|
Gloger, 1903:
Województwo Sieradzkie na północ graniczyło z Kaliskiem i
Łęczyckiem. Od tego ostatniego stanowiła granicę rzeka Ner, prawie
na całej swej długości. Wschodnią granicę od województwa
Sandomierskiego stanowiła rzeka Pilica od Koniecpola aż po
Białobrzegi. Na południe graniczyło województwo Sieradzkie z
Krakowskiem, a część tej granicy tworzyła rzeka Liczwarta, dopływ
Warty. Na zachodzie leżały księstwa śląskie.
Województwo Sieradzkie obejmowało przestrzeni mil kwadratowych 162 i
składało się z 4, mniej więcej równomiernych powiatów: Sieradzkiego,
Szadkowskiego, Piotrkowskiego, i Radomskiego czyli Radomskowskiego.
Ziemia zaś Wieluńska, wzdłuż granicy śląskiej ciągnąca się, miała
przestrzeni mil kwadratowych 501/2 i podzielona była na dwa powiaty:
większy Wieluński i znacznie mniejszy Ostrzeszowski (...) Herb
województwa przedstawiał pół orła czarnego w czerwonem polu i pół
lwa czerwonego w żółtem polu, w koronie złotej, pokrywającej obie
głowy (...) Województwo Sieradzkie miało przywilej używania do
pieczęci laku czerwonego, co tylko samym panującym służyło, a to w
nagrodę, że obywatele sieradzcy, w czasie wojny z Krzyżakami,
wsparli dzielnym posiłkiem Łęczycanów i odzyskali stracone przez
nich chorągwie. Województwo Sieradzkie i Łęczyckie, za swój mundur
obywatelski przyjęło kontusz karmazynowy, wyłogi granatowe i żupan
biały.
Uwaga: miasto Sulejów należało do
woj. sieradzkiego, natomiast opactwo cystersów, dziś w granicach
miasta - do d.woj.
sandomierskiego (>>). Z kolei dzielnica Mstowa - Wancerzów
to sieradzkie, a główna część miasta należała do d.woj.
krakowskiego (>>) |
|
 
 
  |
-
Sieradz (gm. i pow. Sieradz,
 ):
w krużgankach klasztoru dominikanów św. Stanisława Biskupa jest
obraz św. Jana Nepomucena z XVIII wieku
-
Sieradz (gm. i pow. Sieradz,
):
w tym samym kościele św. Stanisława Biskupa jest ołtarz Jana N. z
rzeźbą i obrazem
-
Sieradz (gm. i pow. Sieradz,
):
na ambonie kolegiaty Wszystkich Świętych dostrzec można
polichromowaną figurę Jana N. ze złotym krzyżem w ręku (nad: J.B., H.J., J.W.)
-
Charłupia Mała (gm. i pow. Sieradz,
):
przy ulicy ks. Jana Radzymińskiego (dojście ścieżką
koło domów nr 9-11), na kopcu nad rzeką Mesznik (Myja),
stoi figura Jana N. umieszczona na ceglanym cokole. Figura nie
jest w najlepszym stanie - mocno uszkodzony jest krucyfiks, głowa była zapewne naprawiana i
pozbawiono ją zarostu, z korpusu złazi farba (nad: M.Muryn)
-
Kuśnie (gm. i pow. Sieradz,
):
na skraju wsi murowana barokowa kaplica z XVIII wieku zwieńczona
kopułą, pod wezwaniem Jana Chrzciciela. Jest to pozostałość po
dawnym założeniu dworskim. Na zewnętrznej ścianie, nad wejściem
i świetlikiem, umieszczono na wsporniku drewnianą polichromowaną
figurę Jana N. z krzyżem w ręku, zresztą ułożonym nieprawidłowo
i niezgodnie z zamysłem rzeźbiarza. Rzeźbę chroni półkolisty
daszek wtopiony w dach kaplicy (nad: H.Jakóbczak)
|
|
|
 
 |
-
Wrząca (gm. Błaszki, pow. Sieradz,
): przed wjazdem do bramy
majątku Gruszczyńskich stoi kapliczka nepomucka, z drewnianą figurą
Jana N., o uszkodzonych dłoniach, która wygląda na baaardzo starą,
drewnianą rzeźbę
-
Gruszczyce (gm. Błaszki, pow. Sieradz,
):
w kościele ołtarz główny późnobarokowy o dekoracji rokokowej z
obrazem św. Stanisława Biskupa Męczennika z XVIII wieku i z rzeźbami
rokokowymi św. Jana Nepomucena i św. Antoniego (nad: J.D.)
-
Kalinowa (gm. Błaszki, pow. Sieradz,
):
przy bramie kościoła św. Magdaleny stoją barokowe rzeźby Jana
Nepomucena i Floriana (nad: J.D.)
|
 |
|
|
|
Kliczków Mały |
pow. Sieradz |
gm. Brzeźnio |
|
|
|
 |
Jest tu drewniany kościół pw. Jana N. z 1764 roku, wystawiony w
miejsce zużytego poprzedniego kościoła przez dziedzica Rocha
Tarnowskiego, a w nim zapewne co najmniej jeden wizerunek JN |
|
|
|
|
|
Złoczew |
pow. Sieradz |
gm. Złoczew |
ul. Błaszkowska |
|
|
 |
W północno-wschodnim narożniku terenu sióstr kamedułek,
przy cieku wodnym,
znajduje się stara kapliczka z 1865 roku (zobacz niżej). Ustawiona na
profilowanym słupie klatka mieści, na
miejscu starej skradzionej, nową
figurkę Jana N. (nad: Pietrosul) |
|
|
|
|
|
-
Złoczew |
pow. Sieradz |
gm. Złoczew |
ul. Błaszkowska |
|
|
|
|
W północnej części posiadłości sióstr kamedułek
znajduje się stara kapliczka z 1865 roku. W niej była kiedyś stara
figurka Jana N. Skradziona (>>) po II Wojnie Światowej
(zobacz też wyżej) (nad: Pietrosul) |
|
|
|
|
|
Uników |
pow. Sieradz |
gm. Złoczew |
|
|
|
|
|
W kościele rokokowa rzeźba św. Jana Nepomucena
pochodząca najprawdopodobniej z poprzedniego kościoła, rozebranego w
1870 roku |
|
|
|
|
|
¿ Warta |
pow. Sieradz |
gm. Warta |
ul. Klasztorna |
|
|
 |
W kościele św. Józefa przy klasztorze bernardynek
(dziś benedyktynek, zobacz wyżej) stojącym na skarpie doliny Warty, przy lewym ołtarzu
bocznym stoi bardzo sympatyczna drewniana polichromowana figura odziana
w szaty kanonika. Układ rąk (lew dłoń nieco uszkodzona) zdaje się
wskazywać, że mogła niegdyś dzierżyć w nich krzyż. Łowca Nepomuków musi
być jednak czujny. Jedno spojrzenie w dół ... ten ksiądz jest bosy!
Wizerunki Jana N. bez butów są absolutnie unikalne (zob. Osijek, Chorwacja
>>)! Gdyby nie ten szczegół, to nawet brak
zarostu nie wzbudzałby większych wątpliwości. W tej sytuacji jednak
prawdopodobnie pozostaje jedynie odpowiedzieć na pytanie kto to jest,
jeśli nie Nepomucen? |
|
|
|
Warta |
pow. Sieradz |
gm. Warta |
ul. Klasztorna |
|
|
 |
W zakrystii kościoła św. Józefa przy klasztorze
bernardynek (dziś benedyktynek, zobacz wyżej) jest obraz Jana N.
(nad: JJK) |
|
|
|
Warta |
pow. Sieradz |
gm. Warta |
ul. Klasztorna |
|
|
|
|
W tym samym kościele NMP bernardynów (zobacz wyżej),
w kruchcie, jest ołtarz boczny, a w nim rzeźba Jana N. ustawiona na tle
rokokowego, iluzjonistycznie malowanego ołtarza |
|
|
|
Warta |
pow. Sieradz |
gm. Warta |
ul. Klasztorna |
|
|
|
|
W tym samym kościele NMP bernardynów (zobacz wyżej),
w kruchcie, w tym samym rokokowym iluzjonistycznym ołtarzu, jest też
obraz Jana N. z II połowy XVIII wieku |
|
|
|
¿ Warta |
pow. Sieradz |
gm. Warta |
ul. Klasztorna |
|
|
 |
Na zewnętrznej fasadzie tego samego kościele NMP
bernardynów (zobacz wyżej), w umieszczonych wysoko niszach stoją trzy
figury, z których jedna może być podejrzana o nepomuckość. Z powodu
odległości i małych rozmiarów trudno to określić jednoznacznie (uwaga:
sprawdzić) |
|
 
 
 
 
  |
-
Nowa Brzeźnica (gm. Nowa Brzeźnica, pow. Pajęczno): w murowanej
bielonej kapliczce, przy drodze 483, za mostkiem, niewielka figurka
JN, również pobielona
-
Dworszowice Kościelne (gm. Nowa Brzeźnica, pow. Pajęczno,
)*:
przepiękny drewniany polichromowany Jana N. z pękniętą twarzą, lekko
wykręcony w murowanej bielonej kapliczce (nad: JJK)
-
Dworszowice Kościelne (gm. Nowa Brzeźnica, pow. Pajęczno,
)*:
w kościele figura Jana Nepomucena z XVIII wieku
-
Dubidze (gm. Nowa Brzeźnica, pow. Pajęczno,
)*:
murowana kapliczka na skrzyżowaniu drogi za zjazdem na Wolę
Jankowską, wewnątrz polichromowana statyczna figura JN z końca XIX
lub początku XX wieku, być może wytworzona w zakładzie Schafferów
(nad: JJK)
-
Rząśnia (gm. Rząśnia, pow. Pajęczno): kapliczka z drewniana
polichromowaną rzeźbą św. Jana Nepomucena, późny barok (wpis do
rejestru zabytków PKZ 156 PSOZ 6600/46/92), najprawdopodobniej w
sąsiedztwie kościoła św. Jana Chrzciciela, na wyposażeniu którego
formalnie się znajduje
-
Strzelce Wielkie (gm. Strzelce Wielkie, pow. Pajęczno, woj.
łódzkie,
)*:
przy ul. Częstochowskiej 28 murowana i pobielona kapliczka z bardzo
ładną figurą Jana N., drewnianą i polichromowaną (nad: JJK)
|
 |
|
|
|
Przerąb |
pow. Radomsko |
gm. Masłowice |
|
|
|
 |
Piękna barokowa kamienna figura Jana N. ustawiona na ornamentowanym
cokole, przy drodze, stawie i mostku na Luciąży. Kartusz z datą
A.D. 1777. Obiekt był pomalowany na rozkoszne lila kolorki, ale
kiedy w końcu października 2017 roku wrócił po renowacji na swoje
miejsce, z dawnych kolorów nie zostało ani śladu. Wykonano go z
piaskowca pochodzącego z pobliskiej góry Chełmo. Remont polegał na
oczyszczenia oraz usunięcia przemalowań, plam i wtórnych reperacji
konieczne było m.in. sklejanie spękań i rekonstrukcja brakujących
elementów, założenie powłoki hydrofobowej, izolacji i stabilizacji
fundamentów. Finansowanie - Starostwo Radomszczańskie, wykonanie -
specjalistyczna łódzka firma, koszt - 35 tys. zł. Zmienił się
kształt cokołu, który został wydłużony i pojawiły się na nim cztery
(!) gwiazdy oraz napis "JOANES NEPOMV / CENVS". Wygląda na
to, że ta operacja to nie odtworzenie stanu poprzedniego, a nowa
kreacja, mocno dyskusyjna choć wykonana z klasą, mająca na celu
podwyższenie obiektu ochlapywanego dotąd przez jadące drogą pojazdy.
Dlatego również dodano nowe stopnie i elementy podstawy (nad: Ciocia
Irenka, uzup: Pietrosul) |
   |
|
|
|
Chełmo |
pow. Radomsko |
gm. Masłowice |
|
|
|
 |
Kamienna figura Jana N. Barokowa, bardzo urodziwa, polichromowana,
choć niezbyt fachowo. Figura stoi przy drodze prowadzącej z Chełma
do wsi Granice (gdzie łączy się z drogą Radomsko Przedbórz), po jej
zachodniej stronie, około 150-200 m na północ od kościoła, na
północnym brzegu niewielkiego cieku. Rzeźba dość nieudolnie
polichromowana (polichromia zniszczona) stoi na pozbawionej bazy
kolumnie. Głowica o echinusie zdobionym wolutowo zakończonymi
draperiami. Na płaskim, czworokątnym abakusie niski
postument„ozdobiony” plastikowymi kwiatami.. Święty stojący w lekkim
kontrapoście, ubrany w sutannę, komżę i mozzettę, z biretem na
głowie. Prawa ręka trzyma nasadę belki diagonalnie przechodzącego w
poprzek piersi krucyfiksu, lewa przyciska go do piersi. Rzeźbie
utrącono, a następnie dość nieudolnie ponownie przymocowano głowę
(nad: Ciocia Irenka, uzup. J.P.) |
     |
|
|
|
Odrowąż |
pow. Radomsko |
gm. Wielgomłyny |
|
|
|
|
|
Na skraju parku dworskiego znajduje się
kapliczka przykryta gontem. Pochodzi z początku XIX wieku i jako
jedna z ostatnich w regionie posiada dzwonniczkę - sygnaturkę. Z
kapliczką związana jest legenda o ukrytych w jej wnętrzu skarbach,
które zrabował niewierny służący z pobliskiego dworu. We wnęce
kapliczki znajduje się drewniana, zabytkowa rzeźba św. Jana
Nepomucena z XIX wieku |
|
|
|
|
|
Gosławice |
pow. Radomsko |
gm. Kodrąb |
|
|
|
 |
Kapliczka św. Jana Nepomucena z drewnianą polichromowaną figurą |
 |
|
|
|
Kamieńsk |
pow. Radomsko |
gm. Kamieńsk |
|
|
|
 |
Przy na cmentarzu przy kościele parafialnym, na stożkowym cokole
wykonanym z kamieni polnych połączonych grubą spoina, stoi kamienna
polichromowana figura Jana N. Krępą postać Świętego zaopatrzono w
aureolę i krucyfiks (nad: J.P.) |
 |
|
|
|
Gidle |
pow. Radomsko |
gm. Gidle |
Pl. Dominikański |
|
|
 |
Nepomucki wizerunek z sanktuarium gidelskiego jest ludowym obrazkiem
malowanym olejem na desce. Jan N. trzyma krzyż i palmę, ma biret i
aureolę. W tle naiwno-urocze wyobrażenie scen Topienia na Moście
Karola i Wyłowienia Zwłok Jana. Całość bardzo kolorowa |
|
|
|
|
|
Michałopol |
pow. Radomsko |
gm. Gidle |
|
|
|
|
|
Przydrożna kapliczka ze skromnym ludowym Nepomukiem w bliskości Kanału
Lodowego. Kilkadziesiąt metrów na południowy wschód od tego miejsca biegnie granica
z dzisiejszym woj. śląskim |
|
|
|
|
|
-
Żytno |
pow. Radomsko |
gm. Żytno |
|
|
|
 |
Niedaleko miejscowości Żytno, przy przecięciu drogi
do Bugaja ze strugą, stoi bielona murowana kapliczka wnękowa, z
dwuspadowym daszkiem zwieńczonym metalowym krzyżem, zamknięta kratą.
Oryginalna drewniana polichromowana XIX-wieczna rzeźba Jana N. została
skradziona (>>) w latach 90. XX wieku. Obecnie zastąpił ją inny
Nepomuk (zobacz niżej) |
|
|
|
|
|
Żytno |
pow. Radomsko |
gm. Żytno |
|
|
|
|
|
Dzięki dokumentacji fotograficznej istniała możliwość
odtworzenia brakującej postaci
skradzionego (>>) Jana N. (zobacz wyżej) i umieszczenia go w
starej murowanej kapliczce.
Nowy obiekt odtworzono w
ramach projektu "Pejzaż Wszystkich Świętych" (zobacz więcej
na ten temat >>). Współczesna (2009) figura autorstwa
Wojciecha Nagórskiego ze Zduńskiej Woli została
wykonana w manierze baroku ludowego, z lekko wydłużonymi
proporcjami. Wyrazista polichromia. Uroczystość poświęcenia odbyła
się 10 września 2009 |
|
|
|
|
|
Łazów |
pow. Radomsko |
gm. Żytno |
|
|
|
|
|
Bielona murowana kapliczka z polichromowaną figurą
Jana N. (nad: Pietrosul) |
|
|
|
 
  |
-
Mykanów (gm. Mykanów, pow. Częstochowa, woj śląskie): późnobarokowa,
kamienna figura św. Jana Nepomucena pochodzi z 1808 roku. Jej
pochodzenie ma na pewno związek z ciągiem, dawnych stawów folwarcznych,
przy których ją ustawiono
-
Lubojna (gm. Mykanów, pow. Częstochowa, woj śląskie): przy głównej drodze
nr 483 stoi biała
murowana kapliczka o formach nieco neogotyckich, wewnątrz ludowa
drewniana figura Jana N. Uroczy wyraz twarzy, wywinięty skraj peleryny,
prawa ręka trzyma krzyż i palmę, lewa rozłożona szerokim gestem
-
Jamno (gm. Mykanów, pow. Częstochowa, woj śląskie,
): kapliczka murowana z
pierwszej połowy XIX w., z ludową rzeźbą św. Jana Nepomucena
|
 |
|
 |
-
Mstów-Wancerzów
(gm. Mstów, pow. Częstochowa, woj. śląskie,
): w kościele klasztornym
kanoników regularnych, w ołtarzu przy łuku tęczowym,
polichromowana złota figura Jana N. w kontrapoście, gołogłowa i z
pustymi rękami rozłożonymi w tanecznym geście. Połowa wieku XVIII (uwaga: kapliczka Jana N. z
samego Mstowa, jako leżącego już w dawnym województwie krakowskim (>>),
zanotowana jest na stronie Nepomuków Małopolskich >>)
|
|
|
 
 
  |
-
Kłomnice (gm. Kłomnice, pow. Częstochowa, woj. śląskie,
): przy głównej drodze miejscowości,
ul. Częstochowskiej, na rogu Zdrowskiej, stoi murowana biało-błękitna kapliczka kryta
czterospadowym blaszanym dachem. W półokrągłych wnękach stoi
polichromowana św. Jana Nepomucena z XIX wieku oraz mała figurka
Floriana (>>)
-
Garnek
(gm. Kłomnice, pow. Częstochowa, woj. śląskie,
):
przy wjeździe do wsi od strony Karczewic, po wschodniej stronie Warty, naprzeciw drewnianego młyna,
stoi piękna drewniana kapliczka z takąż polichromowaną figurą Jana N. w
malowanej na błękitno wnęce, na nieco dziwacznym cokole (nad: B.K.)
|
 |
|
 |
-
-
Dąbrowa Zielona
(gm. Dąbrowa Zielona, pow. Częstochowa, woj. śląskie): po pewnej
wycieczce nepomuckiej zapisałem, jako efekt oględzin: za wsią, jest
ewidentne miejsce ponepomuckie - pusta kapliczka przy rzeczce, niedaleko
mostku. Kilka lat później znalazłem potwierdzenie intuicyjnego
stwierdzenia - zdjęcie z lat 50. w pewnej książce poświęconej sztuce
ludowej. Była tu niegdyś drewniana kapliczka w formie wydłużonego domku,
z dwuspadowym daszkiem zwieńczonym krzyżem. Wewnątrz, pod trzema
arkadkami, drewniana barokowo-ludowa figura Jana N. Tak więc wyczułem -
bez żadnych wskazówek - nepomuckość tego miejsca. Wątpliwa satysfakcja -
wolałbym aby nadal była tam figura. Co się z nią stało? Kiedy zniknęła?
-
-
Święta Anna
(gm. Dąbrowa Zielona, pow. Częstochowa, woj. śląskie): za wsią,
jest ewidentne miejsce ponepomuckie: pusta kapliczka przy rzeczce,
niedaleko mostka
|
|
|
|
|
Piętno |
pow. Turek |
gm. Tuliszków |
|
|
|
 |
W parku dworskim, na wysepce na stawie do którego
prowadzi drewniany mostek, stoi kamienna polichromowana figura Jana N.
Ustawiono ją wtórnie na dużym głazie narzutowym, na którym również umieszczono
tabliczkę z napisem "Św. Janie / Nepomucenie / miej nas w opiece".
Jan w prawej ręce trzyma palmę, lewa jest pusta. Układ dłoni wskazuje
jednak, że w prawej tkwił niegdyś krzyż, a palmą była w lewej. Obiekt
wyremontowano w grudniu 2016 roku. Będzie odbywać się
tutaj coroczna impreza pod nazwą "Nepomuki" - pierwsza edycja
miała miejsce w ostatnią niedzielę czerwca 2018 |
|
|
|
|
|
Piotrków Trybunalski |
pow. Piotrków Trybunalski |
gm. Piotrków Trybunalski |
ul. Rycerska |
|
|
 |
W krużgankach dawnego klasztoru przy kościele
NPM Śnieżnej – dawniej dominikanek - znajduje
się wizerunek Jana N. Jest to część polichromii powstałych w latach
1676-1689, zamalowanych w roku 1869, i odsłoniętych w 1953,
konserwowanych w 1984 roku. Data powstania akurat wizerunku Jana N.
wymaga zbadania i potwierdzenia, jako wyjątkowo wczesna. Najbardziej
prawdopodobne jest, że akurat ten fragment malowideł powstał później
(uwaga: należy zweryfikować w źródłach datę powstania) (nad:
H.Jakóbczak) |
|
|
|
|
|
Piotrków Trybunalski |
pow. Piotrków Trybunalski |
gm. Piotrków Trybunalski |
ul. Jerozolimska 3 |
|
|
 |
Murowana dwukondygnacyjna kapliczka, we wnętrzu
której rezyduje figurka św. Jana Nepomucena. Kapliczka postawiona w
końcu XIX wieku na skrzyżowaniu traktu śląskiego z sulejowskim przy
ulicy Sulejowskiej 1, w 1979 roku została przeniesiona na obecne
miejsce. W dniu 09.08.1960 roku pod tą kapliczką (w jej pierwotnej
lokalizacji) zginęli dwaj funkcjonariusze Komendy Ruchu drogowego
Milicji Obywatelskiej zastrzeleni przez bandytę Lecha (uwaga: należy
zweryfikować na miejscu) (nad: H.Jakóbczak, za mapa.piotrkow.pl) |
|
|
|
 |
-
Gorzkowice (gm. Gorzkowice, pow. Piotrków Trybunalski): ceglana kapliczka wnękowa z drewnianą figurą Jana N.
w stylu ludowym, w uroczym kontrapoście, w uszkodzonej aureoli,
pomalowaną na biel i czerń, za bielonym płotkiem
-
Plucice (gm. Gorzkowice, pow. Piotrków Trybunalski): ceglana
kapliczka wnękowa z figurą Jana N. za szybą, polichromowaną, o
czerwonej mozzetcie
-
-
Cieszanowice (gm. Gorzkowice, pow. Piotrków Trybunalski): na wyspie na stawie stoi zrujnowana i pusta kapliczka -
najprawdopodobniej ponepomucka (uwaga: wezwanie kapliczki nie
potwierdzone)
-
Grobla
(gm. Rozprza, pow. Piotrków Trybunalski, woj łódzkie):
oryginalnym obiektem, stojącym tu do niedawna, była klasyczna,
monolityczna kapliczka słupowa z charakterystyczną, wyciosaną w pniu
wnęką, w której mieściła się figura św. Jana Nepomucena. Kapliczka z
II połowy XIX wieku wykonana była z drewna liściastego, z wyraźnie
zarysowanym podziałem. Podstawa to cokół z półażurową wnęką. Górną
część stanowiła pełna latarnia zakończona czterospadowym daszkiem.
Na słupie przybita była drewniana mała kapliczka skrzynkowa
(wykonana z deseczek), do której wkładano święte obrazki i sztuczne
kwiaty. Nowy obiekt nawiązuje w pełni do oryginału. Najważniejszą
część stanowi wnęka, w której znajduje się prawie metrowej wysokości
rzeźba przedstawiająca jednego z najpopularniejszych patronów w
Polsce - św. Jana Nepomucena. Nad figurą, w górnej części kapliczki
został wyryty napis "Święty Jan Nepomucen". Z czterech stron w
zwężeniu latarni widnieje rozeta (gwiazda heksapentalna) -
prasłowiański symbol solarny. Nowa kapliczka - poprzez lokalizację i
wybór patrona - ponownie wpisuje się w urokliwy krajobraz, chroniąc
mieszkańców okolicznych miejscowości przed powodziami, ulewami i
niepożądanymi działaniami innych żywiołów. Nowy obiekt odtworzono w
ramach projektu "Pejzaż Wszystkich Świętych" (zobacz więcej
na ten temat >>). Autorem rzeźby jest Wojciech Grzędowski
-
Łochyńsko
(gm. Rozprza, pow. Piotrków Trybunalski, woj łódzkie): przy drodze
do Rozprzy stara kapliczka św.
Jana Nepomucena z drugiej połowy XIX wieku usytuowana była na
podmokłej łące, nad rzeką Luciążą. Wykonano ją z jednego pnia
sosnowego, z wyciętą głęboko na figurę wnęką. Kapliczka nakryta była
blaszanym, stożkowym daszkiem, zwieńczonym drewnianym krzyżem z
przybitym do niego metalowym małym krucyfiksem. Nie wiem, gdzie jest
teraz przechowywana, ale z pewnością nie została zniszczona skoro
stanowiła wzór dla nowego obiektu. Zachowana ponoć w bardzo złym
stanie
-
Łochyńsko
(gm. Rozprza, pow. Piotrków Trybunalski, woj łódzkie): dzięki zachowanemu,
choć w złym stanie,
oryginałowi (zobacz wyżej) wykonanie nowego obiektu, który zastąpił
starą kapliczkę JN przy drodze do Rozprzy, nie
stanowiło problemu. Powstała cięta w jednym, okrągłym, grabowym
pniu, wizualnie ciężka, monolityczna kapliczka. W proporcjonalnie
dużej wnęce znajduje się, nawiązująca swoją formą do oryginału
(prostota wykonania), ponad półmetrowa postać św. Nepomucena. Nowy
obiekt, kryty łupanym gontem, wieńczy drewniany krzyż z rzeźbionym
Chrystusem, którego zabezpiecza przed opadami półokrągły daszek.
Nowy obiekt odtworzono w ramach projektu "Pejzaż Wszystkich
Świętych" (zobacz więcej
na ten temat >>). Autorem rzeźby
jest Wojciech Nagórski
-
Łochyńsko
(gm. Rozprza, pow. Piotrków Trybunalski, woj łódzkie): przy drodze
na Bagno stoi murowana bielona kapliczka JN
-
-
Milejów (gm.
Rozprza, pow. Piotrków Trybunalski, woj łódzkie,
): była tu okazała drewniana
figura Jana N. w kapliczce, zapewne nowszej, przy cmentarzu. Kilka lat
temu (2004?) przejeżdżając tędy odwiedziłem Jana i stwierdziłem, że
figura jest kompletnie niezabezpieczona - można ja było po prostu
wziąć pod pachę, wsadzić do samochodu i korzystając z ustronności
miejsca niepostrzeżenie odjechać. Pofatygowałem się wtedy do księdza
proboszcza, poinformowałem go o zagrożeniu dla tej rzeźby i
poprosiłem o zabezpieczenie. Efekt? Podczas kolejnej wizyty
(2009-06-11) stwierdziłem brak figury, a spotkani przechodnie
potwierdzili moje obawy - rzeźba została
skradziona (>>)!
|
|
|
|
Wolbórz |
pow. Piotrków Trybunalski |
gm. Wolbórz |
Pl. W. Jagiełły 5 |
|
|
|
|
W kolegiacie św. Mikołaja Biskupa znajduje się obraz
Jana N. na chmurze pędzla Franciszka Smuglewicza (nad: Pietrosul) |
|
|
|
 |
-
Golesze-Parcela (gm. Wolbórz, pow. Piotrków Trybunalski,
):
w dużej, murowanej i tynkowanej na biało kapliczce na rozstajach
dróg jest drewniana polichromowana figura Jana N., bez aureoli lecz w
birecie, w krucyfiksem, bardzo sympatyczny. Kapliczka jest zadbana,
ogrodzona i wyremontowana, przy czym dodano jej niezbyt zgrabny dach
z dziwaczną masywną i klockowatą sygnaturką
-
Moszczenica (gm. Moszczenica, pow. Piotrków Trybunalski,
): przy mostku przed zjazdem na Rękoraj,
na cokole z tablicą fundacyjną stoi kamienny kolorowy Jan N. z roku
1910 (nad: JJK)
-
Rękoraj (gm. Moszczenica, pow. Piotrków Trybunalski):
w parku przy drodze do pobliskiej Moszczenicy stoi dawny dwór z XIX
stulecia. Przy wjeździe do parku znajduje się kapliczka drewniana
wykonana z jednego kloca drewna, z czworościenną wnęką na cokole, w
której umieszczono ludową figurę św. Jana Nepomucena
-
Witów (gm. Sulejów, pow. Piotrków,
):
w kościele śśw. Małgorzaty i Augustyna ołtarz główny zakrywa zasuwa
z wizerunkiem Jana N. adorującego NMP ze Starej Boleslavi z połowy XVIII wieku (nad:
H.Jakóbczak)
-
Poniatów / Witów (gm. Sulejów, pow. Piotrków,
): na granicy tych dwóch miejscowości, lecz po poniatowskiej stronie rzeczki,
na wzgórku w kępie drzew stoi kamienna
figura Jana N. na cokole z inskrypcją fundacyjną (5 maja 1781 roku).
Rzeźba jest polichromowana, statyczna, dosyć uproszona. Obiekt
wyjątkowo malowniczy, odbyliśmy tu majówkę. Inskrypcja głosi:
|
FAMA.
PATRONO
DIVO
IOANNI
NEPOMUCENO
ESAVVO
PVPOP
AD 1781
D 5. MAII |
-
Bogdanów (gm.
Wola Krzyżtoporska, pow. Piotrków Trybunalski): w kościele św.
Trójcy jest obraz przedstawiający męczeństwo Jana N., którego
wizerunek przykrywa srebrna rokokowa sukienka. Obraz barokowy, lecz
przerabiany w wieku XX. Działa tu Bractwo Eucharystyczne Św. Jana
Nepomucena (zobacz >>)
-
Mzurki (gm. Wola Krzyżtoporska, pow. Piotrków Trybunalski):
pierwsza kapliczka nepomucka powstała tutaj ponoć w latach 1807–12,
ufundowana przez wojsko napoleońskie (?!) na granicy wsi Mzurki,
Żądło i Woźniki, przy rozlewisku. Druga (ufundowana przez Wawrzyńca
Wiśniewskiego z Gomulina) poświęcona została 21 maja 1900 roku.
Przetrwała 40 lat i została usunięta na rozkaz hitlerowców przez
dwóch miejscowych gospodarzy. Obaj po kilku latach zginęli śmiercią
tragiczną. 21 maja 2009 roku, po prawie 70 latach od zniszczenia
została ufundowana nowa kapliczka z figurką św. Jana Nepomucena.
Fundatorzy to Ewa i Antoni Bujakowscy z Żądła, Andrzej Jankowski z
Suchcic, Karol Dziej z Mzurek, Grażyna i Józef Stępniowie (nad: H.Jakóbczak)
|
 |
|
|
|
Parzniewice |
pow. Piotrków Trybunalski |
gm. Wola Krzyżtoporska |
|
|
|
 |
W murowanej kapliczce domkowej, za szkłem, znajduje się
ładna ludowa drewniana polichromowana figura Jana N. (nad: E.Ochmański
<- S.Jakubczak) |
 |
|
|
|
Dęba-Majstry |
pow. Piotrków Trybunalski |
gm. Ręczno |
|
|
|
 |
Na rozstajach, ukryta w grupie drzew na masywnym
cokole stoi kamienna figura Jana
N. (nad: Pietrosul) |
|
|
|
|
|
Dziewuliny |
pow. Piotrków Trybunalski |
gm. Grabica |
|
|
|
|
|
Kamienna figura Jana N. o cechach późnobarokowych,
ukazana w kontrapoście, z krzyżem w ręku, w birecie. Ustawiona na
ceglanej podstawie i murowanym cokole. Skorodowana twarz, uszkodzona
główka krzyża. Zapewne związana z tutejszym dworem |
|
|
|
|
|
Dobroń (d. Dobroń Stary) |
pow. Pabianice |
gm. Dobroń |
ul. Sienkiewicza 56 |
|
|
|
|
W drewnianej kapliczce przydrożnej (zobacz niżej) była
figura Jana N. z wieku XVIII. Została
ona przeniesiona do ołtarza w lewym ramieniu transeptu drewnianego kościoła
św. Wojciecha (nad: E.Ochmański
<- S.Jakubczak, uzup: Pietrosul) |
|
|
|
|
|
Dobroń (d. Dobroń Stary) |
pow. Pabianice |
gm. Dobroń |
ul. Sienkiewicza 27 |
|
|
|
|
W starej przydrożnej kapliczce drewnianej z XVIII
wieku następczynią figury Jana N. (zobacz wyżej) została najpierw
młodsza figurka św. Floriana, a następnie - od roku 2013 - nowa figura
Jana N., która wyrugowała Floriana (nad: Pietrosul) |
|
|
|
|
|
Dobroń (d. Dobroń Stary) |
pow. Pabianice |
gm. Dobroń |
|
|
|
 |
Wykonano tu w roku 2017 współczesną kapliczkę z
figurą Jana N., którą oferowano do sprzedaży na portalach aukcyjnych.
Jest to ażurowy obiekt z dwuspadowym daszkiem, na wysokim słupie
ozdobionym gzymsikiem i datą 2017. Figura statyczna, polichromowana, z
biretem, krzyżem, palmą i długą stułą. Nie są znane dalsze losy
obiektu (nad: Pietrosul) |
 |
|
|
|
Lutomiersk |
pow. Pabianice |
gm. Lutomiersk |
|
|
|
|
|
Kamienna barokowa figura Jana N. z XVIII wieku
(uwaga: należy zweryfikować na miejscu) |
|
|
|
|
|
Dłutów |
pow. Pabianice |
gm. Dłutów |
nr 15b |
|
|
 |
Przy siedzibie leśnictwa w roku 2011 postawiono
wyrzezaną z pnia drzewa kapliczkę, umieszczając w niej współczesną
polichromowaną drewnianą figurkę Jana N. |
|
|
|
|
Powiat Łask (3) |
|
|
|
Marzenin |
pow. Łask |
gm. Sędziejowice |
|
|
|
|
|
Polichromowana figura Jana N. w kościele
Wniebowzięcia NMP (nad: Pietrosul) |
|
|
|
|
 |
-
Widawa
(gm. Widawa, pow. Łask,
): drewniany Jan N. w kapliczce
wmurowanej w ogrodzenie kościelne na rynku dawnego miasteczka. Pierwszy raz
odnalazłem tego Nepomuka 20 sierpnia 2002 roku, ponownie zobaczyłem go
dokładnie cztery lata później, nawet godzina była zbliżona
-
Widawa
(gm. Widawa, pow. Łask,
): w muzeum parafialnym,
w dawnym klasztorze bernardynów, znajduje się drewniana
polichromowana figura Jana N. pochodząca z kapliczki z Łodzi,
usytuowanej przy obecnej ul. Rzgowskiej, przy tak zwanych Stawach Jana
(!), przed mostem na rzece Olechówce. W roku 1940 kapliczkę zniszczyli
Niemcy na rozkaz niesławnej pamięci gauleitera Arthura Greisera, jako
element akcji eliminowania przejawów polskiej religijności. Figura cudem
przetrwała w ukryciu w magazynie kościoła św. Wojciecha. Odnaleziona w
1965 roku przez ks. proboszcza Jerzego Spychałę rzeźba została
odrestaurowana, a następnie przekazana do muzeum. Kapliczka została
odtworzona ramach programu "Pejzaż wszystkich świętych"
w roku 2011 (zobacz
>>) (nad: H.Jakóbczak)
|
 |
|
Powiat Bełchatów (3) |
|
|
|
Szczerców |
pow. Bełchatów |
gm. Szczerców |
ul. Cmentarna |
|
|
|
|
W cmentarnej kaplicy św. Barbary, w ołtarzu głównym,
stoi XVIII-wieczna figura Jana N. |
|
|
|
|
|
Kaszewice |
pow. Bełchatów |
gm. Kluki |
|
|
|
 |
Na rozstajach dróg w centrum miejscowości stoi
murowana kapliczka o czterospadowym daszku. Wewnątrz polichromowana
figura Jana N. (nad: H.Jakóbczak) |
|
|
|
|
Powiat Poddębice (6) |
|
|
|
Bałdrzychów |
pow. Poddębice |
gm. Poddębice |
|
|
|
 |
W kościele św. Idziego znajduje się barokowa
drewniana figura Jana N. z XVIII wieku. Kontrapost, ładny gest rąk,
dzisiaj już pustych. Ustawiono ją przy lewej ścianie,
a jej poprzednie miejsce to wnęka nad drzwiami w zewnętrznej fasadzie
kościoła - w sieci znaleźć można zdjęcia z taką lokalizacją rzeźby (nad: E.Ochmański,
uzup: H.Jakóbczak) |
|
|
|
|
|
Rodrysin |
pow. Poddębice |
gm. Poddębice |
|
|
|
 |
Oryginalna, najprawdopodobniej XIX-wieczna kapliczka
skrzynkowa z rzeźbą św. Jana Nepomucena była zawieszona na
kilkusetletnim dębie. Legenda głosi, że podczas II wojny światowej
uratowało ją przed zniszczeniem, w cudowny sposób, samo drzewo.
Kapliczka z figurką podobno stopniowo obrastała korą, a w konsekwencji
została całkowicie wchłonięta. Niektórzy twierdzą, że do tej pory widać
na dębie zgrubienie.
Nowy obiekt - kapliczkę słupową z dwuspadowym daszkiem - odtworzono w
ramach projektu "Pejzaż Wszystkich Świętych" (zobacz więcej
na ten temat >>). Kapliczka została ustawiona obok
rosnącego wciąż dębu. Swoją formą nawiązuje do małych form sakralnych
występujących na tym terenie. Na szczególną uwagę zasługuje, umieszczona
we wnęce, wykonana w ludowej manierze, polichromowana figura św. Jana
Nepomucena, której autorem jest Andrzej Wojtczak. Uroczyste poświęcenie obiektu
odbyło się 8 września 2010 (nad: Bajarka) |
 |
|
|
|
Uniejów |
pow. Poddębice |
gm. Uniejów |
ul. Kościelna |
|
|
 |
W kościele parafialnym Wniebowzięcia NMP, w zwieńczeniu ambony, jest
barokowa, drewniana i polichromowana figura Jana N. z krzyżem i palmą w
rękach (nad: P.N.) |
|
|
|
|
Żeromin |
pow. Łódź-Wschód |
gm. Tuszyn |
|
|
|
 |
Stary obiekt usytuowany był przy strudze obok trasy
Tuszyn - Czarnocin, pochodził najprawdopodobniej z drugiej połowy XIX
wieku. Kapliczka wyróżniała się bardzo charakterystycznym wyglądem,
przede wszystkim wysokością. Składała się z długiego - czterometrowego
słupa, na którym znajdowała się właściwa część kapliczki, przykryta
dwuspadowym daszkiem. Według informatorów - do II wojny światowej we
wnęce znajdowała się figura św. Jana Nepomucena. Nowo powstały obiekt
jest wierną repliką pierwowzoru. Charakteryzuje się dużą smukłością
(zachowana wysokość) i lekkością konstrukcyjną. Wykonany jest z jednego
kloca drewna. Właściwą część stanowi górny fragment przypominający swoim
charakterem wydłużoną skrzyneczkę. We wnęce znajduje się polichromowana
figura św. Jana Nepomucena. Nad niszą, na frontowej ścianie kapliczki,
została wyryta rozeta. Całość nakryto dwuspadowym daszkiem. Nowy obiekt
odtworzono w ramach projektu "Pejzaż Wszystkich Świętych" (zobacz więcej
na ten temat >>). Autorem rzeźby jest Elżbieta Świderek |
|
|
|
Ziemia Wieluńska, czyli Terra Velumensis,
początkowo zwana była Ziemią Rudzką, kiedy jest stolicą była
dzisiejsza wieś Ruda koło Wielunia (tam również jest Nepomuk). Była
suwerenną częścią województwa sieradzkiego, a od końca XVIII wieku -
kaliskiego. Spadkobiercą Ziemi Wieluńskiej są dzisiejsze powiaty: wieluński,
ostrzeszowski, kępiński, wieruszowski oraz część oleskiego i
pajęczańskiego. |
|
Powiat Wieluń (17)
zobacz na mapie Google >>
|
 | |
|
|
S.Ł.
nadesłał informację o broszurze Tomasza Spychały rozprowadzanej
przez muzeum w dworze w Mokrsku
pt. "Przydrożne krzyże, kapliczki i figury na terenie gminy Wieluń". Już
z okładki widać, że jest tam co najmniej jeden nie znany mi Jan N. |
|
|
|
|
|
| |
|
 |
-
Kąty
(gm. Czarnożyły, pow. Wieluń,
): kapliczka św. Jana Nepomucena z roku
1990, wybudowana przez Józefa Rosińskiego z pomocą Władysława Łuczaka na
miejscu starszej, z początku XX wieku, zniszczonej w
czasie II wojny światowej. Ocalała
figurka Jana N., która była przechowywana prawie pół wieku w ukryciu. Co roku w dniu 21 maja, odprawiana jest
tu msza
święta odpustowa ku czci Jana N.
|
|
|
 |
-
Załęcze Wielkie
(gm. Pątnów, pow. Wieluń,
): na wysokim brzegu Warty, na skraju terenu
Ośrodka Szkoleniowo-Wypoczynkowego ZHP "Nadwarciański Gród", na północ
od centrum wsi, stoi kapliczka słupowa św. Jana Nepomucena odtworzona w ramach programu
"Pejzaż Wszystkich Świętych" w roku 2008 (uwaga: należy wyszukać
informacje o starym obiekcie)
-
Dzietrzniki
(gm. Pątnów, pow. Wieluń): zniszczona przez Niemców podczas II Wojny
Światowej kapliczka pochodziła najprawdopodobniej z II połowy XIX
wieku. Rekonstruowany w ramach projektu "Pejzaż Wszystkich Świętych" (zobacz więcej
na ten temat >>) obiekt został ustawiony w miejscu
pierwotnej lokalizacji, a więc przy strudze, w najbliższej okolicy
kościoła. Jest to kapliczka słupowa z wnęką, w której znajduje się,
zrobiona przez Andrzeja Wojtczaka w ludowej manierze, figura Jana N. W
dolnej części, od frontu, poza ozdobnymi wolutami umieszczony został
napis: "Święty Jan Nepomucen A.D. 2009"
|
 |
|
|
|
Myślniew |
pow. Ostrzeszów |
gm. Kobyla Góra |
|
|
|
 |
W tym samym kościele filialnym Narodzenia NMP (zobacz
wyżej) znajduje się ołtarz boczny obrazem Jana N. Świętego przedstawiono
w aureoli, z krzyżem w dłoni, na tle niebieskich draperii. W rogu dwie
główki anielskie. Obraz obramowany jest od góry wyrzeźbioną draperią, a
na środku umieszczono tablicę z napisem "ALTARE PRIVI / LEGIATVM PRO /
DEFVNCTIS PE / TRVS SEXTIS.". Ołtarz ten wiąże się zapewne z
działalnością tutejszego Bractwa św. Jana Nepomucena istniejącego co
najmniej od roku 1733 (nad: Bartłomiej Majchrzak) |
|
|
|
|
|
Myślniew |
pow. Ostrzeszów |
gm. Kobyla Góra |
|
|
|
 |
W tym samym kościele filialnym Narodzenia NMP (zobacz
wyżej), na ścianie nad wejściem do zakrystii powieszono się obraz Jana N. z palmą i
krzyżem na tle sceny Topienia. U góry schematycznie ujęte obłoki i
ornament (nad: Bartłomiej Majchrzak) |
|
|
|
|
|
Myślniew |
pow. Ostrzeszów |
gm. Kobyla Góra |
|
|
|
 |
W tym samym kościele filialnym Narodzenia NMP (zobacz
wyżej) na chórze, na przyściennym wsporniku, znajduje się drewniana
polichromowana figura Jana N. Jest bardzo wysmukła, z manierystycznie
wydłużoną szyją, w birecie i pelerynie, z prostym (być może
nieoryginalnym) krzyżem w rękach (nad: Bartłomiej Majchrzak) |
|
|
|
|
|
Parzynów |
pow. Ostrzeszów |
gm. Kobyla Góra |
|
|
|
|
|
Murowana bielona kapliczka z wnęką zamknięta kratą, w
niej drewniana polichromowana figura Jana N. o cechach barokowych, z
liliową rokietą |
|
|
|
|
|
Wieruszów |
pow. Wieruszów |
gm. Wieruszów |
ul. Sportowa |
|
|
|
|
Niedaleko Prosny jest figura Jana N., która odzyskała
głowę w 2007 roku |
|
|
|
|
|
Mirków |
pow. Wieruszów |
gm. Wieruszów |
|
|
|
|
|
Niedaleko Prosny, w kępie drzew znajduje się obalona
figura św. Jana Nepomucena bez głowy. Do 8 września 1941 figura była
umieszczona na cokole który stal na kopcu o średnicy 12 i wysokości 4 m.
Zdewastowali ją Niemcy wrzucając głowę do pobliskiej rzeki |
|
|
|
|
|
Jeżopole |
pow. Wieruszów |
gm. Lututów |
|
|
|
|
|
Niedaleko Prosny, w kępie drzew znajduje się obalona
figura św. Jana Nepomucena bez głowy. Do 8 września 1941 figura była
umieszczona na cokole który stal na kopcu o średnicy 12 i wysokości 4 m.
Zdewastowali ją Niemcy wrzucając głowę do pobliskiej rzeki |
|
|
|
|
|
-
Dzietrzkowice |
pow. Wieruszów |
gm. Łubnice |
|
|
|
 |
Stała tu niegdyś drewniana kapliczka domkowa ze
spiczastym daszkiem krytym gontem. Wewnątrz, za sztachetowym płotkiem,
rezydowała drewniana figura Jana N. w birecie. Zachowało się jedyne
zdjęcie tego obiektu. Jego losy po roku 1939 nie są mi znane |
|
|
|
|
|
Dzietrzkowice |
pow. Wieruszów |
gm. Łubnice |
ul. Tysiąclecia 47 |
|
|
 |
Przed kościołem, na schodkowym cokole, stoi kamienna
polichromowana figura Jana N. Czerwona peleryna, stuła, biret, aureola z
gwiazdami, krzyż |
|
|
|
 |
-
-
Patrzyków (gm. i pow. Pajęczno): w tej miejscowości nad Wartą, w
której oba brzegi rzeki należały do Ziemi Wieluńskiej, stała tu niegdyś kapliczka
nepomucka nad Wartą. Było to przed wojna, a może dawniej - nie
pamiętają jej juz nawet najstarsi mieszkańcy. Wspomniał ją tylko
ksiądz z Wąszosza przy okazji poświęcenia mostu i nowej kapliczki JN
po małopolskiej (>>)
stronie rzeki, w październiku 2006
-
Działoszyn (gm. Działoszyn, pow. Pajęczno): na tzw. Górze św.
Jana, na północny zachód od miasta, na wysokim, betonowym
postumencie ustawiono figurę św. Jana Nepomucena. Pamiątkowa tablica
podaje, że w roku 1943 pomnik ten został zniszczony przez Niemców,
lecz odbudowano go z pietyzmem w 1945 na wzór starego
|
|
|
|
|
Siemkowice |
pow. Pajęczno |
gm. Tuszyn |
ul. Kościelna (18 Stycznia) |
|
|
 |
W tej miejscowości leżącej na wschodniej granicy
Ziemi Wieluńskiej, niedaleko kościoła św. Marcina, na rozstajach, stoi
przydrożna murowana bielona kapliczka z polichromowaną figurą Jana N. Na
jej szczycie jest metalowy krzyż, ją samą zdobi parta kolumienek. Jan ma "wysoką" aureolę z pięcioma
dużymi gwiazdami, krucyfiks i zieloną palmę |
|
|
|
|
|
Mikorzyn |
pow. Kępno |
gm. Kępno |
|
|
|
|
|
W kościele św. Idziego, w kaplicy, mieści się
ołtarzyk barokowy z rzeźbą św. Jana Nepomucena, namalowany przez J.
Baltazara de Jung w 1794 roku, odnowiony w roku 1852 |
|
|
|
|
|
Mikorzyn |
pow. Kępno |
gm. Kępno |
|
|
|
|
|
W tym samym kościele św. Idziego (zobacz wyżej) jest
też inna barokowa figura Jana N. |
|
|
|
|
|
¿
Opatów |
pow. Kępno |
gm. Łęka Opatowska |
|
|
|
|
|
Przy kościele stała niegdyś kapliczka św. Jana
Nepomucena, ale że wiemy to tylko z notatki z 1843 roku, to sprawa
wymaga zbadania na miejscu. Obawiam się, że obiekt już nie istnieje
(nad: J.D.) |
|
|
|
|
|
Trzcinica |
pow. Kępno |
gm. Trzcinica |
ul. Jana Pawła II 14 |
|
|
 |
Murowana kapliczka sześcioboczna z drewnianą figurą
Jana Nepomucena ustawionej przy drodze do wsi Laski, nad rzeczką
Pomianką (nad: S.Zobniów) |
|
|
|
