Stronę niemieckich Nepomuków musi
otwierać nazwisko Asam. Dwaj bracia -
rzeźbiarz i sztukator (Egid Quirin) i
architekt i malarz (Cosmas
Damian)
- najwyraźniej podzielali naszą
nepomucką pasję. Kościoły ich autorstwa,
tzw. Asamkirchen, to barokowe
arcydzieła. A dwa z nich - kaplica zamkowa w Ettlingen (1732) i Monachium -
są poświęcone właśnie Św. Janowi. Ich dzieła odnaleźć mozna w Weltenburgu, Neustadt
nad Dunajem oraz
w Vilshofen. C.D. Asam stworzył też wystrój malarski kościoła na
Legnickim Polu przedstawiający żywot Henryka Pobożnego. Przyczynili się również do wzbogacenia w
latach 1723-1724 katedry we Fryzyndze
(Freising) w Bawarii w motywy
nepomuckie. Przyznać trzeba, że
malowidła Cosmasa Damiana Asama
(1686-1739) robią wrażenie!
Bracia Asam, pracując dla książąt
i magnatów, dorobili się znacznych
pieniędzy. Spożytkowali je budując własny
kościół w Monachium -
oczywiście pod wezwaniem
Jana z Nepomuka!
|
Niemieckie kurioza nepomuckie: w Augsburgu działa bluesowy zespół
muzyczny pod nazwą Johann Nepomuk Band, w Dortmundzie inny, bardziej
radykalny, Nepomukke (nad: M.O.) |
|
|
Berlin |
land: Berlin |
Dzielnica: Mitte |
Unter den Linten |
|
|
Zaskoczyć może płaskorzeźbiony Jan N. na jednym z
reliefów Kolumny Zwycięstwa (Siegessäule). Co robi katolicki święty w
środku protestanckiego miasta? Scena przedstawia atak kawalerii
skierowany w stronę kapliczki JN. Czy to Jan spowodował spłoszenie się koni i upadek
jeźdźca na pierwszym planie? Czy może Nepomuk jest tylko nic
nieznaczącym ozdobnikiem? A może znaczenie sceny wiąże się z jakimś
rzeczywistym epizodem np. wojny prusko-austriackiej o Śląsk? Sprawę
należy zbadać bliżej, co polecam uwadze Łowców Nepomuków. Autorem
reliefu jest Moritz Schulz (1825–1904), a cała kolumna gotowa była w
roku 1873 |
|
|
|
Neuzelle (Nova Cella, Nowa
Cala) |
land: Brandenburgia |
pow: Oder-Spree |
An der Kanzlel |
|
|
W cysterskim kościele Wniebowzięcia NMP znajduje się
barokowy ołtarz św. Jana Nepomucena z dobrej klasy barokowym obrazem
z około 1736 roku przedstawiający Jana N. w scenie adoracji krzyża - ciekawy jest gest
Jana trzymającego krucyfiks lewą ręką. Wokół jego głowy pięć gwiazd. W
tle aniołki z atrybutami i palcem przy ustach. Autorem jest Georg Wilhelm Neunhertz
(ur. 1689 we Wrocławiu, zm. 27 maja 1749 w Pradze; uczeń Willmanna) (zobacz podobny obraz jego autorstwa w
Żaganiu na Dolnym Śląsku
>>) |
|
|
^ |
ALFABETYCZNIE
|
|
REJENCJE
(Regierungsbezirk): |
|
|
|
|
|
|
MIEJSCOWOŚCI: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
-
Monachium
(München, rejencja: Górna Bawaria, kraj: Bawaria): słynny Asamkirche, czyli kościół
projektowany przez braci Asam (zobacz wyżej), poświęcony
został Janowi N. To unikalny w swej klasie i formie obiekt,
konieczny przystanek na drodze każdego łowcy Nepomuków.
Wizerunków Jana jest tam co niemiara, a co jeden to
piękniejszy
-
Monachium-Ludwigsfeld (München-Ludwigsfeld,
rejencja: Górna Bawaria, kraj: Bawaria): kaplica św. Jana
Nepomucena wybudowana w 1953 roku, służy Parafii Polskiej
|
|
|
|
Haimhausen-Ottershausen |
land: Bawaria |
rejencja: Górna Bawaria |
|
pow: Dachau |
Dachauer Str. 89 |
|
|
W tej dzielnicy Haimhausen, dawnej niezależnej
miejscowości, w kościele śśw. Jakuba i Stefana w górnej części jednego
z ołtarzy znajduje się tondo z Janem N. adorującym krzyż, z roku 1740.
Wokół gołej głowy otok z pięciu gwiazd. Ręce splecione w modlitwie, oczy
przymknięte (nad: W.M.) |
|
|
|
Garmisch-Partenkirchen |
land: Bawaria |
rejencja: Górna Bawaria |
region: Oberland |
pow: Garmisch-Partenkirchen |
Pfarrhausweg |
|
|
W starym kościele św. Marcina w 2012 roku zawisły
trzy
nowe dzwony, jeden z nich to Hl. Nepomuk, czyli św. Jan Nepomucen. Na
płaszczu dzwonu jest oczywiście wizerunek JN (nad: M.O.) |
|
|
|
Mittenwald |
land: Bawaria |
rejencja: Górna Bawaria |
region: Oberland |
pow: Garmisch-Partenkirchen |
Matthias Klotz Strasse |
|
|
Na ścianie domu wymalowanej bawarskim zwyczajem
znalazła się też sylwetka Jana N. na chmurze, z otwartą księgą
zabezpieczaną kłódką, krucyfiksem i okowami, w pięciogwiaździstej
aureoli (nad: JeJo) |
|
|
|
Iffeldorf |
land: Bawaria |
rejencja: Górna Bawaria |
region: Oberland |
pow: Weilheim-Schongau |
Heuwinklstrasse 58 |
|
|
Znajduje się tu okrągła kaplica zwana Heuwinklkapelle, która
niestety "ze względów bezpieczeństwa pozostaje zamknięta
na czas nieokreślony". Wywiad z miejscową ludnością
potwierdził istnienie wewnątrz, w szczycie bocznego ołtarza
św. Leonarda figur Jana N. oraz Floriana. Kaplica jest
miejscem pielgrzymek maryjnych (nad: JeJo) |
|
|
|
Starnberg |
land: Bawaria |
rejencja: Górna Bawaria |
region: Oberland |
pow: Starnberg |
Nepomukweg |
|
|
Jest tu ulica o nazwie Nepomukweg, która zdaje się
wskazywać na istnienie jakiegoś wizerunku Jana N. (uwaga: sprawdzić!).
Przy niej usytuowano centrum dla młodzieży Jugendtreff Nepomuk.
Dodatkowo na jeziorze Starnberg od 2015 roku odbywają się regaty klasy
Melges 20 po nazwą NEPOMUK CUP (nad: M.O.) |
|
|
|
Bad Tölz |
land: Bawaria |
rejencja: Górna Bawaria |
region: Oberland |
pow: Bad Tölz-Wolfratshausen |
Marktstrasse 48 |
|
|
W Muzeum Miejskim (Stadt Museum), znajdującym się
naprzeciwko Moralt Haus (zobacz wyżej)
znajduje się obrazek na szkle z wizerunkiem Jana N., z XIX wieku (o Szklanych
Nepomukach - na osobnej stronie >>) (nad: JeJo) |
|
|
|
Bad Tölz |
land: Bawaria |
rejencja: Górna Bawaria |
region: Oberland |
pow: Bad Tölz-Wolfratshausen |
Marktstrasse 48 |
|
|
W tym samym Muzeum Miejskim (zobacz wyżej)
znajduje się drugi obrazek na szkle z wizerunkiem Jana N., z XIX wieku (o Szklanych
Nepomukach - na osobnej stronie >>) (nad: JeJo) |
|
|
|
Bad Tölz |
land: Bawaria |
rejencja: Górna Bawaria |
region: Oberland |
pow: Bad Tölz-Wolfratshausen |
Marktstrasse 48 |
|
|
W tym samym Muzeum Miejskim (zobacz wyżej)
znajduje się obrazek na lustrze z wizerunkiem Jana N., z XIX wieku (o Szklanych
Nepomukach - na osobnej stronie >>) (nad: JeJo) |
|
|
|
Benediktbeuern |
land: Bawaria |
rejencja: Górna Bawaria |
region: Oberland |
pow: Bad Tölz-Wolfratshausen |
|
|
|
Po lewej stronie pobenedyktyńskiego kościoła,
należącego dziś do salezjan, znajduje się kaplica św. Leonarda, zwana też
Kaplicą Pojednania. W niej odnaleźć można piękny barokowy wizerunek Jana
N. Jest to ustawiona na tle okna polichromowana klęcząca figura ujęta w
bardzo dynamicznej pozie, z krzyżem w jednej i wzniesioną wysoko drugą
ręką. Po obu stronach umieszczono aniołki z atrybutami - dziś został
tylko jeden z biretem ułożonym na otwartej Księdze. Na cokole, pod
kłębem chmur wyobrażenie Języka w otoczeniu gwiazd. Pięciogwiaździsta
aureola, rozwiane szaty, około 2 m wysokości. Wiadomo, że autorem większości sztukaterii w
kościele był Georg Asam, nie jest jednak pewne, czy stworzył on również
tę figurę (nad: M.O) |
|
|
|
Kochel am See |
land: Bawaria |
rejencja: Górna Bawaria |
region: Oberland |
pow: Bad Tölz-Wolfratshausen |
|
|
|
We wnętrzu kościoła św. Michała Archanioła znajduje
się obraz przedstawiający martwego Jana N. Przedstawiono go na tle
czerwonej draperii w aureoli, z krzyżem w objęciach i palmą w dłoni. Palmę tę
wsuwa mu aniołek dzierżący poza tym wieniec laurowy (nad: M.O) |
|
|
|
Kochel am See |
land: Bawaria |
rejencja: Górna Bawaria |
region: Oberland |
pow: Bad Tölz-Wolfratshausen |
|
|
|
Na cmentarzu przy kościele św. Michała Archanioła znajduje
się kamienny nagrobek proboszczów. Prócz podobizn zmarłych przedstawiono
na nim wizerunki Chrystusa,, anioła (Archanioł Michał?), Śmierci i Jana
N. Z braku atrybutów i inskrypcji jest to tylko hipoteza, ale
uzasadniona patronatem JN nad spowiednikami oraz typowym strojem
przedstawionej postaci (nad: M.O) |
|
|
|
Wackersberg |
land: Bawaria |
rejencja: Górna Bawaria |
region: Oberland |
pow: Bad Tölz-Wolfratshausen |
Hauptstraße 3 |
|
|
Znajduje się tu dom, w którym przy składziku drewna
na ścianie wymalowany jest ludowy wizerunek Jana N. (nad: M.O) |
|
|
|
Dietramszell |
land: Bawaria |
rejencja: Górna Bawaria |
region: Oberland |
pow: Bad Tölz-Wolfratshausen |
|
|
|
W kościele klasztornym augustianów na filarze
tęczowym umieszczono na wsporniku klęczącą figurę Jana N. na tle
draperii Ołtarz główny datowany jest na rok 1745 i jest dziełem
wybitnego artysty bawarskiego rokoko Franciszka Ksawerego Schmaedla, stąd
podejrzenie, że również tę figurą można datować podobnie (nad: M.O) |
|
|
|
Fürstenfeldbruck |
land: Bawaria |
rejencja: Górna Bawaria |
|
pow: Fürstenfeldbruck |
Leonhardplatz 8 |
|
|
Jest tu apteka "Sankt Nepomuk" prowadzona przez panią
Theklę Bennoit (nad: M.O) |
|
|
|
Diessen am Ammersee |
land: Bawaria |
rejencja: Górna Bawaria |
|
pow: Landsberg am Lech |
Prinz-Ludwig-Strasse 5 |
|
|
Jest tu zakratowana kapliczka z dwuspadowym daszkiem,
z wymalowaną wewnątrz panoramą Mostu Karola i Hradczan, i z ustawioną na
jej tle figurą Jana N. z II połowy wieku XVIII. Obiekt został wybudowany
przez wdowę po sędzi Marię Delling w roku 1755, mocno przebudowana w XIX
wieku (nad: M.O) |
|
|
|
Diessen am Ammersee - Sankt Alban |
land: Bawaria |
rejencja: Górna Bawaria |
|
pow: Landsberg am Lech |
St. Alban 4 |
|
|
W dzielnicy St. Alban, dawniej samodzielnej
miejscowości, nad samym jeziorem znajduje się kościółek-sanktuarium św.
Albana, a w nim, przy łuku tęczowym, dwa boczne ołtarze poświęcone "wodnym patronom" - Janowi
N. i św. Florianowi. Ołtarz JN to piękna kompozycja z barokową
polichromowaną figurą Jana na tle podtrzymywanej przez aniołki draperii (nad: M.O) |
|
|
|
Eching am Ammersee |
land: Bawaria |
rejencja: Górna Bawaria |
|
pow: Landsberg am Lech |
Stegener Strasse 8 |
|
|
We wnęce w domu mieszczącego Gasthof Eberhard, za kratą, znajduje się
polichromowana figura Jana
N. z krzyżem i palmą (nad: M.O) |
|
|
|
Kelheim-Weltenburg |
land: Bawaria |
rejencja: Dolna Bawaria |
pow: Kelheim |
|
Asamstrasse |
|
|
Przy drodze wiodącej wzdłuż rzeki do klasztoru Weltenburg, w miejscu zwanym Donaudurchbruch,
na tle skał naddunajskich ustawiono bardzo malowniczo polichromowaną figurę Jana N. |
|
|
|
Kelheim-Weltenburg |
land: Bawaria |
rejencja: Dolna Bawaria |
pow: Kelheim |
|
Asamstrasse |
|
|
W kościele klasztoru Weltenburg są barokowe malowidła
braci Asam (zobacz wyżej) przedstawiające Jana N. |
|
|
|
Fryzynga (Freising) |
land: Bawaria |
rejencja: Dolna Bawaria |
pow: Freising |
|
Domberg |
|
|
W katedrze NMP i Św. Korbiniana, w południowej
absydzie urządzono kaplicę Świętych Janów. Ołtarz kaplicy jest dziełem
Egida Quirina Asama, który zaprojektował go w latach 1737-38 w stylu
włoskiego późnego baroku. Trzy stiukowe figury na ołtarzu przedstawiają
trzech świętych Janów: Jana Chrzciciela, Jana Ewangelistę i Jana
Nepomucena, przy czym JN znajduje się w centrum kompozycji. Nad nim, w
kartuszy, napis "S. IOANNES NEPOMUCENUS M." (męczennik), a po prawej
stronie fresk ze sceną Topienia (ciekawe, że na realistycznie oddanym
Moście Karola widoczna jest figura - Jana N.?). U stóp Jana aniołek
palcem przy ustach i z otwartą księgą, w której widoczny łaciński napis.
O księgę oparta jest wybujała gałąź palmy. Druga gałąź palmy jest w
posiadaniu innego aniołka, który opiekuje się biretem Jana. Wybitne i
bogate dzieło (zobacz
też Vilshofen) |
|
|
|
Geiersthal-Gumpenried |
land: Bawaria |
rejencja: Dolna Bawaria |
pow: Regen |
|
St2636 |
|
|
Na moście nad Schwarzer Regen, przy torach Waldbahn, jednej z najpiękniejszych tras kolejowych w Europie, niedaleko przejazdu drogowego
i stacyjki Gumpenried-Asbach, stoi kamienna figura Jana N. (uwaga:
obiekt dostrzeżony z okna pociągu, należy sprawdzić również możliwość
istnienia innej figury w tym miejscu) |
|
|
|
Pasawa (Passau) |
land: Bawaria |
rejencja: Dolna Bawaria |
pow: Passau |
|
|
|
|
W bocznej kaplicy w katedrze św. Stefana, po prawej
stronie od ołtarza jest nisza, w której na postumencie podpisanym "ST. NEPOMUK"
umieszczono kremową figurę Jana N. z dwoma aniołami. Widziałem
ją podczas wyjazdu szlakiem Braci Asam |
|
|
|
Vilshofen an der Donau |
land: Bawaria |
rejencja: Dolna Bawaria |
pow: Passau |
|
Kirchplatz |
|
|
W kościele farnym St. Johannis der Täufer znajduje
się okazała przyścienna instalacja nepomucka składająca się z klęczącej
figury Jana N. podtrzymującego duży krzyż, tarczy fundatora i stosownej
inskrypcji, herbów, gwiazd herrnhuckich, aniołka, główek anielskich,
lichtarzy i pięknych ornamentów. Jan ma palmę, gwiaździsto-promienistą
aureolę, biret w ręku. Napis w otoku głosi "HAEC
STATVA / IN / HONOREM S:IOANNIS / NEPOMVCENI ERECTA / EST 1746"
natomiast inskrypcja "auspice
Deo / Iussu et Expensis
Maximiliani Iosiphi iv / Electoris
Bavariae Sub Directione /
Ioannis Georgii Wieninger,
/ Braxatoris VilshofienŠ. Iam dissoluto / Canonicali Capitulo HÆc
Ecclesia Die xii Maij / MDCCXCIV / Flamis Delecta Suis Ex Favillis LÆta
Re. / anno MDCCCIV surrexit".
Całość robi wrażenie i nie ma w tym niespodzianki, bo autorami są bracia
Asam! |
|
|
|
Plattling x 300 |
land: Bawaria |
rejencja: Dolna Bawaria |
|
pow: Deggendorf |
Passauer Straße 23a |
|
|
Niedaleko mostu na Izarze znajduje się St.Johann-Nepomuk-Museum,
czyli Muzeum św. Jana Nepomucena. Powstało w roku 2004 a prowadzone
jest przez St. Johann Nepomuk-Verein (Bractwo Nepomuckie założone w roku 1864, zobacz więcej
>>). W kolekcji ma ponad 300 eksponatów:
rzeźby, obrazy, pisma, źródła historyczne, teksty modlitewne
(zobacz też niżej). Niestety godziny otwarcia nie są elastyczne: wtorki
17.00 - 20.00, niedziele 13.00 - 17.00. Można też umawiać się
telefonicznie (+49 99312827). Strona muzeum (www.nepomukverein-plattling.de/das-museum)
prezentuje np. ołtarzyk nepomucki, sześć drewnianych polichromowanych
figur, trzy obrazy (w tym martwego JN), łódź z figurą JN, cztery
porcelanowe figurki, złocony promienisty relikwiarz w formie monstrancji, chorągiew
procesyjną, witraż, liczne zdjęcia i teksty. Kilkadziesiąt metrów bliżej
rzeki Bractwo prowadzi Ogród Nepomucki, czyli Nepomuk Garten am
Brukstad'l, który służy do spotkań (uzup: Pietrosul) |
|
|
|
Plattling |
land: Bawaria |
rejencja: Dolna Bawaria |
|
pow: Deggendorf |
Passauer Straße |
|
|
Niedaleko St.Johann-Nepomuk-Museum (zobacz wyżej) ustawiono
współczesną rzeźbę nepomucką. Forma to półkole z wyciętą sylwetką głowy
Jana i gwiazdami. Wewnątrz coś w rodzaju szafki z szybkami. Podstawa stożkowa. Jest jeden z obiektów wykonanych na wystawę "Der Heilige
Mitteleuropas" (2014). Autorem jest Bohumil Eliáš jr. z Czech |
|
|
|
Plattling |
land: Bawaria |
rejencja: Dolna Bawaria |
|
pow: Deggendorf |
Passauer Straße |
|
|
Na jednym z budynków St.Johann-Nepomuk-Museum (zobacz wyżej) umieszczono
współczesne malowidło nepomuckie, nieco kubistyczne. Jest tu głowa Jana
N. w birecie i z gwiazdami i duży krzyż. Jest jeden z obiektów wykonanych na wystawę "Der Heilige
Mitteleuropas" (2014). Autorem jest Vít Vavřinec Pavlík z Czech |
|
|
|
Straubing-Öberau |
land: Bawaria |
rejencja: Dolna Bawaria |
|
pow: Straubing-Bogen |
|
|
|
W tej miejscowości leżącej w meandrze Dunaju, dziś
części miasta Straubing, w XVIII-wiecznym kościele filialnym Mariä Geburt, w lewym ołtarzu
bocznym jest czarno-złota figura Jana N. przyciskająca rękę do piersi, w
aureoli |
|
|
|
Würzburg |
land: Bawaria |
rejencja: Dolna Frankonia |
|
|
Plattnerstrasse |
|
|
W wybudowanym przez Johanna Dietzenhofera kościele
kolegialnym Kollegiatstift Neumünster, w niszy ściany, znajduje się
kamienna barokowa figura Jana N. stojącego w kontrapoście na
obłoku. Jeden anioł pomaga trzymać krucyfiks, drugi ma palec na ustach.
Na dole główki anielskie (nad: Kacper) |
|
|
|
Würzburg |
land: Bawaria |
rejencja: Dolna Frankonia |
|
|
Plattnerstrasse |
|
|
W katedrze św. Kiliana (Dom St. Kilian), w nawie
bocznej, rezyduje biało-złota figura Jana N. W prawym ręku trzyma krzyż
i palmę (nad: Kacper) |
|
|
|
Würzburg |
land: Bawaria |
rejencja: Dolna Frankonia |
|
|
Marienberg |
|
|
Podczas remontu
mostu (>>) Alte Mainbrücke (zobacz wyżej), w 1950
roku, w zamurowanej śluzie w filarze mostu odnaleziono popiersie starej,
drewnianej rzeźby Jana N. pochodzącej z niszy w filarze mostowym starego
mostu. Umieszczono ją w Muzeum Frankońskim (Mainfränkisches Museum) w
twierdzy na wzgórzu Marienberg |
|
|
|
Röttingen-Strüth |
land: Bawaria |
rejencja: Dolna Frankonia |
pow: Würzburg |
|
|
|
|
W tej miejscowości koło Würzburga jest kościół
imienia Jana N., a w nim zapewne wizerunek Jana N. |
|
|
|
Rottendorf |
land: Bawaria |
rejencja: Dolna Frankonia |
pow: Würzburg |
|
|
|
|
Na przyściennym wsporniku ustawiono pięknego
barokowego Jana N, polichromowanego na srebrno i złoto (nad: Bajarka) |
|
|
|
Alzenau |
land: Bawaria |
rejencja: Dolna Frankonia |
pow: Aschaffenburg |
|
|
|
|
W kościele św. Justinusa, po prawej stronie, srebrno-złota gołogłowa figura Jana N. z
krzyżem na prawym ramieniu, w promienistej aureoli, ustawiona w niszy o trójlistym zwieńczeniu.
Kult JN był tu tak rozwinięty, że w ciągu XVIII-XIX wieku kościół zwano
imieniem Jana
Nepomucena, a do właściwego wezwania wraca on dopiero w 1940 roku (nad: J.U.) |
|
|
|
Alzenau |
land: Bawaria |
rejencja: Dolna Frankonia |
pow: Aschaffenburg |
|
|
|
|
Współczesna ciekawa płaskorzeźba Jana N. wykuta w
bloku czerwonego kamienia. W górnej części (głowa) staje się niemal
pełnoplastyczna. w rękach biret i pionowy krzyż, na dole symboliczne
wyobrażenie rzeki (nad: J.U.) |
|
|
|
Hösbach-Feldkahl |
land: Bawaria |
rejencja: Dolna Frankonia |
pow: Aschaffenburg |
|
|
|
|
Ceglany kościół pod wezwaniem Jana N. wybudowany w
roku 1819, w nim zapewne choć jeden wizerunek JN |
|
|
|
Bad Brückenau |
land: Bawaria |
rejencja: Dolna Frankonia |
pow: Bad Kissingen |
|
|
|
|
Kamienna rzeźba Jana N. ustawiona na moście nad
Renem. Na cokole inskrypcja fundacyjna z rokiem postawienia figury:
"Johann Georgius / Wagenfeller / 1725" (nad: U.B.) |
|
|
|
Schwarzenberg |
land: Bawaria |
rejencja: Środkowa Frankonia |
pow: Neustadt an der Aisch-Bad Windsheim |
|
|
|
|
Ołtarz św. Jana Nepomucena w tutejszym kościele
zamkowym stanowił wzorzec dla podobnego obiektu w
Krzeszowie (gm. Krzeszów, pow.: Nisko) w dawnym województwie ruskim I
RP (zobacz >>) |
|
|
|
Bamberg |
land: Bawaria |
rejencja: Górna Frankonia |
region: Oberfranken-West |
|
Unterer Kaulberg / Pfarrgasse |
|
|
Wewnątrz Frauenkirche (zobacz wyżej), w południowej
części obejścia prezbiterium, stoi kremowo-złoty Jan N., barok (nad:
K.O.) |
|
|
|
Nordhalben |
land: Bawaria |
rejencja: Górna Frankonia |
pow: Kronach |
|
|
|
|
Grupa zapaleńców wykonała renowację piaskowcowej
figury Nepomuka. Szczegóły
tutaj (>>) |
|
|
|
Forchheim |
land: Bawaria |
rejencja: Górna Frankonia |
pow: Forchheim |
|
|
|
|
Kamienny Jan N. nad rzeką |
|
|
|
Fellheim |
land: Bawaria |
rejencja: Górny Palatynat |
pow: Unterallgäu |
|
|
|
|
Na zamku znajduje się kaplica pod wezwaniem Jana N.
Głównym elementem wystroju jest barokowy ołtarz wykonany w roku 1773, z
obrazem przedstawiającym Apoteozę Jana i z dwoma aniołkami w szczycie |
|
|
|
Fellheim |
land: Bawaria |
rejencja: Górny Palatynat |
pow: Unterallgäu |
|
|
|
|
Herb tej miejscowości i całej gminy zawiera motywy
nepomuckie. Został zatwierdzony 15 kwietnia 1948 roku decyzją
Bawarskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Blazonowanie, czyli opis
herbu wykonany zgodnie z zasadami heraldyki, brzmi: "Gespalten von
Rot und Silber; vorne der heilige Johannes von Nepomuk mit Sternennimbus,
hinten ein grüner Weidenbaum" ("Podzielony na czerwony i srebrny,
z przodu święty Jan Nepomucen z nimbem z gwiazd, z tyłu zielone drzewo
wierzby"). Herb bogaty jest w symboliczne relacje z tym rejonem.
Kolory czerwony i srebrny przypominają baronów Reichlin von Meldegg,
którzy przez prawie 400 lat byli właścicielami Fellheim. Święty Jan
Nepomucen jest miejscowym patronem. Drzewo wierzby odnosi się do starego
wyrażenia "Felwe" dla wierzby i tym samym stanowi odniesienie do
nazwy miejscowości. Godło jest również interesujące z historycznego
punktu widzenia. Zostało zaprojektowane już trzy lata po zakończeniu II
Wojny Światowej i prawdopodobnie zostało zatwierdzone jako jeden z
pierwszych herbów Wolnego Kraju Bawarii. Wzór herbu zaprojektował
mieszkaniec Memminger Walter Braun, a projekt przejął Monachijczyk Emil
Werz (zobacz zbiór herbów nepomuckich >>) (nad. i tłum: J.B. z Kłodzka) |
|
|
|
-
Weissenhorn (rejencja: Szwabia, kraj:
Bawaria): na wysokiej kolumnie usytuowanej w fontannie stoi
kamienna polichromowana figura Jana N.
-
Krumbach (pow: Günzburg, rejencja Szwabia, kraj: Bawaria): w kościele St. Michael jest
nepomucki ołtarz, dzieło Johanna Baptysty Dollenbachera (1815-66)
-
Augsburg (rejencja: Szwabia, kraj: Bawaria): w sieci znalazłem pochodzący z
Augsburga obrazek malowany na odwrociu szklanej tafli, z końca
XVIII wieku (o Szklanych
Nepomukach - na osobnej stronie >>)
-
Maihingen (rejencja: Szwabia, kraj: Bawaria): na
moście (>>) Mauchbrücke jest
umieszczona kamienna figura św. Jana Nepomucena (nad: J.D.)
-
Obersdorf (pow:
Oberallgäu, rejencja: Szwabia, kraj: Bawaria): kamienny barokowy Jan N.
chroniony żelaznym daszkiem, na cokole inskrypcja fundacyjna i
data 1782. A fundatorem był Klemens Wieńczesław ...
(nieczytelne), biskup książę Królestwa Polskiego za czasów
saskich (nad: D.K.)
-
Alpsee (rejencja:
Szwabia, kraj: Bawaria): na nowym
moście (>>), usytuowany
zresztą tuż koło starego, który obecnie służy pieszym, ustawiono
barokową polichromowaną figurę Jana N. zamkniętą w szklanej
klatce (nad: D.K.)
-
Kempten (rejencja:
Szwabia, kraj: Bawaria): w kościele, wieńcząca
ołtarz boczny, pięknie usytuowana na tle okna barokowa
polichromowana figura Jana N. z krzyżem w ręku i w aureoli (nad: D.K.)
-
Lindau (pow: Lindau,
rejencja: Szwabia, kraj: Bawaria): w kościele, na filarze nawy
głównej zawieszono barokowy obraz Jana N. (nad: D.K.)
-
Höchstädt an der Donau
(pow: Dillingen a.d. Donau, rejencja: Szwabia, kraj:
Bawaria): przy prezbiterium kościoła stoi,
chroniona daszkiem, polichromowana figura Jana N. (zobacz
niżej)
-
Höchstädt an der Donau
(pow: Dillingen a.d. Donau, rejencja: Szwabia, kraj:
Bawaria): przy prezbiterium kościoła,
bezpośrednio przed swym starszym bratem (zobacz wyżej), stoi
współczesna kamienna figura Jana N. ozdabiająca fontannę
|
|
|
|
Ratyzbona (Regensburg, Castra
Regina) |
land: Bawaria |
rejencja: Górny Palatynat |
|
|
An der Hülling |
|
|
W Diözesanmuseum Obermünster jest
drewniana polichromowana figura Jana N. z krzyżem |
|
|
|
Ratyzbona (Regensburg, Castra
Regina) |
land: Bawaria |
rejencja: Górny Palatynat |
|
|
Kapellegasse / Schwarze-Bären-Straße 7 |
|
|
W pięknym rokokowym kościele zwanym Alte Kapelle (Kapelle
Alte Kapelle Kath. Kirche Kollegiatstift unserer Lieben Frau zur alten
Kapelle, zobacz wyżej), w miejscu skrzyżowania nawy głównej i transeptu
znajduje się namalowany w 1752 roku przez Christopha Thomasa Schefflera
(1699-1756) fresk: Święta Maryja tronująca, jako królowa nieba,
czczona przez tłum świętych i wiernych (Heilige Maria als Königin des
Himmels thronend, von der Schar der Heiligen und Bekenner verehrt)
(Maria als Königin im Himmel der Heiligen). Wśród rzeszy świętych
adorujących Marię jest również Św. Jan Nepomucen. Święty klęczy na
prawym kolanie, w prawej, uniesionej dłoni trzyma przed sobą krucyfiks
oraz zielony liść palmy męczeństwa. Obok Jana, po jego lewej stronie,
położona duża zamknięta księga, na której leży biret. Stan fresku bardzo
dobry (nad: J.B. z Kłodzka) |
|
|
|
Ratyzbona-Reinhausener (Regensburg, Castra
Regina) |
land: Bawaria |
rejencja: Górny Palatynat |
|
|
Reinhausen 4 |
|
|
Jest tu restauracja St. Nepomuk. Jej nazwa jest w
związku z pobliską figurą Jana N. znad rzeki (zobacz wyżej) |
|
|
|
Ratyzbona-Reinhausen (Regensburg, Castra
Regina) |
land: Bawaria |
rejencja: Górny Palatynat |
|
|
Donaustaufer / Wieshuberstraße |
|
|
W ołtarzu bocznym p.w. Serca Jezusa znajduje się
obraz, który ukazuje scenę, gdy Chrystus Św. Zakonnicy Małgorzacie
Alacoque ukazuje tajemnicę swego serca. Po bokach obrazu stoją,
polichromowana na biało i złoto figury: Św. Sebastiana i Św. Jana
Nepomucena. Św. Jan Nepomucen w postawie stojącej w kontrapoście, na
prawym ramieniu, w nieco dziwny sposób, trzyma krucyfiks, który adoruje
wzrokiem. W lewej dłoni trzyma przy ciele złoty w kolorze biret. Sutanna
spięta złotymi guziczkami, a spod niej wystaje złoty trzewik. Komża
poruszona mistycznym powiewem, dołem wykończona pasem szerokiej złotej
koronki. Stan całości bardzo dobry (nad: J.B. z Kłodzka) |
|
|
|
Altenthann |
land: Bawaria |
rejencja: Górny Palatynat |
pow. Regensburg |
gm. Donaustauf |
Ringstraße / Vorwaldstraße |
|
|
Przy skrzyżowaniu ulic znajduje się murowana,
otynkowana, przykryta drewnianym daszkiem kapliczka, w której
umieszczona jest pochodząca z roku 1762 kamienna rzeźba Jana N. Święty w
postawie stojącej, w szatach kanonika, prawa noga lekko wysunięta do
przodu. W ramionach Jana, pochylony na prawy bark, krucyfiks i zielony
liść palmy męczeństwa. U stóp Nepomucena dwa putta ze złotymi
skrzydełkami, z których jeden trzyma paluszek na swych ustach. Nad głową
Jana, na której biret, metalowa, ciekawie uformowana aureola z pięcioma
gwiazdami. Ciekawostką jest to, że Jan nie ma ani wąsów, ani brody (!),
co dla przedstawień Nepomucena jest bardzo rzadkie. Rzeźby ustawione na
prostopadłościennym postumencie, na frontowej ścianie którego
chronostych (>>) w
łacinie:
HenrICO
praerVLe
beneDICto
sCheLLe,,
rerVICarIo
saXeaInasta
tVasCVLp
torIsDeXtra
sVrreXIt |
a na gzymsie data roczna 1762. Wydaje się, że sama kapliczka
została wykonana o wiele później niż rzeźba w niej stojąca, w celu jej
ochrony. Stan dobry (nad: J.B. z Kłodzka) |
|
|
|
Furth im Wald |
land: Bawaria |
rejencja: Górny Palatynat (Oberpfalz) |
pow: Cham |
|
Kreuzkirchstraße 2 |
|
|
Przy restauracjo-pizzerii Roma, przy moście nad
torami kolejowymi, na kamiennej pseudodoryckiej kolumnie stoi metalowa,
chyba współczesna figura Jana N. Święty w postawie stojącej, z prawą
nogą w wyraźnym wykroku, tak jakby szedł do przodu. Ramiona rozwarte, w
prawej dłoni, przed sobą Jan trzyma adorowany wzrokiem krucyfiks. Święty
odziany w dziwnie ukształtowane szaty, zwłaszcza mantolet. Na głowie
wysoki biret, do którego bezpośrednio przymocowanych pięć gwiazd,
pierwszy raz spotykam się z takim sposobem ich zamocowania. Na kolumnie
zamocowane metalowe herby trzech miejscowości i prostokątna płyta z
nazwami miejscowości. Stan dobry (nad: J.B. z Kłodzka) |
|
|
|
Neukirchen beim Heiligen Blut |
land: Bawaria |
rejencja: Górny Palatynat (Oberpfalz) |
pow: Cham |
|
Marktstraße |
|
|
W pielgrzymkowym, barokowym kościele
Narodzenia Marii Panny (Wallfahrts- und Pfarrkirche Mariä
Geburt zum Heiligen Blut, zobacz wyżej) w transepcie
znajduje się ołtarz boczny dedykowany Janowi N. W centralnym
miejscu nastawy ołtarzowej umieszczony jest zbliżony w
formie do prostokąta olejny obraz oprawiony w złotą ramę. Na
obrazie przedstawiona scena zrzucenia Św. Jana Nepomucena z
Mostu Karola do rzeki Wełtawy. Jan Nepomucen siedzi na
brzegu mostu, wychylony poza jego krawędź i spychany przez
oprawcę znajdującego się za jego plecami. Święty w
skrępowanych powrozem dłoniach trzyma przed sobą malutki
krucyfiks, który adoruje pobożnym wzrokiem. Wokół głowy
Jana, na której biret złota aureola. Z lewej strony obrazu
widzimy dwie postacie: króla Wacława i przybocznego
żołnierza z halabardą. Wacław, oprawca Jana, przypatruje się
wykonywanej egzekucji. Nad Janem wynurzają się z chmur dwa
aniołki niosące wieniec laurowy i liść palmy męczeństwa. W
tle zabudowania Pragi, Hradczany. Pewną ciekawostką jest to,
że obraz ze sceną zrzucenia Jana do Wełtawy jest głównym
motywem w ołtarzu, zazwyczaj jeśli ta scena występuje to
jako element dodatkowy z innymi scenami z życia Jana. Stan
ołtarza i obrazu bardzo dobry (nad: J.B. z Kłodzka) |
|
|
|
-
Walderbach
(pow: Cham, rejencja: Górny Palatynat, kraj: Bawaria): w tej miejscowości o rodowodzie
cysterskim,
jest kaplica Jana N.
-
Walderbach
(pow: Cham, rejencja: Górny Palatynat, kraj: Bawaria): na
stronach www tej miejscowości odnalazłem pięknego
kamiennego Nepomuka w aureoli o wielkich gwiazdach
-
Grafenwöhr (pow: Neustadt a.d. Waldnaab,
rejencja: Górny Palatynat, kraj: Bawaria): zapaleńcy szukali tutaj Janów
N. Na zdjęciu widoczna murowana kapliczka z figurą Jana N. we
wnęce. Pozostałych dwóch obiektów nie udokumentowano (zobacz
niżej)
-
Grafenwöhr (pow: Neustadt a.d. Waldnaab,
rejencja: Górny Palatynat, kraj: Bawaria): figura Jana N.
(zobacz wyżej)
-
Grafenwöhr (pow: Neustadt a.d. Waldnaab,
rejencja: Górny Palatynat, kraj: Bawaria): figura Jana N.
(zobacz wyżej)
|
|
|
Nadrenia-Palatynat (Rheinland-Pfalz)
zobacz na mapie Google >>
-
Monreal (gmina: Vordereifel, pow: Mayen-Koblenz, kraj: Nadrenia-Palatynat): kamienna figura Jana
N. na
moście (>>)
-
Eltz (pow: Mayen-Koblenz,
kraj: Nadrenia-Palatynat): w tutejszym zamku przechowywana jest srebrna
plakietka z 1752 wykonana przez Franza Christopha Mäderla w
Augsburgu
-
Seffern (pow:
Eifel Bitburg-Prüm, kraj: Nadrenia-Palatynat): ciekawy Nepomuk na kamiennym
moście (>>),
1823
|
|
|
|
Bad Bodendorf |
land: Nadrenia-Palatynat |
pow:Ahrweiler |
Bezirk: Sinzig |
|
Bäderstrasse |
|
|
Na moście na rzeczce Ahr stoi kamienna figura JN z
roku 1987, autorstwa lokalnego rzeźbiarza Dietera Heuft (nad: M.O.) |
|
|
^ |
ALFABETYCZNIE
|
|
POWIATY
(Landkreis): |
|
|
|
|
|
|
MIEJSCOWOŚCI: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Köln-Zündorf |
land: Nadrenia Północna-Westfalia |
rejencja: Kolonia |
okręg: Porz |
|
Am Markt 525 |
|
|
Kamienna figura Jana N. w malowniczym miejscu nad
Renem, w dzielnicy Zündorf. Cokół z wnęką i
napisem w języku niemieckim. 1775 rok (nad: K.G.) |
|
|
|
Köln-Mülheim |
land: Nadrenia Północna-Westfalia |
rejencja: Kolonia |
okręg: Porz |
|
|
|
|
Kamienna figura Jana N. na balustradzie nadreńskiego bulwaru,
przed kościołem św. Klemensa i koło mostu Mülheimer Brücke. Odnowiona w
roku 2008 |
|
|
|
Blankenheim |
land: Nadrenia Północna-Westfalia |
rejencja: Kolonia |
pow: Euskirchen |
|
Curtius-Schulten-Platz |
|
|
U wylotu Johanesstrasse (!), przy strumyki Ahrt, na
wolutowanym cokole stoi kamienna figura Jana N. z czerwonego piaskowca
(uzup: M.O.) |
|
|
|
Bonn |
land: Nadrenia Północna-Westfalia |
rejencja: Kolonia |
|
|
Münsterplatz |
|
|
W katedrze katolickiej pod wezwaniem świętych
Kasjusza, Florencjusza i Marcina, znajduje się 8 dzwonów. Siódmy co do
wielkości to dzwon Johannes Nepomuk, wykonany w roku 1756 w pracowni
Martina Legrosa. Ma on 69 cm średnicy u dołu i waży 200 kg. Napis głosi
"Dem heiligen Märtyrer Johannes von Nepomuk, 1756. Legros goss mich"
("Świętemu męczennikowi Janowi z Nepomuka, 1756. Odlał mnie Legros")
(nad: M.O.) |
|
|
|
Bedburg-Kirchherten |
land: Nadrenia Północna-Westfalia |
rejencja: Kolonia |
pow: Rhein-Erft |
|
Zaunstraße 58 |
|
|
Na wieży kościoła św. Martinusa znajdują sie cztery
dzwony. Drugi co do wielkości to Johannes Nepomuk o wysokości 115cm,
średnicy 127cm ( u podstawy) i o wadze 1400kg, dźwięk "E", na dzwonie
znajduje się inskrypcja "Johannes Nepomuk bin ich genannt,
Meister Otto lieh mir ein ehern Gewand! Mein Mund, einst versiegelt auf
Gottes Geheiß, soll nun bringen Gott Lob und Gott Preis." co w
tłumaczeniu brzmieć powinno "Zwą mnie Nepomuk Jan, od mistrza Otto
mosiężną szatę mam! Mój głos, kiedyś z woli Boga zamilkł, a teraz głosi
Jego chwałę między wami"
(nad: M.O.) |
|
|
|
-
Brühl (pow: Rhein-Erft,
rejencja: Kolonia, kraj: Nadrenia Północna-Westfalia): w albumie o sztuce baroku (120 zł!) znalazłem
zdjęcie i opis kaplicy zamku Augustusburg w Brühl z lat 1724-40,
pod wezwaniem naszego ulubionego świętego. Na plafonie Jan bez
czapki fruwa otoczony aniołkami, w lewej ręce trzyma krzyż i
palmę. Na ołtarzu widnieje złoty wizerunek języka, a Jan oddaje
się adoracji MB, o ile dobrze dostrzegłem. Wystrój kaplicy jest
dziełem lombardczyka Carlo Carlone. Niestety, kiedy zwiedzałem ten
zamek osobiście, to pomieszczenie było niedostępne
-
Brühl (pow: Rhein-Erft,
rejencja: Kolonia, kraj: Nadrenia Północna-Westfalia):
polichromowany Jan N. na zewnętrznej ścianie kościoła zamkowego
(nad: D.K. <- Klaus Petera Marxa)
-
Bergheim (pow: Rhein-Erft,
rejencja: Kolonia, kraj: Nadrenia Północna-Westfalia,
):
na niewielkim
moście (>>) na
rzeczce Erft stoi prosta kamienna figura Jana N. z
rozbudowanym napisem fundacyjnym na cokole (nad: K.Ks.). Jego
fragment stanowi dający rok 1728
chronostych (>>). Jest możliwe,
że figura jest młodsza niż cokół. Pod oryginalnym napisem dodano
młodszy, dotyczący ostatniej wojny:
S.JOANNES NEPOMUCENVS
----------------
TRANSEUNUBVS IN SNOSI.
DIUM FAMA PERICLITANTIBUS
IN FERUGIUM TRISTIBUS IN SO
LATIUM INHABITANTIBUS IN
PATROCINIUM ROGANT
ET PATRONO SVO PONVNT
IOANNES
JOSEPHVS
PERTVS SOVRDT
ET
ISABELLA
CATHARINA
HARTMANS
-------------------
1934
VOR FREULERN GESCHANDET
IN KRIEGE 1945 ZERSTORT
DANN WIEDER ERRICHTET
ALS MAHNMAL... |
-
Aachen (Akwizgran, pow:
Aachen, rejencja: Kolonia, kraj: Nadrenia Północna-Westfalia,
): złota figura Jana N. pod
baldachimem w narożniku domu Löwensteina na rynku
-
Leverkusen
(rejencja: Kolonia, kraj: Nadrenia Północna-Westfalia): jest tu
ceglana kaplica Jana N.
-
Leverkusen-Opladen
(rejencja: Kolonia, kraj: Nadrenia Północna-Westfalia): na
moście (>>) Wupperbrucke, stoi metalowa
figura Jana. Kiedyś stała tu piękna kamienna rzeźba z 1746 roku,
lecz zniszczyli ja francuscy wandale podczas rewolucji. Dzisiaj
znajduje się w kościele Św. Remigiusza przy Dusseldorfstrasse 6.
Jej następczyni z 1829 roku, ufundowana przez senatorów z
Kolonii (na obrazku po lewej na dole widać jej zarys) nie oparła
się współczesnym wandalom i trzeba ją było zastąpić metalową
-
Leverkusen-Opladen
(rejencja: Kolonia, kraj: Nadrenia Północna-Westfalia): u
kolegi na ścianie dostrzegłem niemiecką grafikę (XIX wiek) z
mostem w miejscowości, a na nim Nasz Ulubiony Święty
-
Lennestadt (pow:
Olpe, rejencja: Arnsberg, kraj: Nadrenia Północna-Westfalia): współczesna
figura Jana N. na moście (>>) drogowym
Grevenbrück na Lenie. Moje
źródło mówi o 14 (!) figurach JN na
mostach (>>) w tej
okolicy
|
|
|
|
Telgte |
land: Nadrenia Północna-Westfalia |
rejencja: Münster |
pow: Warendorf |
|
|
|
|
W zeszycie Heft. RUNDBRIEF DES
GROSSDECHANTEN. Vergangenheit · Gegenwart · Zukunft der Grafschaft Glatz
(3/2016 ISSN 1865-4312) znajduje się
artykuł i zdjęcie, dotyczące obrazu ze Św. Janem Nepomucenem. Obraz o
wymiarach 36x45 cm, wg napisanej na tylnej ścianie obrazu notatki,
pochodzi z doby baroku z terenu Ziemi Kłodzkiej (>>): "Grafschaft Glatz,
barock". Być może został wywieziony przez Niemców wysiedlonych z Ziemi
Kłodzkiej. Obraz przedstawia Św. Jana Nepomucena w szacie kapłańskiej,
który w lewej ręce trzyma krzyż, który adoruje wzrokiem, a łokieć ma
oparty na zamkniętej i zabezpieczonej przed otwarciem księdze. Po lewej
stronie pojawia się aniołek, który kładzie palec na swych ustach i unosi
gałązkę palmową. Wokół głowy Jana krąg z pięciu gwiazdek (według
legendy, pięć świecących gwiazd pojawia się na powierzchni wody, miejsca
egzekucji), powyżej po prawej pojawia się promień światła, jako
obietnica niebiańskiej nagrody. Prawdopodobna dzisiejsza lokalizacja
to właśnie Telgte (nad: J.B. z Kłodzka) |
|
|
|
-
Sassenberg (pow:
Warendorf, rejencja: Münster, kraj: Północna Nadrenia-Westfalia): w
dzielnicy Füchtorf jest zamek rodziny von Korff. W alei parku
znajduje się figura św. Jana Nepomucena, restaurowana w roku
2002 (nad: J.D.)
-
Ahlen (pow: Warendorf, rejencja: Münster,
kraj: Nadrenia Północna-Westfalia): Jan N. z czerwonego piaskowca przy
rzece Werse niedaleko ratusza
-
Gescher (pow:
Borken, rejencja: Münster, kraj: Nadrenia Północna-Westfalia): kamienna figura Jana N.
-
Recke (pow: Steinfurt,
rejencja: Münster,
kraj: Północna Nadrenia-Westfalia): w tutejszym kościele św. Dionizego jest ołtarz wykonany
przez Johanna Heinricha Königa (1705-84), a w nim biało-złota
figura Jana N. z krzyżem i palmą (zobacz też wpis dotyczący
Aschendorf/Ems poniżej)
-
Rheine (pow:
Steinfurt, rejencja: Münster, kraj: Nadrenia
Północna-Westfalia): kamienna figura Jana N. z 1730 roku w
towarzystwie dwóch aniołów przy rzece Ren. Na cokole ciekawa
scena Topienia, pod nią chronostych (>>):
SANCTO
IOANNI
NEPOMVCENO PATRONO SVO EX DEVOTA
INTENTIONE ERIGVNT |
|
|
|
|
Düsseldorf |
land: Nadrenia Północna-Westfalia |
rejencja: Düsseldorf |
|
|
Oberkassel Brücke |
|
|
Już we wrześniu 1985, niespełna rok po zamordowaniu
ks. Jerzego Popiełuszki, na wschodniej stronie reńskiego mostu Oberkassel w
Düsseldorfie postawiono wysoką na 2.4 metra brązową statuę
św. Jana Nepomucena, zamordowanego w 1393 roku. Düsseldorfski
artysta Bert Gerresheim zaprojektował i sporządził ten posąg na
zlecenie stowarzyszenia Düsseldorfer Jonges. Gerresheim łączy
przeszłość (okoliczności życia i śmierci św. Jana Nepomucena) ze
współczesnością, wskazując na dwie nowożytne ofiary przemocy
państwa. W nawiązaniu do pierwszej posąg nosi rysy twarzy
polskiego księdza Jerzego Popiełuszki, którego - podobnie jak
Jana - torturowano i utopiono. Jerzy Aleksander Popiełuszko (ur.
14 września 1947 w Okopach, zm. 19 października 1984 we
Włocławku) - polski prezbiter rzymskokatolicki, kapelan
warszawskiej "Solidarności", zamordowany przez funkcjonariuszy
Służby Bezpieczeństwa, błogosławiony Kościoła katolickiego.
Nawiązując do drugiej statua przez podpis "Hilarius Gilges"
wykonany ręką córki Gilgesa Franziski Helmus, datę roczną 1933
na cokole oraz wymienienie Gilgesa na tablicy pamiątkowej
przypomina ofiarę, która została zamordowana przez nazistów w
pobliżu mostu Oberkassel przypuszczalnie z powodu swoich
przekonań politycznych i pochodzenia etnicznego. Figura św. Jana
Nepomucena jest symbolem ofiar politycznego oporu. Tekst na
tablicy pamiątkowej brzmi (tłumaczenie z języka niemieckiego):
Święty na moście" Jan Nepomucen
dzieło Berta Gerresheima
ufundowane przez stowarzyszenie ojczyźniane "Düsseldorfer Jonges"
1985 Święty, zamordowany w 1393 przez zrzucenie z
mostu Karola w Pradze i kanonizowany w 1729, czczony
jest jako orędownik podczas powodzi i opiekun
mostów, a od 1945 także jako pocieszyciel wszystkich
niesłusznie cierpiących i prześladowanych |
Artysta nadał świętemu rysy twarzy
zamordowanego w 1984 w ten sam sposób przez polską służbę
bezpieczeństwa księdza Jerzego Popiełuszki i do tradycyjnych
atrybutów świętego - krzyża i języka - dodał kajdany i narzędzia
tortur. Podpis "Hilarius Gilges" na cokole jest przypomnieniem
aktora zamordowanego w 1933 przez narodowych socjalistów pod
mostem Oberkassel. Przedstawienie to ma być pomnikiem milczącego
oporu. Na cokole są poza tym wzmianki o lokalnym charakterze:
nawiązanie do historii mostu Oberkassel - 4 obrazy (fotografie)
i łożysko ślizgowe z przesunięcia mostu w 1976, herb miasta i
emblemat stowarzyszenia-fundatora "Düsseldorfer Jonges". Stan
pomnika bardzo dobry (nad: J.B. z Kłodzka) |
|
|
|
Düsseldorf |
land: Nadrenia Północna-Westfalia |
rejencja: Düsseldorf |
|
|
Shulstrasse |
|
|
W kościele św. Maksymiliana (Maxkirche), w bocznym
ołtarzu ustawiono białą figurę Jana N. z krzyżem wzniesionym w lewej
ręce. Złote wykończenie szat (nad: W.W. & L.G.) |
|
|
|
Düsseldorf |
land: Nadrenia Północna-Westfalia |
rejencja: Düsseldorf |
|
|
Marktplatz / Zollstraße |
|
|
Na Starym Mieście (Altstadt) nieopodal ratusza, na
elewacji budynku Grupellohaus, przy zbiegu ulic znajduje się kamienna
płaskorzeźba św. Jana Nepomucena z 1741 roku (data roczna umieszczona na
konsoli), ustawiona na wolutowej konsoli, na tle kamiennej, prostokątnej
płyty, zwieńczonej górą łukiem. Święty w postawie stojącej trzyma,
adorowany wzrokiem i pochylony na prawe ramię krucyfiks. W lewej,
opuszczonej wzdłuż ciała ręce trzyma liść palmy. Wokół głowy, na której
biret, reliefy pięciu gwiazd, choć wcześniej było ich siedem (dwie
zniszczone). Jan odziany w sutannę, komżę, pelerynę, pod szyją dwie
szerokie wypustki. Na piersi zawieszony krzyżyk o równych ramionach. Na
konsoli wklęsłrzeźbiona data roczna: 1897. W dolnej części konsoli
inskrypcja: C. BEE KING / S I V
NEPVMVCK. Stan obiektu dobry (nad: J.B. z Kłodzka) |
|
|
|
Brakel-Bökendorf |
land: Nadrenia Północna-Westfalia |
rejencja: Detmold |
pow: Höxter |
|
Dreizehnlindenstrasse |
|
|
W niezależnej dawniej wsi Bökendorf, dziś części Brakel,
znajduje się nowoczesny kościół pod wezwaniem Jana N. wybudowany w roku
1964. Stanął on na miejscu kaplicy-poprzednika, który wybudowano wkrótce
po kanonizacji w latach 1729-30 zapewne z inicjatywy osiadłych tu
czeskich Niemców i mnichów z opactwa Corveyer. Ciekawostką jest, że w
dialekcie wschodniowestfalskim na Jana mówi się w skrócie "Muk-Jannes".
Wewnątrz znajdzie się zapewne co najmniej jeden wizerunek Jana N.
(nad: M.O.) |
|
|
|
Brakel-Bökendorf |
land: Nadrenia Północna-Westfalia |
rejencja: Detmold |
pow: Höxter |
|
Dreizehnlindenstrasse |
|
|
W niezależnej dawniej wsi Bökendorf, dziś części Brakel,
w nowoczesnym kościele pod wezwaniem Jana N. (zobacz wyżej)
znajduje się dzwon Johannes von Nepomuk. Jest to największy dzwon w
wieży, ważący ok 2200kg i ma ton "Es"
(nad: M.O.) |
|
|
^ |
ALFABETYCZNIE
|
|
POWIATY
(Landkreis): |
|
|
|
|
|
|
MIEJSCOWOŚCI: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Drezno (Dresden,
Drježdźany, Drážďany, Drezdno) |
land: Saksonia |
|
Theaterplatz |
|
|
Wewnątrz katedry św. Trójcy (Kościele Dworskim, Hofkirche), w części
zarezerwowanej na modlitwę, jest barokowy obraz
przedstawiający Jana N. przed królem Wacławem, autorstwa Franza Karla
Palko z roku 1754 (nad: U.B.) |
|
|
|
Drezno (Dresden,
Drježdźany, Drážďany, Drezdno) |
land: Saksonia |
|
Sophienstrasse |
|
|
W Staatliche Kunstsammlungen, w dziale zbiorów z
porcelaną (Porzellansammlung) mieszczącym się w pałacu Zwinger
znaleźć można porcelanową figurkę. Wokół niej toczyła się na tych łamach
dyskusja co do jej nepomuckości, z chwilowym wnioskiem negatywnym
(argumenty: gest
wskazywania na krucyfiks, ogólny wyraz i przed wszystkim brak zarostu).
Jednak uwierzyliśmy tabliczce informacyjnej brzmiącej "Heiliger
Nepomuk. Modell von Johann Joachim Kaendler, Meissen, 1744 Ausformung
und Bemalung um 1800 Inv. Nr PE 3772" i ostatecznie przyjmujemy ten
obiekt do katalogu. Święty przedstawiony jest w postawie stojącej
w kontrapoście. W lewej, uniesionej ku górze dłoni trzyma krucyfiks.
Wskazujący palec prawej dłoni świętego wskazuje na Ukrzyżowanego
Chrystusa. Jan ubrany w brązową sutannę, białą, wykończoną koronką
komżę, brązową peleryną, na głowie wysoki brązowy biret. Święty Jan
Nepomucen przedstawiony jest, (co jest rzadkością) jako młodzieniec bez
zarostu i z krótkimi włosami. Stan zachowania figurki bardzo dobry (nad: U.B.,
uzup: J.B. z Kłodzka) |
|
|
|
-
Drezno (Dresden,
Drježdźany, Drážďany, Drezdno) |
land: Saksonia |
|
Waldschlößchenbrücke |
|
|
Na nowym moście Waldschlößchenbrücke miał stanąć
posąg Jana N. ufundowany przez diecezję drezdeńsko-miśnieńską. Jednak
wobec licznych protestów środowisk ateistycznych komisja Rady Miasta
ostatecznie ustaliła, że katolicki symbol nie stanie na moście :( (nad:
M.O.) |
|
|
|
Marienstern |
land: Saksonia |
region: Łużyce Górne/Oberlausitz |
pow: Bautzen |
Cisinskistrasse |
|
|
W obrębie klasztoru
cysterek
(>>) Sankt Marienstern koło Panschwitz-Kuckau stoi na cokole kamienny Jan N. |
Saksonia-Anhalt (Sachsen-Anhalt)
zobacz na mapie Google >>
|
|
-
Zeitz (pow: Burgenland,
kraj: Saksonia-Anhalt,
):
w Museum Schloss Moritzburg Zeitz przy Schlossstraße 6 obejrzeć
można prostokątny w formie (60,5 cm x 115 cm) obraz olejny na
płótnie ukazujący popiersie dwojga rodzeństwa, dzieci. Po lewej
stronie chłopiec w stroju duchownego trzyma w prawej, położonej
na pulpicie dłoni krucyfiks. Za nim namalowana scena zrzucenia
św. Jana Nepomucena z mostu. Po prawej dziewczynka w wytwornych
szatach i perłowej biżuterii gra na klawesynie. Oboje patrzą
prosto na oglądającego, pomiędzy nimi dwa aniołki z umęczonymi
twarzami. Obraz jest dziełem południowoniemieckiego malarza
portrecisty i pochodzi z połowy XVIII-tego wieku (nad: J.B. z
Kłodzka)
|
|
|
^ |
ALFABETYCZNIE
|
|
POWIATY
(Landkreis): |
|
|
|
|
|
|
MIEJSCOWOŚCI: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
-
Bad Lauterberg
im Harz (pow: Osterode am Harz, kraj: Dolna Saksonia): o ile nie
pomyliłem z którąś z sąsiednich miejscowości, to stoi tutaj, w
sąsiedztwie mostu, kamienny Jan N. ze złotymi inskrypcjami na
cokole. Znajduje się na nim również ciekawy kartusz z siedmioma
(!) językami i gwiazdą, całość zdobiona i zwieńczona pięcioma
gwiazdami
-
Papenburg-Aschendorf-Ems (pow: Emsland, kraj: Dolna
Saksonia): w tej miejscowości, dziś dzielnicy Papenburga, w
kościele św. Amanda, jest drewniana figura Jana N. wykonana
przez Johanna Heinricha Königa (1705-84) (zobacz też wpis
dotyczący Recke)
-
Hildesheim (pow:
Hildesheim, kraj: Dolna Saksonia): kamienna figura Jana N.,
statyczna, bez aureoli
-
Hildesheim (pow:
Hildesheim, kraj: Dolna Saksonia): na wystawie antykwariatu
swego czasu dało sic dostrzec polichromowaną figurę Jana N. w
czerwonym birecie
-
Hildesheim-Achtum-Uppen (pow: Hildesheim, kraj: Dolna Saksonia):
jest tu kamienna figura Jana N. z długą brodą
-
Hildesheim-Moritzberg (pow: Hildesheim, kraj: Dolna
Saksonia): w kościele duży obraz (zobacz niżej) przedstawiający
Jana N. z krzyżem klęczącego przy stole, na którym otwarta
Księga
-
Hildesheim-Moritzberg (pow: Hildesheim, kraj: Dolna
Saksonia): w kościele duży obraz (zobacz wyżej) przedstawiający Jana N. spowiadającego Królową (uwaga:
możliwe inne wizerunki JN)
|
|
|
^ |
ALFABETYCZNIE
|
|
POWIATY
(Landkreis): |
|
|
|
|
|
|
MIEJSCOWOŚCI: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Heilbad Heiligenstadt |
land: Turyngia |
pow. Eichsfeld |
Friedensplatz 1 |
|
|
Koło kościoła św. Marcina (St.-Martin) stoi kamienna barokowa figura
Jana N. Sumiaste wąsy i loki wysuwające się spod biretu, na prawym barku
krucyfiks, lekki kontrapost (nad: AMP) |
|
|
^ |
ALFABETYCZNIE
|
|
REJENCJE
(Regierungsbezirk): |
|
|
|
|
|
|
MIEJSCOWOŚCI: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
-
Frankfurt am
Main (rejencja: Darmstadt, kraj: Hesja,
): w kościele
kapucynów Liebfrauenkirche, na wsporniku przy jednej z kolumn
ustawiono polichromowaną figurę Jana N. (nad: W.M.)
-
Bensheim (pow: Bergstrasse, rejencja: Darmstadt, kraj: Hesja): czerwony kamienny Jan Nepomucen
moście (>>)
Mittelbrücke, z nogą opartą na kuli-astrolabium (uwaga: odkrycie znaczenia
tego symbolu jest ciągle przed nami, zobacz Czerwińsk i
Szczuczyn na Mazowszu >>) opasanej
gwiazdami, z główkami aniołków i krzyżem w ręku. Na cokole
chronostych (>>)
-
Walluf (pow.
Rheingau-Taunus-Kreis, rejencja: Darmstadt, kraj: Hesja): w tej miejscowości koło
Wiesbaden znalazłem
nadreńskiego Nepomuka ustawionego na trójkątnym placyku w
miasteczku. Ma on około 1,70 m. Jest to rzeźba z czerwonego
piaskowca, grubo ciosana, z krzyżem przytulonym do ciała
|
|
|
|
Biebergemünd |
land: Hesja |
rejencja: Darmstadt |
pow: Main-Kinzig-Kreis |
Kasselbachstrasse |
|
|
Tutejszy kościół parafialnym nosi imię Jana
Nepomucena. Wybudowano go w roku 1790 na miejscu starej kapliczki, a w
1904 zastąpiono dzisiejszą budowlą. Lewy ołtarz boczny poświęcony jest
JN a ma on formę niszy, w której ustawiono polichromowaną figurę Jana N.
stojącego na chmurce, w złotej szacie, w siedmiogwiaździstej (!)
aureoli, z otwartą księgą w ręku i równoramiennym krzyżykiem na piersi
(uwaga: na stronie parafii daje się dostrzec zdjęcie przedstawiające
fragment innej figury Jana N., która być może przechowywana jest gdzieś
w kościele lub plebanii. Sprawdzić!) (nad: M.O.) |
|
|
|
Biebergemünd |
land: Hesja |
rejencja: Darmstadt |
pow: Main-Kinzig-Kreis |
Kasselbachstrasse |
|
|
W kościele parafialnym pod wezwaniem Jana N. (zobacz
wyżej) w 36 metrowej dzwonnicy
wiszą 4 dzwony, w tym mierzący 82 cm wysokości i ważący 400 kg dzwon St J.
Nepomuk o dźwięku "b" (trzeci co do wielkości i ciężaru). Dzwony zawieszone
zastały 23 lutego1958, wykonała je firma Schilling z Heidelbergu (nad: M.O.) |
|
|
|
Biebergemünd |
land: Hesja |
rejencja: Darmstadt |
pow: Main-Kinzig-Kreis |
Kasselbachstrasse |
|
|
W kościele parafialnym pod wezwaniem Jana N. (zobacz
wyżej) znajduje się barokowy relikwiarz, w którym umieszczono pozyskane
z Rzymu w roku 1978 relikwie (>>) Jana N. (nad: M.O.) |
|
|
|
Hanau-Steinheim am Main |
land: Hesja |
rejencja: Darmstadt |
pow: Main-Kinzig-Kreis |
|
|
|
Nad Menem barokowa figura Jana N. wykonana z czerwonego nadmeńskiego kamienia. Jan stoi na cokole ozdobionym herbem i
inskrypcją, u stóp ma chmurki i dwa aniołki, z czego jeden trzyma palec
przy ustach. Krucyfiks i palma na lewym przedramieniu, goła głowa,
bardzo wyszukana poza ni to stojąca, ni to klęcząca (nad: U.B.) |
|
|
|
-
Villmar (pow: Limburg-Weilburg, rejencja: Gießen,
kraj: Hesja,
):
kamienna statua
Jana N. stoi na
marmurowym moście ((Marmorbrücke) nad rzeką Lahn, ale łączy się z naszym krajem (Gliwice, skąd pochodzi autor zdjęcia). Napis na tablicy
"JOHANNES / VON NEPOMUK / ZUM GEDENKEN / AN DIE / VERTREIBUNG / 1946
- 1996" można
przetłumaczyć następująco:
"Ku czci (albo "dla uczczenia pamięci) od wypędzonych w latach
1946-1996".
Jak wyjaśnia autor zdjęcia "wypędzeni" to mieszkańcy terenów dawnego
Kraju Sudeckiego (Sudetenland), Śląska, Rosji itp., którzy
pierwszymi transportami pod koniec 1945 roku zaczęli przybywać na te
tereny. Mieszkali w barakach Wehrmachtu na terenie kamieniołomu
(marmuru), gdzie przygotowane było miejsce dla około 500 ludzi, a w
okresie do 1947 ludzi przybyłych było w miejscowości około 2000.
Stąd przyjazd obcych (swoich, ale obcych) do wsi nie za bardzo
musiał podobać się miejscowym. Wiadomo - w takich przypadkach bardzo
szybko z przyjaciela robi się wróg - szczególnie jak ktoś musi dla
tych ludzi oddać pokój albo pół chałupy... Tyle wyjaśnień autora
zdjęcia.
Podziękowanie Nepomukowi po pięćdziesięciu latach za opiekę dowodzi,
że przybysze uznawali jego patronat nad nimi. Z pewnością chodzi o
patronat "dobrej sławy", a może ogólnie o opiekę nad poszukującymi
swego miejsca na ziemi ludzi zagubionymi w wojennej zawierusze (nad: M.K.)
-
Hadamar (pow:
Limburg-Weilburg, rejencja: Gießen, kraj: Hesja,
): piękny barokowy Jan N. na kamiennym
moście (>>)
Steinernen Brücke, wykonany w roku 1740 z czerwonego piaskowca
przez Martina Volcka. Uwagę zwracają ogromne gwiazdy w aureoli
Jana, w których współcześnie umieszczono żarówki. Czyżby kiedyś
zapalano tam świece?
-
Elz (pow: Limburg-Weilburg, rejencja: Gießen,
kraj: Hesja): w kościele farnym św. Jana Chrzciciela jeden z ołtarzy flankuje drewniana
polichromowana barokowa figura Jana NN
|
|
|
^ |
ALFABETYCZNIE
|
|
POWIATY
(Landkreis): |
|
|
|
|
|
|
MIEJSCOWOŚCI: |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sheer |
land: Badenia-Wirtembergia |
rejencja: Tübingen |
pow: Sigmaringen |
|
|
|
|
W kościele znaleźć można białą barokową figurę Jana
N. z biretem w ręku, przedstawioną w kontrapoście |
|
|
|
¿ Beuron |
land: Badenia-Wirtembergia |
rejencja: Tübingen |
pow: Sigmaringen |
|
|
|
|
W benedyktyńskim kościele klasztornym benedyktynów
(zobacz wyżej),
na jednym z bocznych fresków plafonu pojawia się inna postać podejrzana
o nepomuckość. Szanse na to są mniejsze niż w powyższym przypadku, a to
ze względu na nietypowe atrybuty: lilia w dłoni i trzymana przez aniołka
księga z napisem "BONUS PASTOR". Natomiast zarost, strój i poza
przemawiają za |
|
|
|
Rottenburg am Neckar (Raoteburg,
Raodaburg) |
land: Badenia-Wirtembergia |
rejencja: Tübingen |
pow: Biberach |
|
Josef-Eberle-Brücke / Kirchgasse |
|
|
Przy południowym krańcu mostu na rzece Neckar jest
kapliczka z figurą Jana N., której poświęcono nawet
hymn (>>) w
dialekcie szwabskim. Jest to barokowa drewniana polichromowana rzeźba, wznosząca do góry krzyż i
spojrzenie. 1735 |
<
|
|
|
Rottenburg am Neckar (Raoteburg,
Raodaburg) |
land: Badenia-Wirtembergia |
rejencja: Tübingen |
pow: Biberach |
|
Unterwässer |
|
|
W narożniku szachulcowego domu zwanego Haus am
Nepomuk umieszczono
drewnianą barokową figurę Jana N. pod daszkiem. Aureola, krzyż,
polichromia |
<
|
|
|
Walldürn |
land: Badenia-Wirtembergia |
rejencja: Rhein-Neckar |
pow: Neckar-Odenwald |
|
Burgstraße |
|
|
W bazylice św. Jerzego (Wallfahrtsbasilika St. Georg
Walldürn) figura Jana N., barokowa, zapewne kamienna (?), jednobarwna, z
krucyfiksem w lewym ręku. Kontrapost, biret na głowie, złocone brzegi
szat (nad: U.B.) |
<
|
|
|
-
Dittigheim (pow: Main-Tauber-Kreis,
rejencja Stuttgart, kraj: Badenia-Wirtembergia): w tej miejscowości, dziś części Tauberbischofsheim, jest
Jan N. z czerwonego kamienia
-
Schwäbisch Gmünd (pow: Ostalb, rejencja Stuttgart,
kraj: Badenia-Wirtembergia): barokowa drewniana figura Jana N. w
bocznym ołtarzu kościoła św. Franciszka (nad: V.M.)
-
Neuenburg
(rejencja: Freiburg, kraj: Badenia-Wirtembergia): w tym mieście nad Renem co roku w lecie odbywa
się Nepomukfest. Oto kilka zdjęć z imprezy
-
Ettlingen
(rejencja: Karlsruhe, kraj: Badenia-Wirtembergia): kaplica
zamkowa poświęcona jest Janowi N. Na plafonie autorstwa braci
Asam (zobacz wyżej) przedstawiono sceny Męki i Gloryfikacji Jana
-
Ettlingen
(rejencja: Karlsruhe, kraj: Badenia-Wirtembergia): jest tu
kolejny Nepomuk
-
Ettlingen
(rejencja: Karlsruhe, kraj: Badenia-Wirtembergia): jest tu
kolejny Nepomuk
-
Rastatt (rejencja:
Karlsruhe, kraj: Badenia-Wirtembergia): piękna kapliczka z
figurą Jana N.
-
Hockenheim (rejencja: Karlsruhe, kraj:
Badenia-Wirtembergia): w tej miejscowości jest figura św. Jana Nepomucena (nad: J.D.)
-
Heildelberg
(rejencja: Karlsruhe, kraj: Badenia-Wirtembergia): kamienny Jan N. u podnóża zamku, niedaleko mostu.
Jest tu również zajazd "Pod Nepomukiem"!
-
Waibstadt (pow:
Rhein-Neckar, rejencja: Karlsruhe, kraj: Badenia-Wirtembergia): kamienny Jan z 1885 roku
-
Bad Krozingen (powiat:
Breisgau-Hochschwarzwald, rejencja: Fryburg,
kraj: Badenia-Wirtembergia,
): na rzece Neumagen jest tu piękny kamienny
most (>>), a na nim kamienne
rzeźby. Jest wśród nich figura Jana N. na baniastym cokole z
inskrypcją
-
Bühlertann (pow:
Schwäbisch Hall, rejencja: Stuttgart, kraj:
Badenia-Wirtembergia): na
zdjęciu uroczystość odsłonięcia tutejszego Nepomuka po
renowacji. Burmistrz mówił: "Święty Jan był na urlopie"
-
Friedrichshafen (rejencja: Tübingen,
kraj: Badenia-Wirtembergia): w Bodensee-Museum jest obraz F.M. Khuona (Kuena) "Święty
Nepomuk"
-
Haigerloch (pow:
Zollernalb, rejencja: Tübingen, kraj: Badenia-Wirtembergia): znajduje się
tu nepomucka
fontanna na rynku, dzieło Georga Weckenmanna z 1774 roku
-
Überlingen
(pow: Bodensee, rejencja: Tübingen, kraj:
Badenia-Wirtembergia): w kościele franciszkanów, na
suficie, znajduje się ciekawy fresk nepomucki autorstwa Franza
Ludwiga Hermanna z roku 1753
|
|
Szlezwik-Holsztyn (Schleswig-Holstein)
|
|
Neumünster |
land: Schleswig-Holstein |
|
|
pow: Lötzen |
Nelkenstrasse 32 |
|
|
W tej miejscowości znajduje się prowadzone przez
Niemiecki Czerwony Krzyż przedszkole DRK-Kindertagesstätte Nepomuk. Jego
patronem Jan N. jest tylko pośrednio - takie imię nosił smok z
popularnej książeczki dla dzieci. Zamieszczam jako ciekawostkę (nad: M.O.) |
|
|
|
|
Inne
- Śledząc internetowe aukcje na całym świecie co jakiś czas wyławiam
na nich jakiś obiekt nepomucki (zobacz
efekty poszukiwań >>). Najwięcej takich okazji
pochodzi właśnie z Niemiec
|
|
|