa (patrz niżej). Kapliczka jest murowana, ładna i ciekawa w
formie przez swój siodłowy dach, arkady i cokół wewnątrz. Wieje
jednak smutkiem z powodu braku rzeźby
-
Rybnik-Boguszowice
(gm. i pow. Rybnik): w kościele Najświętszego Serca Jezusa, w
skrzydle południowym naprzeciw ambony, jest figura Jana N. przeniesiona z
kapliczki (patrz powyżej)
-
-
Rybnik-Boguszowice
(gm. i pow. Rybnik): między probostwem a kościołem Najświętszego
Serca Jezusa stała niegdyś kaplica poświęcona św. Janowi
Nepomuceńskiemu pochodząca z połowy XIX wieku
-
Rybnik-Golejów (gm. i pow. Rybnik): w tej wsi, dziś części Rybnika,
przy ul. Wiosny Ludów i Gliwickiej, stoi XIX-wieczna kapliczka z
wieżyczką na sygnaturkę, z figurą św. Jana Nepomucena wewnątrz
-
Rybnik-Zebrzydowice
(gm. i pow. Rybnik,
): w tej wsi, dziś części Rybnika, przy ulicy
Zebrzydowickiej 180, za szkołą podstawową nr 12, stoi murowana
kapliczka 1928 roku, a w niej malowany na blasze (rzadkość!), pochodzący z
poprzedniej kapliczki wizerunek Jana N.
-
Rybnik-Chwalęcice (gm. i pow. Rybnik,
): w
danej wsi Chwałęcice, dziś części
Rybnika, stoi kościół pw. Jana Nepomucena i św. Barbary
-
Rybnik-Chwalęcice (gm. i pow. Rybnik,
):
kościół Jana N. w Chwalęcicach od roku 2009 (uroczyste wniesienie -
2010)
posiada zamknięte w promienistym relikwiarzu
relikwie (>>) Jana N., które
obnoszone są w trakcie procesji. Umieszczono je tuż obok ołtarza, a
poniżej rzeźby Jana. Z oryginalnego relikwiarza zachowało się
jedynie oczko, reszta jest dorobiona w roku 2010 staraniem ks.
Grzegorza Jagieło. Za szybką z łacińskim napisem święty Jan
Nepomucen zobaczyć można cząstkę kości zalakowaną pieczęcią z
herbem biskupim, przystawioną zapewne jeszcze w wieku XVIII. Skąd w kościele w Chwałęcicach
wzięła się cząstka kości świętego Jana Nepomucena? -
zobacz artykuł
na ten temat (>>)
-
Rybnik-Chwałęcice (gm. i pow. Rybnik,
): we wsi Chwałęcice, dziś części
Rybnika, naprzeciw kościoła przy ulicy Bronisława Czecha 60, stoi domkowa murowana kapliczka nepomucka
z początków XX wieku, z dachem
dwuspadowym zwieńczonym smukłą sygnaturką. Drzwi i okna zamknięte
półkoliście z kunsztownie wykończoną stolarką. Patronem Chwałęcic, a
zarazem jej kapliczki jest św. Jan Nepomucen. Oryginalna figura
znajduje się obecnie w kościele, być może w kapliczce jest inny Jan
(należy sprawdzić na miejscu) (zobacz niżej)
-
Rybnik-Chwałęcice (gm. i pow. Rybnik,
): we wsi Chwałęcice, dziś
części Rybnika, naprzeciw kościoła przy ulicy Bronisława Czecha 60,
stoi domkowa murowana kapliczka nepomucka, z dachem dwuspadowym
zwieńczonym smukłą sygnaturką (zobacz wyżej). W jej oknie frontowym
jest witraż z wizerunkiem Jana N.
(o Szklanych Nepomukach - na
osobnej stronie >>) (nad: M.Muryn)
-
Rybnik-Chwalęcice (gm. i pow. Rybnik,
): we wsi Chwałęcice, dziś części
Rybnika, wewnątrz kościoła pw. Jana Nepomucena i św. Barbary jest
odrestaurowana figura Jana N. pochodząca z kapliczki
(zobacz wyżej) (nad: J.G.)
-
-
Rybnik-Stodoły-Chałupki (gm. i pow. Rybnik): w tej wsi, dziś części
Rybnika, stoi okazała murowana kapliczka ponepomucka. na ceglanej
podmurówce z dużą półkoliście zamkniętą wnęką, w której znajdowały
się drewniane ludowo – barokowe figury patrona kapliczki oraz
mniejsze figury św. Józefa i św.
Floriana
(>>) - patrona Stodół.
Najprawdopodobniej skradzione
(>>) na początku lat 90. Wielospadowy dach
kapliczki jest remontowany. Opiekunami kapliczki są państwo Deptowie.
Z relacji mieszkańców: "Bezmała ta kapliczka wybudowoł niejaki Wilk
co był śpiywokym, dużo rzykoł i chodził po ponciach". " … Moja starka
mieli 103 lata jak umrzyli i dycki godali, że jak oni prziszli na
świat, to już tyn świnty Jon tu stoł" (źródło:
www.drewnianeskarby.republika.pl, tam też rysunki)
-
Rybnik-Stodoły (gm. i pow. Rybnik,
): spora kapliczka przy
skrzyżowaniu ulic Rudzkiej i
Cisowej, o formach neogotyckich. Wewnątrz figura Jana N.
-
Rybnik-Niewiadom (gm. i pow. Rybnik): przy ul. Batorego, w
lesie, stoi murowana kapliczka domkowa, z
dwuspadowym dachem, p.w. św. Jana Nepomucena. Prawdopodobnie pochodzi
z początku XX wieku. W 1995 roku była remontowana. Wewnątrz
drewniana rzeźba Jana N.
-
Rybnik-Niewiadom (gm. i pow. Rybnik): przy ul. Sportowej jest murowana kapliczka domkowa, z
dwuspadowym dachem, p.w. św. Jana Nepomucena. Wewnątrz drewniana
rzeźba Jana N.
-
Rybnik-Niewiadom (gm. i pow. Rybnik): przy ul. Frontowej jest murowana kapliczka domkowa, z
dwuspadowym dachem, p.w. św. Jana Nepomucena. Wewnątrz, z boku
ołtarzyka, drewniana
polichromowana rzeźba Jana N. w aureoli (nad: MPloszaj)
-
Rybnik-Kamień (gm. i pow. Rybnik): jest tu murowana kapliczka
nepomucka z sygnaturką na dachu, fundowana przez Eigerta, protestanckiego (!) właściciela
majątku Kamień w II połowie XIX wieku. Wewnątrz, za oszklonymi
drzwiami jest figura JN, trudna do zobaczenia w zwykłych warunkach
(nad: MPloszaj)
-
Rybnik-Radziejów (gm. i pow. Rybnik): w dzielnicy - dawnej wsi -
Radziejów, przy ul. Trzech Krzyży stoi murowana kapliczka ufundowana
w 1897 roku, której wygląd współczesny nadał remont w 1998 roku.
Wewnątrz drewniana figura Jana N. w znakomitej formie (pani mieszkająca
obok powiedziała odkrywczyni, że bardzo kochają swego Nepomucka), w
kolorach czarnym, białym i cielistym, do tego zielona palma w lewej
ręce. Na parapetach okiennych stoją dwa aniołki (choć nie wyglądają
na aniołki), które przetrwały ze spalonego drewnianego kościółka
(nad: MPloszaj)
|
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 |
 |
|
Rybnik-Niedobczyce |
pow: Rybnik |
gm: Rybnik |
ul. Zagłoby 2 |
|
 |
W tej wsi, dziś części Rybnika,
przy ulicy ciągnącej sie wzdłuż potoku, stoi XIX–wieczna kapliczka domkowa, murowana, otynkowana, na
planie kwadratu, z sygnaturką z prześwitem wspartą na ozdobnych
słupkach. Wnętrz figurka św. Jana Nepomucena, drewniana,
polichromowana, z befką i aureolą, niegdyś również
płaskorzeźby |
   |
 |
|
Rybnik Ligota-Ligocka Kuźnia |
pow: Rybnik |
gm: Rybnik |
ul. Wolna 125 |
|
 |
W tej dawnej wsi, dziś części Rybnika (zobacz
wyżej), stoi
piękny drewniany kościół pod wezwaniem św. Wawrzyńca, a w
nim na rocaille'owym przyściennym wsporniku znajduje się
drewniana polichromowana rokokowa rzeźba Jana N. Święty ubrany jest w
sutannę, komżę i gronostajową narzutkę, prawa dłoń spoczywa na
piersi, w wzniesionej do poziomu twarzy ręce lewej trzyma krucyfiks.
Biret trzyma jeden z dwóch aniołków, drugi dzierży zamkniętą na
kłódkę księgę. Całość nawiązuje do głubczyckich
dzieł młodszego z Österreichów - Antona - bardzo prawdopodobne jest
jego autorstwo. Kościół został tu przeniesiony z Boguszowic w roku 1977. Kościół w tej ostatniej miejscowości
znajdował się niegdyś w zarządzie cystersów z Rud i stamtąd pochodzi
drewniana figura JN, pozyskana na wyprzedaży majątku kasowanego
klasztoru (może była elementem pierwotnego ołtarza w
kaplicy JN w kościele klasztornym, zobacz wyżej) przez proboszcza Sedlaczka
wkrótce po roku 1810 |
|
|
 

 
 
 
 
 
 
 
 
|
-
Czerwionka-Leszczyny (gm. Czerwionka-Leszczyny, pow. Rybnik): w
dzielnicy Czuchów, dawnej wsi, w pobliżu drogi stoi kapliczka św.
Jana Nepomucena z I połowy XIX wieku
-
Czerwionka-Leszczyny (gm. Czerwionka-Leszczyny, pow. Rybnik): w
dzielnicy Dębieńsko na rogu ul. Jana i ul. Wolności kapliczka św.
Jana Nepomucena, 2 połowa XIX wieku
-
Czerwionka-Leszczyny
(gm. Czerwionka-Leszczyny, pow. Rybnik): w
dzielnicy Leszczyny na rogu ul. Pojdy murowana kapliczka św. Jana
Nepomucena z połowy XIX wieku, zwieńczona wolutą. Wewnątrz kapliczki
drewniana polichromowana rzeźba JN,
ludowo-barokowa, z pierwszej połowy XIX, z gwiaździsta aureolą.
Niestety ostatnio (2009) aureolę widziano oderwana leżącą na
podłodze kapliczki. W okolicach roku 2015 figura odzyskała aureolę,
jednak jej stan dalej nie jest dobry (uzup: J.Ku.)
-
Bełk
(gm. Czerwionka-Leszczyny, pow. Rybnik): na tzw. kopcu - dawnym
grodzisku - stoi niewielka murowana z kamienia neogotycka kaplica
nagrobna z 1860 roku ufundowana przez Antoniego Gemandera, ozdobiona wewnątrz mocno zniszczonymi niestety freskami nepomuckimi.
Rozpoznać można scenę Topienia (ryży Jan związany sznurem, ze stułą
na szyi i dzierżący krzyż wpada właśnie do wody z wielkim pluskiem
(!), w tle majaczy sylwetka mostu) i scenę Tortur (oprawca wbija
właśnie nóż w ramię muskularnego obnażonego do połowy Jana, drugi
rozgrzewa nad ogniem obcęgi, a Jan przypięty metalową klamrą
do łoża tortur wolną ręką unosi krzyż). Kolejna scena jest tak
zniszczona, że trudną ja rozpoznać, widać tylko rąbek sutanny Jana i
szachownicową zielono-czarną posadzkę -
być może była to scena Rozmowy z królem. Na wejściem dwa anioły grają
na trąbach a całość uzupełniają zacheusze i zdobienia roślinne. Styl
jest unikalny dla obiektów nepomuckich. W podziemiach obiektu
umieszczono kryptę grobowa Lukasów. Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju
Wsi Bełk już uratowało od zniszczenia kopiec, teraz planuje
renowacje kaplicy (nad:
Adam)
-
Palowice (gm. Czerwionka-Leszczyny, pow. Rybnik,
):
przy ulicy Wiejskiej 35 kapliczka z XVIII wieku z
polichromowaną rzeźbą św. Jana Nepomucena w ołtarzyku. Figura
odnowiona, lecz skrócona o dolną część wygląda na klęczącą; wieżyczka sygnaturki z
hełmem cebulastym
-
Palowice
(gm. Czerwionka-Leszczyny, pow. Rybnik,
): w kościele Trójcy
Przenajświętszej, na prawej ścianie, na przyściennej
konsoli ustawioną piękną drewnianą polichromowaną barokową figurę
Jana N. Jan ma plamę, aureolę i gest, który wskazuje, że niegdyś utracił krzyż
trzymany w drugiej ręce
-
Stanowice (gm. Czerwionka-Leszczyny, pow. Rybnik): przy ul.
Zwycięstwa kapliczka zbudowana w końcu XIX wieku, murowana
otynkowana, na planie kwadratu. Wejście z łukiem koszowym. Daszek
dwuspadowy, kryty dachówką. Na wejściem wieloramienna gwiazda. Wewnątrz drewniana polichromowana rzeźba
św. Jana Nepomucena. W maju 2009 od MPloszaj pozyskałem zdjęcia
świadczące o zmianie wystroju kapliczki - przemalowaną ją zastępując
błękity żółcieniami
|
 
 
 
 
 
  |
|
 
 
 
 

 
 

 |
-
Lyski (gm. Lyski, pow. Rybnik,
):
przy ul. Rybnickiej, w narożniku placu kościelnego, przy ogrodzeniu, za kościołem
św. Małgorzaty Dziewicy i Męczennicy, kapliczka konchowa z około 1960 roku (wg innego źródła około 1925
roku). Murowana, na planie
trójkąta, otwarta od frontu łukiem odcinkowym. Okienka ostrołukowe.
Na podwyższeniu figura św. Jana Nepomucena, drewniana
polichromowana, zapewne znacznie starsza. Dach trójpołaciowy, kryty
dachówką
-
Lyski (gm. Lyski, pow. Rybnik,
): w neogotyckim ołtarzu bocznym w
kościele św. Małgorzaty Dziewicy i Męczennicy znajduje się typowa
polichromowana figura Jana N. z palem przy ustach i długą stułą,
podpisana na podstawie "St: Joh. v.
N." (nad: M.Muryn)
-
Adamowice (gm. Lyski, pow. Rybnik):
przy ulicy Rybnickiej kapliczka św. Jana Nepomucena z końca XIX wieku,
neogotycka, zamknięta trójbocznie, narożniki oszkarpowane. W
szczycie naczółek z wnęką na sygnaturkę
-
Bogunice (gm. Lyski, pow. Rybnik,
): kapliczka św. Jana
Nepomucena, w obniżeniu przy skrzyżowaniu ulic Raciborskiej i
Leśnej, połowa XIX
wieku, na planie prostokąta. Nad nawą czworoboczna wieżyczka
sygnaturki, z latarnią. Wewnątrz drewniana polichromowana figura
Jana N. w dużej aureoli
-
Dzimierz (gm. Lyski, pow. Rybnik,
): przy skrzyżowaniu ulic
Rzuchowskiej i Sportowej stoi spora kapliczka św. Jana
Nepomucena z około 1900 roku, na planie prostokąta. Na kalenicy
czworoboczna, metalowa wieżyczka sygnaturki, z hełmem piramidalnym.
Wewnątrz drewniana polichromowana figura Jana o uproszczonych
rysach, lekkim kontrapoście i ciekawych fałdach sutanny. W dłoniach
palma i krzyż, zapewne nieoryginalny, na co wskazuje mocowanie
-
Raszczyce (gm. Lyski, pow. Rybnik,
): przy skrzyżowaniu ulic
Raciborskiej i Rybnickiej, nieco na południe od kruchty kościoła,
stoi barokowa kamienna figura św. Jana Nepomucena z końca XVIII wieku. Postument
również kamienny, prostopadłościenny, zwieńczony gzymsem, ujęty esownicami.
Figura polichromowana, dawniej chroniona brzydkim blaszanym daszkiem,
usuniętym po niedawnym remoncie
-
Sumina (gm. Lyski, pow. Rybnik): wewnątrz kapliczki obraz Matki
Boskiej Częstochowskiej oraz figury św. Jana Nepomucena i św.
Jadwigi Śląskiej
-
Żytna
(gm. Lyski, pow. Rybnik,
):
przy ulicy Wolności kościół filialny p.w. św. Jana Nepomucena
(parafia Raszczyce), na miejscu dawnej kapliczki JN (zobacz niżej),
1986-88, salowy. Od zachodu 3-kondygnacyjna, czworoboczna wieża z
kruchtą w dolnej części. Hełm wieży piramidalny, kryty blachą
-
Żytna
(gm. Lyski, pow. Rybnik,
): w kościele pod wezwaniem JN
(zobacz wyżej) jest też witraż nepomucki
(o Szklanych Nepomukach - na
osobnej stronie >>)
-
Żytna
(gm. Lyski, pow. Rybnik,
): w kościele pod wezwaniem JN (zobacz wyżej)
ornat z wizerunkiem Jana N., używany tylko na większe
uroczystości, np. śluby (nad: M.Muryn)
-
Żytna
(gm. Lyski, pow. Rybnik,
):
w kościele pod wezwaniem JN figura Jana N. z 2
połowy XIX wieku, drewniana polichromowana. Dawniej stała w
kapliczce zlikwidowanej pod budowę kościoła JN
-
Żytna-Budzin (gm. Lyski, pow. Rybnik,
):
na skrzyżowaniu ulic Jana II Sobieskiego i Budzińskiej kapliczka z wysuniętym
dachem tworzącym przedsionek oraz sygnaturką. Wewnątrz figura Jana N. z 2
połowy XIX wieku, drewniana polichromowana, o czterech gwiazdach w
aureoli
-
Pstrążna (gm. Lyski, pow. Rybnik,
): przy ulicy Wyzwolenia
28, w
kościele św. Mikołaja, na filarze po lewej stronie nawy umieszczono
typowa polichromowaną figurę Jana N. (nad: M.Muryn)
-
Czernica (gm. Gaszowice, pow. Rybnik): przy ul. Zwycięstwa
zaniedbana kapliczka z 2 połowy XIX wieku, murowana otynkowana. Na
planie kwadratu, wejście i okna zamknięte półkoliście. Narożniki
ujęte pilastrami. Daszek dwuspadowy, kryty dachówką. Wewnątrz na
ołtarzyku drewniana figura św. Jana Nepomucena, 2 połowa XIX wieku
|

 
 

 
 
 
 
 
  |
|

  |
-
Łuków Śląski (gm. Gaszowice, pow. Rybnik,
): przy skrzyżowaniu ulic
Wolności i Jana kapliczka z II połowy XIX wieku, murowana otynkowana. Na planie
prostokąta, od frontu nadbudowana czworoboczna wieża z hełmem
ostrosłupowym wklęsłym. Wejście i okna zamknięte półkoliście. Daszek
dwuspadowy, kryty dachówką. Wewnątrz na konsoli w narożniku rzeźba
św. Jana Nepomucena, II połowa XIX wieku, drewniana i polichromowana (uwaga: niektóre mamy nazywają tę miejscowość Łukowem, bez określenia "Śląski")
-
Piece (gm. Gaszowice, pow. Rybnik): przy ul. Rydułtowskiej 20
kapliczka św. Jana Nepomucena, z 2 połowy XIX wieku. Figura
drewniana polichromowana
|

 |
|












 |
-
Żory (gm. i pow. Żory, ):
krępy kamienny Nepomuk na rynku. W aureoli, ze złoconą palmą,
kokardą peleryny i rąbkiem sutanny. Ustawiony na sporej kolumnie.
Dawniej w tym miejscu stała kapliczka z drewnianą rzeźbą, która 19
października 1883 roku została zastąpiona kamienną figurą na
wysokiej kolumnie (a która trafiła na ul. Murarską, zobacz niżej),
całość wykonana z kamienia, przez rzeźbiarza Franciszka Kokesa z
Ostroga, którą miejski proboszcz poświęcił 4-go listopada po
południu. Padł on ofiarą działań wojennych w marcu 1945 roku (zobacz
niżej). Obecnie na cokole, w który został wbudowany fragment
zniszczonego cokołu z figury wykonanej przez Kokesa stoi wykonany z
piaskowca Nepomuk pochodzący z przełomu XVIII i XIX wieku z Warszowic (gm. Pawłowice, pow. Pszczyna, X.Pszczyńskie),
od 1908 roku stojący na terenie Szoszów, gdzie zdjęto go z cokołu po
uszkodzeniu w 1997 roku i ufundowaniu przez rodzinę właścicieli
nowej figury (zobacz niżej wpis dotyczący Żor-Szoszów). Został
poświęcony uroczyście 15 października 2000 roku, jest to więc już
trzeci JN na tym miejscu (nad: J.G., uzup: M.K.)
-
-
Żory (gm. i pow. Żory, ):
drugi z kolei Nepomuk na rynku stanął 19 października 1883 roku.
Była to kamienna figura na wysokiej kolumnie, całość wykonana przez
rzeźbiarza Franciszka Kokesa z Ostroga, którą miejski proboszcz
poświęcił 4-go listopada po południu. Pomnik padł ofiarą działań
wojennych w marcu 1945 roku. W cokole obecnego pomnika znajduje się
fragment kolumny - jedynego ocalałego fragmentu rzeźby. Z
ikonografii okresu międzywojennego (ryciny i pocztówki) wiemy, że
święty był wysoki, smukły i posiadał atrybuty: krzyż, palmę i
aureolę z gwiazdami (zobacz wyżej)
-
Żory (gm. i pow. Żory, ):
ceglana kapliczka św. Jana Nepomucena, zwana "Kościółkiem" stoi u
zbiegu ul. Murarskiej i Bankowej na miejscu dawnego drewnianego
kościoła pw. Wniebowzięcia NMP, który spłonął w 1807 roku. W środku
drewniana polichromowana figurka Jana N. Zarówno kapliczka
(przebudowana) jak i figura trafiły na to miejsce z płyty rynku w
1883 roku (zobacz wyżej) (uzup: M.K.)
-
-
Żory (gm. i pow. Żory, ): po ogłoszeniu Jana Nepomucena świętym w
1729 roku w kościele farnym śśw. Filipa i Jakuba wykonano ołtarz ku jego czci (na nowo?),
dziś już nieistniejący.
W 1734 roku Mateusz Owschinsky przekazał na ołtarz Jana Nepomucena
dar. Ksiądz dziekan Zaitz dał go w 1785 roku odnowić. Główny obraz w
barokowym ołtarzu przedstawiał wejście św. Jana Nepomucena do nieba.
Obraz w formie medalionu nad nim przedstawiał św. Wacława. Po bokach św. Jana stały figury św. Jana Chrzciciela i św. Jana
Ewangelisty, po obydwu stronach obrazu medalionowego mniejsze
figurki św. Jana Chryzostoma i św. Jana Kantego. Ponad medalionem
figura Zbawiciela z kulą ziemską. Na ołtarzu znajdowała się szklana
skrzynka z plastycznymi scenami z życia św. Jana Nepomucena
pochodząca od dominikanina Mikołaja Paradonera z roku 1743. W czasie
oktawy świątecznej Jana Nepomucena odprawiano przy tym ołtarzu
nabożeństwa (nad: M.K. za "Geschichte der Landpfarreien des
Archipresbyterates Sohrau in O.-S.", Alfonsa Nowacka, Opole 1912,
Żory 1992)
-
Żory-Osiny (gm. i pow. Żory, ): przy ul. Szkolnej 42, na prywatnej
posesji bardzo piękna barokowa kamienna polichromowana figura Jana
N. w mocnym kontrapoście, adorująca krzyż, w murowanej kapliczce
umieszczonej na kilku schodkach. Figura jest najprawdopodobniej, wg
przekazów rodzinnych, pamiątką postawioną przez przodka obecnych
właścicieli, Pawła Wawrę w roku 1791, po powrocie z Ziemi Świętej
jako wotum za uratowanie życia. Na kamiennym cokole odkryto spod
tynku w 1937 roku napis: "FUNDAToR PAVeL VAV/RA RoCU 1791/ DNA /
11 LIPNA" (wszystkie litery "N" są lustrzanym odbiciem).
Kapliczka jest co roku odnawiana i malowana przez właściciela, pana
Ludwika Wróbla. Gruntowny, kapitalny remont kapliczka
przeszła w roku 2009, kiedy to spełniając przyrzeczenie pan Ludwik
całą wygraną w konkursie "Ślązak roku 2008" przeznaczył na ten cel!
W dniu 21 maja 2009 uświetniono zakończenie remontu uroczystą mszą
świętą przy kapliczce (uzup: M.K.)
-
Żory-Rój (gm. i pow. Żory, ):
w dzielnicy Rój, przy ul. Starowiejskiej, stoi kapliczka zwana "Świnty
Jon". Wewnątrz znajdują się: figura współczesna (lata 50-te XX
wieku) św. Józefa, obraz Matki Boskiej Szkaplerznej namalowany kilka
lat temu oraz spora, naturalnej wielkości, drewniana, polichromowana
figura Jana N. z roku 1852 (data na licu cokolika). Z relacji
mieszkającej nieopodal opiekunki kapliczki, pani Gertrudy Motykowej
wynika, że figura ta stała swego czasu w pobliskiej osadzie Brodek,
"pod gołem niebem" na grobli obok stawu należącego do tamtejszego
majątku. Mieszkańcy Starej Wsi (kolonii Roja) postanowili przed laty
zabrać świętego Jana i ukradli go. Jak zapewnia autorka relacji
jedynym celem kradzieży było zapewnienie ochrony niszczejącej na
wolnym powietrzu figurze. Zdobycz schowano w kapliczce stojącej na
miejscu tej zachowanej do dziś (uzup: M.K.)
-
Żory-Rój
(gm. i pow. Żory): w dzielnicy Rój, przy drodze 932 do
Wodzisławia, stoi murowana kaplica Jana N. z sygnaturką, wewnątrz
drewniana polichromowana figura JN (uwaga: sprawdzić na miejscu -
wykluczyć Żory na
Górnym Śląsku >>)
-
Żory-Rogoźna (gm. i pow. Żory, ):
na rogu ul. Wodzisławskiej i ul. Chopina jest spora murowana
kaplica, poświęcona 19 września 1957 roku, a w niej na konsoli
przyściennej ciekawa klęcząca (!) figura Jana N. Biała, ze złoconymi
krawędziami szat, palmą i aureolą, datowana na początek XVIII wieku,
a więc jest najstarszą na terenie Żor. Została przywieziona z
Pogwizdowa koło Cieszyna (X.Cieszyńskie >>) około 1957 roku przez ks.
Adama Bieżanowskiego i jak twierdzi obecny proboszcz w Pogwizdowie
została przez ówczesnego proboszcza, ks. Józefa Janika jedynie
wypożyczona do Żor (podobno żyje jeszcze świadek tej rozmowy, obecny
kościelny, ówcześnie ministrant). Według relacji ks. Zbigniewa
Macury, autora historii parafii w Pogwizdowie, obecnie proboszcza w
Puńcowie, figura może być pozostałością ołtarza ze starego,
nieistniejącego dziś, drewnianego kościoła "na kirchofie",
postawionego około 1722 roku, co zgadzało by się z datowaniem figury
przez Muzeum w Żorach (uzup: M.K.)
-
Żory-Rogoźna (gm. i pow. Żory): w dniu 28 października 1979 roku
ks. Benedykt Woźnica dokonał konsekracji trzech nowych dzwonów do
kościoła w Rogoźnej (parafię erygowano dwa lata wcześniej). Pierwszy
dzwon nosi imię "Maria", drugi "Franciszek", a trzeci "Jan
Nepomucen" (nad: M.K.)
-
Żory-Rowień (gm. i pow. Żory, ):
na ul. Kasztanowej, u zbiegu z ulicą Tęczową, na rozstaju dróg przy
stawach zwanych Biesem, w tynkowanej na żółto kapliczce obok ołtarza
znajduje się skromna drewniana figurka Jana N. Rzeźba pochodzi z
końca XIX wieku, jest polichromowana, wielokrotnie przemalowywana,
ludowa, pozbawiona palmy i aureoli, w ręku świętego współczesny
krucyfiks. Święty nie jest specjalnie eksponowany w kapliczce, stoi
z boku maleńkiego ołtarza wprost na posadzce. Figura jest wydrążona
w środku co znacznie zmniejsz jej wagę. Po podniesieniu jest
niespodziewanie lekka (uzup: M.K.)
|










 |
 |
|
|
 |
Przy ulicy Jana Nepomucena (!) nr
14 stoi figura Jana N. o ciekawej historii. Jej poprzedniczką,
ustawiona niegdyś na polu należącym do Franciszka Figasa w
Warszowicach (przy granicy z Żorami-Szoszowami) stała, ufundowana
przez jego rodzinę, pochodząca z przełomu XVIII i XIX wieku figura z
piaskowca przeniesiona tu z terenu parafialnego cmentarza. W 1908
roku podczas prac związanych z regulacją przepływającej nieopodal
rzeki Pszczynki właściciel zmuszony został do przeniesienia figury.
Stanęła ona na innym polu należącym do niego - już na terenie
Żor-Szoszów, przy obecnej ulicy Jana Nepomucena, naprzeciw budynku
nr 14. Data przeniesienia umieszczona została na nowym cokole
istniejącym do dziś, zwieńczonym ładnym gzymsem i zaopatrzonym w
napis wotywny w dolnej części. Stary cokół nie wytrzymał transportu i jego
szczątki można oglądać na podwórku potomków fundatora, państwa Szkróbków - służą jako ozdoba piaskownicy. Figura została częściowo
uszkodzona przez żołnierzy radzieckich w 1945 roku - obok chowano
poległych żołnierzy i podczas salwy nad grobem odstrzelono
Nepomucenowi głowę. Naprawiona figura stała do 1997 roku, kiedy to
potężna wichura poważnie ją uszkodziła. Wtedy to pan Leon Szkróbka
schował uszkodzoną figurę w zabudowaniach gospodarczych, a na cokole
stanęła nowa figura ufundowana przez jego brata, proboszcza z
bytomskich Łagiewnik. Figura pochodzi ze znanego warsztatu
Schaeferów - Zakładu Sztuki Kościelnej w Piekarach Śląskich (wywiad
z ks. Alfredem Szkróbką z grudnia 2009 roku) i stoi do dziś.
Materiał, z którego wykonano figurę to cement z dodatkiem mączki
marmurowej. Stara figura została przez rodzinę Szkróbków przekazana
Towarzystwu Miłośników Żor i w 2000 roku stanęła na cokole na
żorskim rynku (patrz wyżej) (uzup: M.K.) |
 |
|
|
|
 |
W Żorach mieszka i pracuje
urodzony w Rajczy rzeźbiarz Henryk Szczotka, twórca m.in. ludowej figury Jana
N. wystawionej na XIII Jarmarku Władysławowskim w czerwcu 2015
roku. Był to pierwszy Nepomuk od lat na tym jarmarku (nad: M.K.) |
Powiat Wodzisław Śląski (część poza Wodzisławskim Państwem
Stanowym, 18 + 2)
zobacz na mapie Google (>>)
|
 |
|
|
część położona na północ od granicy dawnego
Wodzisławskiego Państwa Stanowego
zobacz
pozostałe obiekty z dzisiejszego
powiatu wodzisławskiego należące do
Wodzisławskiego Państwa Stanowego (>>) |
|
|
|
|
| |
|

 
 
 
 
 
  |
-
Lubomia (gm. Lubomia, pow. Wodzisław Śląski, ): przy ulicy
Jana Nepomucyna (lokalna oboczność!),
na rogu Polnej drewniana
ośmiokątna kaplica p.w.
Jana N. Kapliczka
jest konstrukcji zrębowej, szalowana deskami, dach z wieżyczką na
sygnaturkę, kryty gontem. Źródła mówią o pochodzeniu tej kaplicy z około roku 1700, a
nawet z 1616 (tablica). Jest to możliwe tylko pod warunkiem zmiany
jej wezwania. Sama figura pochodzi z połowy wieku XIX i jest
drewniana, malowana na biel, złoto i czerń, z czapka i krzyżem w
rękach. Jej poza jest unikalna
-
Lubomia (gm. Lubomia, pow. Wodzisław Śląski, ): w neogotyckim kościele
św. Marii Magdaleny jest typowa figura Jana N. z końca XIX lub
początku XX wieku, dziś pozbawiona krzyża
-
Lubomia (gm. Lubomia, pow. Wodzisław Śląski, ): w tym samym kościele św.
Marii Magdaleny jest przeniesiony z pierwotnie stojącego na tym
miejscu drewnianego kościoła obraz św. Jana Nepomucena z XIX wieku
-
Grabówka (gm. Lubomia, pow. Wodzisław Śląski, ): między Grabówką a
Lubomią, przy ulicy Asnyka 8, w grupie wielkich lip kamienna figura Jana N.,
postawiona 1738 z fundacji ks. K. Lichnowskiego, o wielkiej klasie
artystycznej. Postument
prostopadłościenny, na planie prostokąta, z wybrzuszonymi dłuższymi
bokami. Przy krótszych bokach esownicowe woluty. Cokół wieńczy
wydatny gzyms. Na postumencie polichromowana kamienna rzeźba św.
Jana Nepomucena, trzymającego otwartą księgę. Na
frontowej ściance postumentu bogaty kartusz z herbem Lichnowskich oraz
poniżej chronostych
(>>). Tłumaczenie łacińskiej inskrypcji jest bardzo
interesujące: "W uściech niemądrego rózga pychy, lecz wargi
mądrych strzegą ich". Jest to fragment wiersza z Przypowieści
Salomonowych. Jeszcze ciekawszy jest przedmiot, na którym Jan opiera
prawą stopę - jest to kula ziemska, motyw (czasem w formie
astrolabium sferycznego) znany z kilku obrazów północno-wschodniej
Polski i kilku rzeźb z Czech, Śląska i Niemiec. Interpretacja tego
symbolu jest ciągle przedmiotem dociekań - zobacz na stronie
poświęconej atrybutom nepomuckim >>
-
Grabówka (gm. Lubomia, pow. Wodzisław Śląski, ): przy ul. Bordynowskiej 21
figura Jana N. w murowanej kapliczce z datą 1896 nad wejściem
-
Ligota Tworkowska (gm. Lubomia, pow. Wodzisław Śląski, ): przy ul.
Wiejskiej duża drewniana figura Jana N. w aureoli o dużych gwiazdach w
kaplicy MB Częstochowskiej z 1902 roku
-
Ligota Tworkowska (gm. Lubomia, pow. Wodzisław Śląski, ): w budynku nr 24
(stara szkoła?) jest oszklona wnęka, w niej skromna drewniana
figurka Jana N. Poniżej przyczepiono tablicę pokazującą najwyższy
poziom wody pobliskiego zbiornika wodnego (uwaga: zdjęcia pozyskane
od MPloszaj wprowadzają nieco wątpliwości co do tożsamości figury -
brakuje zarostu i mantoletu, natomiast wodomiar pasuje idealnie do
JN. należy
poszukać w źródłach)
-
Nieboczowy (gm. Lubomia, pow. Wodzisław Śląski, ): przy ul. Rzecznej 12
drewniana figura Jana N. we wnęce murowanej wnękowej kapliczki
zabezpieczonej płotkiem
|





 |
|


 |
-
Rydułtowy-Pietrzkowice (gm. Rydułtowy, pow. Wodzisław Śląski, ): przy ul. Pietrzkowickiej stoi murowana tynkowana na szaro kapliczka, a w niej spora drewniana
figura Jana N., która najwyraźniej utraciła krzyż
-
Rydułtowy-Radoszowy (gm. Rydułtowy, pow. Wodzisław Śląski, ): przy ul.
Urbana 11 stoi murowana kapliczka z ostrołukowo zamkniętą wnęką, a w
niej, oprócz obrazu Pana Jezusa, drewniana figurka Jana N. z krucyfiksem
-
-
Rydułtowy (gm. Rydułtowy, pow. Wodzisław Śląski, ): w neogotyckim
kościele św. Jerzego prawy ołtarz boczny poświęcony był Janowi
Nepomucenowi i św. Józefowi. Zapewne już nie istnieje (uwaga:
sprawdzić na miejscu) (nad: J.D.)
|


 |
 |
|
Pszów |
pow: Wodzisław Śląski |
gm: Pszów |
ul. ks. P. Skwary |
|
 |
W bazyliką Narodzenia NMP, w skrajnym
ołtarzu lewej nawy znajduje się złoto-biała figura Jana N.
Postać ustawiona w lekkim kontrapoście, ze stułą, brak
natomiast palmy i krzyża, choć układ rąk wskazuje na to, że
lewa mogła podtrzymywać krucyfiks (nad: M.O) |
|
|
 
 
 |
-
Pszów (gm. Pszów, pow. Wodzisław Śląski, ):
przed murem kościelnym bazyliki Narodzenia NMP, obok wejścia, statyczna kamienna figura Jana
N., z 1728 roku na tynkowanym cokole z
chronostychem (>>). Jej wygląd zapewne mocno się zmienił po
którejś z renowacji
-
Pszów-Krzyżkowice (gm. Pszów, pow. Wodzisław Śląski, ): w ścianie
kościoła Najświętszego Serca pana Jezusa przy ulicy Armii Krajowej 31 jest konchowa wnęka, a w niej niewielka kamienna figura Jana N.,
zapewne seryjny wytwór fabryczki Schaeferów z Piekar Śląskich
-
Pszów-Krzyżkowice (gm. Pszów, pow. Wodzisław Śląski, ): przy ulicy Armii Krajowej
9 (róg Dolnej) drewniana
polichromowana figura Jana N. w murowanej kapliczce z sygnaturką, zaopatrzona w napis z imieniem w rocaillowym otoku (nad: M.Muryn)
-
Pszów-Pszowskie Doły (gm. Pszów, pow. Wodzisław Śląski, ): przy ul.
Miarki 60 na wysokim dwuczłonowym czerwonym słupie ustawiono białą statyczną figurę Jana N.
z palcem przy ustach
|


 |
 |
|
Bluszczów |
pow. Wodzisław Śląski |
gm. Gorzyce |
wzgórze Kamieniec |
|
 |
Na wchód od ulicy Piaskowej, pomiędzy wsiami
Bluszczów, Rogów i Rogowiec, stoi figura przydrożna przedstawiająca św.
Jana Nepomucena-Jałmużnika (rzadkość!), barokowa, pochodząca
prawdopodobnie z pierwszej połowy XVIII wieku i wykonana w warsztacie
Johanna Melchiora Österreicha (będąca
warsztatowym wariantem dzieła mistrza Österreicha - figury Jana N. z Placu
Długosza w Raciborzu, zobacz wyżej, zobacz też Racibórz-Ostróg,
Rybnik, Kuźnia Raciborska, Rudy, Wodzisław). Wysokość - około 5 metrów. Jest
to fundacja Larischów z lat 1730-40. Postument prostopadłościenny, na planie prostokąta, z
wybrzuszonymi dłuższymi bokami. Postument zdobiony poziomymi i
pionowymi uskokami. Przy krótszych bokach konsole, na których stoją
figurki św. Antoniego i św. Franciszka. Postument wieńczy wydatny
gzyms. Na postumencie piaskowcowa grupa figuralna z postacią św.
Jana Nepomucena dającego jałmużnę żebrakowi. Figury stoją na
kłębiących się obłokach. U stóp św. Jana aniołek, drugi czepia się
szat świętego. Figura odnowiona 2001 ze środków Wojewódzkiego
Konserwatora Zabytków.
Andrzej Nowak poświęcił
jej artykuł w miesięczniku "U nas" (czerwiec 2002) pt. "Odnowiony
Nepomuk na Bluszczowskiej Górce błogosławi Nadodrzańskiej Dolinie":
Wieloletnie starania o odnowienie osiemnastowiecznej figury
Św. Jana Nepomucena w Bluszczowie zostały uwieńczone sukcesem.
Dobiegły końca prace konserwatorsko-renowacyjne tego najcenniejszego
obiektu zabytkowego na terenie Gminy Gorzyce. Prace konserwatorskie wykonane zostały przez pana Jakuba Drożdża z
Krakowa. Jak wiadomo, pierwotny całokształt bluszczowskiego
monumentu posiadał także rzeźby dwóch aniołków. Jednak wojna i
zaniedbanie w minionych latach doprowadziły do kompletnego
zniszczenia tych rzeźb. Dzięki renowacji pomnik został uzupełniony,
tak że bluszczowski Jonek przybrał wygląd jak przed wiekami. Dzięki staraniom władz Gminy i dyrektora Muzeum w Wodzisławiu Śl. –
p. Porwoła, dzięki przychylności Wojewódzkiego Konserwatora
Zabytków, no i dzięki Bluszczowianom, a szczególnie panu Klimanku,
pani Helenie Lazar, Radzie Sołeckiej, zdołano zebrać fundusze i
inwestycja została sfinalizowana. Łączny koszt renowacji zabytku
wyniósł 91 tysięcy złotych. W niedzielę 19 maja nastąpiło uroczyste poświęcenie odnowionego
pomnika. Na Bluszczowskiej Górce w obecności członków władz Gminy,
Wójta – Krystyny Durczok, Przewodniczącego Rady Gminy Gorzyce –
Jerzego Pawelca, Przewodniczącego Rady Powiatu – Antoniego Motyczki,
bardzo licznie zgromadzonej rzeszy mieszkańców Bluszczowa i okolic
ks. Leonard Malorny – proboszcz parafii w Rogowie dokonał
uroczystego poświęcenia figury. Krótki rys historyczny tego obiektu
przedstawiła pani Helena Lazar. Wójt Gminy Krystyna Durczok przesłała słowa podziękowania wszystkim
ludziom i instytucjom, którzy przyczynili się do tego dzieła.
Wspaniałą oprawę artystyczną przygotowały dzieci z bluszczowskiej
Szkoły Podstawowej pod kierunkiem pani Bernadety Dziaćko. Młody
bluszczowski poeta Jacek Klimanek zacytował swój wiersz poświęcony
tej figurze p.t. „Święty w cieniu Lipy”. Jak przystało na okoliczności i miejsce odprawione zostały uroczyste
nieszpory Maryjne, po czym rozpoczęła się tradycyjna śląska majówka,
do której przygrywała orkiestra dęta KWK „Marcel”. Odnowiona figura św. Jana Nepomucena patronować nadal będzie
Nadodrzańskiej Dolinie, a jednocześnie stanowić będzie niewątpliwą
atrakcję turystyczną naszej Gminy. Ten najstarszy zabytek w
gminie znalazł się na
okolicznościowym mosiężnym medalu wybitym przez Gorzyce z okazji
40-lecia istnienia gminy (zobacz wyżej) (uwaga: sprawdzić
przynależność do Wodzisławskiego Wolnego Państwa Stanowego) |
   |
Wodzisławskie Państwo
Stanowe
(Status Minor Vladislaviensis, Ziemia Wodzisławska)
(51 + 7)

zobacz na mapie Google (>>) |
|
Ciało
powstałe w roku 1502 na zrębach Xięstwa Wodzisławskiego (Ducatus
Loslensis) wydzielonego w roku 1474 z Xięstwa Raciborskiego. Oprócz samego
Wodzisławia zawierało Czyżowice, Turzę Małą (Turzyczkę), Wielką
Turzę, Skrzyszów, Krostoszowice, Karkoszkę, Podbucze, Marusze,
Radlin i Obszary, a ponadto 11 folwarków i lasy. Później przyłączone
zostały do niego tereny wokół dzisiejszego Jastrzębia,
w tym Moszczenica i Ruptawa |
|
POWIATY:
|
|
|
|
 |
|
Wodzisław Śląski |
pow. Wodzisław Śląski |
gm. Wodzisław Śląski |
ul. Wałowa |
|
 |
Przy ulicy stoi piękny kamienny Jan N. autorstwa
Johanna Melchiora Österreicha
wykonany w latach 1747-49 na zamówienie hrabiego Guidobalda von
Dietrichsteina (zobacz też Racibórz-Ostróg, Rybnik, Kuźnia
Raciborska, Rudy, Bluszczów).
Kiedyś stał przed pałacem, twarzą do niego, u wylotu ulicy
św. Jana, otoczony kutym w metalu płotkiem, a w pierwszych dniach II wojny
światowej firma kamieniarska z Rybnika zrealizowała przeniesienie go na cmentarz
przy ulicy Pszowskiej. Ostatnio (2005) po barbarzyńsku oczyszczono go wodą pod wysokim ciśnieniem, zapewne uszkadzając powierzchnię kamienia, zdemontowano i przeniesiono obok kościoła w centrum Wodzisławia. W środku postumentu znaleziono wizytówkę firmy oraz kilka monet i gazet z dnia montowania (nad: G.D.). Tak pisze o nim
Echo Ślonska: "Miasto ubogi w dynkmale i Historia -
Ruscy spolili w ostatnio wojna. Jest jednak Nepomuk i to wielkigo
artysty - majstra Johanna Melchiora Österreicha ale jak go w wojna z
miasta wziyni i postawili na kiyrchofie to do teraz te "wodzisławskie
elity" nie chcóm go przeniyoć nazot, choćby na rynek. Elity
samorządowo - kościelne zleciły natomiast konserwacja, i Nepomuk
dostoł malowanie teróm (smołą) po plecach reszta - szkoda słów - na
olejno" |
  |
|
 |
|
Wodzisław Śląski |
pow. Wodzisław Śląski |
gm. Wodzisław Śląski |
ul. Kościelna |
|
 |
Kapliczka z figurą Jana Nepomucena niedaleko schodów
przy ulicy Kościelnej wiodących do kościoła WNMP.
Figura jest bardzo ładna, drewniana i polichromowana. Krzyż w rękach
jest prawie poziomy, biret. Kapliczka zbudowana na przełomie XIX/XX
wieku, murowana, potynkowana, na planie kwadratu. Wejście zamknięte
koszowo, okratowane. Szczyt trójkątny, obramowany, z krzyżem
pośrodku. Daszek siodłowy, kryty dachówką. Pierwsza kapliczka na tym
miejscu została ufundowana, wraz z obecną figurą, w roku 1724, przez
proboszcza i dziekana wodzisławskiego ks. Pawła Józefa Mizia |
   |
|
 |
|
Wodzisław Śląski |
pow. Wodzisław Śląski |
gm. Wodzisław Śląski |
ul. Kościelna |
|
 |
W kościele WNMP przy ulicy
Kościelnej 1 (zobacz wyżej), na konsoli na tylnym, prawym filarze,
stała niegdyś ciekawa barokowa drewniana figura Jana N. wygięta w
mocnym kontrapoście, z biretem w ręku. Aktualnie znajduje się na probostwie.
Ze względu na charakterystyczny gest przez starszych mieszkańców
nazywana jest Janem Witającym lub Pozdrawiającym. Prawdopodobnie pochodzi ona z nieistniejącej już dziś kapliczki,
stojącej wylotu drogi ks. Pawła Pośpiecha i była być może fundacją
franciszkanów. Została ona rozebrana w roku 1941, gdyż przeszkadzała
w manifestacjach nazistów z pobliskiego "Haus
der Heimat" |
|
|
 |
|
¿
Wodzisław Śląski |
pow. Wodzisław Śląski |
gm. Wodzisław Śląski |
ul. Kościelna |
|
|
W pewnym źródle znalazłem informację, że w tym samym
kościele WNMP (zobacz wyżej) jest ponadto obraz
przedstawiający Jana Nepomucena z 1867 roku. Wizja lokalna M.Muryna
zaprzeczyła tym doniesieniom. Ze względu na szczegółowy opis
przypuszczam, że obiekt ten jednak istnieje. Być może został, tak
jak figura (zobacz wyżej), przeniesiony na plebanię, nie można też
wykluczyć pomyłki (uwaga: sprawdzić) |
|
|
 |
|
Wodzisław Śląski |
pow. Wodzisław Śląski |
gm. Wodzisław Śląski |
ul. Wilhelma Kubsza 2 |
|
 |
W magazynie tutejszego Muzeum przechowuje
się XIX-wieczną drewnianą polichromowaną figurę Jana N. pochodzącą z kapliczki przy ul. Daszyńskiego (in
loco współczesna rzeźba, zobacz wyżej). Obiekt w bardzo złym stanie
(brak dłoni i atrybutów). Poza statyczna, pod stopami chmurki (?). W
zbiorach od roku 1972 (uzup: M.Muryn) |
|
|
 |
|
Wodzisław Śląski |
pow. Wodzisław Śląski |
gm. Wodzisław Śląski |
ul. Wilhelma Kubsza 2 |
|
 |
W magazynie tutejszego Muzeum (zobacz wyżej)
przechowuje się XIX-wieczną wysmukłą drewnianą figurę Jana N., być może
pochodzącą z Wodzisławia, z palmą w prawej ręce i krzyżem w lewej
(obecnie brak). W zbiorach od roku 1972 (uzup: M.Muryn) |
|
|
 
 
 
 
 
 
  |
-
Wodzisław-Jedłownik (gm. i pow. Wodzisław Śląski, ): w lewej nawie
tutejszego kościoła usytuowanego na skrzyżowaniu ulic Wolności i
Rogowskiej jest drewniana polichromowana figura Jana N. ustawiona na
przyściennej konsoli. Jest też Florian
-
Wodzisław-Kokoszyce (gm. i pow. Wodzisław Śląski, ): przy
ulicy Oraczy 4, obok OSP, murowana tynkowana na różowo
kapliczka św. Jana Nepomucena, pochodząca z XVIII/XIX wieku, klasycystyczna.
Nad wejściem data 1917 (remont?). Wewnątrz drewniana polichromowana
(czerwień, biel, czerń) figura JN w kontrapoście, z małym krzyżykiem
w prawej ręce
-
Wodzisław-Kokoszyce (gm. i pow. Wodzisław Śląski, ):
przy ulicy Oraczy
duża kapliczka murowana, tynkowana, z wieżyczką na sygnaturkę, z
ośmioboczną latarnią i hełmem z oszkloną wnęką, a w kapliczce drewniana
statyczna figura Jana N. z przełomu XVIII i XIX wieku
-
Wodzisław-Zawada (gm. i pow. Wodzisław Śląski, ): przy
tej samej ulicy ul. Oraczy
210a kamienny Jan N. na betonowym filarze, koniec XIX wieku. Zniszczona
przez erozję część stuły
-
Wodzisław-Turzyczka (gm. i pow. Wodzisław Śląski, ): przy ul. Starowiejskiej,
koło mostu na Lesznicy murowana kapliczka,
otynkowana, na planie zbliżonym do kwadratu, zamknięta półkoliście.
Wejście zamknięte segmentowo. Daszek siodłowy, kryty blachą.
Wewnątrz drewniana figura Jana N. z aureolą. Kapliczka została w
roku 2007 odbudowana od podstaw, bo stara pochodząca prawdopodobnie
z roku 1800 niestety rozsypała się (uwaga: wiem, że były plany
przekazania figury do muzeum w Wodzisławiu (po renowacji), oraz
ufundowanie nowej rzeźby do kapliczki. Należy sprawdzić, czy plan
ten został wykonany, i czy stara figura nie jest tożsama z jednym z
obiektów wymienionych poniżej jako przechowywanych w tym muzeum. Na
podstawie klasy rzeźby widocznej na fotografii z roku 2009
przypuszczam jednak, że pozostała na swoim miejscu)
-
Wodzisław-Wilchwy (gm. i pow. Wodzisław Śląski, ): kapliczka murowana,
przebudowana około 1910 roku z wcześniejszej, prawdopodobnie
XVIII-wiecznej. Zbudowana na rzucie prostokąta z prezbiterium. Kryta
dachem dwuspadowym, ceramicznym z sygnaturką kopulastą. We wnętrzu
były ciekawe rzeźby Chrystusa Bolesnego z 1680 roku (odnawiana) oraz św.
Jana Nepomucena, polichromowana, koniec wieku XVIII. Kapliczka ta
jest (lipiec 2012) w trakcie niezakończonego od roku 2009 remontu, a
figur nie ma - być może są na plebanii, być może u konserwatora
(uwaga: sprawdzać stan aktualny)
-
Wodzisław-Radlin II (gm. i pow. Wodzisław Śląski, ): przy ulicy Chrobrego
nr 24 jest
murowana kapliczka z solidnymi drewnianymi drzwiami, za którymi
kryje się drewniana polichromowana rzeźba Jana N. o ciekawie wygiętych
rękach, w których trzyma nowszy krzyż
|
 
 
 

 
 |
|
|
Gorzyce |
pow. Wodzisław Śląski |
gm. Gorzyce |
|
|
 |
Z okazji 40-lecia istnienia gminy Gorzyce wybiły
okolicznościowy mosiężny medal z wizerunkiem Jana N. z Bluszczowa
(zobacz niżej) na rewersie. Medal został wyemitowany w ilości 1000
sztuk, oczywiście notuję go w katalogu jako jedną pozycję. Ma średnicę
30,9 mm oraz ciężar 12,5 g. Jan z Bluszczowa jest najstarszym zabytkiem
gminy (nad: H.Jakóbczak) |
 |
|
Odra |
pow. Wodzisław Śląski |
gm. Gorzyce |
ul. Główna 21 |
|
|
|
 |
W murowanej kapliczce (zobacz wyżej)
starą drewnianą polichromowaną figurę
św. Jana Nepomucena z niebieskimi oczyma zastąpiła nowa,
wykonana na jej wzór. Gest, krój szat, włosy Jana są
identyczne - nie ma jednak stuły, ma brązowe źrenice i ma
ogólnie nieco spokojniejszy wyraz. Szczegóły twarzy (oczy,
nos) wskazują na użycie żywicy do modelowania obecnej
postaci (nad: M.O.) (uwaga:
istnieje niewielka szansa, że jest to jednak ta sama figura,
którą podczas renowacji pozbawiono stuły - wymaga
sprawdzenia) |
|
|
Olza |
pow. Wodzisław Śląski |
gm. Gorzyce |
|
|
|
|
 |
W kapliczce obraz nepomucki w złoconej
ramie z łuków odcinkowych. Jan N. adoruje krucyfiks, przed
nim księga i - co rzadkie - czaszka. Pięć gwiazd wokół
głowy, czerwony spód peleryny, błękitna befka |
|
|
 
  |
-
Krostoszowice (gm. Godów, pow. Wodzisław Śląski, ): współczesny kościół p.w. św. Jana Nepomucena z 1983 roku.
Nad zegarem dzwonnicy umieszczono polichromowaną figurę Jana N. z
dużym krzyżem w rękach. Jest
to szablonowy wyrób warsztatu Schaeferów z Piekar Śląskich
-
Krostoszowice (gm. Godów, pow. Wodzisław Śląski, ): w tym samym
nepomuckim kościele jest też obraz Jana N. w ostrołukowej ramie
-
Gołkowice (gm. Godów, pow. Wodzisław Śląski, ): przy ul. 1 Maja, w
pobliżu kościoła, murowana ceglana kapliczka, w niej okazała
drewniana polichromowana figura Jana N.
-
Gołkowice-Żabków (gm. Godów, pow. Wodzisław Śląski, ): przy ul. 1 Maja i
Granicznej jest murowana kapliczka z wieżą i czerwonym dachem, a w
niej piękna barokowa drewniana i polichromowana figura Jana N. w bardzo
ciekawej pozie: Jan N. klęczy (!) na czymś w rodzaju kartusza, a zza
ramienia wygląda mu aniołek. Kapliczka na sklepienie dekorowane gwiazdami
-
Gołkowice-Żabków (gm. Godów, pow. Wodzisław Śląski, ): w tej samej
murowanej kapliczce przy ul. 1 Maja i Granicznej (zobacz wyżej) jest inna, młodsza
drewniana polichromowana figura Jana N. w statycznej pozie
-
Skrzyszów (gm. Godów, pow. Wodzisław Śląski, ): przy ul. 1 Maja 120 stoi
zgrabna murowana kapliczka kryta gontem, a w niej umieszczono
sympatyczną drewnianą polichromowaną figurę Jana N. z aureolą i palmą w opuszczonej
ręce
|

 
  |
|
 
 
 
  |
-
Mszana (gm. Mszana, pow. Wodzisław): przy ul. Mickiewicza 80 w
murowanej kapliczce skromna drewniana figurka Jana N. o czterogwiaździstej aureoli,
w zielonej sutannie, w pozie klęczącej (?)
-
Połomia (gm. Mszana, pow. Wodzisław Śląski): przy ulicy Szkolnej kapliczka św. Jana
Nepomucena z krzyżem nad wejściem zabezpieczonym ukośna kratą,
wewnątrz niewielka drewniana polichromowana figura Jana N. w aureoli.
Przełom XVIII i XIX wieku. Kapliczka została odnowiona na Boże Ciało
2012, a już w czerwcu 2012 roku nastąpił kolejny atak wandali - rzeźba została
wyniesiona z kapliczki przed kościół, a wcześniej na trawnik przy
drodze i na pobocze drogi. Tym razem została powiadomiona policja.
Szczęśliwie obiekt nie ucierpiał, z wyjątkiem aureoli i rozwalonych
kopniakiem drzwi kapliczki
-
Połomia (gm. Mszana, pow. Wodzisław Śląski): na wzniesieniu obok starej
plebani umieszczona na kolumnie kamienna statyczna figura Jana N. Jest
to część zespołu rzeźbiarskiego
-
Połomia (gm. Mszana, pow. Wodzisław Śląski): w nowym kościele
wybudowanym w latach 80. XX wieku na miejscu starego drewnianego,
który zawalił się w 1975 i został przeniesiony do Wisły-Głębc
(zobacz stronę Janów X. Cieszyńskiego
>>), jest część wyposażenia starego kościółka. W tym, w
zwieńczeniu ołtarza, rzeźba Jana N. z I ćwierci wieku XVIII
-
Połomia (gm. Mszana, pow. Wodzisław Śląski): w tym samym kościele
(zobacz wyżej), jest obraz ze świętym Janem Nepomucenem rozdającym
jałmużnę z roku 1790
-
Połomia (gm. Mszana, pow. Wodzisław Śląski): w tym samym kościele
(zobacz wyżej), jest obraz ze świętym Janem Nepomucenem rozdającym
jałmużnę, z wieku XIX
-
Gogołowa (gm. Mszana, pow. Wodzisław Śląski): przy ul. Wiejskiej
murowana kapliczka z XIX wieku, wewnątrz, z boku ołtarzyka niewielka
drewniana figurka Jana N.
|
 
 
 
 
 
 
 
 |
|

 |
-
Rudyszwałd (gm.
Krzyżanowice, pow. Racibórz, ):
w tej wsi przy samej granicy czeskiej, przy ul. Wiejskiej blisko jej
skrzyżowania z Zabełkowską, jest
kapliczka domkowa z XIX wieku, zbudowana na rzucie prostokąta, z
dwuspadowym dachem, elewacja zwieńczona trójkątnym szczytem,
półkoliście zamknięte wejście flankowane pilastrami podtrzymującymi
belkowanie. Nad wejściem data 1810. Wewnątrz drewniana
polichromowana rzeźba św. Jana Nepomucena w aureoli
-
Rudyszwałd
(gm. Krzyżanowice, pow. Racibórz, ):
w tej wsi przy samej granicy czeskiej, w kościele parafialnym Św.
Trójcy jest
ołtarz boczny barokowo-klasycystyczny z przemalowanym obrazem św.
Jana Nepomucena z XVIII wieku. W zwieńczeniu - Florian (>>) (nad: J.D.)
-
Zabełków (gm.
Krzyżanowice, pow. Racibórz, ): przy ulicy św. Jana i Długiej, na cokole stoi
kamienna barokowa polichromowana figura Jana N. z palcem na ustach,
z XIX wieku. Na frontowej stronie podstawy łacińska inskrypcja
'St. Nepomuk ora pro nobis', z tyłu imiona i nazwiska
fundatorów. Osłonięto ją
nieładnym blaszanym daszkiem
|
|
|



 |
-
-
Jastrzębie Zdrój
(gm. i pow. Jastrzębie Zdrój, ):
pierwsze miejsce w Jastrzębiu związane z Janem N. to okolice
dawnego zamku w Jastrzębiu Górnym, gdzie stała niegdyś kamienna
figura Jana N. z 1736 roku przekazana następnie do Rybnika przez ówczesnego
właściciela zamku, hrabiego Ludwika von Strachwitz w 1823
roku (zobacz niżej oraz wpis dotyczący Rybnika powyżej)
-
-
Jastrzębie Zdrój
(gm. i pow. Jastrzębie Zdrój, ): przy dzisiejszej Alei
Piłsudskiego (d. Średnicowa) była stara murowana kapliczka
z 1823 roku z figurą Jana N. wybudowana przez rybniczan. Figura Jana z tej kapliczki znajduje się obecnie przy kościele
Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła (zobacz niżej) 21 września 2002
roku św. Jan Nepomucen został patronem miasta, co Watykan zatwierdził 14
grudnia 2001. Jej historia jest wyjątkowo bogata: w
mieście, poniżej jastrzębskiego zamku jak to widać na jednej ze
starych map, była niegdyś kamienna rzeźba Jana N. z 1736 roku.
Została ona przekazana do Rybnika przez ówczesnego właściciela zamku, hrabiego
Ludwika von Strachwitz około 1820 roku. W zamian z Rybnika do Jastrzębia
przekazano drewniana figurę pochodzącą z kapliczki przy rybnickim
ratuszu, dla której w roku 1823 Rybniczanie
wybudowali w Jastrzębiu kaplicę pod wezwaniem św. Jana, w miejscu
dzisiejszego Urzędu Miasta. Na jej utrzymanie Rybnik miał
przekazywać rocznie 10 talarów. W latach 70. XX wieku została ona
odnowiona i odbywały się tu tłumne nabożeństwa. Była to murowana
tynkowana budowla o spłaszczonym półokrągłym szczycie kryjącym
dwuspadowy daszek, z półokrągło zwieńczonym wejściu. Niestety starą kapliczkę zburzono w 1975 roku,
po przenosinach figury na nowe miejsce (zobacz niżej).
Zobacz artykuł na
temat całej tej historii (>>)!
-
-
Jastrzębie Zdrój
(gm. i pow. Jastrzębie Zdrój, ):
po uzyskaniu od komunistów zezwolenia na budowę nowego kościoła
Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła zwanego "Na Górce" obok
nowej świątyni wybudowano nową kapliczkę i po wielu kłopotach z
władzami 14.09.1975 roku przeniesiono tam starą rybnicką figurę
Jana N. z Al.
Piłsudskiego (zobacz wyżej). Murowana bielona kapliczka o
dwuspadowym daszku ciągle stoi, ale ma już status obiektu ponepomuckiego w związku z
kolejnymi przenosinami figury (zobacz niżej)
-
Jastrzębie Zdrój
(gm. i pow. Jastrzębie Zdrój, ):
po wykończeniu dolnego kościoła (zobacz niżej) starą figurę Jana
N. przeniesiono po raz kolejny i umieszczono ją w przykościelnej
sadzawce na tyłach ołtarza. Miała ona ozdobny
daszek, ale na najnowszych fotografiach już go nie widać.
Zobacz artykuł na
ten temat (>>)
-
Jastrzębie Zdrój
(gm. i pow. Jastrzębie Zdrój, ): dolny kościół
Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła
przy ulicy Popiełuszki 1a ma wezwanie św. Jana Nepomucena.
Nad wejściem umieszczono okazałą płaskorzeźbę wykonaną w metalu
przedstawiającą Jana i garnących się do niego wiernych. Cały kościół
powstał na miejscu starej kapliczki Jana N. (zobacz wyżej) w 1974 roku (nad: D.M.)
-
Jastrzębie Zdrój
(gm. i pow. Jastrzębie Zdrój, ):
D.M. nadesłał ciekawostkę - przy Pszczyńskiej 128b, w domu parafialnym parafii św.
Katarzyny, działa Jadłodajnia Parafialna pod wezwaniem św. Jana
Nepomucena! Obok - ulotka informacyjna jadłodajni (nad: D.M.)
-
Jastrzębie Zdrój
(gm. i pow. Jastrzębie Zdrój): w rocznicę 40-lecia
nadania praw miejskich wybito medal, na awersie którego jest wizerunek
Jana N. w kapliczce i daty objęcia przez Jana patronatu nad miastem (nad: D.M.)
-
Jastrzębie Zdrój
(gm. i pow. Jastrzębie Zdrój, ): odcinek
dawnej ulicy Warszawskiej od ul. Północnej do ul. Pszczyńskiej dnia 29
stycznia 2009), uchwałą Rady Miasta Jastrzębie-Zdrój, nazwano ulica
Świętego Jana Nepomucena
|







 |
|
 |
|
Jastrzębie Zdrój |
pow. Jastrzębie Zdrój |
gm. Jastrzębie Zdrój |
al. J. Piłsudskiego 62 |
|
 |
W kościele Miłosierdzia Bożego znajduje się
współczesny obraz z
Janem N. (nad: M.Muryn) |
|
 |
|
Jastrzębie Zdrój |
pow. Jastrzębie Zdrój |
gm. Jastrzębie Zdrój |
al. J. Piłsudskiego 60 |
|
 |
W Urzędzie Miasta, w sali obrad, na ścianie
powieszono obraz przedstawiający patrona miasta - Jana N. Obraz jest
współczesny i jest portretem figury JN ze starej kapliczki, dziś
rezydującej koło kościoła MB (zobacz wyżej) (nad: M.Muryn) |
|
 |
|
Jastrzębie Zdrój |
pow. Jastrzębie Zdrój |
gm. Jastrzębie Zdrój |
al. J. Piłsudskiego 60 |
|
 |
W Urzędzie Miasta (zobacz też wyżej), w gabinecie
Prezydenta (o ile aktualne władze nic nie zmieniły w tej kwestii)
rezyduje współczesna drewniana figurka patrona miasta - Jana N. W
trakcie plenerowego widowiska "Jan Nepomucen" była ona zanurzana w
fontannie miejskiej. Nie wiem, czy jest to zwyczaj cykliczny, czy
jednorazowa akcja (nad: M.Muryn) |
 |
|
 |
|
Jastrzębie Zdrój |
pow. Jastrzębie Zdrój |
gm. Jastrzębie Zdrój |
ul. M.Witczaka 4 |
|
 |
W Galerii Historii Miasta w czerwcu 2019 znajdowała
się współczesna drewniana polichromowana figura Jana N. wykonana w
stylu ludowym przez
Jerzego Soremskiego. Rzeźba ta została tu umieszczona po sprzedaży
poprzedniej nepomuckiej pracy tego twórcy (zobacz wyżej) i jest do
niej podobna - ma nieco silniej skręconą głowę (nad: M.Muryn) |
 |
|
 |
|
Jastrzębie Zdrój |
pow. Jastrzębie Zdrój |
gm. Jastrzębie Zdrój |
ul. M.Witczaka 4 |
|
|
W Galerii Historii Miasta w czerwcu 2019 znajdowała
się kolejna, niemal identyczna współczesna drewniana polichromowana figura Jana N. wykonana w
stylu ludowym przez
Jerzego Soremskiego (zobacz wyżej). Została sprzedana prosto z tej wystawy (nad: M.Muryn) |
|
|
 |
|
Jastrzębie Zdrój |
pow. Jastrzębie Zdrój |
gm. Jastrzębie Zdrój |
ul. M.Witczaka 4 |
|
 |
W Galerii Historii Miasta prezentowana była wystawa
pt. "Wszyscy Święci", a w jej ramach współczesna drewniana figura Jana N. wykonana przez
miejscowego rzeźbiarza Jerzego Soremskiego. Od powyższych różni się
brakiem polichromii (zobacz wyżej) (nad: M.Muryn) |
 |
|
 |
|
Jastrzębie Zdrój-Moszczenica-Połowioki |
pow. Jastrzębie Zdrój |
gm. Jastrzębie Zdrój |
ul. Profesora Rudolfa Ranoszka 63
|
|
 |
W kapliczce-wnęce we frontowej ścianie domu znajduje się
niewielka figurka Jana N., wykonana w stylu ludowym,
polichromowana i zaopatrzona w pięciogwiaździstą aureolę. Dawniej
umieszczona była w kapliczce na drzewie, dziś dzieli wnękę z
Chrystusem Frasobliwym |
 |
|
 |
|
-
Jastrzębie Zdrój-Ruptawa |
pow. Jastrzębie Zdrój |
gm. Jastrzębie Zdrój |
|
|
 |
W tej dawnej wsi, dziś dzielnicy miasta Jastrzębia, przy głównej drodze,
poniżej kościoła, była murowana kapliczka św. Jana Nepomucena z roku
1850, wybudowana przez Jana Lipkę. Ze zdjęcia można wnioskować, że była
podobna do tej z Cisówki (zobacz wyżej). W latach 90. (inne źródło: 70.
lub 80.) znajdowała się w złym stanie technicznym i rozebrano ją. Figurę
z tej kapliczki przeniesiono do kościoła (zobacz niżej) |
|
|
 |
|
Jastrzębie Zdrój-Ruptawa |
pow. Jastrzębie Zdrój |
gm. Jastrzębie Zdrój |
ul. ks. Płonki 5 |
|
 |
W tej dawnej wsi, dziś dzielnicy miasta Jastrzębia, w kościele
Niepokalanego Serca NMP jest XIX-wieczna figura
Jana N., drewniana, polichromowana, statyczna, statyczna, z małym krzyżykiem
w prawej ręce. Rzeźba pochodzi ze zrujnowanej w latach 70. XX wieku
kapliczki (zobacz wyżej) |
|
|
|