NEPOMUKI HRABSTWA KŁODZKIEGO

|
> GŁÓWNA STRONA
NEPOMUKÓW
>> STRONA JANÓW
DOLNOŚLĄSKICH
>>> STRONA JANÓW WROCŁAWSKICH
>>>
STRONA JANÓW X. GŁOGOWSKIEGO
>> STRONA NEPOMUKÓW X. NYSKIEGO
>>> strona Janów Gorzanowskich
>>> strona fresków w zamku Sarny
>>>
strona Jana Cieplickiego
|
Hit:
freski nepomuckie z zamku Sarny!
Hit: leżący Nepomuk
z Gorzanowa!
Hit: stare
fotografie wyszukane w archiwum papierni w Dusznikach! Na nich Jany
z Kłodzka, Domaszkowa, Szalejowa Dolnego, Trzebieszowic...
Oddział Ziemi Wałbrzyskiej PTTK w marcu 2003 r. ustanowił Regionalną
Międzynarodową odznakę turystyczną "Szlakami Świętego Jana
Nepomucena". Odznaka posiada cztery stopnie, które zdobywa się w
kolejności za poświadczone zwiedzenie miejscowości w których znajdują
się ogólnodostępne figury JN. Do regulaminu dołączony jest m.in.
katalog miejscowości z figurami w Polsce i Czechach. Szczegółowy
regulamin i książeczki zdobywcy ww. Odznaki można otrzymać pod adresem
PTTK w Wałbrzychu, ul. Konopnickiej 19, tel. (074) 842 40 52
|
Posłuchaj:
THURI Frantisek Xaver -
Cantata honorem sancti Joani Nepomuceni (1959) - coro II |
 |
Kotlina Kłodzka to
nie Śląsk - historycznie nie należała do niego,
a i
geograficznie jest wydzielonym subregionem

Oczywistym
uzupełnieniem tych zbiorów jest kolekcja czeskich Nepomuków - Kotlina była w posiadaniu
Korony
Czeskiej (>>) i wraz z nią weszła w skład
Rzeszy
(>>),
a potem imperium
austriackiego (>>). Następnie, w roku 1741, we władanie
przejął ją król pruski. Dekanat Kłodzki należał do arcybiskupstwa
praskiego, a nie wrocławskiego
|
Hrabstwo Kłodzkie, czyli Grafschaft Glatz, to najciekawszy nepomucki region w Polsce. Jest tu
ich najwięcej i to są często wysokiej klasy barokowe rzeźby. W samym
Kłodzku jest co najmniej trzynaście wizerunków Jana! Nic dziwnego - tędy
kult św. Jana migrował z
Czech (>>) na północ.
Tutejsi magnaci byli często związani z dworem Habsburgów i szerzenie
kultu ich nadwornego świętego było aktem lojalności, zwłaszcza w
okresie wojen o Śląsk z protestanckimi Prusami po roku 1740. Kłodzczanie mieli swój wkład nawet w
powstanie praskiej konfesji sw. Jana Nepomucena - zaangażowany w ten projekt był bowiem
hrabia Gundacker von Althann (właściciel Międzylesia, Wilkanowa i innym majątków w Hrabstwie). Najnowsze wzorce ikonograficzne trafiały szybko i bezpośrednio na te tereny - na przykład Herbersteinowie z Gorzanowa, związani z dworem Habsburgów w swych fundacjach opierali się na wzorcach wypracowanych w wiedeńskim kościele Augustianów.
W dniu 13 IV 1741 r. papiez Benedykt XIII zatwierdził teksty oficjum brewiarzowego i formularz mszalny ku czci sw. Jana Nepomucena
na dzien 16 V. Były one przeznaczone głównie dla kleru czeskiego, a dekanat kłodzki,
jak wiadomo, należał do archidiecezji praskiej.
W Bystrzycy Kłodzkiej znajduje się druga najstarsza w Polsce figura z 1704 roku. W
tejże Bystrzycy znajdowały się niegdyś relikwie (>>)
św. Jana Nepomucena ofiarowane przez królową Polski Marię Józefę w
1740 i 1757 roku. To tu zaczęła się pasja nepomucka Ojców Założycieli Wirtualnego
Bractwa Nepomuckiego.
Umieściłem tu plon trzech wypraw do Kotliny Kłodzkiej
(>>) |
|
K A T A L
O G |
 |
|
Kłodzko |
pow: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
Most Św. Jana |
|
 |
Wizytówką miasta jest kamienna figura
Jana Nepomucena z
Mostu św. Jana (>>) na Młynówce - mniejszej kopii Mostu Karola z Pragi (>>). Jest to ostatnia figura
na moście, licząc od zachodu. Jej fundatorem był syn hrabiego von
Götzena - Franciszek (Franz, zm. 31.10.1707), o czym świadczą kartusze
herbowe fundatora i jego żony, z domu księżniczki Lichtenstein,
umieszczone na cokole. Rzeźba wykonana jest z piaskowca, a jej
wysokość to: 210 cm cokołu i 210 cm figury. Stoi w lekkim
kontrapoście, ubrany jest w sutannę, rokietę, mantolet, na głowie ma
biret, a w rękach trzyma krucyfiks, głowa świętego jest lekko
pochylona w prawo. Aureola zaginęła w latach 80. XX wieku więc ta
aktualna nie jest autentyczna. Data fundacji nie jest znana,
jednak propozycja Anety Marek (rok 1655) jest zupełnie
niewiarygodna (w dodatku sprzeczna z innym zapisem jej
opracowania "Ziemia Kłodzka jako region kultu św. Jana
Nepomucena" w SzGPiH t.3, 2014 - wiek XVIII). Jest to
obiekt bardzo malowniczy i chętnie fotografowany. Zobacz kolekcję
(>>) ponad 220 przedwojennych zdjęć, pocztówek i grafik
przedstawiających Most św. Jana i figurę, która dała mu nazwę.
Miniaturka tej rzeźby znalazła się również w Parku Miniatur
Minieuroland (zobacz niżej). Figura, razem z całym mostem,
zagrała w filmie Aleksandra Forda "Pierwszy dzień wolności"
z 1964 roku |
     
            |
 |
|
Kłodzko |
pow: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
|
|
 |
W liście do brata przyszłego prezydenta USA Johna
Quincy Adamsa relacjonującego wizytę w Twierdzy Kłodzkiej 27.08.1800 roku
czytamy: "Na wieży umieszczono, na rozkaz Fryderyka
II, figurę św. Jana Nepomucena, patrona Czech, z twarzą
zwróconą w stronę tej krainy, co sprawiło ogromną
satysfakcję ludności katolickiej i pogodziło ją z panowaniem
heretyków". O figurze z
donżonu Twierdzy przeczytać można (Johann Friedrich Zöllner,
1753-1804, relacja z sierpnia 1791), że po zdobyciu Śląska król Prus
spośród dwójki świętych - Floriana i Nepomucena - wybrał
figurę JN jako zwieńczenie donżonu, a podczas następnej
wizyty kazał, nieco złośliwie i ironicznie, obrócić ją twarzą w stronę
Czech. Anegdotę tę przytacza również Józef Morawski (1782-1853):
"Kiedy robiono około tej fortecy, znaleziono dwa posągi św.
Floriana i św. Jana Nepomucena. Fryderyk II na raport mu
uczyniony odpowiedział, iż ponieważ [sic!] św. Nepomucen
jest patronem Czech, więc ma być na wieży postawionym twarzą
ku Czechom. Lud pospolity przyjął to za dowód hołdu
Fryderyka dla św. Jana i to mu zyskało pierwsze uczucia
przychylności mieszkańców w kraju podbitym". Figura na wiezy nie była nowa, wykorzystano
istniejącą już rzeźbę podarowaną Kłodzku w roku 1703 przez
komendanta twierdzy majora Georga Wilhelma von Wenedigera
(+1705). Był to Prusak w służbie austriackiej, zasłużony w
wielu bitwach z Turkami (w tym pod Wiedniem), który pięć lat
spędził w niewoli tureckiej. 10 lutego 1703 roku przeszedł
na katolicyzm, i z tej okazji ufundował figurę JN, którą
ustawiono na moście Zamkowym przy Bramie Polnej, znajdującym
się w północnej części twierdzy (dziś ul. Nowy Świat).
Zaopatrzono ją w latarnię kształcie wieży. Przebudowa
twierdzy wymusiła w 1770 roku zmianę lokalizacji i tak
trafiła ona na donżon. Stała ona tam przez 161 lat, z
przerwą na lata I Wojny Światowej, kiedy to schowano ją w
kazamatach lazaretu. Byłaby to
więc najstarsza lub jedna z
najstarszych (zobacz Idzików poniżej) kamiennych
rzeźb Jana w Hrabstwie Kłodzkim! Rzeźba zniknęła z wieży w
czasie, którego ustalenie wciąż jest dyskutowane. Pozostały
po niej resztki kamiennego cokoły leżące bezładnie w fosie. Istnieje kilka teorii dotyczących
tego wydarzenia. Pierwsza mówi, że 5 lipca 1931 roku nad Kłodzkiem
przelatywał sterowiec "Graff Zeppelin", zacumował linę u podstawy
figury św. Jana Nepomucena na donżonie. Skutkiem tego było podcięcie
rzeźby, jej upadek i zniszczenie. Druga teoria mówi, że w związku z
jakimś świętem (?) niemieckim rozwieszono linę między wieżą ratusza a
Twierdzą. Jeden z końców liny zamocowano u podstawy figury św.
Jana Nepomucena. Na linie rozwieszono faszystowskie flagi ze
swastykami, a ciężar liny i flag, oraz deszcz i wiatr
spowodowały, że cokół z figurą został podcięty i rzeźba Jana spadła i
rozbiła się. Obie wersje - nawet jeśli rzeźbę szybko przywrócono -
są jednak mało prawdopodobne ze względu na brak wzmianek
na ten temat w ówczesnej prasie. Istnieją za to powojenne
(1945 i relacje z drugiej ręki 1947, 1948) wzmianki o
stojącej wciąż na swym miejscu figurze. Pierwsza z nich
(Andrzej Ropelewski (1923-2012) "Pionierskie lato", 1972) w
odniesieniu do początku czerwca 1945 głosi, że: "W tym
samym mniej więcej czasie na polecenie Musiała [pełnomocnik
rządu polskiego na powiat kłodzki, pierwszy powojenny
starosta powiatu kłodzkiego] została […] wywieszona długa
biało-czerwona flaga na jednym z najwyższych bastionów
kłodzkiej twierdzy, gdzie przymocowano ją do dużej figury,
przedstawiającej chyba jakiegoś świętego. Flaga ta krótko
tam jednak wisiała, runęła w dół wraz z figurą. Co było tego
powodem, nie wiadomo. Może silny huragan, który przeszedł
wtedy nad Kłodzkiem, a może ręce hitlerowskich pogrobowców?".
Dodajmy: a może inne ręce? Widać tu, jak poszczególne wersje
wydarzeń mieszały się ze sobą stając się raczej legendą niż
relacją. Czy jest to ta sama figura, którą obejrzeć można w
lapidarium Twierdzy? (uzup: J.B. z Kłodzka, wykorzystano
obficie artykuł I.Klimaszewskiej) |
  |
|

 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
    |
-
Kłodzko (gm. i pow. Kłodzko,
):
w kościele parafialnym pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
(Plac Kościelny), w ołtarzu bocznym Św. Barbary (przy ostatnim
filarze międzynawowym, z
lewej strony), ufundowanym w 1720 roku przez rodzinę von Ullersdorf,
znajduje się pełnopostaciowa, pełnoplastyczna rzeźba Św. Jana
Nepomucena, autorstwa lub warsztatu Michała Kösslera (Michael
Kössler). Figura o wysokości 128 cm ustawiona jest na niewielkim
podeście, po prawej stronie ołtarza (stojąc twarzą do niego). Święty
przedstawiony w postawie stojącej w kontrapoście, ciężar ciała
spoczywa na prawej nodze, lewa lekko ugięta w kolanie, wysunięta do
przodu. Jan ubrany w strój kapłański: białą sutannę oblamowaną dołem
złotą tasiemką, spod sutanny wystają dwa białe trzewiki ze ściętymi
noskami; komżę- wykończoną dołem i przy rękawach złotą koronką;
zarzuconą na plecy i związaną pod szyją, złotą w kolorze, futrzaną
pelerynę z kapturem (mantolet); na głowie biały biret ze złotą
oblamówką. Szaty ukształtowane w pionowe, płynnie układające się
fałdy opinają ciało. Spod biretu, na kark opadają długie, falujące
włosy. Na twarzy zarost: broda. Święty trzyma na prawym
przedramieniu złoty krucyfiks (być może kiedyś krucyfiks był
znacznie wyższy, tak że Jan trzymał go w obydwu dłoniach, i ku
któremu schylał głowę i adorował nabożnym wzrokiem). W lewej,
odsuniętej od tułowia ręce trzyma pionowo, złoty w kolorze liść
palmowy- symbol męczeńskiej śmierci. Twarz spokojna, uduchowiona,
wzrok skierowany przed siebie. Stan rzeźby dobry, choć widoczne
spękania polichromii (uzup.: J.B. z Kłodzka)
-
Kłodzko (gm. i pow. Kłodzko,
): w kościele parafialnym pw.
Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (Plac Kościelny, przy
ścianie prawej, południowej nawy znajduje się barokowa, polichromowana, drewniana
rzeźba św. Jana Nepomucena z I ćwierćwiecza XVIII wieku. Rzeźba pełnopostaciowa o wysokości 170 cm, mogąca pochodzić z warsztatu
Michała Klahra. Święty przedstawiony en face, w stroju kapłańskim i
futrzanej peleryny na ramionach. W prawej, opuszczonej i lekko
odchylonej od tułowia dłoni trzyma liść palmy. Lewą, zgiętą w łokciu
i przyciśniętą do piersi przytrzymuje krucyfiks. Komża, sięgająca
kolan, biała wykończona dołem złotą koronką, rękawy wykończone złotą
oblamówką. Sutanna czarna. Na głowie świętego wysoki czarny biret. Wokół
głowy aureola z pięcioma złotymi gwiazdami. Całość statyczna, szaty
opracowane w drobne pionowe fałdki. Uduchowione spojrzenie
skierowane na krucyfiks. Figura ustawiona na tle
purpurowego płótna, na konsoli, zdobionej złoconą girlandą z
motywami rozety i liści akantu. Stan dobry (uzup.: J.B. z Kłodzka)
-
Kłodzko (gm. i pow. Kłodzko,
): drewniana figura Jana N. z kościoła o. franciszkanów
pod wezwaniem M.B. Różańcowej ucierpiała w czasie powodzi w 1997 roku, kiedy
ołtarze płynęły z nurtem Młynówki. Ustawiona w konchowej wnęce,
zaopatrzona w aureolę i krucyfiks, jaskrawo polichromowana.
Renowacja dała efekt trochę dziwny - Jan N. nabrał nieco odpustowego i
azjatyckiego wyglądu
-
-
Kłodzko (gm. i pow. Kłodzko,
):
na ulicy Podgórnej jest wpasowana w mur kapliczka, o zamkniętej
łukowo wnęce zdobionej gzymsem. Była w
niej drewniana figura JN o dużej aureoli. Niestety, jak donosi Brat
Wirtualny Casey, została ona skradziona
(>>) kilka lat temu (2006?). Krata zamykająca kapliczkę kazała się
niewystarczająca! Na miejsce Jana wstawiono banalną figurkę św.
Antoniego
-
Kłodzko (gm. i pow. Kłodzko,
): pod miastem, ale jeszcze w
granicach Kłodzka, przy ul. Wielisławskiej - drodze na Stary
Wielisław, ale jeszcze przed torami, jest dwukondygnacyjna murowana
kapliczka słupowa z przełomu XVIII i XIX wieku, z wnękami
wypełnionymi obrazami mozaikowymi. W jednej z
wnęk
mozaikowy (!) wizerunek Jana N. Kapliczka powstała dla upamiętnienia pamięci
katolickiego księdza Andreasa Faulhabera powieszonego na szubienicy
dnia 30 grudnia
1757 roku z rozkazu barona de la Motte Fouqe, ówczesnego gubernatora
Hrabstwa. Zarzut obejmował nakłanianie żołnierzy do dezercji i
udzielanie im rozgrzeszenia w czasie spowiedzi. Jeden ze złapanych
uciekinierów zdradził nazwisko księdza podczas przesłuchania, lecz
ten nie chciał zdradzić protestantom tajemnicy spowiedzi. Ciało księdza wisiało na stryczku
przez 2,5 roku (!), do czasu zdobycia Kłodzka
przez armię austriacką
-
-
Kłodzko (gm. i pow. Kłodzko, ):
J. E. Koie, autor znanego opisu Śląska z roku 1830, w notatce o
Braszowicach (X. Ziębickie >>) pisze, że tamtejsza figura Jana N. i jej towarzysz - św. Antoni -
wykonane w 1736 roku (widniejący na cokole rok 1785 pojawił się tam
na skutek nieudolnej renowacji) pierwotnie stały w Kłodzku, gdzie zdobiły wjazd
na most
na Nysie Kłodzkiej prowadzący do bramy Ząbkowickie (obecnie ulica
Kolejowa). Jest to piękna barokowa
piaskowcowa figura na wolutowym cokole z tarczą herbową i chronostychami
(>>) fundacyjnymi (nad: J.P.)
-
-/¿
Kłodzko (gm. i pow. Kłodzko, ):
przy ul. Czeskiej, dawniej Böhmische Strasse (najstarsza ulica
Kłodzka), pod arkadą domu zburzonego - tak jak sąsiednie - pod
koniec lat 50. XX wieku, stała niegdyś figura Jana Nepomucena,
zapewne drewniana i polichromowana, oświetlona latarnią na pałąku. W
kilku arkadach umieszczono inne rzeźby (nad: J.B. z Kłodzka)
-
Kłodzko-Leszczyna (gm. i pow. Kłodzko, ): kamienna barokowa figura
z dzielnicy Leszczyna, wymalowana na biało i ustawiona na ułomku
cokołu. Czy stała ona niegdyś na pustym dziś cokole zachowanym
nieopodal? (zobacz poniżej)
-
Kłodzko-Leszczyna (gm. i pow. Kłodzko, ): pusty kamienny cokół ze
skutą tarczą herbową. Czy stał na nim Jan N., ten pomalowany na biało?
(zobacz wyżej)
-
-
Kłodzko (gm. i pow. Kłodzko): tego Nepomuka już nie ma, a nam
wcale nie jest smutno z tego powodu!
13 listopada 2012 roku w kaplicy Matki Bożej Częstochowskiej przy
parafii Podwyższenia Krzyża Świętego miał miejsce wernisaż wystawy
noszącej tytuł "Święty Jan Nepomucen na Ziemi Kłodzkiej", na której
zaprezentowano 32 prace fotograficzne. Organizatorami były Kłodzkie
Towarzystwo Oświatowe oraz Centrum Kultury Chrześcijańskiej przy
parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Kłodzku. W trakcie wernisażu
częstowano przybyłych tortem ze stosownym obrazkiem na jego
wierzchu, przedstawiającym "słodkiego" świętego Jana Nepomucena
otoczonego aniołkami. Tort, palce lizać, został cały zjedzony, a
więc tego Jana już nie ma. Zdjęcia z wystawy w Centrum Kultury
Chrześcijańskiej w Kłodzku dostępne są tutaj (>>),
a prezentowane prace na tej stronie (>>)
(nad: J.B. z Kłodzka)
|











 |
 |
|
Kłodzko-Jurandów |
pow: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
ul. Podgrodzie 5 / Zamiejska / Warty |
|
 |
Przy skrzyżowaniu ulic, przy drodze wyjazdowej do Wrocławia,
stoi kamienna grupa figuralna Ukrzyżowania z XVIII wieku.
Figura środkowa, umiejscowiona bezpośrednio pod Krzyżem
przedstawia klęczącego św. Jana Nepomucena. Wszystkie figury
pomalowane są na biało kilkoma warstwami odchodzącej farby.
Święty klęczy na lewym kolanie, na prawym ugiętym w
przyklęku trzyma dłoń z biretem. Lewa, otwarta dłoń dotyka
piersi świętego na wysokości serca. Głowa wzniesiona do
góry, wyraz twarzy uduchowiony, a wzrok utkwiony w niebie.
Na ramionach święty ma zarzuconą pelerynę spiętą pod szyją.
Głowa odkryta, bez aureoli. Włosy i broda długie, kręcone.
Figury umieszczone przy ruchliwej drodze, w miejscu gdzie
tworzą się kałuże, przejeżdżające samochody ochlapują figury
wodą. I tak święty Jan Nepomucen, patron "wodny" narażony
jest na prawie ciągły kontakt z wodą w tym miejscu (nad: J.B. z Kłodzka) |
      |
 |
|
-/¿
Kłodzko |
pow: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
ul. Waleriana Łukasińskiego 34 |
|
|
W kościele klasztornym franciszkanów-reformatów (dziś klarysek) śśw. Jerzego
i Wojciecha było
niegdyś 11 ołtarzy fundowanych przez darczyńców, wśród nich
Jana N. Niestety dziś go tu nie ma i nie są znane jego losy (nad: J.B. z Kłodzka) |
|
 |
|
-
Kłodzko |
pow: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
ul. Waleriana Łukasińskiego 34 |
|
|
Na placu przed kościołem klasztornym
franciszkanów-reformatów (dziś klarysek) śśw.
Jerzego i Wojciecha (zobacz wyżej), między lipami, stały niegdyś
kamienne figury Jana N., śśw. Franciszka, Józefa i Anioła Stróża.
Wykonano je w latach 1720-30 i stały na tym miejscu do kasaty
klasztoru w roku 1810, kiedy to zostały sprzedane i przeniesione w
różne miejsca w Hrabstwie Kłodzkim. Figura Jana N. trafiła do Starej
Łomnicy (zobacz niżej), gdzie według źródła umieszczono ją na bramie cmentarza
kościelnego. Jednak żadna z figur w Starej Łomnicy nie jest figurą
bramną i nie odpowiada jej opisowi. Nie jest więc pewne, że
ta figura rzeczywiście tam trafiła, a jeśli nawet, to co się
z nią stało. Raczej nie można utożsamiać jej z obiektem stojącym przy ogrodzeniu
cmentarza. Pojawiła się hipoteza, że jest ona tożsama z tą w
Kłodzku-Leszczynach (na pewno nie jest to jej miejsce
oryginalne), ale opis (pozycja klęcząca) raczej to wyklucza (uwaga: należy
dalej badać temat) (uzup: G.S.) |
|
|
|
¿
Kłodzko |
pow: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
ul. Waleriana Łukasińskiego 34 |
|
 |
Kościół klasztorny franciszkanów-reformatów (dziś klarysek) śśw. Jerzego
i Wojciecha zdobiony był
niegdyś wewnątrz malowidłami al fresco. Jesienią 2015 roku w
wyniku prac konserwatorskich zostały one fragmentarycznie
odkryte. Jedna z uwidocznionych scen zdaje się przedstawiać
klęczącą postać Jana N. adorującego MB z Dzieciątkiem. Taka
identyfikację należy oczywiście potwierdzić w toku dalszych
badań, na co będziemy niecierpliwie czekać. Nasze apetyty na
kolejny obiekt kłodzki nepomucki chłodzi G.S. - odsłonięte
fragmenty są niewielkie i stwierdzenie, że być może będzie
tam wizerunek Jana Nepomucena, jest trochę naciągane (nad: J.B. z Kłodzka,
uzup: G.S.) |
 |
|
Kłodzko: Muzeum Ziemi Kłodzkiej (5 + 4) |
|
 |
[gm. Kłodzko, pow. Kłodzko]: w Muzeum mającym
siedzibę przy ulicy Łukasiewicza 4 znaleźć można dwie figury Jana
N., dwa obrazy nepomuckie i ul figuralny przedstawiający Jana. Do
tego cztery nepomuckie obrazki na szkle
(o
Szklanych Nepomukach - na osobnej stronie >>), choć
ta informacja wymaga weryfikacji |
|
|
 |
|
Kłodzko |
powiat: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
ul. Łukasiewicza 4 |
|
 |
W Muzeum Ziemi Kłodzkiej przechowywana jest figurka
Jana N., dzieło Michał Klahra Starszego z Bielic, pierwszej połowy
XVIII wieku. Trafiło tu po roku 2010, po nieudanej na szczęście
próbie kradzieży z drugiej lokalizacji, którą byłą wnęka w szczycie
domu przy Armii Krajowej 37 (zobacz wyżej). Pierwotnie rzeźba stała
nad tympanonem domu przy ul. Łukasiewicza 7. Profesor Tadeusz
Broniewski (a w ślad za nim Krystyna Toczyńska-Rudysz, "Niezwykłe
peregrynacje pewnej pięknej rzeźby", w "Ziemia Kłodzka nr 223",
1-2.2013) przypuszcza, że pierwotnie figura służyła jako bozzetto,
czyli model do większych figur JN w jednym z kłodzkich warsztatów
rzeźbiarskich - Sebastiana Flackera albo Michała Klahra. W momencie
translokacji ta drewniana 75-centymetrowa rzeźba miała resztki
polichromii z XIX i XX wieku, utrąconą rękę i skorodowaną aureolę.
Podczas oględzin w Muzeum w plecach Jana odkryto wydrążoną skrytkę,
z której wyjęto karteczki – intencyjne modlitwy do Świętego, grafiki
sygnowane nazwiskami znanych autorów publikacji poświęconych JN z
początków XVIII wieku i inne związane z jezuickimi świętymi. Panowie
Krysiński i Sawickiego z PGKiM dołożyli tam jeszcze kartkę
dokumentującą przenosiny Jana z ulicy Łukasiewicza do wnęki domu
przy AK 31 (wtedy: Armii Czerwonej) (nad: J.B. z Kłodzka) |
 |
|
Kłodzko |
pow: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
ul. Łukasiewicza 4 |
|
 |
W magazynach Muzeum Ziemi Kłodzkiej znajduje się drewniany
i polichromowany ul
figuralny, przedstawiający św. Jana Nepomucena. Obiekt ten datowany
jest na I połowę XIX wieku. Płaskorzeźbiony święty Jan Nepomucen
przedstawiony jest w postawie stojącej. Na głowie ma czarny biret,
spod którego spływają na ramiona długie kręcone włosy. Na spokojnej,
jakby zamyślonej twarzy zarost: broda i wąsy, spod włosów wystaje
prawe ucho. Święty ubrany jest w czarną sutannę, spod której wystają
dwa, niezwykle małe trzewiczki. Na sutannie biała komża, wykończona
dołem koronką o zielonkawym kolorze. Na ramiona święty ma narzuconą
pelerynę związaną zielonym sznurem zakończonym frędzlami, spod
której widać fioletowy kołnierz. Pod peleryną, stuła. W prawej dłoni
święty trzyma, na wysokości brzucha zamkniętą księgę, która jest
"lądowiskiem" dla pszczół. Do wnętrza ula prowadzą trzy otwory,
umieszczone tuż powyżej księgi. Dłoń lewej ręki na wysokości piersi,
być może kiedyś trzymała krucyfiks. Całość w dość dobrym stanie,
choć widać wyraźne pionowe pęknięcie
(nad: J.B. z Kłodzka) |
       |
 |
|
Kłodzko |
pow: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
ul. Łukasiewicza 4 |
|
 |
Obraz zakupiony przez Muzeum Ziemi
Kłodzkiej w 2013 roku w ramach projektu "Zakup kolekcji malarstwa z początku XX w. do zbiorów
Muzeum Ziemi Kłodzkiej". Ten i inne obrazy prezentowane były
na wystawie "Malownicza ziemia kłodzka", która obejmuje 29
obrazów pejzażowych powstałych między rokiem 1833 a latami
40. XX w. i pochodzących ze zbiorów Muzeum Ziemi Kłodzkiej.
Czas trwania wystawy od 21.03.2014 do 18.08.2014.
Dane obrazu: "Widok na most w Lądku", II połowa XIX wieku,
olej, tektura, 32 x 40 cm, cena: 3000 zł. Autor: Emil Frohnert - ur. 1884, Berlin, zm.1955, Niemcy, malarz,
grafik, studia w berlińskiej Akademii Sztuk Pięknych, czynny
na Śląsku we Wrocławiu i Szklarskiej Porębie, od 1944 r. w
Lipsku, potem w Annaburgu (nad: J.B. z Kłodzka) |
  |
 |
|
Kłodzko |
pow: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
ul. Łukasiewicza 4 |
|
 |
W zbiorach Muzeum Ziemi Kłodzkiej w Kłodzku znajduje się
drewniana, polichromowana, poddana zabiegom konserwatorskim
w 2009 roku rzeźba Św. Jana Nepomucena. Rzeźba przed
renowacją była w złym stanie, spękana, zniszczona przez
owady, brakowało jej prawej ręki i krzyża, po renowacji
wygląda wspaniale. W 2009 roku na ścianach muzeum wisiał
baner ze zdjęciem figury przed renowacją reklamujący zadanie
pod nazwą "KONSERWACJA ZESPOŁU RZEŹB ZE ZBIORÓW MUZEUM ZIEMI
KŁODZKIEJ". Sama rzeźba datowana jest na XIX-ty wiek i
pochodzi ze wsi Marcinków (gm. Bystrzyca Kłodzka), być może
ustawiona była w kościele Św. Marcina, który obecnie jest w
stanie totalnej ruiny. Święty przedstawiony w postawie
stojącej w szatach kanonika, na głowie biret. Wokół głowy
nimb z pięcioma gwiazdami. Szczególną uwagę zwracają duże
dłonie świętego, w lewej trzyma krucyfiks, a prawą ma
przytkniętą do piersi. Na odwrocie rzeźby widoczna sygnatura
nadana przez muzeum: MZK E - 88 (czy 88 to rok pozyskania
rzeźby przez muzeum?). Plecy wykończone niestarannie, co
sugeruje, że figura umiejscowiona była tyłem przy jakiejś
pionowej płaszczyźnie
(nad: J.B. z Kłodzka) |
       |
|
 |
|
Kłodzko |
powiat: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
Pl. Bolesława Chrobrego 9 |
|
 |
W jednym ze sklepów z pamiątkami na kłodzkim rynku
można nabyć za 30 złotych kwadratową płytkę ceramiczną z ręcznym malunkiem
przedstawiającym widok na Most Św. Jana Nepomucena. Na pierwszym planie
widać figurę patrona mostu. Niestety rysunek nie jest sygnowany żadnym
podpisem, a więc autor malunku jest nieznany (nad: J.B. z Kłodzka) |
|
|
|
Kłodzko |
powiat: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
|
|
 |
Wypada zanotować w tym miejscu ulotnego Nepomuka w
postaci piernikowego Jana N. z błękitna polewą wykonanego przez J.B. z Kłodzka w ramach I Spotkań
Piernikarskich w Pałacu Kamieniec 6 stycznia 2016. Pierniki nie zostały
zjedzone i ich obecna lokalizacja to Kłodzko (nad: J.B. z Kłodzka) |
 |
|
|
Kłodzko |
powiat: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
|
|
 |
Jeśli powiedziano A (zobacz wyżej), należy powiedzieć
B: w Kłodzku rezyduje też drugi piernikowy Jan N., bez polewy, wykonany przez J.B.
z Kłodzka w ramach I Spotkań Piernikarskich w Pałacu Kamieniec 6
stycznia 2016 (nad: J.B. z Kłodzka) |
|
 |
|
¿ Kłodzko-Mariańska Dolina |
powiat: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
ul. Mariańska 2/4 |
|
 |
W tej miejscowości włączonej niedawno do Kłodzka, w Pracowni Artystycznej Jarosława Radomskiego powstał
projekt stworzenia Tryptyku Kłodzkiego (pełna nazwa: "Tryptyk Święci i
Błogosławieni w Dziejach Ziemi Kłodzkiej"), mający na celu popularyzację
historii Ziemi Kłodzkiej poprzez związanych z Hrabstwem Kłodzkim
świętych i błogosławionych. Wśród siedmiu postaci jest Jan Nepomucen.
Jego figura ma być odlana z płynnego marmuru i polichromowana. Ta pozycja listy dotyczy rysunku projektowego, bo sam zrealizowany Tryptyk (właściwie dlaczego tryptyk?) stoi w kościele poewangelickim w Kamieńcu Ząbkowickim (tzw. Czerwonym Kościele) w X.Ziębickim (zobacz >>) (nad:
S.Zobniów, za "Ziemia Kłodzka" nr 266-267) |
|
|
|
Kłodzko /
Bartošovice v Orlických Horách |
powiat: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
|
|
 |
Rysunek nabyty przez J.B. z Kłodzka przedstawiający
figurę Jana N., która znajduje się w miejscowości Bartošovice v
Orlických Horách
(Czechy >>) przy granicznym moście nad rzeką Dzika Orlica (czes.
Divoká Orlice, niem. Wilde Adler, Erlitz), której źródła znajdują się w
rejonie Torfowiska pod Zieleńcem. Rysunek wykonała w 2016 lub 2017 roku
uczennica szkoły średniej o profilu plastycznym K. Kozerska, chyba ze
Szczecina. Wykonany na brązowym, pakowym papierze czarną i białą kredką.
Przejeżdżając przez most przyszły nabywca zauważył dwie dziewczyny
siedzące na krzesełkach i rysujące coś w plenerze. Okazało się, że jedna
z nich odzwierciedla na papierze figurę Św. Jana Nepomucena. Spytał o
możliwość nabycia rysunku, który jeszcze nie był gotowy. Uzgodniono
odbiór dzieła za dwie godziny. Gotowy rysunek czekał w pobliskim
zajeździe w Niemojowie u Pani Danusi, gdzie stacjonowali uczniowie (nad: J.B. z Kłodzka) |
 |
 |
|
Kłodzko |
powiat: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
ul. Daszyńskiego 16 |
|
 |
W restauracji "Śnieżnik" na jednej ze ścian
zawieszony jest obraz, akwarela, namalowany w 2001 roku przez R.
Kulikowską. Na obrazie widzimy fragment Kłodzka, tzn. kościół Matki
Bożej Różańcowej i gotycki Most Św. Jana z barokowymi figurami. Pierwsza
figura widoczna po prawej stronie to oczywiście Jan N. (nad: J.B. z Kłodzka) |
|
|
 
 
 
 
 

 
 
 
  |
-
Boguszyn (gm. i pow. Kłodzko, ): kamienna, polichromowana figura św. Jana Nepomucena z początku XIX w. Na cokole
flankowanym wolutowymi spływami napis - zapewne późniejszy - w
języku polskim: "Św. Janie Nepomucenie módl się za nami". W wyższej partii cokołu główki
dwóch putt. Święty przedstawiony w postawie stojącej, w pozie
statycznej. Ubrany jest w czarną sutannę, białą komżę, brązową,
zawiązaną pod szyją pelerynę z kapturem, na głowie czarny biret. W
dłoniach św. Jan trzyma krucyfiks, pod którym liść palmy. Stan
obiektu dostateczny. Niestety w ciągu ostatnich 10 lat wycięto
okazałe drzewa (cisy?) flankujące rzeźbę
-
Droszków (gm. i pow. Kłodzko, ):
przy ogrodzeniu kościelnym kamienna barokowa figura Jana N. z 1732 roku zabezpieczona
daszkiem. Na płaskim kamiennym, nieco przekrzywionym cokole w otoku napis fundacyjny Georga Friedricha Kunschnera
podający datę postawienia rzeźby: "ZV EHRE / GOTTES VND DESEN /
HEILIGEN HABE ICH / GEORGE FRIEDRICH / KŰNSCHER DISE ST / DVA
AUFRICHTE / LASEN DEN 14 / MAY" ( "Ku czci Boga i tego świętego,
ja Georg Friedrich Kűnschner tę statuę (stdva) wystawić kazałem 14
maja [1732 roku]" - tłumaczenie S.Zobniów)
-
Krosnowice (gm. i pow. Kłodzko, ): w kościele Jakuba Apostoła, na konsoli przy
ścianie, drewniany polichromowany barokowy Jan N. w towarzystwie dwóch
aniołków. Ładne szaty, lecz krzyż umieszczony wtórnie, nieprawidłowo.
Autorem najprawdopodobniej jest Michael Klahr Młodszy
-
Krosnowice (gm. i pow. Kłodzko, ): w tym samym kościele Jakuba
Apostoła (zobacz wyżej), w ołtarzu poświęconym św. Wawrzyńcowi, obraz olejny
przedstawiający między innymi Jana Nepomucena namalowany prawdopodobnie w latach 1729-1735, być
może przez Michaela Klahra Starszego (nad: JJK)
-
Krosnowice (gm. i pow. Kłodzko, ): na placu naprzeciwko szkoły,
przy alejce wiodącej do miejscowego kościoła parafialnego stoi
kamienny barokowy Jan N. adorujący grupę Trójcy Świętej nad nim.
Jedyne w swoim rodzaju przedstawienie! Krzyż trzymany przez Jezusa
wygląda na odtwarzany, brakuje również Gołębicy, zapewne
przymocowanej niegdyś do kuli ziemskiej; poza tym stan dobry. Do
tego ładna kamienna pleciona balustrada w typie śląskim i
trójczłonowy cokół z inskrypcjami, a na ostatnim, obłym członie - z
herbami. U dołu cokołu data renowacji - 1883. Dawniej pomnik ten
stał bliżej rzeki (N 50.379850, E 16.635822) i narażony był na negatywne skutki powodzi. Po
słynnej powodzi (powódź stulecia) z 1997 roku pomnik został poważnie
uszkodzony. Po przeprowadzonej renowacji pomnik ustawiono na
dzisiejszym miejscu
-
Krosnowice (gm. i pow. Kłodzko, ): na posesji nr 143 znajduje się
murowana kapliczka z kamienną polichromowaną figurą św. Jana
Nepomucena. Kapliczka przykryta jest dwuspadowym dachem, pod którym
gzyms przykryty dachówkami. Figura świętego ustawiona na niskim
kamiennym postumencie w półkolistej wnęce zwieńczonej konchą. Św.
Jan N. przedstawiony jest w pozycji stojącej, ciężar ciała spoczywa na
prawej nodze, lewa lekko ugięta w kolanie. Na głowie biret
pomalowany na brązowo. Twarz, broda i włosy pomalowane na biało.
Twarz spokojna, wzrok utkwiony przed siebie. Na prawym ramieniu św.
Jan trzyma, prawie w pozycji pionowej, krucyfiks pod którym liść
palmy (symbol męczeńskiej śmierci). Krucyfiks i liść palmy brązowe.
Lewa dłoń pusta i otwarta lekko wysunięta do przodu. Jan ubrany w
białą sutannę, brązową komżę oraz pelerynę narzuconą na ramiona i
spiętą pod szyją. Figura i kapliczka pomalowane kolejnymi warstwami
odchodzącej farby. We wnęce obok św. Jana Nepomucena, na niewysokim
pieńku figurka ogrodowego krasnala w krótkich porteczkach i
czerwonej czapie. Dziwne zestawienie. W rozmowie z młodą mieszkanką domostwa zasugerowałem aby krasnalowi
znaleźć inne miejsce w ogródku. Zabrała krasnala, dzięki czemu udało
mi się zrobić zdjęcie bez tegoż. Jednak gdy za godzinę wracałem
krasnal stał z powrotem obok św. Jana. Dowiedziałem się również, że
w niedługim czasie planowany jest remont kapliczki ale nie figury
(brak pozwolenia od stosownych władz konserwatorskich). Obok posesji
przepływa rzeka Nysa Kłodzka, która często wylewa powodując
powodzie, jednak ani figura, ani posesja na której stoi nie są
zalewane wodą (nad: J.B. z Kłodzka)
-
Jaszkowa Dolna
(gm. i pow. Kłodzko, ):
w zachodniej części wsi, po północnej stronie
skrzyżowania dróg Kłodzko -
Jaszkowa - Droszków - Trzebieszowice, koło domu nr 25, w
kapliczce wnękowej stoi kamienna figura Jana N. Jan ma uduchowioną pozę z oczami wzniesionymi w
górę, w rękach czapkę i metalowy krzyż z palmą, aureolę i ładnie
skontrastowane szaty: futrzana peleryna i komża z podłużnymi
fałdami. Napis wskazuje na rok powstania - 10 maja 1730 roku.
Ciekawostka (śmieszna, gdyby nie była tragiczna): wójt Jaszkowej, p.
Ryszard Niebieszczański raczył powiedzieć w roku 2004, że
"praktycznie większość kapliczek i figur przydrożnych na terenie wsi
kłodzkich została w bieżącym roku odremontowana przy okazji konkursu
na najbardziej zadbaną wieś". Było to przy okazji ukończenia
remontu tego obiektu staraniem władz, mieszkańców i lokalnych firm
-
Jaszkowa Dolna
(gm. i pow. Kłodzko, ): na cokole kolumny maryjnej z 1783 roku,
ustawionej na placyku przy przystanku autobusowym i rozwidlenia dróg,
we wschodniej części wsi, po południowej stronie drogi, w rocaille'owym
otoku umieszczono płaskorzeźbę Jana N. z palmą i krzyżem, na chmurce.
Niestety w 2001 roku skradziono figurę NMP!
-
-
Jaszkowa Dolna
(gm. i pow. Kłodzko, ):
we wnęce nad bramką wejściową wiodącą na teren cmentarza
przykościelnego była dawniej figurka Jana N. Niestety w latach 70.
XX wieku figurka spełniająca rolę opiekuna i przewodnika dla dusz
zmarłych w tamtym drugim świecie została
skradziona (>>)
|









 |
 |
|
Gołogłowy |
powiat: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
nr 38 |
|
 |
Drewniana polichromowana figura Jana N. z około 1750
roku w kościele filialnym św. Antoniego. Nieco naiwna w
wyrazie i geście, w aureoli z gestem świadczącym o
trzymanym niegdyś krucyfiksie |
|
 |
|
Gołogłowy |
powiat: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
nr 38 |
|
 |
Na przykościelnym placyku, od zachodniej strony kościoła
filialnego św. Antoniego stoi barokowa kamienna pasja z
1803 roku (a być może nawet starsza), a na froncie jej
cokołu znajduje się płaskorzeźbiona postać Jana N.
ustawiona na balustradzie mostu na tle miejskich
zabudowań, z palmą męczeństwa w lewej ręce i adorującej
krzyż trzymany w prawej ręce. Postać ta nie ma brody,
ale może to być skutek erozji kamienia a nie zamiaru
artysty. Niemieckojęzyczny napis został barbarzyńsko
usunięty, pozostał tylko rok budowy (pierwszej
renowacji?) i drugi - 1837 - zapewne renowacji
(kolejnej?). Pod górną płaskorzeźbą przedstawiającą
świętego stojącego na moście jest zawieszony medalion z
leżącą postacią trzymającą krzyż, w aureoli na tle
zabudowań (hipoteza robocza: kościół św. Krzyża w
Pradze, w którym dokonano pierwszego pochówku JN po
wyłowieniu z Wełtawy). Dodatkowo widoczne są falujące
linie (symbolizujące rzekę Wełtawę?), na której widoczny
jest zarys jakiegoś przedmiotu (płynącego biretu?),
wysunięty spod sutanny fragment stopy, przedstawienie
muszli. Na temat tego przedstawienia wywiązała się
fascynująca dyskusja - czy jest to rzadki przykład
wizerunku JN w pozycji leżącej (jego unikatowość
pogłębiałoby ujęcie kościoła św. Krzyża), czy też
wyobrażenie śmierci Franciszka Ksawerego, jak
przypuszcza G.S.? Na korzyść tej drugiej hipotezy
przemawia brak analogicznych płaskorzeźb na cokołach
pasji czy krzyży z ukazaniem leżącej postaci JN oraz
przywołany przez G.S. przykład wizerunku Franciszka X.
na obrazie Goyi "Śmierć
Franciszka Ksawerego". Wtedy roślinność na tej płaskorzeźbie można
by uznać za palmy, a biret za kapelusz. Również muszle bywają
atrybutami tego świętego
(zobacz również Roszyce poniżej). Riposta S.Zobniowa
przywołuje argument, iż śmierć Franciszka Ksawerego nigdy nie była w
ikonografii
wiązana z wizerunkiem mostu, a przecież nad tym medalionem (z leżącą
na wodzie postacią) ukazano stojącą na moście postać z krzyżem i
palmą męczeństwa. Te dwie płaskorzeźby nie przedstawiają dwu
oddzielnych postaci, lecz ściśle nawiązują do scen związanych z
jedną i tą samą osobą. Wizerunki muszli wiązane są z podróżami i
dlatego przypisywane są postaciom świętych patronujących ludziom w
podróżach i pielgrzymkach. Dlatego muszle są przypisywane również
dla św. Franciszka i św. Jana Nepomucena. Funkcja patronacka św.
Jana Nepomucena dla pielgrzymów i podróżnych na terenie dawnego
Hrabstwa Kłodzkiego była bardzo rozpowszechniona i wiązana była z
wieloma ośrodkami pątniczymi (Wambierzyce, Bardo Śląskie, Stary
Wielisław, MB Igliczna itp.) (uzup: S.Zobniów,
G.S.) |
    |
 |
|
Jaszkowa Dolna |
powiat: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
nr 120 |
|
 |
W oknie witrażowym w prezbiterium kościoła p.w. Św. Jana
Chrzciciela, po lewej stronie stojąc twarzą do ołtarza
przedstawionych jest dwóch świętych: Św. Florian i Św.
Jan Nepomucen. Św. Jan Nepomucen w postawie stojącej na
płaszczyźnie wody, trzyma wskazujący palec prawej dłoni
przytknięty do ust (symbol zachowania tajemnicy
spowiedzi). Na lewym przedramieniu świętego położony
krucyfiks z Ciałem Ukrzyżowanego Jezusa, pod krucyfiksem
zielony liść palmy (symbol śmierci w zadanych Janowi
męczarniach). Święty odziany w sutannę, spod której
wystaje trzewik ze ściętym noskiem; komżę; futrzaną
pelerynę zwaną mantoletem; pod peleryną, przez ramiona
przewieszona fioletowa w kolorze stuła (atrybut
spowiedników); na głowie biret. Na piersi Jana
zawieszony na niebieskiej szarfie medalion z wizerunkiem
Matki Bożej z Dzieciątkiem Jezus. Z tyłu głowy, wokół
niej złota aureola. Na twarzy zarost: wąsy i broda.
Wyraz twarzy spokojny, oczy otwarte, wzrok skierowany
przed siebie. Pod stopami Jana inskrypcja: "St. Joh. v.
Nepomuk". Tuż obok małymi czcionkami inskrypcja
fundacyjna, lub dane wykonawcy witraża. Może któryś z
nepomukofilów, z lepszym aparatem lub lornetką, odczyta
ten napis. Od 1901 zbierano materiały i fundusze na
budowę kościoła. 18.06.1903 położono kamień węgielny, w
1904 bryła kościoła jest ukończona. 7.X.1905 arcybiskup
Pragi kardynał Leo Skrebensky konsekruje świątynię. Tak
więc można przypuszczać, że witraże zostały wykonane
między 1903 a 1905 rokiem. Stan ogólny witraży dobry,
nieuszkodzone
(o Szklanych Nepomukach - na
osobnej stronie >>) (uzup: J.B. z Kłodzka) |
    |
 |
|
Ławica |
powiat: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
|
|
 |
W tej wsi na północ od Kłodzka,
niedaleko miejsca, gdzie Ścinawka spotyka się z Nysą Kłodzką i w
zakolu tej ostatniej, przy skrzyżowaniu bocznych dróg stoi
kamienna polichromowana figura przedstawiająca pątnika, z zsuniętym na plecy
kapeluszu pielgrzymim. Po lewej stronie cokołu, w rokokowym
obramowaniu, znajduje się płaskorzeźbiony wizerunek Jana N. Ma on
sutannę, komżę, pelerynę, biret na głowie i krzyż.
Marek Perzyński w swej książce "Gminy Kłodzko
skarby i osobliwości" identyfikuje główną postać obiektu -
rzeźbę pątnika - z Janem N.:
"Etnografowie zwracają zaś uwagę, że w Ławicy zachowało się
niezwykle rzadkie przedstawienie św. Jana Nepomucena jako pielgrzyma
do sanktuarium w Starej Boleslavi". Analizy tego przypadku podjęła
się G.S. przywołując artykuł Andrzeja Sheera ("Przydrożne Pomniki
Przeszłości 2003, z. 37, s. 2-16"). Wniosek: jest to figura św.
Franciszka Ksawerego, a twierdzić tak pozwala podobieństwo do
wizerunków tej postaci z Trzebieszowic, z rynku w Bystrzycy i Nowego
Waliszowa (nad: W.Brygier, uzup:
G.S.) |
 |
 |
|
Stary Wielisław |
powiat: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
nr 83 |
|
 |
W kościele parafialnym św. Katarzyny
Aleksandryjskiej Aleksandryjskiej (Sanktuarium Matki Bożej
Bolesnej) znajduje sie drewniana, polichromowana rzeźba
przedstawiająca Jana N. Rzeźba ustawiona jest na
przyściennej, zawieszonej w nawie głównej, konsoli, na
której w polu tarczy namalowany Język Święty. Św. Jan
Nepomucen przedstawiony w postawie stojącej w nieznacznym
kontrapoście. Jan odziany w odświętne szaty kanonika doby
baroku: sutanna, komża, futrzana peleryna, na głowie biret,
na nogach trzewiki ze ściętymi noskami. Wskazujący palec
prawej dłoni dotyka ust, symboliczny znak dochowania
tajemnicy spowiedzi w obliczu męki, która spotkała
Nepomucena. O prawe udo oparta, zamknięta na klamerki
księga, również symbol dochowania tajemnicy, ale i wysokiego
wykształcenia Jana. Na lewym przedramieniu położony
krucyfiks i liść palmy męczeństwa. Wokół głowy wybrakowany
nimb z gwiazd. Po bokach konsoli metalowe uchwyty na świece
(uzup: J.B. z Kłodzka) |
     |
 
 

 

 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
  |
-
Stary Wielisław
(gm. i pow. Kłodzko): w centrum wsi, przed budynkiem nr 1 znajduje
się kamienna figura św. Jana Nepomucena. Figura ustawiona jest na
głowicy okrągłej kolumny. Kolumna, około 20 lat temu, dołem
obciążona została betonową kostką, co zapobiegło wywróceniu. Św. Jan
przedstawiony jest w pozycji stojącej. Ubrany jest w sutannę spiętą
dużymi guzikami, komżę wykończoną dołem koronką, pelerynę zarzuconą
na plecy i związaną pod szyją, na głowie ma biret, obuty jest w
trzewiki ze zwyczajowo ściętymi noskami. Jan posiadał kiedyś aureolę
z gwiazd, dziś jej resztki spoczywają u stóp kolumny. Na twarzy
zarost: broda i wąsy, włosy długie, kręcone opadają na ramiona.
Święty trzyma w ramionach, przytulony do piersi krucyfiks oraz liść
palmy, patrzy przed siebie spokojnym wzrokiem. Na figurze resztki
polichromii. Figura ustawiona jest pomiędzy dwoma świerkami, które
zasadzone ponad 20 lat temu, miały być odmianą karłowatą. Dziś
wyrosły wysoko ponad Jana. Według słów mieszkanek domu jeszcze do
niedawna pod peleryną świętego miały gniazdo os (nad: J.B. z Kłodzka)
-
Mikowice (gm. i pow. Kłodzko,
): w tej niewielkiej wsi niedaleko
Kłodzka, około 50 m na wschód od domu nr 20b, znajduje się kamienna grupa figuralna Ukrzyżowania z 1851
roku (jak wskazuje data na odwrociu). Na postumencie przedstawiona
jest scena zrzucenia Świętego Jana Nepomucena z praskiego mostu
Karola do Wełtawy. W tle widoczny jest fragment (chyba) Hradczan z
katedrą św. Wita. Na moście widoczne zatarte postacie żołnierzy, czy
gapiów. Św. Jan Nepomucen przedstawiony jest w stroju kapłańskim, w
sutannie, komży, w birecie na głowie. Wokół głowy widoczny otok z
pięciu gwiazd. Prawa dłoń świętego położona na sercu, lewa otwarta
lekko odchylona od ciała. Całość, łącznie z grupą Ukrzyżowania
pobielone. Miejsce utrzymane w starannym porządku, który utrzymuje
gospodyni mieszkająca obok. Wieść niesie, że zaraz po wojnie w
pobliskim domu, na schodach zastrzelono niemieckiego gospodarza, a
niedaleko figury jego żonę, która uprawiała na polu szparagi i
biegła mężowi na pomoc. Ponoć pochowano ich 5-10 kroków od figury
(dziś jest tu zaorane pole). Sprawcami mordu mieli być radzieccy
żołnierze. Jeszcze do niedawna koło figury majowymi wieczorami
zbierali się mężczyźni (jeden z nich przynosił harmonię) i kobiety,
by śpiewać majówki. Dziś ten zwyczaj już niestety zaniknął. Wokół
figury rosną stare drzewa, w jednym z nich osy miały niegdyś
olbrzymie gniazdo i zaciekle broniły dostępu do tego miejsca. Dostać
się tam można polną drogą odchodzącą od ulicy Lisiej koło stacji
paliw w Kłodzku (nad: J.B. z Kłodzka)
-
Ruszowice (gm. i pow. Kłodzko,
):
w zachodniej części wsi, na cokole przydrożnej kamiennej pasji z 1803 roku
umieszczono płaskorzeźbę ze sceną zrzucenia św. Jana Nepomucena z mostu Karola w
Pradze przez oprawców. Resztki biało-brązowo-różowej polichromii, oczywiście
nieoryginalnej. Pomiędzy rokiem 1996 a
2006 skradzione (>>) zostały flankujące rzeźby postaci świętych i putt
-
Szalejów Dolny (gm. i pow. Kłodzko,
):
kamienny Jan N., dawnej bez ręki i z utrąconą głowę krzyża,
ustawiony kilka metrów na południe od mostku nad Bystrzycą
Dusznicką, przy bocznej drodze wiodącej do kościoła parafialnego śśw.
Szymona i Tadeusza. W 1995 roku D.K. znalazł tę rękę w rzece i położył obok -
mieliśmy wtedy
nadzieję, że zostanie ona odtworzona.
W 2006 roku rzeźba została odrestaurowana. Jest to jeden z moich ulubieńców,
ma dużą klasę, dynamiczną sylwetkę, pięknie cięte szaty wydęte
mistycznym powiewem. Szkoda, że nie odtwarza się ładnej balustrady
mostu - jest badziewie z metalowych prętów. Dawny sielski stan tego
miejsca pokazuje XIX-wieczny obraz przechowywany w Muzeum Okręgowym
w Kłodzku (zobacz wyżej i zdjęcia obok). Na cokole
chronostych (>>) wskazuje
na rok 1723:
S.
JOANNES
NEPOMVCENE
SVSCIPE
VOTA
TIBI
DEVOTA |
-
Szalejów Dolny (gm. i pow. Kłodzko,
):
w barokowej kaplicy pielgrzymkowej św. Anny, na rzeźbionej konsoli przy ścianie
po prawej stronie ołtarza ustawiono drewnianą
polichromowaną rzeźbę Jana N. z lat 30. XVIII wieku, o wysokości
około 150 cm. Bardzo ładna ekspresyjna (figura serpentinata) poza z
mocnym kontrapostem, z lewą ręką jakby
w geście sprzeciwu. Aureola
gwiaździsto-promienista w stylu czeskim. Strój tradycyjny (czarna
sutanna, 9/10 złotych guzików, brązowa komża ze złotą koronką na
dole, ciemnobrązowa peleryna z frędzlami, czarny biret na głowie,
złoty nimb; brązowe buty ze ściętymi noskami i dość wysokimi
obcasami, mocno wystające spod sutanny). Obie ręce (dłonie) nieco
wyciągnięte przed siebie; krzyż, wraz z palmą, lekko oparty na
prawej dłoni i prawym ramieniu. Prawa noga mocno wysunięta do
przodu, opiera się tylko na obcasie buta. W kartuszu na konsoli scena Topienia, jeden
z aniołków trzyma lilię niewinności, drugi księgę (uzup: G.S.)
-
Szalejów Górny (gm. i pow. Kłodzko,
):
kamienny polichromowany Jan N. w ogrodzie domu nr 79, 150 metrów na
południowy wschód od mostu nad potokiem Toczek. Jan trzyma krzyż z
palmą, a pod nim dziwaczny niezidentyfikowany okrągły obiekt. Figura
ma cechy sztuki ludowej. Na cokole znajduje się kartusz z
płaskorzeźbą mostu, a na bocznych ściankach cokołu inskrypcje
fundacyjne pozwalające datować obiekt na rok 1811
-
-
Szalejów Górny (gm. i pow. Kłodzko,
):
koło domu nr 22 kamienna kapliczka ponepomucka, z której figurę Jana N.
skradziono (>>) już w latach 80-tych. Ciekawa forma obiektu:
na cokole z inskrypcją w liściastym otoku umieszczono (wtórnie?)
kamienną niszę, również lamowaną rzeźbionymi liśćmi. Inskrypcja
fundacyjna (F.Tauz.) wskazuje na rok 1828 jako datę powstania
obiektu
-
Szalejów Górny (gm. i pow. Kłodzko,
):
w kościele parafialnym pw. Św. Jerzego, na prawej ścianie nawy
głównej (stojąc twarzą do ołtarza) zawieszony jest dużych rozmiarów
olejny obraz na płótnie, umieszczony w złoconej prostokątnej ramie
zwieńczonej ostrym łukiem. Na obrazie widzimy stojącą postać Św. Jana
Nepomucena, obróconego w prawą stronę. Święty przytyka wskazujący
palec prawej dłoni do zamkniętych ust, w lewej trzyma przed sobą
krucyfiks, który adoruje wzrokiem. Jan ubrany w strój kapłański:
czarną sutannę; białą, bogatą w koronkowe wykończenia sutannę z
szerokimi rękawami; futrzany mantolet; na głowie biret, a przez
ramiona przewieszona stuła. U boku świętego klęcząca postać
mężczyzny z wyciągniętą po datek dłonią. Stan obrazu dobry (nad: J.B. z Kłodzka)
-
Szalejów Górny (gm. i pow. Kłodzko,
):
w kościele parafialnym pw. Św. Jerzego, na prawej ścianie
prezbiterium (stojąc twarzą do ołtarza), ukryty za amboną,
zawieszony jest dużych rozmiarów, pozbawiony ramy, prostokątny,
olejny obraz na płótnie. Obraz przedstawia stojącą postać Św. Jana
Nepomucena otoczonego uskrzydlonymi puttami. Jan ubrany w sutannę,
komżę, futrzaną pelerynę, na głowie biret. Prawą dłonią dotyka
piersi na wysokości serca, a lewą, otwarą ukazuje most ze sceną
zrzucenia swego ciała do rzeki. Unoszący się za plecami Nepomucena
aniołek trzyma w prawej dłoni nad głową Świętego wieniec laurowy i
liść palmy, a paluszkiem lewej dłoni dotyka zamkniętych ust. U boku
Jana kolejny aniołek ukazujący mu krucyfiks z Ciałem Ukrzyżowanego
Jezusa. W tle widać stolik nakryty czerwonym płótnem, na którym
ustawiono zamknięte i otwarte księgi oraz położono klucze (atrybuty
Janowe). Powyżej dwie uskrzydlone główki putt. Stan obrazu dobry,
brakuje ramy (nad: J.B. z Kłodzka)
|















 |
 |
|
Wojbórz |
powiat: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
|
|

|
Na wewnętrznej ścianie kościoła św. Jerzego, z prawej
strony, nad wejściem do zakrystii, na przyściennej konsoli umieszczona
jest drewniana, polichromowana figura JN. Figura nie jest duża ale
bardzo dobrze zachowana. Święty przedstawiony jest w pozycji stojącej, w
lekkim kontrapoście. Głowę odzianą w złoty biret ma silnie przechyloną w
prawą stronę, w kierunku krucyfiksu, który trzyma na prawym ramieniu. W
lewej, odchylonej od tułowia dłoni św. Jan trzyma złoty liść palmy.
Włosy długie, kręcone opadające na szyję. Na twarzy zarost: kędzierzawa
broda i wąsy. Oczy otwarte, wzrok utkwiony na krucyfiksie. Święty ubrany
w białą sutannę, oraz komżę w kolorze srebra, dołem i przy rękawach
wykończoną złotą koronką, a u góry wysokim kołnierzem. Na ramiona
zarzucona futrzana peleryna koloru złotego, związana pod szyją. Peleryna
od spodu czerwona. Jan obuty jest w złote trzewiki, które wystają spod
sutanny (nad: J.B. z Kłodzka) |
 |
 |
|
Wojbórz |
powiat: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
nr 18 |
|
 |
Pomnik z figurą Jana N. z 1822 roku stojący na
trzystopniowym cokole w ogrodzie domu w północnej części wsi. Figura o
wysokości około 165 cm ustawiona na kamiennym, dwustopniowym
postumencie, który umieszczony jest na kamiennej, prostokątnej płycie
fundamentowej, ze ściętymi narożami, o wysokości 200 cm. Na całości
rzeźby resztki polichromii. Jan ubrany jest w
tradycyjnie w czarną sutannę, spiętą drobno rozstawionymi guzikami;
na sutannie biała komża sięgająca kolan, dołem i przy rękawach
wykończona koronką; na ramiona zarzucona peleryna, spod której
wystaje stuła; trzyma na prawym ramieniu
krzyż a jeden z palców lewej ręki ma przyłożony do ust w geście
milczenia. Na głowie świętego biret. Włosy długie, kręcone opadają
na ramiona. Na twarzy zarost: broda i wąsy. Wyraz twarzy spokojny,
święty spogląda przed siebie, lekko w dół. Na cokole pomnika płaskorzeźba z przedstawieniem apoteozy
Języka w otoku z chmurek, nad główkami dwóch putt, a poniżej scena zrzucenia z Mostu Karola do Wełtawy w Pradze.
Poniżej płaskorzeźb kartusz z napisem S. Johannes Nepom. Poniżej
napis w języku niemieckim w trzech linijkach a pod nim nazwisko
fundatora, ówczesnego mieszkańca tego domu: Ignatz Bitner oraz data:
1822.
Powyżej unoszący się aniołek, trzymający liść palmy, symbol śmierci
męczeńskiej. Stan dobry
(nad: S.Zobniów, uzup: J.B. z Kłodzka) |
         |
 |
|
Wojbórz |
powiat: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
|
|
 |
W centrum wsi, na cmentarzu, przy kościele Św.
Jerzego znajduje się kamienna płyta z płaskorzeźbą przedstawiającą
stojącą postać Św. Jana Nepomucena. Płyta prostokątna, u góry zamknięta
trójkątem, umieszczona jest na obudowanym granitowymi płytami
postumencie, w części frontowej postumentu umieszczony zawór czerpalny
wody, poniżej kratka ściekowa. Święty trzyma w dłoniach, pochylony na
lewy bark krucyfiks, ku któremu skłania głowę. Na głowie biret, na
ramiona zarzucona almucja, pod którą komża i sutanna. Płaskorzeźba w
płytkiej niszy na stylizowanej na głowę konsoli, dawniej to w tym
miejscu, w ustach głowy, zamocowane było ujęcie wody (dziś pozostał
tylko otwór). Całość, czyli płyta i płaskorzeźba, pokryta wieloma
warstwami białej farby, kolorem brązowym wyróżniony biret, krucyfiks i
konsola (nad: J.B. z Kłodzka) |
    |
 |
|
Starków |
powiat: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
|
|
 |
Spokojny kamienny Jan N. na bramce wejściowej na
teren kościoła filialnego św. Mikołaja. Przedstawiony w statycznej
postawie w kontrapoście, trzyma w dłoniach przy piersi pochylony na
prawy bark, wysoki krucyfiks. Zazwyczaj pod krucyfiksem znajduje się
liść palmy męczeństwa, w tym wypadku go nie ma, zastępuje go kawałek
tkaniny-chusta, przez którą Jan trzyma krzyż. Święty ubrany w spiętą
ośmioma guzikami sutannę, komżę i pelerynę, na głowie biret. Spod biretu
opadają na szyję długie, falujące włosy. Wyraz twarzy spokojny,
uduchowiony. Jan z wysokości przybramnego słupka spogląda spokojnym
wzrokiem daleko w dal, na wiernych zdążających do świątyni. Na cokole
rzeźby, w kartuszu data roczna wystawienia figury: 17 AD 41. Stan
rzeźby dobry (uzup: J.B. z Kłodzka) |
         |
 |
|
Wojciechowice |
powiat: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
|
|
 |
Jest tutaj Nepomuk wzmiankowany w miniprzewodniku historycznym po gminie Kłodzko. Jest to kamienna
figura Jana N. usytuowana po północnej stronie kościoła św. Michała
Archanioła, z
chronostychem (>>)
na cokole. Niestety ostatni wiersz zawierający inicjały fundatora i
datę został zatarty. Widoczne są jedynie trzy litery duże "I" oraz 7..,
zatem data wynikająca z chronostychu wskazuje raczej na datę 1757 jako
rok powstania rzeźby.
AVXILIATORI
VITAE
FAMAE
QVE
TVTORI
DIVO IOANNI
VOTA SACRATA
TVLIT
* *
I *
I *
I * 7 * *
|
Jan, w typowym ubiorze kanonika (sutanna z widocznymi
11 guzikami, komża (rokieta) obszyta koronką, futrzana peleryna (almucja)
z kapturem - związana ozdobnym sznurem, biret na głowie oraz trzewiki ze
ściętym noskiem) rozwianym nieco wiatrem mistycznym, ustawiony jest w
wyraźnym kontrapoście. Głowę zdobi aureola z pięcioma gwiazdami,
niestety zardzewiała. Wzrok skierowany przed siebie, krzyż trzymany
oburącz, na wprost. Na postumencie hak, zapewne na latarnię umarłych (nad: M.H., uzup: RJF,
S.Zobniów) |
         |
 |
|
Piszkowice |
powiat: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
|
|
 |
W tym samym kościele św. Jana Chrzciciela jest też
inna rzeźba Jana N. z I połowy XIX wieku. Stoi między filarami, z boku.
Strój tradycyjny (czarna sutanna, biała komża, brązowa peleryna z
frędzlami, z odkrytą głową; buty ze ściętymi noskami; kołnierzyk
biało-niebieski). Fałdy komży dynamiczne. Lewa noga dość mocna wysunięta
do przodu, ugięta. Święty trzyma lewą ręką zamkniętą księgę, opierając
ją o kolano. Palec wskazujący prawej ręki na ustach. Wzrok skierowany ku
górze. Stoi na małym cokoliku z plintą; od frontu napis: "S. JOHAN.
NEP." (uzup: G.S.) |
|
 |
|
Ołdrzychowice Kłodzkie |
powiat: Kłodzko |
gm: Kłodzko |
|
|
 |
W prezbiterium kościoła pw. Św. Jana Chrzciciela
znajduje się drewniana, polichromowana rzeźba Św. Jana Nepomucena,
która ustawiona jest na przyściennej konsoli. Święty przedstawiony w
postawie stojącej, trzyma w dłoniach, przy piersi, pochylony na
prawe ramię krucyfiks, który adoruje wzrokiem. Jan ubrany w spiętą
guzikami sutannę, komżę i gronostajową, związaną pod szyją pelerynę.
Na głowie, wokół której pięć złotych gwiazd, biret. Na twarzy
zarost, włosy długie, falujące. Stan rzeźby dobry (nad: J.B. z
Kłodzka) |
 |
|
 |
|
Bystrzyca Kłodzka |
powiat: Kłodzko |
gm: Bystrzyca Kłodzka |
Pl. Szpitalny 5 |
|
 |
Kościół pomocniczy, szpitalny, obecnie pod
wezwaniem św. Jana Nepomucena, został wzniesiony w 1588 roku
niedaleko miejsca, w którym rzeka Bystrzyca Łomnicka wpada do Nysy
Kłodzkiej (teren zalewowy). Dawniej znajdował się poza murami
grodzkimi, przy szpitalu, które budowano w tamtych czasach poza
miastami - chroniąc pozostałą część mieszkańców. Wielokrotnie
niszczony, odbudowany na nowo, jako barokowy w 1634 roku, a po
pożarze w 1833 roku gruntownie przebudowany. Jest to budowla salowa
kryta dwuspadowym dachem. Prezbiterium, nie wydzielone, posiada w
rzucie kształt półkola. Na osi kwadratowa, wyższa wieża, kryta
dachem namiotowym. Wyposażenie skromne, m.in.
barokowo-neoklasycystyczny ołtarz św. Jana Nepomucena i prospekt
organowy z pierwszej połowy XIX wieku. Kościół kilkakrotnie zmieniał
wezwanie - początkowo wymieniane wezwanie Najświętszej Panny Marii,
zmieniono na Świętych Piotra i Pawła, następnie Świętego Antoniego,
a od 1833 roku na Świętego Jana Nepomucena. Kościół jest obiektem
zabytkowym nr rej.: A/1674/436 z 17.12.1958. Do świątyni przylega
budowla dawnego szpitala (obecnie - 2009-01-25 - Dom Pomocy
Społecznej). Stan obiektu dobry, choć z zewnątrz widać ślady
zawilgocenia w dolnych partiach budynku (ślady po minionej powodzi) |
   |
 |
|
Bystrzyca Kłodzka |
powiat: Kłodzko |
gm: Bystrzyca Kłodzka |
Pl. Szpitalny 5 |
|
 |
W kościele p.w. Jana N. (zobacz wyżej) znaleźć
można drewnianą figurę Jana N. trzymającego czapkę w dłoni, z
krzyżem i aureolą (nad: A. Wziątek) |
 |
|
Bystrzyca Kłodzka |
powiat: Kłodzko |
gm: Bystrzyca Kłodzka |
Plac Szpitalny 1 |
|
 |
Na placyku koło mostu na Bystrzycy Łomnickiej znajduje się piękna barokowa kamienna i
złocona figura Jana N.
autorstwa Franciszka Karola Veita, datowana na rok
1704, co potwierdza wyryta z tyłu postumentu data, gmerk i nazwisko
twórcy. Jest to jedna ze starszych
figur JN w Polsce,
po tej z Wierzbnej koło
Świdnicy (>>) (są obiekty nepomuckie w Polsce datowane na
wiek XVII, wymaga to jednak weryfikacji). Stojący w pięknym
kontrapoście JN ubrany jest w typowy dla niego strój kanonika z dodanymi
złoceniami: sutannę z widocznymi 18 guzikami, komżę - rokietę obszytą
koronką i futrzaną pelerynę (almucja) z kołnierzem. Na głowie biret, na
nogach trzewiki. Wyrastająca z biretu aureola jest wspaniała i
niepowtarzalna - tworzy je pięć ogromnych, połączonych ze sobą gwiazd.
Krótsze jest jedno z ramion krucyfiksu - Święty podtrzymuje go lewą
dłonią na lewym ramieniu, a trzymana w prawej dłoni gałązka palmy tylko
go stabilizuje. Karl Heinz Ludwig, wielki miłośnik Bystrzycy
Kłodzkiej, urodzony w niej a zamieszkały w Niemczech, miał udział w
renowacji figury w 1999 roku (remontował również Jana z Nowego
Waliszowa). Podczas remontu figurę oczyszczono z warstw farby. Zobacz panoramę!. Chronostych (>>) na cokole chronionym ozdobną kratą głosi:
CEDAT IN
HONOREM
SANCTI IOANNI
|
|
           
           
            |
 |
|
Bystrzyca Kłodzka |
powiat: Kłodzko |
gm: Bystrzyca Kłodzka |
ul. Okrzei 49 |
|
 |
W kaplicy szpitalnej Matki Bożej Wspomożenia
Wiernych z 1869 roku na przyściennej konsoli ustawiona jest
drewniana polichromowana figura Św. Jana Nepomucena. Święty
przedstawiony w postawie stojącej w kontrapoście trzyma w
dłoniach krzyż, wtórny, całkowicie niepasujący do stylu i klasy
rzeźby. Jan ubrany w szaty wyższego zwierzchnika kościelnego
doby baroku, kanonika. Na plecach ma zarzuconą złotą w kolorze,
futrzaną pelerynę z kapturem, czyli mantolet. Pod mantoletem
srebrna w kolorze, ukształtowana w większe i mniejsze fałdy i
wykończona dołem złotą koronką komża. Pod komżą spięta złotymi w
kolorze guzikami (widać 11) sutanna. Spod sutanny wystają dwa
złote w kolorze trzewiki ze ściętymi noskami. Na głowie świętego
wysoki, rozłożysty biret kolory miedzi. Spod biretu wysunął się
na czoło kosmyk włosów. Wokół głowy Jana metalowa aureola z
pięcioma gwiazdami. Na twarzy zarost: broda i wąsy. Twarz
szczupła, oczy i usta otwarte, wzrok utkwiony na krzyżu. Kaplicę
szpitalną uroczyście poświęcono 24 maja 1869 roku, sama figura
Św. Jana Nepomucena wydaje się być starsza, barokowa, a więc do
kaplicy mogła zostać translokowana z innego miejsca. Stan rzeźby
dobry (uzup: J.B. z Kłodzka)
|
    |
 |
|
-
Bystrzyca Kłodzka |
powiat: Kłodzko |
gm: Bystrzyca Kłodzka |
Góra Floriańska |
|
|
Na
Górze Floriańskiej zwanej też Parkową nad miastem znajduje się
barokowa kaplica św. Floriana z 1703 roku, gdzie do pożaru w roku
1823 znajdowały się
relikwie (>>)
św. Jana Nepomucena ofiarowane przez królową Polski Marię
Józefę Habsburżankę, żonę Augusta III Sasa w 1740 i 1757 roku.
Ciekawy jest fakt, że jej córka, królewna Anna Maria (1728-97),
również ofiarowała relikwie kościołowi kapucynów w
Warszawie (>>)
|
|
 |
|
Bystrzyca Kłodzka |
powiat: Kłodzko |
gm: Bystrzyca Kłodzka |
Mały Rynek 1 |
|
 |
Drewniana, zniszczona figura Jana N. znajduje się w
magazynach Muzeum Filumenistycznego. Brak głowy i krzyża, lewa
dłoń oderwana. Wcześniejsza lokalizacja obiektu nie jest znana,
czy mogła być umiejscowiona w kaplicy św. Floriana (zobacz
wyżej)? Figurę można
zobaczyć, a nawet sfotografować, po uprzednim uzgodnieniu z
dyrekcją muzeum. Stan ogólny bardzo zły (nad: J.B. z Kłodzka)
|
|
 |
|
Gorzanów |
powiat: Kłodzko |
gm: Bystrzyca Kłodzka |
ul. Kłodzka 1 |
|
 |
W kościele Świętej Marii Magdaleny znajduje się
drewniana, polichromowana, pełnoplastyczna rzeźba przedstawiająca Jana
N. pochodząca z drugiej połowy XVIII wieku. Święty w postawie stojącej w
kontrapoście trzyma na prawym przedramieniu krucyfiks z Ciałem
Ukrzyżowanego Jezusa, ku któremu zwraca głowę, i które adoruje pobożnym
wzrokiem. Pod krucyfiksem ułożony zielony liść palmy, symbol męczeńskiej
śmierci. Święty w szatach wyższego urzędnika duchownego, kanonika doby
baroku. Sutanna ukształtowana w ostro cięte, prawie pionowe fałdy, spod
niej wystają noski dwóch trzewików. Komża w kolorze złota, wykończona
dołem misterną koronką, ukształtowana w drobne fałdy. Na ramionach
futrzana peleryna związana pod szyją sznurem. Pod szyją stójkowy
kołnierzyk. Na głowie wysoki biret w kolorze miedzi. Wokół głowy nimb z
pięciu gwiazd zamocowanych na wygiętym w okrąg pręcie. Na twarzy zarost:
broda i wąsy, włosy falujące. Karnacja skóry naturalna. Rzeźba ustawiona
na konsoli zamocowanej na filarze z lewej strony nawy głównej. Na
frontowej ścianie konsoli ładny kartusz z owalnym polem, w którym
inskrypcja: "St. / JOHANN / von / NEPOMUK / o.p.n."
(Święty Janie Nepomucenie módl się za nami). Stan ogólny rzeźby dobry
(uzup: J.B. z Kłodzka) |
     |
 |
|
Gorzanów |
powiat: Kłodzko |
gm: Bystrzyca Kłodzka |
ul. Kłodzka 1 |
|

|
W kościele Świętej Marii Magdaleny znajduje się, w
nawie głównej przy prawym bocznym ołtarzu, naturalnej wielkości drewniana
figura przedstawiająca św. Jana Nepomucena na marach. Rzeźba przedstawiała postać
martwą, leżącą z zamkniętymi oczyma i splecionymi na piersi dłońmi na
marach wykonanych z osobnego kawałka drewna. Na poduszce umieszczono
pięć złotych gwiazd. Przypomina ona trochę nagrobną tumbę
średniowiecznego rycerza. Zachowana w dobrym stanie polichromia o
mocnych kolorach podkreśla żałobny charakter
przedstawienia. Wykonana została z lipowej kłody, od spodu wydrążonej w
celu zmniejszenia ciężaru. Rzeźbiarz najwyraźniej chciał upamiętnić w
swej pracy dramatyczne wydarzenia nocy 20 marca 1393 roku, chwilę tuż
przed cudownym odnalezieniem ciała kanonika praskiego w wodzie po
zrzuceniu do Wełtawy. Wszystko to bardzo różni gorzanowskiego Jana od
typowych figur, rzeźbionych zwykle w klasycznym kontrapoście,
adorującego krzyż i trzymającego plamę męczeńską. Figura pochodzi
prawdopodobnie z roku 1741, a wykonał ją Johann Georg Poser - te informacje wyczytać można na
zachowanej kartce przyklejonej na spodzie figury (Anno 1741. ist
dieser[s?......] / den 1. Juny aufgerechtet worden / Johann George
Poser Bildhauer [...] / Johann George [...] / Johann George Pleschke
allhier [...] / zu Grafenort / [....] / [....] / [....]). Druga kartka mówi
o renowacji w roku 1874 (Restauriert / im September den [...]
1874 / durch Maler Herder [?] / Regensburg [...] / Herrn Pfarrer
Scholz in / Grafenort). Porównanie z analogicznymi obiektami (zobacz >>) czyni prawie pewnym przypuszczenie, że figura przeznaczona
była do niszy pod mensą ołtarza. Problem w tym, że w kościele brak
takiego ołtarza - okazuje się jednak, że istniał, jednak zaginął w
nieokreślonym czasie po ostatniej wojnie (zobacz niżej) (zobacz wspomnienie z tego odkrycia
oraz analizę tego typu wizerunku nepomuckiego na osobnej stronie >>).
Na obecne miejsce rzeźba została przeniesiona z empory, gdzie rezydowała
wewnątrz arkady. Minusem aktualnej lokalizacji jest zbyt wysoki podest,
na którym umieszczono rzeźbę (uzup: A.D.) |
 |
 |
|
-
Gorzanów |
powiat: Kłodzko |
gm: Bystrzyca Kłodzka |
ul. Kłodzka 1 |
|
 |
Na starej pięciopolowej pocztówce widzimy wnętrze
kościoła Św. Marii Magdaleny w Gorzanowie. Widoczny jest ołtarz główny i
cztery ołtarze boczne, wśród których jeden dedykowany św. Janowi
Nepomucenowi (Johann von Nepomuk - Altar). W nastawie tego ołtarza obraz
ze Św. Janem Nepomucenem trzymającym krucyfiks. Na gzymsie dwa aniołki,
z których prawy trzyma palec przy ustach. Niestety, los obrazu i
pozostałych elementów ołtarza nie jest znany. Zdjęcie zostało tak
wykadrowane, że mensa ołtarza jest ledwo widoczna i nie można
rozstrzygnąć, czy leżąca figura Jana N. przechowywana dziś w nawie
głównej (dawniej w emporze, zobacz wyżej)
była w niej umieszczona (nad: J.B. z Kłodzka) |
|
 |
|
Idzików |
powiat: Kłodzko |
gm: Bystrzyca Kłodzka |
nr 55 |
|
 |
Przy bocznej drodze, w bliskości potoku,
znajduje się kamienna figura Św. Jana Nepomucena. Niewysoka, około 90
cm, ustawiona jest na gruszkowatym postumencie. Święty przedstawiony w
postawie stojącej, trzyma w ramionach pochylony w lewą stronę krucyfiks,
ku któremu skłania głowę. Jan ubrany w szaty kanonika, szczególnie
ciekawie opracowana futrzana peleryna narzucona na plecy. Nietypowy i
zastanawiający jest fakt zaopatrzenia Jana w kaptur widoczny na plechach
figury. Rysy rzeźby zatarte, a prawa dłoń podtrzymująca dół krzyża
utrącona. Na frontowej i bocznych ścianach postumentu płytkie reliefy o
tematyce religijnej. Na tylnej ścianie silnie zatarte inskrypcje z
imionami "JAN STRIWERT / WALTER INGRVND / ANNO 1693" (przy czym
możliwa jest także wersja INGRUND lub HANS TRIWERT, RIWER /
WALTEN IN GRVND (zarządca, gospodarz gruntu)". Stan
klasyfikujący do renowacji (nad: M.K., uzup: J.B.
z Kłodzka, G.S.).
Do niedawna nawet istnienie tego obiektu było niepewne, datowanie
również (przełom XIX i XX wieku), a po wizycie J.B. sytuacja odwróciła
się o 180 stopni - jeśli przyjąć, że rzeźba pochodzi z tego samego roku
co postument, na którym widnieje rok 1693, to byłoby to
najstarsze przedstawienie św. Jana Nepomucena w Hrabstwie Kłodzkim,
czyli Ziemi Kłodzkiej, na Dolnym Śląsku, a nawet w całej RP!
Teza niezmiernie kusząca, jednak trzeba podejść do niej z należytą
ostrożnością. Figura stoi na dosyć grubej plincie, widoczne
jest jej (późniejsze?) łączenie z cokołem, a dokładniej z wieńczącym go
wałkiem. Typ ikonograficzny z grubsza odpowiada schematowi Jana nr 1 z
Mostu Karola w Pradze (1683), choć zastosowano nieco inne ułożenie
krzyża, kontrapost na inna nogę i inny typ biretu. Te cechy - w
połączeniu z korozją figury - nie pozwalają na precyzyjne datowanie, bo
typ ten był stosowany przez całe 300 lat trwania kultu. A znane są
przypadki wtórnego ustawiania figur JN na cudzych cokołach (vide
Słupiec). Nieco zatarte przedstawienia na cokole: na frontowej ściance
krzyż z gałązkami palmy (?) przypominający krzyż trójlistny, jednak z
nierównymi ramionami; na lewej ściance serce gorejące z krzyżem
wystającym z płomieni (?) i wieńcem różanym (?, symbol Chrystusa?); na
prawej ściance serce gorejące (ponownie płomienie?) z wieńcem różanym
(?, symbol Matki Boskiej?). Cokolwiek by to nie było, kompozycje te nie są
związana z Janem z Nepomuka. Nie można zatem jednoznacznie wykluczyć, że
Jan zastąpił na tym miejscu figurę innego świętego. Zupełnie przykładowo
- Franciszka Ksawerego, którego atrybutem jest serce gorejące. Nie można
jednak wykluczyć przypadku, że był to jednak Jan N., tyle że
prawdopodobieństwo nie jest duże - dotarcie na tak głęboką prowincję
nowego typu ikonograficznego zaledwie 10 lat po wystawieniu wzorca
byłoby sporym wyczynem (uzup: G.S.) |
     
        |
 |
|
Idzików |
powiat: Kłodzko |
gm: Bystrzyca Kłodzka |
|
|
 |
W kościele parafialnym p.w. Wniebowzięcia
Najświętszej Marii Panny znajduje się barokowa (druga połowa
XVIII wieku), drewniana, polichromowana figura Jana N.,
ustawiona na przyściennej konsoli. Święty, stojący w
kontrapoście, trzyma uniesiony przed sobą, w prawej ręce
niewielki krucyfiks, a w lewej, opuszczonej wzdłuż tułowia,
zielony liść palmy męczeństwa i zwycięstwa. Jan ubrany w
czarną sutannę, białą lecz przykurzoną komżę oraz futrzaną,
związaną pod szyją pelerynę. Szaty ukształtowane w fałdy,
przylegają do ciała. Wokół odkrytej głowy otok z pięciu
gwiazd, dawniej aureola opierała się o ramiona Świętego,
dziś wszystko jest OK. Na twarzy broda i wąsy. Głowa lekko
uniesiona, wyraz twarzy uduchowiony, wzrok skierowany ku
górze. Rzeźba w dobrym stanie (nad:
A.W., uzup: J.B. z Kłodzka) |
  |
 
 
 
 
 
 



 |
-
Idzików (gm. Bystrzyca Kłodzka, pow. Kłodzko, ): po lewej stronie
alejki wiodącej przez wschodnią bramkę na teren cmentarza przy
kościele parafialnym stoi, na prostopadłościennym 3-kondygnacyjnym
postumencie zwieńczonym gzymsem, kamienny Jan N., zapewne z roku 1740,
z uzupełniani z lat 1747-51 (cokół, ogrodzenie, malowanie,
chronostychy). Fundacja dwóch kolejnych proboszczów - Józefa
Mohra (1724-1745) oraz Walentina Ferdynanda Becka (1745-1764).
Pozytyw - krzyż wsparty na prawej ręce. W dolnej części cokołu tego
pomnika z czterech stron widoczne są inskrypcje z aż czterema chronostychami
(>>) (w
tłumaczeniu S.Zobniowa):
na przedniej stronie cokołu:
Tu stanął łatwo i szybko na cześć
patrona, pomocnikiem był,
z dobrą sławą obeznany, 1747 |
z prawej strony cokołu:
Cokół z kamienia postawił,
pozłocił
i wymalował
Walenty Beck, 1747 |
HIC AD STAT PRO NVS
VELOX IN HONORE PATRONVS AVXILIA TOR ERIT SI BONA FA
MA PERIT
|
|
BASEM
ELAPIDE
EREXIT,
INAVRA
VIT, ET
PINXIT
VALENTI
NVS BECK
|
|
na tylnej ścianie cokołu:
To ogrodzenie
zbudował tutejszy proboszcz
Walenty Beck, 1751 |
z lewej strony cokołu: Ta figura
została
wzniesiona w tym roku i na tym cokole
na wieki postawiona przez tutejszego
proboszcza Christophora Maehra, 1740 |
+SIMILI
TER CAN
CELLOS
EX
TRVXIT
ANNO HOC
VALENTI
NVS BECK
HVIAS PA
ROCHVS
|
|
HAEC
STA
TVA HOC
AN
NO EXTRVC
TA ET IN BA
SE TEGVLA
REA POSITA
EST A CHRI
STOPHORO
MAEHR HVIVS
LOCI
PAROCHO
|
|
-
Kamienna (gm.
Bystrzyca Kłodzka, pow. Kłodzko, ): drewniana, nieco prymitywna figura Jana N.
w aureoli o czterech gwiazdach w kaplicy Najświętszego Serca Pana
Jezusa, na prawo od ołtarza. Odnowiona podczas remontu całej kaplicy
(zobacz niżej) (nad: A.W)
-
Kamienna (gm.
Bystrzyca Kłodzka, pow. Kłodzko, ): barokowa drewniana figura Jana N.
w kaplicy Najświętszego Serca Pana Jezusa, przy ołtarzu głównym. jedna przy ołtarzu. Bardzo
zniszczona, bez lewej dłoni, która leży za ołtarzem (!), brak też
krzyża, przekrzywiona aureola. Ogłoszony na tych stronach apel do wszystkich miłośników Nepomuków (i nie tylko) o
pomoc w pozyskaniu środków na renowację tej rzeźby najwyraźniej
pomógł - figura Jana i cała kaplica zostały wyremontowane (nad: A.W)
-
Mostowice (gm. Bystrzyca Kłodzka, pow. Kłodzko,
):
przy drodze po
prawej stronie wejścia do kościoła filialnego pw. Narodzenia Matki
Bożej stoi figura Jana N. z 1725 roku, kamienna, barokowa. Postument
prostopadłościenny, dwukondygnacyjny, uskokowy, z gzymsami i
metalową konstrukcją latarni umarłych. Na
nim kamienna figura św. Jana Nepomucena, z krzyżem na prawej
ręce, z aureolą z 5 gwiazdkami (bywa też przekrzywiona, z niepełną
ilością gwiazdek). Z tyłu cokołu, pod gzymsem,
inskrypcja A 1725 D. 12 N., co oznacza Roku Pańskiego 1725
dnia 12 listopada,
z przodu na
dolnej części cokołu słabo już widoczny napis: Bewahre deinen
Mund / O, Christ ! / Entehne (nicht) was heilig ist., czyli w
tłumaczeniu Strzeż swego języka, / O, Chrześcijaninie / nie hańb
tego co święte. Poniżej tej inskrypcji data renowacji - 1860
-
Nowa Bystrzyca (gm. Bystrzyca Kłodzka, pow. Kłodzko, ): drewniany
polichromowany i barokowy Jan N. w pięknym drewnianym kościele. Jan.
ma palmę i krucyfiks, a nad głową aureole o dużych gwiazdach
|







|
 |
|
Nowy Waliszów |
powiat: Kłodzko |
gm: Bystrzyca Kłodzka |
|
|
 |
Dewniana polichromowana barokowa figura
Jana N. w kościele św. Mikołaja, nad wejściem do zakrystii,
przypisywana Michałowi Ignacemu Klahrowi (nad: M.K.) |
|
 |
|
Nowy Waliszów |
powiat: Kłodzko |
gm: Bystrzyca Kłodzka |
|
|
 |
Kamienna barokowa figura Jana N. nad stawem, postawiona w roku 1747 przez Jana
Baptystę von Fröbel, kamienna. Na niskim
postumencie zwieńczonym gzymsem i ujętym esownicami stojąca figura
św. Jana Nepomucena. Na przedniej ściance
postumentu łacińska inskrypcja z chronostychem
(>>)
VENERATIONI
BEATI
IOANNIS
NEPO MVCINI
IN
LASO HONORE PATRONI EX
STRVXIT
IOANNES BAPTISTA
DE FRO BEL
...
|
która w tłumaczeniu brzmi "Ku czci
patrona, błogosławionego Jana Nepomucena wystawił Baptysta
De Frobel" (tłum: S.Zobniów). Jan miał utrąconą głowę (2002), lecz przy okazji
pogłębiana
pobliskiego stawu mieszkańcy Nowego Waliszowa odnaleźli w nim
oryginalną głowę świętego. Po oczyszczeniu umocował ją (2004) na
swoim miejscu Karl Heinz Ludwig, wielki miłośnik Bystrzycy
Kłodzkiej, urodzony w niej, zamieszkały w Niemczech. Miał on również
udział w renowacji w 1999 roku Jana z Bystrzycy, tego z 1704 roku
(zobacz wyżej)
[uwaga: jest tutaj również kamienna figura nieco podobna
(zobacz >>) do Jana N. (krzyż, zarost), która kiedyś zmyliła
któregoś w Łowców Nepomuków, w efekcie czego znalazł się
tutaj jej wpis. Po przesłaniu zdjęć J.Z. w sierpniu 2008 można
stwierdzić, że jest to podobizna św. Franciszka Ksawerego. Są mi
znane wizerunki Jana N. - pielgrzyma, któremu takie atrybuty nie są
obce, ale w tym przypadku inskrypcja z
chronostychem
(>>) potwierdza identyfikację i rok - 1753] |
      |
 |
|
Poręba |
powiat: Kłodzko |
gm: Bystrzyca Kłodzka |
nr 40 |
|
 |
Od strony Długopola barokowy pomnik z polichromowaną
kamienną figurą Jana N. z 1791 roku ustawiony przy bocznej drodze nad
potokiem, pomiędzy domami, pomiędzy strumykiem, a ogrodzeniem budynku
gospodarczego, w specjalnie wciętym ogrodzeniu, w środkowej części wsi w
odległości około 350 m od miejscowego kościoła parafialnego św.
Sebastiana. Rzeźba ustawiona jest na cokole z wolutami u doły i falistym
łamanym gzymsem w górnej części. Gzyms ten bywa interpretowany jako
otwarta Księga i, jeśli jest to właściwe, to byłby jedyny znany
przypadek takiego użycia tego atrybutu! Jan ma na sobie typowy strój
kanonika składający się z: sutanny bezguzikowej (talary), komży
(rokiety) obszytej koronką oraz peleryny (zszytej z czterech długich
futer) z kołnierzem. Na głowie fikuśny biret, na nogach trzewiki z
zaokrąglonymi czubkami. Lekki kontrapost, aureola z czterema gwiazdami,
bo jedna już odpadła. Krucyfiks ułożony niemal poziomo na gałązce palmy
opiera się o prawe ramię i podtrzymywany jest lewą dłonią. Niepokój
wzbudza stan szyi, tymczasowo trzymającej utrąconą niegdyś głowę. Na przedniej części cokołu, w
ozdobnym kartuszu, płaskorzeźba ze sceną Topienia wyobrażająca zrzucenie
Jana do Wełtawy przez żołnierzy Wacława IV stojącymi z pikami,
halabardami i pochodniami na trójprzęsłowym moście. Powyżej widoczna
jest płaskorzeźba sceny chrztu Jezusa w rzece Jordan wraz uosobieniem
Ducha świętego w postaci gołębicy. Z lewej strony cokołu widoczna
płaskorzeźba św. Pawła z mieczem. Natomiast na prawej ścianie cokołu
niezidentyfikowana postać z pochodnią (ale na pewno nie jest to postać JN).
Z tyłu cokołu widnieje ryt daty fundacji: A 1791 (nad: EL,
uzup: S.Zobniów, RJF) (uwaga: na cokole krucyfiksu przy kościele
widoczna jest płaskorzeźbiona postać podobna do JN, z krucyfiksem i
nakryciem głowy. klasyfikuję ją jednak jako pseudonepomuka - nie pasuje
mi kosz z owocami (czy może węglami), bose stopy, poza i ubiór) |
            |
 
 
 
 

|
-
Rudawa (gm. Bystrzyca Kłodzka, pow. Kłodzko, ): figura Jana N. nad
Orlicą, przy drodze do Poniatowa, na skraju lasu, w odległości około
250 metrów od kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego. Początek XIX
wieku. Podstawa murowana z bloków skalnych. Postument kamienny
prostopadłościenny, wysmukły, na planie kwadratu, zwieńczony
wydatnym gzymsem. Na postumencie kamienna figura św. Jana
Nepomucena, z krzyżem na lewej ręce, bez aureoli z gwiazdkami. Na
cokole widoczne płyciny na których po lewej i prawej stroni dawniej
widoczne jeszcze były malowane postacie świętych. Na przedniej
stronie prawdopodobnie istniał napis fundacyjny. Teraz już
całkowicie zatarty. Z tyłu cokołu bardzo słabo widoczne napisy
renowacji pomnika: Renoviert von / Damian und Maria / Peuker
(1900), a poniżej drugi napis: Renowviert von / Wilhelm u.
Maria / Peuker / 1925. (UWAGA: wizja
lokalna RJF w maju 2016 roku wykazała, że figury BRAK na jej
miejscu, pozostał jedynie pusty cokół. Sprawa została zgłoszona na
policję. Mam nadzieję, że rzeźba została tylko przekazana do
renowacji i wkrótce wróci, ale niestety znacznie bardziej
prawdopodobny jest scenariusz negatywny. Do momentu wyjaśnienia
sprawy pozostawiam wpis na liście)
-
Stara Łomnica (gm. Bystrzyca Kłodzka, pow. Kłodzko, ): przy domu
nr 44 na tynkowanym postumencie zwieńczonym gzymsem kamienna
barokowa figura Jana N. z krzyżem na lewej ręce i z przekrzywioną
pięciogwiaździstą aureolą - podobnie jak niegdyś ta z
sąsiedniej Nowej Łomnicy, zanim ta całkiem odpadła. Figura znacznie od tamtej ładniejsza,
najprawdopodobniej starsza. Resztki polichromii. Na cokole nowszy napis z nazwiskiem Prause.
Połowa XVIII wieku (wg innego źródła - początek XIX)
-
Stara Łomnica (gm. Bystrzyca Kłodzka, pow. Kłodzko, ):
w zachodniej części wsi, niemal przy granicy z wsią Nowa Łomnica
stoi kamienna
barokowa kolumna z figurą maryjną. Na cokole płaskorzeźbione postaci
świętych, w tym na froncie Jan N., uporczywie malowany
przez mieszkańców na jaskrawe kolory
-
Stara Łomnica (gm. Bystrzyca Kłodzka, pow. Kłodzko, ):
XVIII-wieczny obraz Jana N. w kościele św. Małgorzaty, z aniołkami zawieszonymi ponad
ramą. Jan ma palec na ustach, biret, palmę i krucyfiks,
przedstawiono go w statycznej pozie. Olej na płótnie (nad: Andrzej R.)
|





 |
 |
|
Stara Łomnica |
powiat: Kłodzko |
gm: Bystrzyca Kłodzka |
|
|
 |
Przy bocznym ogrodzeniu cmentarza, na prywatnej
posesji, stoi figura Jana N. Jest to figura barokowa,
kamienna, na prostokątnym cokole z napisem, w aureoli. Obiekt jest
zasłonięty przez dużą lipę i inną roślinność. Data wyznaczona z
chronostychu
(>>)
FVNDATA
A PRIMO PAROCHO
IOANNES CHISLER
|
wskazuje czas wystawienia figury na 1758 rok.
Treść inskrypcji w wolnym tłumaczeniu: "Ufundowana przez
pierwszego proboszcza Jana Chislera" (nad: kid72, uzup.: G.S.,
tłum: S.Zobniów)
|
  |
|
|
-/¿
Stara Łomnica |
powiat: Kłodzko |
gm: Bystrzyca Kłodzka |
|
|
|
Pojawiła się kusząca hipoteza, że jest to ta figura, która stała niegdyś
na placu przed kościołem klasztornym franciszkanów-reformatów śśw.
Jerzego i Wojciecha w Kłodzku (zobacz wyżej), razem z figurami śśw.
Franciszka, Józefa i Anioła Stróża. Wykonano je w latach 1720-30 i stały
na tym miejscu do kasaty klasztoru w roku 1810, kiedy to zostały
sprzedane i przeniesione w różne miejsca w Hrabstwie Kłodzkim. Figura
Jana N. według źródeł trafiła do Starej Łomnicy. Jednak rzeźba przy
cmentarzu nie jest figurą bramną i nie odpowiada jej opisowi
(figura klęcząca). Nie jest więc pewne, że ta figura
rzeczywiście tam trafiła, a jeśli nawet, to co się z nią
stało (uwaga:
należy dalej badać temat) |
|
 |
|
-
Stary Waliszów |
powiat: Kłodzko |
gm: Bystrzyca Kłodzka |
|
|
 |
Murowana bielona domkowa kapliczka Jana N. przy szlaku im.
J. Szczypiorskiego do Bystrzycy, zdobiona wolutową attyką.
Wewnątrz nie ma już Nepomuka, lecz gwiazdy na szczytach
kapliczki nie pozostawiają wątpliwości co do identyfikacji
obiektu (uwaga: zbadać losy figury!) |
|
 |
|
Stary Waliszów-Mszaniec |
powiat: Kłodzko |
gm: Bystrzyca Kłodzka |
nr 161 |
|
 |
W założonym przez hr. von Wallisa przysiółku Mszaniec, po lewej stronie
drogi do Bystrzycy Kłodzkiej stoi kamienny, nieco toporny
posąg Jana N. z 1818 roku. Postument prostopadłościenny,
niski, na nim figura św. Jana Nepomucena w postawie
stojącej. W dłoniach, na wysokości piersi, trzyma, ułożony
prawie poziomo, krucyfiks, na głowie biret, a wokół niej
nimb ze zniszczonymi gwiazdami (nad: M.K., uzup: J.B. z
Kłodzka) |
 |
|






 |
-
Wilkanów
(gm. Bystrzyca Kłodzka, pow. Kłodzko, ):
kamienny Jan N. przy kościele, na rynku, przy moście nad Wilczką, z
1735 roku. Postument kamienny, prostopadłościenny, zwieńczony
gzymsem. W płycinie inskrypcja z
chronostychem (>>):
STATVA
ISTA ANNO
QVO
MVNDVS
SPECI
LITERI VBIL ABAT
RENOVATA
EST
A.P.G.D.I.G.
|
Dwie ostatnie litery to najprawdopodobniej
inicjały renowatora (uzup: S.Zobniów)
-
Wilkanów
(gm. Bystrzyca Kłodzka, pow. Kłodzko, ):
drewniany polichromowany Jan N. na konsoli przyściennej w kościele św.
Jerzego (nad: M. K.)
-
Wilkanów
(gm. Bystrzyca Kłodzka, pow. Kłodzko, ):
ładny obraz Jana N. z palcem na ustach w kościele św. Jerzego, w bogatej owalnej
rokokowej ramie (nad: Andrzej R.)
-
Wilkanów
(gm. Bystrzyca Kłodzka, pow. Kłodzko, ): w kościele św. Jerzego
drewniana drewniana polichromowana figura Jana N. z poziomą aureolą w stylu
czeskim i z biretem w dłoni (nad: JJK)
-
Wójtowice
(gm. Bystrzyca Kłodzka, pow. Kłodzko, ): na placu przed kościołem św.
Marii Magdaleny, przy lokalnej drodze, na cokole krzyża znajduje się
okazała płaskorzeźba Jana
N. spowiadająca królową Zofię, z resztkami polichromii. Fundator - Ignatz
Troyonski, data fundacji wynikająca z
chronostychu (>>):
SALVA NOS
IESV CRVCIFIXE
O VOS TIBI
PRETIOSO TVO
SANGVINE
REDEMISTI
|
(tłum. S.Zobniów: "Wybaw nas Jezu Ukrzyżowany, [błagamy] Cię,
najkosztowniejszą Twą Krwią zbawieni...")
to rok 1799. Nad napisem chronostychowym na czole cokołu tego krzyża
przedstawiono scenę spowiedzi królowej Zofii przez kapłana Jana N. Z
tyłu cokołu widoczny napis fundacyjny w brzmieniu: "IGNATZ /
TROYSKY HAT DIE / STATUA / AUFRICHTEN LASSEN / ANO 1799 / IGNATZ
FRITSCHE / HAT DIE STEINE / DAR ZU GEGEBEN / A C P." Nad literą
N (w słowie ANO) jest znak ~ wskazujący na konieczność podwojenia
litery, czyli w konsekwencji daje to słowo ANNO, czyli roku 1799.
Napis fundacyjny posiada zatem brzmienie (w tłumaczeniu S.Zobniów):
"Ignacy Troysky kazał tę figurę wystawić w roku 1799, Ignacy
Fritsche ofiarował na to kamień" (uzup: S.Zobniów)
-
Wyszki
(gm. Bystrzyca Kłodzka, pow. Kłodzko): w kościele św. Jana
Chrzciciela boczny ołtarz poświęcono Janowi N. i umieszczono w nim
drewnianą polichromowaną figurę Jana N. z XVIII wieku
-
Zalesie (gm. Bystrzyca Kłodzka, pow. Kłodzko,
): w stojącym tu
pięknym drewnianym kościele św. Anny z 1718 roku (rzadkość w Hrabstwie,
niestety stale zamknięty), pod chórem, stoi drewniana polichromowana
rzeźba Jana N. w aureoli i z krzyżem w prawej ręce kościele
filialnym św. Anny z 1718 roku (rzadkość w Hrabstwie, niestety
stale zamknięty), znajduje się wizerunek św. Jana Nepomucena
namalowany na desce. Święty przedstawiony w postawie stojącej,
trzymał kiedyś w prawej dłoni uniesiony do góry i adorowany pobożnym
wzrokiem krucyfiks (obecnie odłamany, widoczny jeszcze na starszym
zdjęciu). Dziś wygląda to
tak, jakby przyglądał się kawałkowi patyczka uniesionego do góry aby
go lepiej widzieć i dziwi się gdzie jest reszta. Lewa dłoń uniesiona
na wysokość piersi. Na ubiór Jana składają się szaty kanonika:
sutanna, komża, futrzana peleryna. Pod szyją biały kołnierzyk. Wokół
odkrytej głowy świętego otok z pięciu złotych gwiazd. Wizerunek Jana
przymocowany do drewnianej podstawy i ustawiony przy ścianie, na
ławce w ostatnim rzędzie, co w czasie mszy świętej sprawiło
wrażenie, że Jan wszedł na ławkę, aby lepiej widzieć co się dzieje przy
ołtarzu. Stan dobry, lecz należałoby Janowi przywrócić
obiekt adoracji - krucyfiks i znaleźć bardziej godne miejsce (uzup:
J.B. z Kłodzka)
|










 |
 |
|
Międzygórze |
powiat: Kłodzko |
gm: Bystrzyca Kłodzka |
ul. Wojska Polskiego |
|
 |
Koło zajazdu "Złoty Róg", za rzeką Wilczką, znajduje
się współczesna szablonowa figura Jana N. z jednej z wytwórni postawiona w lipcu 2014 na cokole starego posągu JN (zobacz
niżej). Strój tradycyjny, choć barwy nie mają nic wspólnego ze strojem
kapłańskim (czarno-zielona sutanna, 12 srebrnych guzików, czarno-złota
komża z koronką, szara peleryna ze złotym wiązaniem, kapturem i
frędzlami; widoczny złoty kołnierzyk; czarny biret na głowie; buty
brązowe o ściętych noskach). W prawej ręce, przy piersi, trzyma zieloną
palmę. W lewej - długi krzyż, oparty dołem o plintę. Włosy raczej
krótkie, kręcone; zarost. Niby kontrapost, choć trudno mówić o tym w
przypadku tej figury. Twarz i dłonie przypominają kiepską lalkę; lekko
kiczowaty (nad: G.S.) |
  |
|
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
  |
-
Duszniki (gm. Duszniki, pow. Kłodzko,
): krępa figura kamienna św.
Jana Nepomucena, 1722 rok. Pierwotnie usytuowana nad rzeką, przy
starej papierni, potem - po powodzi - przy ul. Kłodzkiej, koło kościoła.
W roku 2004 przeniesiono ją znowu w okolice Bystrzycy Dusznickiej, koło domu Pod
Barankiem. Rzeźba ma nietypowy
układ rąk, a umieszczono ją na wtórnie skomponowanym z ułomków
pozyskanych zapewne z lapidarium cokole. Cokół ten kilka miesięcy
później uzupełniono dwoma kamiennymi elementami: zamkniętą księgą i
kłódką z napisem TACUI. Oba elementy są dosyć toporne, ale
chwała pomysłodawcom za samą ideę
-
Zieleniec (gm. Duszniki Zdrój, pow. Kłodzko,
): kamienny Jan N. z 1862
roku tuż przy wyciągu narciarskim, przy drodze, koło schroniska
"Orlica". Styl prowincjonalny, lecz nie pozbawiony uroku. Krępy Jan
trzyma czapkę w ręku. Ten najwyżej na Śląsku (870 m n.p.m.)
usytuowany posąg JN na wysokości posiada na cokole cztery
płaskorzeźby (w tym dwie z inskrypcjami) oraz dwie płyciny z
inskrypcjami. Na frontonie cokołu umieszczono dwie płaskorzeźby -
apoteozy Języka a poniżej krucyfiksu. Natomiast w dolnej części
cokołu w płycinie słabo już czytelną inskrypcję modlitewną. Z prawej
strony cokołu płaskorzeźba św. Józefa (potwierdzoną napisem
poniżej). Z lewej strony płaskorzeźba z nierozpoznanym wizerunkiem
świętej postaci (braku możliwości odczytania podpisu pod tą
płaskorzeźbą). Z tyłu cokołu czytelna jeszcze inskrypcja fundacyjna:
Errichte von / Joseph Bartsch / im Jahre / 1862 - a więc:
Wystawił Józef Bartsch w roku 1862 (uzup.: S.Zobniów)
-
Zieleniec (gm. Duszniki Zdrój, pow. Kłodzko,
):
przy drodze do Dusznik Zdroju kamienny krucyfiks z głęboko rytą
płaskorzeźbioną figurą Jana N. na cokole. Na cokole
poza wizerunkiem JN dwie inskrypcje: z przodu napis modlitewny (podobnie jak na pobliskim pomniku z F. JN oraz na
cokole kolumny NMP); z tyłu cokołu napis fundacyjny treści:
Errichtet von / Johann Postler. / 1866, czyli: Wystawiony
przez Jana Postlera 1866. Poniżej napis wykonawcy kamiennego
krzyża w treści: Gef. H. Rasch a. Conradswalde b. Landeck,
czyli: wykonał H. Rasch z Konradowa k. Lądka Zdroju. Niedawno
odnowiony, Jan otrzymał pozłocenie krzyża i inskrypcji. Johann
Postler, razem z bratem, wystawił również drugi podobny obiekt
(zobacz niżej), którego wykonawcą był ten sam Rasch
-
Zieleniec (gm. Duszniki Zdrój, pow. Kłodzko,
):
płaskorzeźbiony wizerunek Jana N. na lewym boku cokołu kolumny maryjnej
po prawej stronie wejścia do kościoła św. Anny. Resztki polichromii i złocenia na gwiazdach
wokół głowy Jana. Po prawej stronie - św. Jgnacy Loyola z pozłacanym
poniżej podpisem St. Ignacius Loy.Obiekt fundowany przez miejscowych gospodarzy braci
Ignatza i Johanna Postlerów w roku 1862, a wykonawcą był H. Rasch z Konradowa.
Z przodu cokołu napis modlitewny, natomiast z tyłu inskrypcja
fundacyjna: Errchtet vom / Feldgärtner u. / Kirchenvater / Ignatz
Postler / und dessen Bruder / Johann Postler / 1862, co oznacza:
Wystawił rolnik i prowizor kościoła Ignacy Postler i jego brat
Jan Postler w 1862. Z tego też tytułu w cokole kolumny NMP
znajdują się reliefy ich patronów. Poniżej napis: Gefertigt H.
Rasch in / Conradswalde b. Landeck, czyli: Wykonał H. Rasch z
Konradowa k. Lądka Zdroju. Johann Postler, tym razem
samodzielnie, wystawił również drugi podobny obiekt (zobacz wyżej),
którego wykonawcą był ten sam Rasch
-
Zieleniec (gm. Duszniki Zdrój, pow. Kłodzko,
):
wewnątrz kościoła św. Anny, w półkolistej absydzie za prezbiterium, na
przyściennym cokoliku ustawiono drewnianą, pociągniętą gipsem i
pomalowaną figurę Jana N. (nad: J.D.)
|
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 |
Gmina Kudowa powiatu Kłodzko (7)
zobacz na mapie Google >>
|
 |
|
|
Kudowa stanowiła wraz z
sąsiednimi miejscowościami (Słone/ Slané, Brzozowie/Březová, Czermna/Velká
Čermná, Zakrze/Žakš, Kudowa-Zdrój/Lázně Chudoba, Błażejów/Blažejov, Jakubowice/Jakubovice,
Pstrążna/Stroužné, Bukowina/Bukovina, Ostra Góra/Nouzín, Ostra Góra/Ostrá Hora)
tak zwany Czeski Kątek (Zakątek), to jest należały bezpośrednio do Królestwa
Czech, a nie do Hrabstwa Kłodzkiego. Dopiero w roku 1763 Prusy przyłączyły je do
swojej prowincji Prowincji Śląskiej. Była to enklawa dialektu kłodzkiego języka
czeskiego w morzu niemczyzny. |
|
|
|
|
| |
|
 
 
 
 |
-
Brzozowie (gm.
Kudowa, pow. Kłodzko, ): w tej miejscowości - dziś dzielnicy Kudowy -
jest Jan N. malowany na blasze (rzadkość!), zawieszony na desce
zamocowanej na kamiennym cokole, przy przystanku autobusowym (ulica
Brzozowie 13). Obiekt bardzo ciekawy i
malowniczy. Ładne aniołki towarzyszące Janowi, aureola
przypominająca cytrynę. U stóp napis ozdobną czcionką: "O hl.
Johannes von Nepomuk bitte für uns!".
Stan: zły, urwany górny zaczep, obłażąca farba (7.2005)
-
Brzozowie (gm.
Kudowa, pow. Kłodzko, ): w tej miejscowości - dziś dzielnicy
Kudowy - jest drewniany polichromowany Jan N. we wnęce dzwonnicy koło kościoła
śśw. Piotra i Pawła. Na czas remontu elewacji dzwonnicy obiekt
tymczasowo (lato 2013) w zakrystii
-
Czermna (gm. Kudowa Zdrój, pow. Kłodzko, ): owalny obraz Jana N. w
szczycie prawego ołtarza bocznego w kościele św. Bartłomieja
|
|
 |
|
Słone |
powiat: Kłodzko |
gm: Kudowa |
ul. Słone 18 |
|
 |
W tej miejscowości - dziś części Kudowy - na prywatnej posesji, otoczona metalową balustradą,
stoi postać Chrystusa na krzyżu w otoczeniu trzech postaci: Maria, Maria
Magdalena i św. Józef (?). Poniżej, jakby w odrębnej kapliczce,
flankowanej po bokach kolumienkami, stoki płaskorzeźba Jana N.,
bardzo przestrzenna i wypukła. Jan jest w sutannie, komży (11 guzików),
pelerynce i birecie. W prawej ręce – liść palmy, w lewej – krzyż. Pod
nim w owalnym, ozdobnym medalionie napis JOHANNES. Jeszcze niżej cytat z
psalmu. Za lampką główki dwóch putt. Z tyłu
napisy: "JOH. HEINISCH" (twórca?); a powyżej: "JOSEF u. MARIA PRAUSE
1885" (fundatorzy?) (nad: G.S.) |
   |
 |
|
Słone |
powiat: Kłodzko |
gm: Kudowa |
|
|
 |
W tej miejscowości - dziś części Kudowy - na cmentarzu, przy kościele filialnym p.w. Narodzenia
Najświętszej Maryi Panny znajduje się kamienny Krzyż Męki Pańskiej
ustawiony na podstawie z 3 schodków, postumencie i cokole z 3
podpisanymi wnękami figuralnymi. Od frontu: HI. Maria, z lewej
strony: S. Josef, z prawej: S. Johannes. Na bocznej
ścianie postumentu, we wnęce umieszczona jest niewysoka (około 40 cm),
kamienna rzeźba Św. Jana Nepomucena. Święty przedstawiony w postawie
stojącej, trzyma przed sobą na prawym przedramieniu krucyfiks, a w
lewej, opuszczonej dłoni zielony liść palmy męczeństwa. Jan ubrany w
czarną sutannę, białą komżę (wykończoną dołem koronką), futrzaną
pelerynę (koloru białego), na głowie czarny biret. Przez ramiona
przewieszona stuła, a na piersiach zawieszony równoramienny krzyż.
Włosy, jak na Jana, stosunkowo krótkie, na twarzy zarost: wąsy i broda.
Pod szyją czarny kołnierzyk. Stan dobry. Na froncie postumentu duża
płycina, obecnie pusta. Górna część cokołu ma faliste zwieńczenie, na
niej główki 2 aniołków oraz lampka (współczesna). Na tylnej części
cokołu wyraźny napis: Errichtet/von/Joseph Langer/und/Franz
Kurschatke/1888 (nazwiska fundatorów; nazwiska twórcy brak) (nad: J.B. z Kłodzka,
uzup: G.S.) |
    |
|

 
 
 
 
 
 
  |
-
Radków (gm. Radków, pow. Kłodzko,
): kamienna barokowa figura św. Jana Nepomucena
przy murach miejskich (ul. Ogrodowa), z resztami polichromii.
Dawniej zaopatrzona była w metalową aureolę, widoczną jeszcze na
najstarszym zdjęciu sprzed 1995 roku. Ufundowali ją mieszkańcy, w tym J. Kohler i G. Kuben w 1715
roku, co wynika z ciekawego
chronostychu (>>) na
dwustopniowym cokole, przy czym literę Y należy odczytywać jako
podwójną literę I:
HeILIge
Ioannes
NepoMVCene
erLange
Vns gnaD
beY gott |
co oznacza Święty Janie Nepomucenie
uzyskaj nam łaskę u Boga (tłum: S.Zobniów). W dolnej części cokołu inskrypcja
fundacyjna o treści
ANNO
1715 DEN 16 APRIL IST
DIESE STATUEN GOTT VND
DEM HEILIGEN IOANNI NEPOMV
CENO AVFF GERICHTET WORDEN
VON IOANNE KOHLER VND GEORGIO
KUBEN NEBST ANDERN WOHLTHAE
THERN |
co oznacza
W roku 1715 dnia 16 kwietnia został ten posąg Bogu i św.
Janowi Nepomucenowi wzniesiony przez Joannę Kohler i Jerzego
Kubena wraz z innymi dobroczyńcami (tłum: S.Zobniów). Z boku cokołu widoczny
napis o renowacji - RENOVERT 1856
-
Radków (gm. Radków, pow. Kłodzko,
): figura św. Jana Nepomucena na
fasadzie domu nr 13/14 w pierzei
zachodniej rynku, pomiędzy drugim a trzecim piętrem, w ozdobnej
barokowej wnęce. Parapet tej wnęki imituje przęsła mostu. XVIII wiek
-
Radków (gm. Radków, pow. Kłodzko,
): na zachodnich peryferiach
Radkowa, na
Farnej Górze (Pfarr Berge, dogodne dojście od ul. Leśnej nr 12), w okolicy ogródków działkowych i w bliskości potokui wpadającego do Pośny stoi, na sporym cokole z
napisem Ora pro nobis kamienna polichromowana figura Jana N.
Jan trzyma krzyż pionowo w niezbyt często spotykany sposób,
opierając go o udo. Ma zapiętą pelerynę i groźną minę. Stopę trzyma
na chmurkach z puttem
|
|
 |
|
Radków |
powiat: Kłodzko |
gm: Radków |
Leśnia 26 |
|
|
 |
Na terenie prywatnej posesji przy ul. Leśnej 26
odnaleźć można kamienny posąg Jana N. Jest to statyczna rzeźba ożywiona
tylko lekkim kontrapostem, w klasycznym stroju (sutanna, 11 guzików,
komża z koronką, peleryna z kołnierzem, wiązana pod szyją; biret na
głowie; buty o ściętych noskach) i bezgwiaździstej już aureoli.
Uszkodzony krzyż (brak główki i figury Chrystusa) podtrzymuje
prawą ręką, oparty na lewym przedramieniu; w lewej ręce palma.
Starannie oddana fryzura i zarost, jest nawet dziurka w uchu. Cokół z
trzema wnękami, z gzymsami, na podstawie. Widoczne resztki polichromii
oraz pozostałość trzpienia od lampki. Z przodu cokołu napis gotykiem. "Errichtet / von /
Ernst u. Karolina / Vögel.
/ 1913.". Pomnik wykonał Stefan Hertelt -
właściciel zakładu kamieniarskiego z Radkowa (nad: RJF, uzup: G.S.) |
        
         |
 |
|
Ścinawka Górna - Sarny |
powiat: Kłodzko |
gm: Radków |
|
|
|
 |
Na zamku Sarny (Scharfeneck) położonym na wzgórzu nad Ścinawką
Górną znajduje się ufundowana przez von Götzenów kaplica Jana N. z barokowymi freskami Hansa Hoffmanna o tematyce nepomuckiej
z 1738 roku.
Zobacz osobną stronę poświęconą freskom w kaplicy nepomuckiej w zamku Sarny >> 
Stan zachowania - ciągle niezły. Po przejęciu
zamku przez nowych właścicieli obiekt jest zabezpieczony i
udostępniony.
Odbywają się tu wspaniałe koncerty muzyczne. Renowację
zaplanowano na rok 2019
|
|
 |
|
Ścinawka Średnia |
powiat: Kłodzko |
gm: Radków |
ul. 3 Maja 5 |
|
|
 |
Koło byłej Przędzalni, po wschodniej stronie placu
wiejskiego, w ogrodzie prywatnej posesji, około 100 metrów na północ od
mostu nad rzeką Ścinawką, stoi kamienna figura Jana N. Efektowny cokół
zaopatrzony pierwotnie w płaskorzeźbę MB w owalnym kartuszu, światło
umarłych, wolutowe spływy, kamienną ozdobną trzyczęściową balustradę
(niestety nieco przysłoniętą) i dwa serca gorejące. W zwieńczeniu cokołu
putto oraz przedstawienie glorii w formie skłębionych chmur na których
postawiono figurę św. Jana Nepomucena. Na sercach gorejących
umieszczonych po obu stronach figury współcześnie namalowane napisy: R.P oraz 1945.
Na cokole wtórny napis Św. Jan Nepomuceński. Prawdopodobnie dawniej były tam inicjały fundatora i data fundacji.
W 2008 roku serce z datą 1945 zaginęło, zapewne
skradzione (>>)
- a szkoda, bo może kiedyś istniałaby szansa ustalenia
pierwotnego rytu, czyli daty fundacji (nad: T. Gmerek, uzup:
S.Zobniów) |
   
         |
|

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 |
-
Ścinawka Dolna (gm. Radków, pow. Kłodzko, ):
w kościele parafialnym pw. św Jakuba Apostoła w Ścinawce Dolnej po
prawej stronie w ołtarzu głównym, w parze ze św. Pawłem stoi figura
Jana N. Postać ubrana jest w kolorowe szaty kapłańskie sutannę, rokietę,
stułą i narzuconym na ramiona mantoletem. Św. Jan Nepomucen w lewej
ręce trzyma krzyż a palec wskazujący prawej ręki trzyma przy ustach
na znak zachowania tajemnicy spowiedzi. Poniżej figury JN inskrypcja
ST. IOH. NEP (nad: S.Zobniów)
-
Tłumaczów (gm.
Radków, pow. Kłodzko, ): w barokowym kościele pw. św. Piotra i Pawła, pochodzącym z roku 1661,
znajduje się boczny ołtarz Św. Anny wykonany w stylu regencji. Jest
to wyjątkowo bogaty przykład sztuki snycerskiej XVIII wieku. Jedną z kilku figur
umieszczonych w ołtarzu jest umiejscowiona w górnej części, po prawej
stronie, drewniana polichromowana rzeźba Św. Jana Nepomucena. Święty
stoi w pięknym kontrapoście w rozwianych złotych szatach. W prawej
dłoni trzyma olbrzymią, zieloną gałązkę palmową, lewą podtrzymuje
krucyfiks, ku któremu pochyla głowę. Na głowie biret, a wokół niej
otok ze złotych gwiazd. Spod sutanny wystają dwa trzewiki ze
ściętymi noskami.
Stan rzeźby dobry, choć polichromia spękana (nad: J.B. z Kłodzka)
-
Wambierzyce (gm. Radków, pow. Kłodzko, ):
w odległości około 1500 metrów na zachód od tzw. Bramy Radkowskiej
kamienna barokowa rzeźba Jana N. na wysokiej kolumnie ustawionej
przy dawnej pątniczej drodze z Wambierzyc do Radkowa, po prawej
stronie. Cokół z umieszczonymi w płycinach z owalnymi obramieniami
ciekawymi, ale trudno już czytelnymi
chronostychami (>>), które
pozwalają datować rzeźbę na rok 1707. Napisy są dwuczęściowe i w
każdej duże litery z chronostychu potwierdzają datę wystawienia w
1707 roku. Z przodu (od strony drogi) nie można już ustalić treści
napisu ale można odczytać powiększone rzymskie litery: D / IIMVC
/ CCV / CMI / CCIL / CLC - co stanowi liczbę 3414 czyli
podwojoną liczbę roku 1707. Z prawej strony cokołu napis, w górnej
części jeszcze możliwy do odczytania, o treści: SanCte
Iohannes /
De NepoMVC
/ Ora pro nobIs. Na pozostałych
stronach cokołu praktycznie niemożliwe już do odczytania napisy ale
analiza powiększonych liter (również w tych podwójnych napisach)
potwierdza datę 1707
-
Wambierzyce (gm. Radków, pow. Kłodzko, ): obraz Jana N. w ołtarzu
bazyliki p.w. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny wykonany przez
Karla Sebastiana Flackera (ur. 1679 we Wiedniu; zm. 22. marca 1746
Kłodzku) w roku 1723. Piękna rokokowa rama, a w mensie ołtarza
płaskorzeźbiona scena Topienia
-
-
Wambierzyce (gm. Radków, pow. Kłodzko, ):
w niszy zwieńczenia jeden z bram
wejściowych na teren kompleksu Śląskiej Doliny Jerozolimskiej
znajdowała się prawdopodobnie drewniana figura Jana N. Niestety w
latach 50. XX wieku została
skradziona (>>). Brama ta znajduje się po
lewej stronie ul. Szpitalnej (od strony placu przed wielkimi
schodami wiodącymi do Bazyliki NNMP) i jest ustawiona prostopadle do
bramy wjazdowej w tę ulicę.
Z uwagi na bardzo bliskie sąsiedztwo z istniejącą figurą Jana N. z 1740
roku
ustawioną po lewej stronie kolumny NMP (zobacz wyżej), ta zaginiona figurka oraz
istniejąca fundacji hr. von Götzen są mylone w opisach jako stojące nad budynkiem bramnym
(nad: S.Zobniów)
-
-
Wambierzyce (gm. Radków, pow. Kłodzko, ): wodne procesje
odbywały się również w Wambierzycach! Zdjęcie z książki Joanny
Lamparskiej "Sudety Środkowe po obu stronach granicy. Przewodnik
inny niż wszystkie" (Część 2, ASIA-PRESS s.c., Wrocław 2003),
w podrozdziale poświęconym Wambierzycom pokazuje kamienną figurę Jana N.
na mostku nad
potokiem Cedron w południowej części głównego placu przed Bazyliką NNMP oraz spławianie rzeźby martwego Jana N. (zobacz informację o wodnych
procesjach >>). Z podpisu na starej pocztówce wiadomo, że mostek nosił nazwę Johannesbrücke,
a więc Most Świętojański. Nie są znane powojenne losy spławianej figury, podobnej zresztą do tej z Gorzanowa nawet w zastosowanej kolorystyce, natomiast co do rzeźby na
moście wysnuwam teorię o jej tożsamości ze stateczną figurą stojąca koło plebanii (zobacz wyżej), opartą jedynie na porównaniu niewyraźnych zdjęć

-
Wambierzyce (gm. Radków, pow. Kłodzko ):
w prywatnym skansenie Gospodarstwa Agroturystycznego u Sołtysa przy
ulicy Wiejskiej 52
eksponowana jest drewniana figura Jana N. Są tu również ułomki
kamiennych rzeźb: leżącego na boku brodatego mężczyzny, stojącej
postaci i innej klęczącej, z otwartą księgą w rękach. Nie można na
100% wykluczyć ich nepomuckości (uzup: U.B.)
|
|
 |
|
Wambierzyce |
pow: Kłodzko |
gm: Radków |
Pl. Najświętszej Marii Panny |
|
 |
Kamienna figura Jana N. po lewej
stronie monumentalnych schodów bazyliki Nawiedzenia, przed plebanią.
Jej statyczność wskazuje na XIX-wieczną, późniejszą, niż pozostałych Janów z
Wambierzyc, datę powstania. W ciągu ostatniego 10-lecia Jan utracił
czubek krzyża, jak na to wskazują kolejne zdjęcia prezentowane na
tej stronie. Być może cokół rzeźby nie jest oryginalny. Uwaga: jest możliwe, że figura ta stała dawniej na mostu zwanym Johannesbrücke, czyli Świętojańskim. Bardzo podobny obiekt widoczny jest na starych fotografiach dokumentujących Wodne Procesje (zobacz niżej). Podobna jest wielkość i postawa figury, kąt nachylenia krucyfiksu, nakrycie głowy. Inna jest długość krzyża, ale ten zmieniał się w czasie kilkukrotnie.
Ustawiona
w parze z figurą Daniela Paschazjusza von Osterberg. Na przedniej
stronie cokołu w prostopadłościennej płycinie napis: ST. /
IOHANNES / ORA PRO NOBIS. Natomiast w dolnej części cokołu
widoczny ryt: No 60. Z tyłu cokołu fragment napisu - A:
URBAN. BILD...(HAUER), niestety z powodu odłamania części cokołu
brak dalszej części napisu. Figura jest uszkodzona - brak lewej
dłoni. Naprawie poddano jedynie połamany krzyż trzymany w prawej
ręce |
       |
 |
|
Wambierzyce |
pow: Kłodzko |
gm: Radków |
ul. Szpitalna |
|
 |
W Sanktuarium Matki Bożej Wambierzyckiej
Królowej Rodzin, Patronki Ziemi Kłodzkiej, za ołtarzem
głównym, za zamkniętymi drzwiczkami, znajdują się trzy
relikwiarze. Jednym z nich jest relikwiarz Św. Jana
Nepomucena (zobacz >>), w którym umieszczony jest maleńki fragment kości
Świętego. Relikwiarz w formie skromnego kartusza, zdobionego
motywem roślinnym, przymocowany do plastikowej podstawki. A
więc przybywając do Matki Bożej Wambierzyckiej, modląc się
przed Jej wizerunkiem, pamiętajmy, że z tyłu za Jej figurką
są relikwie Św. Jana Nepomucena, do którego również możemy
zanosić nasze prośby. Tuż obok znajdują się relikwie św.
Joanny Beretty Molla i Św. Pawła od Krzyża. Stan dobry (nad:
J.B. z Kłodzka) |
 |
|
|
Karłów |
pow: Kłodzko |
gm: Radków |
nr 35 |
|
 |
Kapliczka z roku 1855 w formie sceny
ukrzyżowania umieszczonej na postumencie schodkowym i trzyczęściowym
cokole. Część dolna – prosta bryła, bez ozdób i napisów,
zwieńczona górą gzymsikiem. Górna, od frontu, z płyciną, w
której znajduje się płytka wnęka, a w niej płaskorzeźbiony
Jan N. Strój tradycyjny: sutanna bez guzików, komża,
peleryna; buty ze ściętymi noskami; biret trzyma nisko prawą
ręką, oparty o szatę. Postać wtórnie polichromowana w
kolorze czerwono-brązowym. W lewej ręce trzyma (na wysokości
serca, oparte o lewe ramię) krzyż, a pod nim liść palmy.
Głowa pochylona do krzyża. Na trzeciej części, u stóp krzyża
ozdobny kartusz z zatartym już napisem. Z tyłu cokołu napis
fundacyjny oraz rok wystawienia: "ERRICHTET VON / JOHANN
DINTER. GEB: / AUS KUNZENDORF BEI / NEURODE / MŰLLER MALZ?
VON HIER / 1855" (tłum. G.S.: Postawił / Johann /Jan/ Dinber ur.(odzony) / w Drogosławiu obok / Nowej Rudy /
tutejszy młynarz słodowy (?) / 1855") (nad: G.S.) |
   |
Gmina Międzylesie
(Mittelwalde,
Mèttewaale, Mezilesi, Středolesí) (30 + 3)
zobacz na mapie Google (>>)
|
 |
|
|
To zapewne najgorsza gmina
nepomucka w Polsce. Mimo monitów i listów protestacyjnych w
Międzylesiu prym wiodą zrujnowane pomniki, miejsca ponepomuckie,
smutne szczątki rozbitych figur i puste cokoły (Międzylesie x 2,
Niemojów, Gniewoszów, Lesica, Roztoki) |
|
|
|
|
| |
|