Księstwo Głogowskie
wraz z Wolnym Państwem Stanowym
Siedlisko-Bytom
(Freie Standesherrschaft Carolath-Beuthen
>>)
(92 + 4)
zobacz na mapie Google (>>)
|
Naturalnym przedłużeniem tej strony jest
STRONA NEPOMUKÓW WIELKOPOLSKICH (>>).
W czasach największego zasięgu terytorialnego, za Henryka III, Księstwo
Głogowskie obejmowało znaczną część Wielkopolski, łącznie z Poznaniem i
Gnieznem. Zwłaszcza okręg Wschowy długo - aż do wojny Henryka IV Wiernego i
jego syna Henryka V Żelaznego z Władysławem Łokietkiem i Kazimierzem Wielkim - był przedmiotem sporu z Korona Polską. Mam
nadzieję, że zaliczając Nepomuki do jednego lub drugiego regionu nie
uraziłem tak cennych dla Sprawy patriotyzmów lokalnych. Do Księstwa należały tereny Wolnego Państwa Stanowego
Siedlisko-Bytom
(Freie Standesherrschaft Carolath-Beuthen
>>). Spisem nie objęto części X. Głogowskiego pozostających dziś poza
granicą RP (zobacz: Nepomuki Niemieckie >>).
|
|
|
|
-
-
Głogów
(gm. i pow. Głogów):
w mieście Glogau, na moście na rzece Oder, stała figura Jana Nepomucena,
podobno aż od 1705 roku . Potem przyszła Armia Czerwona. Miasto Głogów
różni się od Glogau zniszczeniami na poziomie 96%, a rzeka Odra od Oder
tym, że
nie czuwa nad nią św. Jan. Może do tej pory leży na dnie? Zobacz
koniecznie fotoreportaż i opis akcji
poszukiwania Jana Głogowskiego w Odrze, przeprowadzonej przez płetwonurków
ze Straży Pożarnej, a zorganizowanej przez RR z Towarzystwa Ziemi
Głogowskiej oraz pod egidą Bractwa Nepomuckiego!
-
Głogów (gm. i pow. Głogów): na moście umieszczono, z inicjatywy i
projektu R.R., współczesną metalową figurę Jana N.
Zobacz osobną stronę tej figury - Jana Głogowskiego Nowego (>>)
-
-
Głogów
(gm. i pow. Głogów):
inny Jan, z pierwszej połowy XVIII wieku, stał przy dominikańskim
kościele św. Piotra, zaginął bez śladu, chociaż... pozostały zdjęcia
prezentowane obok - stan przed wojną oraz pusty cokół sfotografowany w
roku 1954 (ponowne dzięki dla RR)
-
-
Głogów
(gm. i pow. Głogów): kolegiata Najświętszej Marii Panny. Kolegiata głogowska to jedna z
najstarszych i
najznaczniejszych świątyń Dolnego Śląska. W swoim wnętrzu, w specjalnie skonstruowanej krypcie, eksponowane są
relikty kościoła grodowego, który pamięta słynną obronę Głogowa w 1109
roku. Obecna bryła kościoła pochodzi z XV wieku, jednak do dziś można
dostrzec wiele romańskich reliktów. Kościół zniszczony w czasie wojny,
obecnie jest odbudowywany. Przed zniszczeniem kolegiaty w jej wnętrzu, obok łuku tęczowego, z lewej
strony znajdował się ołtarz w stylu barokowym św. Jana Nepomucena. W
centralnej części znajdował się obraz świętego jako środkowa część
tryptyku. Ponadto w ołtarzu stały pomiędzy kolumnadą drewniane figury Jana
Ewangelisty i Jana Chrzciciela. Na mensie wisiał szklany relikwiarz
męczennika Benedykta (nad: R.R.)
-
Głogów
(gm. i pow. Głogów):
w kolegiacie znalazł się, przewieziony tu z
Rapocina
(zobacz poniżej) obraz "Święty Jan Nepomucen i historia jego
życia". Przez lata stał w zamknięciu, jednak w ostatnim czasie został
poddany renowacji. Pochodzi najprawdopodobniej aż z 1704 roku! (uwaga:
wymaga potwierdzenia, słabo czytelna data na odwrocie obrazu) i
przedstawia świętego oraz różne sceny z jego życia. Wymiary to ok. 1,5 x
2 m. Nie wiadomo jak znalazł się w
Rapocinie
- w latach odbudowy tamtejszego kościoła trafiły na jego wyposażenie
rozmaite przedmioty. Nie jest również znane jego miejsce pierwotnej
lokalizacji. Najprawdopodobniej pochodzi z któregoś ze zniszczonych
głogowskich kościołów. Konserwatorzy obrazu twierdzą, że był on malowany
przez kilka osób (odmienne style i techniki malowania) i być może
związany jest ze szkołą Wilmanna
|
|
|
-
Głogów
(gm. i pow. Głogów):
w kościele p.w. Bożego Ciała w Głogowie (barokowy kościół pojezuicki) jest
kaplica poświęcona Janowi Nepomucenowi. Kościół, podobnie jak całe miasto
w czasie wojny był zniszczony jak to widać na zdjęciach obok, więc z
wystroju kaplicy niewiele zostało, prócz nazwy (R.R.). Oto opis kaplicy
autorstwa Eugena Kretschmera, w tłumaczeniu Adama Królaka:
Utrzymana całkowicie w stiuk - lustro, ozdobiona wspaniale czerwonym,
żółtym i szarym marmurem. Kaplica posiada ołtarz czysto barokowy. Kręte
kolumny i pilastry są bogato ozdobione figurami aniołów. Jaka piękna
harmonia architektury i plastyki, jak wyśmienicie zgadza się gzyms łuku
sklepieniowego z górną krawędziom ołtarza. Obudowa ołtarza, która sięga
wysoko do sklepienia, ukazuje Boga Ojca z kula ziemską. Przed nim uroczy
aniołek z palcem w ustach. Obraz ołtarza jest dziełem gimnazjalnego
nauczyciela rysunku artysty malarza Rindfleischa z 1920 r. św. Jan
Nepomucen znajduje się u schyłku swojego cierpienia i przygotowuje się
rozważnie na śmierć. Oblicze świętego nosi rysy twarzy żony artysty.
Wszystkie inne obrazy w tej kaplicy są stare i odnawiane w 1897r. przez
prof. Donadiniego. Wspólnie służą jednemu celowi: cześć dla św. Jana
Nepomucena. Malowidło sklepienia - jego uwielbienie w niebie. Malowidło
ścienne naprzeciw ołtarza: św. Jan Nepomucen jako wstawiający się u Boga.
Przed tym po lewej u dołu: św. Jan i królowa przy konfesjonale, u dołu na
prawo: jego zrzucenie do Wełtawy. Pięć malowideł w medalionach tworzą
razem łączący się cykl i przedstawiają wydarzenia z dziejów św. Jana. Na
lewo od wejścia: ośrodek jego czci - język świętego, niesiony na poduszce
w procesji. Na lewo w niszy okiennej: św. Jan przesłuchiwany i skazany
przez króla Wacława. Po środku górnej niszy okiennej: św. Jan zrzucony do
Wełtawy. Na prawo w niszy okiennej: jego zwłoki wypływają z Wełtawy. Na
prawo od wejścia: złożenie uroczyste zwłok świętego. Pod oknem
płaskorzeźba drewniana - pachołki króla Wacława rzucają świętego do rzeki.
Dookoła jego głowy 5 gwiazd jako symbol 5-ciu liter:
(milczałem). Ponad oknem heraldycznie dokładnie
wykonany herb rodu Lichtenstein, który przyczynił się znacznie do
przyozdobienia kaplicy św. Jana Nepomucena. Jest zastanawiające, że w tej
kaplicy i tylko tutaj na cały kościół - głowice i stopy kolumn ołtarzowych
nie są pozłacane, ale utrzymane na biało. Relikwii w kamieniu ołtarzowym
nie można określić.
-
Głogów
(gm. i pow. Głogów):
kaplica Św. Jana Nepomucena w kościele parafialnym p.w. Św. Mikołaja.
Najważniejszym przed wojną kościołem w Głogowie był kościół parafialny
Św. Mikołaja (poza szacowną kolegiatą zlokalizowana na Ostrowie Tumskim).
Jest to kościół gotycki, który kryje w sobie romańskie relikty z I połowy
XIII wieku. Dzisiaj, choć w ruinie (od czasów wojny) nadal robi imponujące
wrażenie. Znajduje się w jego wnętrzu m.in. kaplica loretańska ale także i
kaplica poświęcona św. Janowi Nepomucenowi. Ołtarz wykonał Jarschgerschky
(1762) za 110 Rchtlr. Obraz ołtarza ś. Jana z Nepomuka wykonał malarz J.M.
Steiner z Ząbkowic Śląskich za 24 Rchtlr. Obydwie kobiece postacie
świętych po obu stronach trudno rozpoznać. Przypuszcza się, że lewa postać
z kulą u stóp to męczenniczka Teodozja, a prawa postać za lwem to Eufemia
lub Tekla czy Priska. Obraz w medalionie to biskup św. Mikołaj. Za
proboszcza Birambo ołtarz został odnowiony. W kaplicy stoi konfesjonał.
Niestety żaden element kaplicy nie ocalał ze zniszczeń wojennych (nad: R.R.)
-
Głogów-Brzostów
(gm. i pow. Głogów): w tej niegdyś podgłogowskiej wsi, obecnie dzielnicy
Głogowa, znajduje się gotycki kościółek pw. św. Wawrzyńca, wzmiankowany w 1399 roku. Obecna
bryła pochodzi z 1502 r. Na sklepieniach kościoła znajdują się barokowe
freski. Jeden z nich przedstawia "Uwielbienie św. Jana Nepomucena".
Umiejscowiony jest on w nawie głównej, blisko organów (nad: R.R.)
-
Kurowice
(gm. Jerzmanowa, pow. Głogów): podobno najładniejszy Nepomuk w regionie, z
1726 roku. Lewa ręka świętego trzymająca gałązkę palmy wsparta jest na
główce anioła. Prawa spoczywa na piersi. Głowa zwraca się w prawo do
anioła trzymającego krzyż. Z przodu cokołu umieszczony jest herb
fundatora, członka kapituły kolegiackiej. Z tyłu rok budowy:
Anno 1726 d. 20. November |
-
Grodziec Mały (gm. i pow. Głogów): figura Nepomucena znajduje się na
prawo od wejścia do filialnego kościoła pw. św. Ducha. Została tu, razem z
inna rzeźbą, przywieziona w latach 50-tych. Nie ustalono skąd pochodzą (nad: Paulus,
R.R.)
-
Rapocin
(gm. i pow. Głogów): Brat Wirtualny R.R. przesłał fotografie, które
przedstawiają zdemontowaną figurkę z kościoła w Rapocinie oraz jej
transport. Wioska ta w początku lat 80 została wysiedlona (strefa ochronna
Huty Miedzi Głogów). Wszystkie zabudowania zostały wyburzone. Został tylko
kościół z kapliczką otoczony murem, droga i Nepomuk. W obawie przed
zniszczeniem bądź kradzieżą grupa miłośników z Głogowa postanowiła
przewieść go do Głogowa i schować w magazynie przy odbudowującej się
kolegiacie z nadzieją, że tam znajdzie miejsce. Rzeźbę, wraz z
postumentem, zapakowano na samochód i przywiezioną do magazynu przy
Kolegiacie. Zdjęcie pochodzi z lat 80- tych, zresztą później RR widział ją
w magazynie. Zabrano ją z Rapocina, by uchronić od zagłady i ślad po niej zaginął
na jakiś czas. Śledztwo Brata Wirtualnego trwało dalej i w maju 2006
odnalazł on figurę - niestety bez głowy - w magazynie przy
głogowskiej kolegiacie. Trwa poszukiwanie brakującego elementu!
Rzeźbę wykonano z piaskowca, na miejscu ręki i krzyża oraz głowy z
korpusu wystają metalowe pręty, zapewne te elementy były już kiedyś
naprawiane (nad: R.R.)
|
|
|
|
Wilków |
powiat: Głogów |
gm: Głogów |
ul. Spółdzielcza 57 |
|
|
Nad wejściem do kościoła pod wezwaniem św. Jana
Nepomucena (zobacz wyżej) był kiedyś namalowany na blasze, umieszczony po
stronie zewnętrznej i dość wysoko, wizerunek Jana N. Wizja lokalna z
kwietnia 2018 wykazała, że nie ma go na fasadzie. Mamy nadzieję, że w
związku z remontem został
oddany do renowacji i wkrótce wróci na swoje miejsce (uzup: P.K.) (uwaga:
zweryfikować ponownie - do tego czasu pozostawiam w katalogu) |
|
|
|
Droglowice-Golkowice |
powiat: Głogów |
gm: Pęcław |
|
|
|
Na południe od Odry, w przysiółku Droglowic, na górce
stoi kamienna barokowa figura Jana N. z około 1740 roku. Silny
kontrapost, niewielki krzyżyk na prawym ramieniu. Aż do lat 80-tych
figura ta była pozbawiona głowy. Miejscowy ksiądz z pomocą parafian
naprawili ja dość nieudolnie, wykorzystując znaleziona głowę Chrystusa
Króla. Inna figura - św. Jakuba - również ucierpiała w ten sposób i po
tej akcji wandali została przeniesiona do kościoła (nad: Tomasz M.) |
|
|
|
Polkowice |
powiat: Polkowice |
gm: Polkowice |
Pl. Kościelny |
|
|
W kościele św. Michała Archanioła, w prawym ołtarzu
bocznym, znajduje się biała
figura w stroju kanonika. Najprawdopodobniej jest to Jan N., który
utracił swój krzyż i ma puste ręce (uwaga 1: należy potwierdzić
identyfikację postaci. uwaga 2: w innym ołtarzu umieszczono inną postać
nepomukopodobną, jednak szczegóły ubioru i gest świadczą raczej
przeciwko identyfikacji z JN) (nad: U.B.) |
|
|
|
Łagoszów Wielki |
powiat: Polkowice |
gm: Radwanice |
|
|
|
Murowana domkowa kapliczka św. Jana Nepomucena
dobudowana od wschodu do muru otaczającego kościół. Nad wejściem do
kaplicy napis:
Renovatium 1764
V..D..IO..I..I..MVC.:. |
czyli "Dive Joanni Nepomucene". W kaplicy drewniana
figura świętego, nad którą Trójca Święta trzyma koronę |
|
|
|
-
Kłobuczyn (gm. Gaworzyce, pow. Polkowice): kamienny Jan przed
kościołem poaugustiańskim. Niedawno ręka mu odpadła, a
strącona przez wichurę gałąź mocno go poszczerbiła. Jan był
łatany, ale bardzo niefachowo. W 2003 roku, dzięki inicjatywie Brata
Realnego R.R., firma MARKOP p. Z. Kopy zgodziła się wyremontować posąg
Jana, tym razem fachowo. Efekty - na zdjęciu.
Brat Wirtualny R.R. wyłożył ciut swoich pieniędzy i pozyskał sponsora -
firmę, która robiła zabezpieczenie anty graffiti nowego Nepomucena na
moście w Głogowie - z zamiarem renowacji tej figury. Jest to działanie na
skutek interwencji byłych mieszkańców Kłobuczyna (rodzinna miejscowość R.R.),
którzy się dowiedzieli, że R.R. coś do czynienia z Nepomukami :) a
konkretnie pretensje, że w Głogowie stawia się nowego, a tam stary "biedny"
uszkodzony stoi :)
|
|
|
|
Grodowiec |
powiat: Polkowice |
gm: Polkowice |
|
|
|
W w zwieńczeniu bocznego ołtarza w kościele św. Jana
Chrzciciela znajduje się obraz (tondo) z wizerunkiem Jana
N. (nad: S.Zobniów) |
|
|
|
-
Grodowiec (Wysoka Cer[e]kiew/Hochkirch; gm. Grębocice, pow.
Polkowice): figura JN z 1736 roku stojąca na piątym stopniu
reprezentacyjnych schodów do kościoła. Na jej cokole znajduje się bardzo
rzadki motyw pielgrzymki Jana do Matki Bożej w Starej Boleslavi (vide
Głębowice k. Wołowa, Olbrachcice Wielkie k. Ząbkowic Śląskich, Stary
Wiązów k. Strzelina, Wrocław, Żelazno k. Kłodzka, Święciechowa k. Leszna,
Narol k. Zamościa). Figurę ozdabiają chmurki i aniołki. Rzeźba ta stoi w
parze z figurą św. Mikołaja (rzadkość!). Prawdopodobnym fundatorem jest
proboszcz Krystian Oeckler
-
Grodowiec (Wysoka Cer[e]kiew/Hochkirch; gm. Grębocice, pow.
Polkowice): kolejna figura Jana N., stojąca w parze z posągiem Matki
Boskiej, umieszczona na prawo od schodów. Napisy na cokole brzmią:
O sVsseste JVngfraV MarIa, zVfLVCht.
VIeLer
großen sVn Der.
bItte Gott Vor Vns.
Anno 1749 |
czyli w tłumaczeniu:
O najsłodsza Dziewico Mario, ucieczko wielu
wielkich grzeszników. Proś Boga za nami. W roku 1749 |
Drugi napis (pierwsza litera W zapisana została jako VV:
VVVnDer
... atIger
Ioanes NepoMVC...
wege Vnsere...
... Vs nen...
LL... I
...fzIgen
schottern...
Vnseren Ver... (1?)74(9?)
|
a niepełne tłumaczenie może brzmieć mniej więcej tak:
Cudotwórco św. Janie Nepomucenie, porusz nasze
serca do pokuty |
Suma cyfr chronostychu
(>>)
daje datę 1749.
-
Rzeczyca (gm. Grębocice, pow. Polkowice):
przy bocznym ołtarzu kościoła figura Nepomucena. Drewniana,
polichromowana, z aureolą, palmą i krucyfiksem. Najprawdopodobniej XIX
wiek
(nad: Paulus)
-
Szymocin (gm. Grębocice, pow. Polkowice):
w kościele znajduje się
drewniana barokowa rzeźba Jana Nepomucena. Przedstawia ona świętego z
księgą, adorującego krucyfiks w mistycznym uniesieniu. Figura pochodzi
najprawdopodobniej z 1717 roku, kiedy to kościół przechodził poważną
przebudowę (barokizację) (uwaga: z innego źródła pochodzi informacja, że Jan
wskazuje na most
Karola, znajdujący się na cokole rzeźby. Zaprzecza temu fotografia (nad R.R.).
czy źródło się myli? koniecznie należy
sprawdzić!)
|
|
|
|
Kwielice |
powiat: Polkowice |
gm: Grębocice |
|
|
|
Piękny barokowy drewniany polichromowany Jan w
towarzystwie tłumu aniołków znajduje się w kościele p.w. Michała
Archanioła |
|
Powiat
Nowa Sól (19)
zobacz na mapie Google (>>)
|
|
|
|
wraz z terenami Wolnego Państwa Stanowego
Siedlisko-Bytom
(Freie Standesherrschaft Carolath-Beuthen,
>>) |
|
|
|
|
| |
|
|
-
Nowa Sól (gm. i pow. Nowa Sól): najważniejszy tutejszy Jan N. znajduje się obok
kościoła pod wezwaniem św. Michała Archanioła przy ul. Kościelnej. Rzeźba
z I połowy XVIII wieku, chronostych wskazuje na rok 1738. Na uwagę
zasługuje ryt daty 1736 na podstawce figury JN, wiązanej z datą powodzi
w Nowej Soli w tym właśnie roku. Dwa lata później, w podzięce,
wystawiona została ta figura JN. Stała
ona początkowo na prowizorycznym
pomoście u wejścia do portu. Na cokole, poniżej herbu fundatora, scena
Topienia ładna sama w sobie, ale i ciekawa - płaskorzeźbiona postać Jana
leci do wody "na łeb na szyję", widać nawet podeszwy butów, nie widać za
to głowy, która schowała się w fałdach ubioru. Ufundowana przez ostatniego zarządcę
solnego Franza Lindnera von Lindenthal w podzięce za przeżycie wielkiej
powodzi i klęski głodu, jak głosi chronostych (>>)
na cokole:
D:O:M:
HonorI
et
VenantIonI
DIVI IoannIs
NepoMVCenI
FIerI et
erLoI
CVraVIt
F:A:de L:OAi:
Neos:f:Admin: |
-
Nowa Sól (gm. i pow. Nowa Sól): w kościele św. Michała Archanioła jest
ołtarz znajdujący się w nawie ołtarza bocznego od strony północnej,
wykonany z drewna rzeźbionego, polichromowanego w 1734 roku w stylu
barokowym, w warsztacie śląskim n wym.: 600 x 325 x 70 cm, ufundowany
przez Ernesta Georga Hollringa. Ołtarz dwukondygnacyjny, 1-osiowy. Predell
na płyciźnie poziomy owal flankowany profilowanymi bazami kolumn z
elementami akantowymi. Pierwsza kondygnacja - pole centralne z figurą św.
Jana Nepomucena na esownicy z kampanulą, w tle nad głową 5 gwiazd, dwie
gałęzie palmowe, rozdzielone główkami aniołków w chmurach. Pole
ograniczają podwójne pilastry z głowicami akantowymi, z ornamentem
kandelabrowym. Kolorystyka: jasny brąz włosy, duże partie ołtarza, ciemny
brąz - tło uszaków belkowanie, głowice, biel - liście akantu, szaty
świętych i aniołki, trzony kolumn, niektóre partie ornamentalne. Srebro
wstęgi i chmury, złoto - część ornamentów, akant na głowicach, narzuty i
pasy na szatach, promienie, części wazonów, skrzydełka aniołków. Rzeźba - św. Jan Nepomucen znajdująca się w ołtarzu bocznym św. Jana
Nepomucena, wykonana z drewna rzeźbionego, polichromowanego w 1734 roku w
stylu barokowym w warsztacie śląskim o wym.: 130 x 90 x 35 cm. Na
niewysokiej czworobocznej, profilowanej podstawie stojąca w kontrapoście
figura świętego. Noga prawa wyprostowana, lewa zgięta w kolanie,
przesunięta w lewo, tułów wyprostowany, w górnej partii cofnięty do tyłu i
lekko skręcony w lewo. Wąskie ramiona, w rękach zgiętych w łokciach,
wyciągniętych przed siebie, do przodu, w geście pokazywania, krzyż z
długim drzewcem, lewa dłoń wyżej trzyma krzyż w miejscu przecięcia się
ramion. Głowa pochylona do przodu i w lewo, częściowo zwrócona w stronę
Chrystusa na krzyżu. Na głowie jasno - brązowe włosy, spadające
symetrycznymi lokami po oho stronach twarzy, układając się w dużych
puklach na plecach. Włosy przykryte złotym biretem. Twarz pociągła,
wydłużona optycznie przez kędzierzawą, krótką brodę. Nos długi, wąski,
lekko wygięty, delikatnie zarysowane brwi, oczy wąskie, wpółprzymknięte,
usta wpółotwarte. Święty ubrany jest w długą sutannę z widocznym stojącym,
wysokim kołnierzykiem, biały sięgający do kolan mantolet, przy szyi i u
dołu z szerokim pasem złotej koronki oraz złotą, pod szyją zapiętą
futrzaną mozzettę, obciążoną u dołu futrzanymi ogonkami, buty pełne ze ściętymi
noskami. Fałdy sutanny i mozetty - długie pionowe z licznymi
zdrobnieniami, układające się, tak jak gdyby od strony prawej wiał
wiatr. U dołu lekko podniesione, bogato wijące się. Odkryte partie ciała
- białe. Prawdopodobnie około 1970 roku rzeźba i cały ołtarz zostały
przemalowane (nad: B.J.L.)
|
|
|
|
Nowa Sól
|
powiat: Nowa Sól |
gmina: Nowe Miasteczko |
ul. Kaszubska 12a |
|
|
Mieści się tu firma Elmek Romana Reusa - producent seryjnych figur m.in. Jana N. z
żywicy syntetycznej. Takie figury od czasu do czasu spotykamy w sklepach
z dewocjonaliami (np. Opole) i w kapliczkach w Polsce i zwykle
nie oznacza to niczego dobrego - zastępują one oryginalne
skradzione, zniszczone bądź przeniesione do kościołów stare rzeźby
JN. Symbolicznie notuję wszystkie figury JN w tym warsztacie jako
jedną pozycję w katalogu |
|
|
|
|
Nowe Miasteczko |
powiat: Nowa Sól |
gmina: Nowe Miasteczko |
ul. Kościelna 2 |
|
|
Na rogu kościoła św. Marii Magdaleny niedaleko rynku
stoi kamienna figura Jana N. wygięta w barokowym kontrapoście (nad: R.R.) |
|
|
|
|
Borów Wielki |
powiat: Nowa Sól |
gmina: Nowe Miasteczko |
nr 57 |
|
|
W kościele św. Wawrzyńca (zobacz niżej) znajduje się ołtarz
boczny Jana N. Jego głównym elementem jest pięknie polichromowana figura JN z
pięciogwiaździstą aureolą namalowaną na niebieskim tle za postacią. W
rękach cienki krzyż - układ rąk wskazuje, że nie jest oryginalny. Bogata
rokokowa rama, na szczycie której przysiadł aniołek |
|
|
|
|
Borów Wielki |
powiat: Nowa Sól |
gmina: Nowe Miasteczko |
nr 57 |
|
|
W kościele św. Wawrzyńca (zobacz wyżej) na
drewnianym stronie znajduje się ładne i ciekawe malowidło
przedstawiające patrona świątyni w otoczeniu innych świętych
usadowionych na chmurkach. Jest wśród nich Jan N., w birecie, z krzyżem
wzniesionym wysoko w prawej ręce. Postać nieco uszkodzona - ledwo
widoczna jest aureola z gwiazdami |
|
|
|
|
Dryżyna |
powiat: Nowa Sól |
gmina: Szlichtyngowa |
|
|
|
Figura Jana N. z polskim napisem |
|
|
|
|
-
Otyń (gm. Otyń,
pow. Nowa Sól, woj. lubuskie): kamienna figura św. Jana
Nepomucena. Znajduje się na placu przed kościołem pw. Podwyższenia Krzyża
Świętego, kilka metrów od mostu na Śląskiej Ochli, po prawej stronie
drogi (jadąc do centrum miejscowości), a stała kiedyś przy moście na
Śląskiej Ochli. Jana naprawiano i teraz prezentuje się z nową głową i
dłońmi i krzyżem. Figura stoi na
postumencie. Na jego przedniej części znajduje się płaskorzeźba ukazująca
strącenie Jana do Wełtawy. Na trzech następnych bokach znajdują się napisy
z chronostychem (>>) (nad: Paulus).
Niestety, otrzymałem smutną wiadomość, że twarz figury została
zniszczona (nad: T.B., VI.2004). Nadesłane w maju 2009 zdjęcia (J.K.)
pokazują, że twarz odtworzono, a cały posąg przesunięto na brzeg
wybudowanego parkingu, pod sąsiedni dom. Oto napis na jednym z boków
cokołu, w tłumaczeniu (S.Zobniów): "Po upływie kilku lat dla
uczczenia Jego kanonizacji postawiono ten pomnik na spełnienie
ślubowania". Faktycznie, od kanonizacji upłynęło 11 lat
ANNO
a
CanonIzatIoneI UnDe=
CIMo
statUa prasens
eIUs HonorI
Vota fUIt, posIta qVe
|
|
|
|
|
Broniszów |
powiat: Nowa Sól |
gmina: Kożuchów |
|
|
|
Koło kościoła św. Anny, na zewnątrz muru otaczającego
kościół od północy, na cokole stoi kamienna figura Jana N. (nad:
Pietrosul) |
|
|
|
|
Broniszów |
powiat: Nowa Sól |
gmina: Kożuchów |
|
|
|
W kościele św. Anny (zobacz wyżej), w ołtarzu
głównym, jest figura Jana N. (nad: Pietrosul) |
|
|
|
|
-
Sława
(gm. Sława, pow. Wschowa): figura Nepomucena znajduje się na dziedzińcu
przed pałacem (Dom Dziecka, obecnie własność prywatna). Figurę postawiono na cylindrycznym
postumencie o ciekawym zdobieniu. Prawdopodobnie figura znajdowała się
pierwotnie w narożniku rynku. Na widoku miasta z lotu ptaka z połowy XVIII
wieku (F. B. Wernera) widać w tym miejscu jakiś podłużny element, brak
natomiast takiego przed pałacem
-
Sława (gm. Sława, pow. Wschowa):
kościele św. Michała Archanioła drewniana polichromowana i odnowiona
figura Jana N. z palcem na ustach. Pod nią ustawiono minikonfesjonał (nad: J.K.)
-
Przybyszów
(gm. Sława, pow. Wschowa, województwo lubuskie):
kamienna polichromowana
figura Jana N. stoi niedaleko kościoła NMP
-
Przybyszów
(gm. Sława, pow. Wschowa, województwo lubuskie): w kościele NMP znajduje się drewniana
figura JN
w aureoli, z palmą w ręku i bardzo rozwianych szatach i z palcem przy
ustach (nad. A.P.)
-
Przybyszów
(gm. Sława, pow. Wschowa, województwo lubuskie): w kościele
NMP, na balkonie, na który można wejść tylko po drabinie z zewnątrz
kościoła, stoi piękna i chyba bardzo stara, drewniana figura Jana N. z
krzyżem i palcem przy ustach, pozbawiona dziś polichromii (nad. J.K.)
-
Stare Strącze (gm. Sława, pow. Wschowa, województwo lubuskie):
kamienna figura JN. Figura znajduje się w środkowej części wsi przy bramie
do nieistniejącego dziś pałacu. Jan stoi po jednej stronie natomiast po
drugiej jest figura Matki Boskiej. Obydwie są pomalowane grubą warstwą
białej farby (nad. A.P., Paulus)
|
|
|
|
Szklary Górne |
powiat: Lubin |
gmina: Lubin |
nr 40 |
|
|
Na samym szczycie ołtarza kościoła parafialnego
znajduje się drewniana figurka Jana N. z XVIII wieku. Rzeźba pozbawiona
jest typowych atrybutów i nie ma nawet nakrycia głowy. Identyfikacja
byłaby trudna, gdyby nie umieszczone po bokach anioły, które trzymają
czapkę, krzyż (uszkodzenie) i trzymają palce przy ustach na znak
milczenia |
|
|
Powiat Zielona Góra (część należąca do X.Głogowskiego, 19)
zobacz na mapie Google (>>)
|
|
|
|
część powiatu Zielona Góra,
dawniej związana z X. Głogowskim, dziś niesłusznie zaliczane do Ziemi Lubuskiej
(bez części X. Głogowskiego pozostających dziś poza granicą RP) |
|
|
|
|
| |
|
|
Zielona Góra |
powiat: Zielona Góra |
gmina: Zielona Góra |
ul. Kościelna |
|
|
Rzeźba św. Jana N. usytuowana przed południowym
wejściem do konkatedry p.w. Św. Jadwigi w Zielonej Górze (konsekracja
kościoła z 3 października 1294 roku). Na obecnym miejscu figura znajduje
się od 1816 roku. "Postępowanie kanonizacyjne zakończono w 1729 r. Wówczas to zielonogórzanie
postanowili ufundować statuę. Rzeźba obrazująca św. Jana Nepomucena,
wykonana z piaskowca, stanęła przy stawie miejskim" - pisze Tadeusz Dzwonkowski w wydawnictwie
"Parafia p.w. św. Jadwigi w Zielonej Górze – zarys
dziejów". Figura miała odtrącone obie dłonie. W aureoli cztery gwiazdy.
Na postumencie napis - chronostych >>:
SANCTO
IOANNI
NEPOMVCEN
EX DEBITO VENERATIONIS
FERVORE
EREXEBAT
L: D B |
co w tłumaczeniu brzmi: "Św. Janowi Nepomucenowi z czcią najgłębszą
poświęca L.D.B." – prawdopodobnie chodzi o burmistrza Leopolda von Breitenfeda.
Ciekawy jest fakt, że Jan stoi nad rzeką, mimo, że jak okiem sięgnąć nie
widać żadnej wody - w początkach XX wieku rzeka Złota Łącza została
wpuszczona w podziemny kanał. Przy okazji remontu elewacji konkatedry w maju 2006 figura została zdjęta i
odmalowana. Posąg wrócił na dawne miejsce w końcu sierpnia 2006, już z
odtworzonymi dłońmi wraz z trzymanym w nich krzyżem oraz brakującym
dolnym fragmentem liścia palmowego (języka?). Rzeźbę pomalowano na
jednolity jasny kolor (wcześniej widniały na niej ślady farby o podobnym
kolorze). Wykonano również złocenia następujących detali: figurki
Chrystusa na krzyżu, tasiemki wiążącej pelerynkę, liścia palmowego
(języka?), frędzli i krzyżyków na zakończeniach stuły, aureoli i
umocowanych na niej gwiazd, których liczbę uzupełniono do prawidłowych
pięciu. Oczyszczono też postument uczytelniając
chronostych >> (nad: BJL, uzup:
M.B.) |
|
|
|
|
Zielona Góra |
powiat: Zielona Góra |
gmina: Zielona Góra |
ul. Kościelna |
|
|
Rzeźba Jana N. z ołtarza nr 5 konkatedry z 1705 (!) roku.
„Katolicy zielonogórscy pod przewodnictwem burmistrza
Semmlera i Christiana Józefa Breyera ufundowali w 1705 roku ołtarz z wizerunkiem Jana Nepomucena"
- pisze Tadeusz Dzwonkowski (nad: BJL) |
|
|
|
|
Zielona
Góra |
powiat: Zielona Góra |
gmina: Zielona Góra |
Al. Niepodległości 15 |
|
|
W Muzeum Ziemi Lubuskiej drewniana, mocno zniszczona
figura Jana N. ponoć z XVII wieku, ze śladami polichromii, ustawiona na
polichromowanym wsporniku przyściennym. Jak zwykle w przypadku tak
wczesnego datowania trzeba zachować szczególna ostrożność, zapewne
jednak podpis nie jest prawidłowy (nad: JJK) |
|
|
|
|
Zielona
Góra |
powiat: Zielona Góra |
gmina: Zielona Góra |
Al. Niepodległości 15 |
|
|
W Muzeum Ziemi Lubuskiej drewniany Jan N. z XVIII
wieku ze śladami polichromii, o ładnym detalu szat (nad: JJK) |
|
|
|
|
Zielona
Góra |
powiat: Zielona Góra |
gmina: Zielona Góra |
Al. Niepodległości 15 |
|
|
W Muzeum Ziemi Lubuskiej drewniany Jan N. z XVIII
wieku ze śladami polichromii, o ładnym detalu szat (nad: JJK) |
|
|
|
|
Zielona
Góra |
powiat: Zielona Góra |
gmina: Zielona Góra |
Al. Niepodległości 15 |
|
|
W Muzeum Ziemi Lubuskiej kolejny drewniany Jan N. z
XVIII wieku, o rokiecie podzielonej poziomymi liniami (nad: JJK) |
|
|
|
|
Zielona
Góra |
powiat: Zielona Góra |
gmina: Zielona Góra |
Al. Niepodległości 15 |
|
|
W Muzeum Ziemi Lubuskiej drewniana figura Jana N.
ponoć z XVII wieku. I znowu, jak zwykle w przypadku tak wczesnego
datowania, trzeba zachować szczególną ostrożność. Zapewne jednak podpis
nie jest prawidłowy, bo styl rzeźby z mocnym skręceniem postaci wskazuje
na wiek XVIII. Ślady polichromii, utracony krucyfiks, inne zniszczenia
(nad: JJK) |
|
|
|
|
Zielona
Góra |
powiat: Zielona Góra |
gmina: Zielona Góra |
Al. Niepodległości 15 |
|
|
W Muzeum Ziemi Lubuskiej obraz przedstawiający postać
Jana N. oraz scenę z wrzucenia świętego z mostu do rzeki. Obecnie
przechowywany w magazynie, nr inw MZG-SD-1-431 (nad: BJL) |
|
|
|
|
Zielona
Góra |
powiat: Zielona Góra |
gmina: Zielona Góra |
Al. Niepodległości 15 |
|
|
W Muzeum Ziemi Lubuskiej kolejny olejny obraz Jana N.
malowany na płótnie, ponoć z XVII wieku (co do tak wczesnej daty zawsze
zgłaszam wątpliwości) o wymiarach 78,5x57 cm i nr inwentarzowym
MZG-SD-I-431, konserwowany w roku 1983 przez PKZ Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu, niestety ukryty
w magazynie (nad: JJK). (uwaga: fotka obrazująca ten obiekt okazał się
pokazywać pierwszy obraz z tego muzeum, należy zdobyć inne zdjęcie.
uwaga 2: przez czas
remontu kościoła w Gościkowie-Paradyżu był tu również do zobaczenia
kolejny obraz przedstawiający Spowiedź Królowej. Wrócił już na swe
miejsce - zobacz niżej) |
|
|
|
|
Zielona
Góra-Ochla |
powiat: Zielona Góra |
gmina: Zielona Góra |
ul. Muzealna |
|
|
Na wystawie w zielonogórskim Muzeum Ziemi Lubuskiej
(zobacz wyżej) w maju 2006 "Święty Jan Nepomucen - dzieje kultu"
prezentowano dwa Nepomuki pochodzące ze skansenu - Muzeum
Etnograficznego w Ochli. Zakładam, ze jednym
był obiekt wspomniany powyżej, musi więc tu być jeszcze jeden Jan N. |
|
|
|
|
Świdnica |
powiat: Zielona Góra |
gmina: Świdnica |
ul. Długa |
|
|
Na ogrodzeniu przy wejściu na teren kościoła św. Marcina
Biskupa stoi kamienna barokowa figura Jan N. |
|
|
|
|
Klenica |
powiat: Zielona Góra |
gmina: Bojadła |
ul. Chrobrego |
|
|
Kamienny polichromowany Jan N. z 1874 roku stoi na prostopadłościennym
cokole przy murze kościoła Nawiedzenia NMP, 100 metrów od drogi Sulechów-Bojadła (nad: P.H.) |
|
|
Powiat Świebodzin (część należąca do X.Głogowskiego, 2)
zobacz na mapie Google (>>)
|
|
|
|
część powiatu Świebodzin, dawniej związana z
X. Głogowskim, dziś niesłusznie zaliczane do Ziemi Lubuskiej (bez części X.
Głogowskiego pozostających dziś poza granicą RP) |
|
|
|
|
| |
|
|
-
Szprotawa (gm. Szprotawa, pow. Żagań, woj. lubuskie,
): w tej
miejscowości, należącej niegdyś do Księstwa Żagańskiego, jest figura Jana N.
stojąca przy moście na Bobrze. Dokładnie rzecz ujmując Jan jest
nadwieszony nad rzeką na kamiennej konsoli, na podstawie której widniej
data 1908. Natomiast z przeciwnej strony jest napis "1717 /
1908". Od
frontu, u stóp świętego napis "Joannes Perielitantum Patronus" (uzup.:
S,Ł.)
-
Szprotawa (gm. Szprotawa, pow. Żagań, woj. lubuskie,
): kamienna figurka Jana
N. w
płycinie w szczycie kruchty kościoła Wniebowzięcia NMP (zobacz niżej)
-
Szprotawa (gm. Szprotawa, pow. Żagań, woj. lubuskie,
): figura Jana N.
znajduje się na plebanii kościoła Wniebowzięcia NMP (zobacz wyżej). Ma ok.
1m wysokości, jest wykonana z drewna i kolorowo pomalowana (nad: S,Ł.)
|
|
ALFABETYCZNIE
|
|
POWIATY: |
|
|
|
|
|
|
|
MIEJSCOWOŚCI: |
|
|
|
|
|
|
Księstwo dawniej dzieliło się na trzy powiaty: nowogrodzki, przewózki i
żagański. W jego skład wchodziły Nowogród Bobrzański, Przewóz i Świętoszów –
obecnie poza granicami powiatu żagańskiego. Od Księstwa Głogowskiego
odłączyło się już w roku 1278 i jego losy potoczyły się inaczej. Długo
zarządzali nim, z ramienia króla czeskiego, polscy Jagiellonowie. W
interesujących nas z powodów nepomuckich czasach władcami tego terenu byli
Lobkowicze, Bironowie i ród Talleyrand-Périgord.
|
|
|
|
Żagań |
powiat: Żagań |
gm: Żagań |
ul. Armii Krajowej / Wojska Polskiego |
|
|
W kościele pw. Świętego Ducha, w zwieńczeniu bocznego
ołtarza znajduje się obraz z wizerunkiem św. Jana Nepomucena w pięknej
rokokowej ramie (nad: S.Zobniów) |
|
|
|
Dzietrzychowice |
powiat: Żagań |
gm: Żagań |
|
|
|
W półokrągłej wnęce budynku kamienny Jan N. z
krucyfiksem i z nieco dziwną miną |
|
|
|
Szczepanów |
powiat: Żagań |
gm: Iłowa |
|
|
|
Piękny kamienny polichromowany Jan N. z XVIII wieku |
|
|
|
-
Brzeźnica (gm. Brzeźnica, pow. Żagań, X. Żagańskie): wyjątkowo
piękny nepomucki ołtarz boczny w barokowym kościele Marii Magdaleny. Po
obu bokach - figury Szymona i Judy Tadeusza. Kościół należał do
augustianów żagańskich, a ołtarz ufundował opat Szymon Tadeusz. Nad
figurą Jana - Język Promienisty. Dużo aniołków i chmurek (nad: R.H.)
-
Brzeźnica (gm. Brzeźnica, pow. Żagań, X. Żagańskie): w tym
samym kościele jest również inna drewniana i polichromowana figura JN,
ustawiona na tle okna, z trzymaną pionowo palmą w lewym ręku (nad: M.L.).
Ta figura stanowi pewną zagadkę, bo w bazie OOZP figuruje jako
skradziona (>>), pod numerem PC00284.
Możliwe są następujące warianty: rzeźba została odzyskana lub w kościele
ustawiono kopię
-
Jabłonów
(gm. Brzeźnica, pow. Żagań, woj lubuskie)*: figura JN w tutejszym w
kościele św. Andrzeja nad amboną, po lewej stronie (nad: J.G.)
|
|
|