ARCHIWUM: 2003

>>> do numeru aktualnego >>>

24.12.2003

Pod choinkę dostałem prezent w postaci naiwnego oleodruku nepomuckiego z początku XX wieku. Zaliczyłem go do Janów Warszawskich.

23.12.2003

Figura warszawskiego Jana Wilanowskiego została uwieczniona na filmie Krzysztofa Kieślowskiego "Krótki film o zabijaniu". Po latach Krzysztof Piesiewicz, przyjaciel Kieślowskiego i współscenarzysta tego (i innych) filmu opublikował w Życiu Warszawy artykuł o filmie, Nepomuku i dobrej sławie.

22.12.2003

Utworzyłem osobny rozdział serwisu nepomuckiego poświęcony Nepomukom ustawionym na mostach.

17.12.2003

Zakończyłem włączanie pierwszej części kolekcji zdjęć DarkaK. Przybyło wizerunków Janów Wrocławskich, Janów Dolnoślaskich, Janów Mazowieckich, Janów Warszawskich. Wszystkie one były już notowane na tych stronach.

12.12.2003

Łapczyna Wola w d. woj. sandomierskim - jest tam  kamienna figurka JN numieszczona na słupie w sąsiedztwie starej drewnianej chałupy. Informacja pochodzi od kolegi z pracy Piotra N, który wykonał jej fajne zdjęcie - wkrótce zjawi się ono na stronie Janów Sandomierskich.

5.12.2003

Dodałem kolejną potężną porcję zdjęć DarkaK. Przybyło wizerunków Janów Wrocławskich, Janów Dolnoślaskich, Janów Mazowieckich, Janów Warszawskich. Wszystkie one były juz notowane na tych stronach.

3.12.2003

Wprowadziłem poprawkę dotyczącą św. Alojzego z Sidziny (Podhale) oraz dodałem tam nowego Jana z Przełęczy Zubrzyckiej.
Dzięki A.N.!

1.12.2003

Zakończyłem remont stron Janów Dolnoślaskich oraz Janów Dolnoślaskich Hrabstwa Kłodzkiego. Pozostaje wrzucić te kilkadziesiąt (kilkaset?) zdjęć, które nie mogą doczekać się skanera.

A w weekend odwiedziłem kapliczkę w Moczydłowie na Mazowszu - potwierdzam, że jest to obiekt nepomucki. No i DarekK doniósł o nowym Janie Warszawskim!

25.11.2003

W jednym z muzeów w mieście Lublinie odnaleźć można klika drewnianych Nepomuków. Dostrzegłem je w pewnym programie w TVPolonia.

W "Spotkaniach z Zabytkami" z listopada 2003 odnalazłem bardzo ciekawy artykuł Zdzisława Skroka o słupach granicznych. Nie ma w nim ani słowa o Nepomucenach. Przytoczono za to inskrypcję z XVIII-wiecznej tablicy umieszczonej wtórnie na kapliczce z 1914 roku w Moczydłowie (Mazowsze):

"Węgielnik pod Baniochą / Trzy kopce objawi / Sprzód Wisły przeciw Glinek / Ponkt granic postawi / Linia od pierwszego prosto położona / Gdy drugiego dosiegnie / Już rozgraniczona / Wsia Załęska od wsi / Moczydłowa wcale. / Obrońco ludzkiej sławy / Strzeż granic stale"

Otóż Obrońca Ludzkiej Sławy to często stosowane określenie Jana Nepomucena! Dopisuję tę kapliczkę do listy obiektów nepomuckich na Mazowszu! Znalezisko potwierdzone wizją lokalną 30.11.2003.

W tym samym numerze "Spotkań z Zabytkami" zamieszczono krótką informację autorstwa Pawła Kubisztala o Nepomucenie z krakowskiego Podgórza. Ciekawostką jest fakt, że jest to podwójna figura Jana i Chrystusa złączonych plecami, wyrzeźbiona z jednego pnia dębu. Jan oczywiście patrzy na rzekę. Rzeźba pochodzi prawdopodobnie z 1723 roku, kiedy to, jak głosi typowa nepomucka legenda, figura przypłynęła z nurtem Wisły i zatrzymała się w tym miejscu na terenie dawnej wsi Przewóz. Rzeczywiście, w tym właśnie roku miała miejsce duża powódź. Kapliczka ma daszek i otoczona jest parkanem. Remontowano ja w 1990 roku, lecz jej stan nie jest zadowalający.

21-24.11.2003

Oprócz kolejnych kilkunastu zdjęć DarkaK  Janów Kłodzkich  i Janów Dolnośląskich dodałem pięć zdjęć autorstwa Siostry M.K. Jana z Iłży oraz z Wojnicza (sandomierskie). Uzupełniłem też spis  Janów Kłodzkich.

17.11.2003

Nadeszły przesłane przez Siostrę Wirtualną K.L. zdjęcia Janów  Sandomierskich - w tym cztery autorstwa Mirosława Radomskiego.

Dostałem też ciekawą informację do Siostry Wirtualnej M.K. Otóż w pierwszej scenie filmu "Popiół i diament" z udziałem Zbyszka Cybulskiego dostrzec można naszego Świętego. Prezentuje się okazale w pięknej kapliczce, w której drzwiach Maciek Chełmicki zabija strzałem w plecy swą domniemaną ofiarę. Czyżby któryś z Janów Dolnośląskich?

 Dzięki!

12-13.11.2003

Na strony Janów Mazowieckich,  Janów Podlaskich, Janów Podkarpackich oraz Janów Litewskich i Czeskich wrzuciłem zasoby Brata Wirtualnego Michała Z. (www.kapliczki.tc.pl). Mamy też nowego Brata Wirualnego - Michała S., który podrzucił Jana z Kolbuszowej (Podkarpacie).

4-5.11.2003

Rozpocząłem dorzucanie do stron Janów Kłodzkich oraz Janów Gorzanowskich zasobów, od których zaczęła się historia tego serwisu - fotografii autorstwa DarkaK.

Znalazłem też zagubione notatki i zdjęcia, które pozwoliły mi zlokalizować jednego z Janów Podhalańskich jako Jana z Tokarni, a innego jako Jana z Sułkowic. Dodałem tez info o Janie z Grobnik na Opolszczyźnie (dzięki R. Maniakowi)

31.10.2003

Zmiana organizacji stron - dużo nowych podstron, uporządkowanie linków, osobna strona źródeł, mapa serwisu, nowe menu "<<< wstecz | dalej >>>",...

27.10.2003

Siostra Wirualna M.K. nadesłała informacje o praktykowaniu postów z okazji święta Jana z Nepomuka: W pierwszej polskiej pracy etnograficznej z 1830 roku p.t. " Lud polski. Jego zwyczaje i zabobony" autorstwa Łukasza Gołębiowskiego, znanego historyka i folklorysty, można odnaleźć ciekawe informacje o postach i przy okazji wzmiankę o naszym ulubieńcu. Cytuję za książką pani Anny Zadrożyńskiej p.t. " Przewodnik po tradycji. Świętowanie polskie": " ... przed każdym wielkim świętem (...) 40 dni poszczono (...). Nadto suchedni, krzyżowe dni, wilie obchodzono i przyjęte dobrowolnie do Serca Jezusowego, N. Panny Bolesnej, S. Antoniego , S. Jana Nepomucena (...) 5, 7 albo 9 dni postu , po 1 w każdym tygodniu poprzedzającym."

24.10.2003

Waldek Brygier, współredagujący znakomitą stronę www.naszesudety.pl, nadesłał informacje i zdjęcie obiektu w podkłodzkiej wsi  Ławica. Niedaleko miejsca, gdzie Ścinawka spotyka się z Nysą Kłodzką, stoi kamienna figura Jana N., choć ubiór i brak atrybutów na to nie wskazują. Zagadkę wyjaśnia  Marek Perzyński w swej książce "Gminy Kłodzko skarby i osobliwości": "Etnografowie zwracają zaś uwagę, że w Ławicy zachowało się niezwykle rzadkie przedstawienie św. Jana Nepomucena jako pielgrzyma do sanktuarium w Starej Boleslavi". Otóż typowy biret zastąpił zsuniety na plecy kapelusz pątniczy! Za to na cokole, w rokokowym obramowaniu, wizerunek Jana N. wygląda już tak jak zwykle.

23.10.2003

Wystarczyły trzy dni nieobecności i zrobiły się zaległości - dzisiaj dodałem wiele zdjęć Janów Sandomierskich (nadesłane przez W.K.) oraz Głogowskich (niezawodny R.R.). Dopisałem też informację o kradzieży Jana Młotkowickiego. Niech złodziejowi ręka uschnie!

17.10.2003

Dodałem trzy zdjęcia Jana Kieleckiego nadesłane przez Siostrę Wirtualną K.L. oraz piękne fotki Jana z Głuchowa (Mazowsze) wykonane przez W.K. z Łodzi. Dzięki za materiały!

16.10.2003

Dodałem znalezionego w Muzeum Historycznym nowego Nepomuka Warszawskiego (!!!). Uzupełniłem też stronę warszawskiej wycieczki nepomuckiej o ten, i trzy inne przystanki.

14.10.2003

Odświeżona strona Janów Górnosląskich. Jeszcze dużo jej brakuje do pełnej kultury, ale początek został zrobiony. Dodałem zdjęcia Jana z Ogrodzonej dostarczone przez Radka K.

9.10.2003

Nowa u nas osoba - Kazik O. - nadesłał trzy zdjęcia pięknego Jana spod Sandomierza. Dzięki! Ponadto zamieszczam zdjęcia Jana z Beszowej jego autorstwa.

Od Paulusa otrzymałem zdjęcia notowanych już Nepomuków Wielkopolskich i Dolnośląskich.

1.10.2003

Nowa u nas osoba - M.M. - nadesłał dwa zdjęcia Janów z okolic Kielc oraz sprostował informację o trzecim obiekcie. Dzięki! Ponadto przybyło kilka zdjęć Janów Lubelskich pobranych ze strony "Roztocze Południowe" P. Rydzewskiego. Dzięki za zgodę!

30.09.2003

Dodałem nowe zdjęcia Janów Lubelskich nadesłane przez nową u nas Osobę - R.S. Z tej okazji zmieniłem design strony Janów Lubelskich na nowy, porządkując ją jednocześnie.

26.09.2003

Dodałem nowy obiekt z Sycylii: ołtarz nepomucki z katedry w Agrigento. Dojrzałem go przypadkowo, oglądając zdjęcia z wakacji Grażyny K. Wykonała je nie wiedząc, co fotografuje. Poprosiłem i nadesłała tę fotkę mailem. Dzięki!

26.09.2003

Zakończyłem opracowywanie wyników Biesiady Pokutnej (patrz niżej). Przybyło kilka  Nepomuków Dolnośląskich, w tym Głogowskich, a ponadto trzy Jany Wielkopolskie wypatrzone po drodze. Kilka innych wpisów wymagało korekt i poprawek.

18.09.2003

Wzorcowy formularz obiektu nepomuckiego rozszerzony został o współrzędne geograficzne GPS. Już dawno należało to zrobić. Pobierz formularz (format Word, 95KB) - będzie przydatny w Twoich poszukiwaniach nepomuckich. Zobacz przykład.

17.09.2003

Brat Realny R.R. nadesłał trzy zdjęcia Jana z Rokosowa (Wielkopolska).

16.09.2003

Wróciłem z Biesiady Pokutnej - wyjazdu w okolice Lubina - zorganizowanego przez Bractwo Pokutne. Podczas trzydniowej eskapady obejrzałem kilkanaście Nepomuków Dolnośląskich, a w drodze zdobyłem kilka Janów Wielkopolskich.

Odwiedziłem też Głogów, gdzie spotkałem się z Rafaelem i Waldkiem, którzy tym samym awansowali z Braci Wirtualnych na stopień Braci Realnych. Zobaczyłem słynnego Jana Głogowskiego Nowego i oprowadzony zostałem po najciekawszych zakamarkach Głogowa. Dzięki!

11.09.2003

Nadeszło obiecane przez Siostrę Wirtualną K.L. zdjęcie Jana z ołtarza z 1776 roku z katedry sandomierskiej.

10.09.2003

Siostra Wirtualna M.K. nadesłała zdjęcia znalezionego w klasztorze augustianów na krakowskim Kazimierzu Nepomuka.

1.09.2003

Podczas powrotu z wakacji z Mazur odwiedziłem Jana z Przytuł oraz znalazłem znanego mi z doniesień Jana z Małowidza. Zobacz stronę Janów Mazowieckich.

Ponadto 28.08.2003 zrobiłem wizję lokalnę  w Pułtusku potwierdzając fakt kradzieży z renesansowej kaplicy św. Krzyża, wykorzystywanej w tej chwili jako cmentarna, drewnianej polichromowanej figury o wysokości około 1 m. Pochodziła ona z przełomu XIX i XX wieku. Podobna była do figury odnalezionej przez nas w rupieciarni tutejszej kolegiaty. Jan ten został  SKRADZIONY  w marcu 2003, o czym dowiedziałem się dopiero 12.08.2003, czytając artykuł o kradzieży barokowych aniołków z kościoła w Skrzeszewie. Pusty cokół wygląda bardzo smutno!

28.08.2003

Odświeżona została strona Janów Sandomierskich, łącznie z deduplikacją i weryfikacją lokalizacji. Ale naukowo to powiedziałem!

26.08.2003

Nasz Nowy Nabytek - Siostra Wirtualna K.L. - nadesłała kilka zdjęć trzech Janów Kieleckich (w tym jednego przeniesionego z Jędrzejowa) oraz Jana Opatowskiego (który okazuje się nie być Nepomukiem). Zobacz je na  stronach Janów Sandomierskich.

25.08.2003

Przybyło kilka nowych Janów oraz kilka nowych zdjęć wizerunków juz notowanych na tych stronach. Nadawcy - członkowie Bractwa W.K., M.K. oraz K.L przekazali wyniki swoich wakacyjnych polowań nepomuckich bądź też porządkowania szuflad. Ula i Marcin przekazali sprostowanie do strony Janów Wrocławskich oraz wrażenia z wycieczki rowerowej wzdłuż Bałtyku. A ja dojrzałem Jana w słynnej i starożytnej miejscowości Wieczfnia Kościelna na Mazowszu.

22.08.2003

Doddałem info o Janie stojącyjm przy drodze z Kolbuszowej do Weryni na Podkarpaciu. Zobaczyłem go w albumie o Kolbuszowej. Dostałem też informację o zakończeniu wieloletniego remontu Jana Kieleckiego, tego sprzed katedry (nad: K.L.)

18.08.2003

Wawel: wśród eksponatów wawelskiego Skarbca znajduje się posążek Jana Nepomucena z kości słoniowej wykonany dla Marii Józefy, córki króla Augusta III Sasa i żony Ludwika delfina Francji (najprawdopodobniej Drezno, ok. poł. XVIII). Święty nie posiada charakterystycznych atrybutów - występuje bez palmy, krzyża i nakrycia głowy (nad: Siostra Wirtualna M.K.)

13.08.2003

Brat Wirtualny R.K. z Głogowa nadesłał artykuł z Gazety Głogowskiej dotyczący Jana Głogowskiego Nowego:

Odra. Trawa na rzece.

Zadaniem Nepomucena było chronic miasto przed powodzią. W tym roku przesadził.

Poziom Odry nie spada, ale stan jest katastrofalnie niski. Na wodzie urosła nawet ... trawa. Na powierzchni wody  w Odrze pojawiły się wysepki. Skrawki ziemi wystają ponad powierzchnię wystarczająco długo, by pojawiły się na nich kępy trawy. Całkowice odsłonięte są też dwa przedwojenne słupy służące do pomiary wody. Meteorolodzy z trudem przypominają sobie podobny widok. (KAJE)

12.08.2003

Dopiero dzisiaj, czytając artykuł o kradzieży barokowych aniołków z kościoła w Skrzeszewie, dowiedziałem sie o marcowej kradzieży w Pułtusku, podczas której skradziono figurę Jana Nepomucena. Podejrzewałem, że chodzi o tę przechowywaną w rupieciarni - kaplicy "holenderskiej" w kolegiacie, lecz po odwiedzeniu Pułtuska 28.08.2003 stwierdzam, że zginęła rzeźba z kaplicy św. Krzyża.

Brat Wirtualny Trojek nadesłał zdjęcie Jana z wnęki fary w Rzeszowie.

11.08.2003

Siostra Wirtualna M.K. nadesłała znalezione w sieci zdjęcia Jana z  miejscowości Hołoby na Wołyniu, dziś na Ukrainie.

Otrzymałem też list od p. Anrzeja Sheera z Bractwa Krzyżowców ze Świdnicy, który znalazł kilka nieścisłości na tych stronach (już skorygowane bądź opatrzone komentarzem). W liście znalazł się bardzo ciekawy fragment dotyczący datowania najstarszych rzeźb JN w Polsce:
"(...) Na marginesie dodam, że często podaje się, iż Nepomuk z Bystrzycy Kłodzkiej (1704) jest najstarszym na Śląsku, a tymczasem w Wierzbnej koło Świdnicy (dawna posiadłość cystersów) jest figura Nepomuka ustawiona na kolumnie, na cokole której widnieje chronostych z datą 1701 i to raczej ona jest najstarszą. W Czechach można spotkać rzeźby jeszcze starsze, ktorych data rozpoczyna się na 16..., a nie na 17..., ale należą one do wyjątków.
Według naszego rozeznania nastarsze datowane (tu wymieniłem tylko do 1720 roku), wolno stojące na wolnym powietrzu, kamienne rzeźby Nepomuka na Śląsku znajdują się np. w takich miejscowościach, jak: Wierzbna (1701), Bystrzyca Kłodzkaj (1704), Kłodzko, Nowa Ruda, Oława (1706), Nowa Ruda, Wambierzyce (1707), Jelenia Góra, Lądek Zdrój, Łosiów i Sadlno koło Ząbkowic Śl. (1709), Głębowice, Opole i Szczytna (dawniej także Jawor; 1711), Cieplice Zdrój i Łąka Prudnicka (1712), Kożuchów, Radków i Stary Żagań (1715), Ząbkowice Śląskie (1717), Świdnica (1718), Bolesławiec (1719), Dzierżoniów i Stary Wielisław (1720). Niepewne daty mają figury w Stroniu Śląskim (1708 lub 1720), w Górze (Śląskiej) 1709 (?) czy jedna z rzeźb w Prudniku 1717 (?)"

8.08.2003

Brat Wirtualny M.W. nadesłał zdjęcia pięknego Jana z Czerwonego Mostu, przedmieść Końskich (Kieleckie, dawne województwo sandomierskie). Przybyły również nowe Jany Podkarpackie nadesłane przez Siostrę Wirtualną M.K.

3.08.2003

W TVP3, w ramach ogólnopolskiego Kuriera, zaprezentowano kilkuminutowy reportaż na temat Nepomuków Warszawskich. Autorką była Małgorzata Karolina Piekarska, znana "w kręgach" pod ksywą ^knypek^, a treść oparta była na moich zeznaniach i zawartości tych stron. Dwukrotnie mignąłem nawet na ekranie, wymądrzając się na temat "po czym poznać Nepomuka" i "ile Janów jest w Warszawie". Było tego więcej, ale litościwa ^knypek^ wycięła resztę... Tak czy inaczej, po emisji zanotowałem wzrost oglądalności tego serwisu. Program był później powtarzany.

30.07.2003

Dodałem kilka nowych Janów Podkarpackich nadesłanych przez Siostrę Wirtualną M.K. Co jeden to piękniejszy!

23.07.2003

Dodałem dwa obiekty nadesłane przez Richarda B. z Belgii - Jana z Mostu Mulwijskiego w Rzymie oraz obraz z dawnego kościoła jezuitów w Leuven.

Uzupełniłem zaległości o anonsowane wcześniej trzy Nepomuceny Mazowieckie: znaną mi wcześniej z literatury figurę na wyspie stawu w Nacpolsku (rewelacyjny widok!), jednego zJanów z Płońska oraz Jana ze Stodzewa-Kolonii. Ponadto zdjęcia Warszawskiego Jana Trzykrzyskiego z Wiciem.

17.07.2003

Dodaję pracowicie obiekty nadesłane w czasie mojego urlopu. Na pierwszy ogień - Jany Podkarpackie dostarczone przez Siostrę Wirtualną M.K. oraz Brata Realnego W. K. Na drugi - pięknie usytuowany Nepomuk na wyspie na stawie, gdzieś między Przysuchą a Szydłowcem (d. woj. sandomierskie) - również W.K. Ponadto M.K. dostarczyła kolejny kresowo-nepomucki rysunek Napoleona Ordy.

16.07.2003

Powrót z urlopu. Kolekcja Janów powiększyła się o wakacyjne zdobycze - Nepomuki Szwajcarskie. Do tego trzy obiekty z jednego z kościołów Wrocławia.

13.06.2003

Nowa Siostra Wirtualna Urszula D. nadesłała - za pośrednictwem Brata Marcina S. - dwa zdjęcia jednego z Janów Bodzentyńskich (Kieleckie, d. woj. sandomierskie). Witamy Siostrę wśród zarażonych wirusem nepomuckim!

Oboje nadesłali kilkanaście zdjęć Nepomuków Wrocławskich, wyprzedzając mnie w ten sposób. Moje zdjęcia wciąż czekają w kolejce do skanera. Dzięki!

11.06.2003

Brat Wirtualny A.P. - po dłuższej przerwie - nadesłał zdjęcie Jana z Rydzyny, oczywiście w Wielkopolsce. Dzięki!

4.06.2003

Remont strony Janów Podhalańskich! Jest to jednocześnie pierwsza przymiarka do nowego design całego serwisu. Porządki objęły też strony Małopolski i Kurpi.

Wrzuciłem też zdjęcia z wycieczki na Dolny Śląsk, Hrabstwo Kłodzkie i Górny Śląsk z sierpnia 2002, zmniejszając w ten sposób zaległości.

Nowa strona: Daszki Nepomuckie!

3.06.2003

Brat Wirtualny R.R. wyłożył ciut swoich pieniędzy i pozyskał sponsora - firmę, która robiła zabezpieczenie anty graffiti nowego Nepomucena na moście w Głogowie - z zamiarem renowacji figury w Kłobuczynie X. Głogowskie). Niedawno ręka mu odpadła, a strącona przez wichurę gałąź mocno go poszczerbiła.  Jest to działanie na interwencję byłych mieszkańców Kołobuczyna (rodzinna miejscowość R.R.), którzy się dowiedzieli, że R.R. coś do czynienia z Nepomukami :) a konkretnie pretensje, że w Głogowie stawia się nowego a tam stary "biedny" uszkodzony stoi.

2.06.2003

Trojek nadesłał zdjęcie jednego z Janów Częstochowskich, co stało się powodem do lekkich porządków na stronach Janów Małopolskich, Janów Ruskich i Janów Sandomierskich.

30.05.2003

Brat Wirualny R.R. nadesłał informacje na temat ołtarza Jana Nepomucena z kolegiaty w Głogowie - dziś nieistniejącym. Dzięki!

27.05.2003

Dodałem szczegóły nt. Jana ze Wschowy (Wielkopolska) nadesłane przez Paulusa. Dodałem też zdjęcia Janów Podkarpackich, pozyskane od Trojka.

21.05.2003

Jan Głogowski Nowy w tym tygodniu pokrywany jest warstwą anty-graffiti za pieniądze zebrane podczas bankietu po odsłonięciu rzeźby (nad R.R.).

Do serwisu dodałem nadesłane przez Trojka zdjęcie fresku w kaplicy JN w Jarosławiu oraz archiwalne zdjęcie Jana Służewskiego.

20.05.2003

Dostałem miłego maila od J.W., a w nim całą serię zdjęć nepomuckich i floriańskich: Jana z Budapesztu, Jany Kłodzkie, jednego z Janów Gorzanowskich, Jana Cieplickiego oraz liczne Jany Dolnośląskie. Ponadto bardzo ciekawy artykuł "Patron sławy ludzkiej"  ks. prof. Józefa Patera z 1985 roku. Artykuł ukazał się kilka miesięcy po śmierci ks. Jerzego Popiełuszki. Porównując obydwie biografie, zbieżność wydaje się nieprzypadkowa, o czym pisałem już tutaj.

Niezawodny Brat Wirtualny M.Z.  wyjaśnił wątpliwości na temat drugiego Jana z poznańskiej fary - Jan ten okazał się jezuickim świętym z Francji Janem Franciszkiem Regis, i jako taki zostaje wykreślony z ewidencji. Podczas mojej wizji lokalnej rzeźba zasłonięta była po pierś styropianową tablicą i nie działało oświetlenie. Wszystko to w połączeniu z podobieństwem ikonograficznym oraz brak wzmianek w źródłach tłumaczy moją pomyłkę.

14.05.2003

Brat Wirtualny M.Z.  skorygował szczegóły informacji na temat Jana z poznańskiej fary oraz dostarczył informację o kolejnym Nepomuku w skrzydle zachodnim dawnego kolegium jezuickiego - wiadomość niepotwierdzona, będzie weryfikowana. Przybył też nowy Jan (Pod)Warszawski - ten z Jabłonny.

Dorzuciłem też prezentowaną obok figurę JN z Podhala, której lokalizacji nie zapisałem w porę i nie mogę jej odtworzyć. Było to gdzieś w okolicach Suchej, a może w Dobczycach? Figura jest znana i notowana w literaturze, ale jakoś nie mogę na nią natrafić. To samo dotyczy podhalańskiej miejscowości, w której na murze kościelnym stoją kamienne rzeźby Jana i Floriana. Pomocy! [dopisek z dnia 2007-11-15: toż to oczywiście figura z Tokarni i Sułkowice w Małopolsce (>>)! miałem chwilowe zaćmienie!] Uzupełniłem tez stronę Janów Słowackich o kilka obiektów, z którymi mam identyczny problem. Są to figury z Orawy, niedaleko granicy polskiej.

12.05.2003

T. Urzykowski i S. Majewski w artykule "Ratujmy zabytki " w Gazecie Stołecznej zaproponowali komasację środków i remont jednego z zabytków: Nepomuka Senatorskiego, Syrenki znad Wisły, Grubej Kaśki. Na wszystkie nie ma pieniędzy! Zagłosowałem oczywiście na Jana, proponując też przeniesienie figury przed pałac Mniszchów. Oto treść artykułu:

Nepomuk, Syrena a może Gruba Kaśka? Jeden z warszawskich zabytków będzie odrestaurowany. Który? Zdecydują o tym Czytelnicy "Gazety". Spośród pięciu zaproponowanych przez nas obiektów wybiorą jeden.

Oczywiście - cieszyłby nas remont wszystkich warszawskich zabytków. Ale na to nie ma pieniędzy - ani w budżecie Warszawy, ani u wojewódzkiego konserwatora. My jednak nie chcemy czekać aż kolejne zabytki się rozpadną. Uparliśmy się i postanowiliśmy doprowadzić do remontu choć jednego z nich. Udało nam się namówić władze miasta do znalezienia pieniędzy na remont wybranego przez czytelników Gazety zabytku. Pomoc obiecali też sponsorzy.
Piękna XVIII-wieczna figura św. Jana Nepomucena z Senatorskiej jest w najgorszym stanie spośród kilku warszawskich Nepomuków. Także symbol Warszawy - pomnik Syreny na Wybrzeżu Kościuszkowskim - wymaga pilnego remontu. Nie tyle sama rzeźba, która została niedawno odrestaurowana, co kruszejący cokół z fontanną. Sypie się też Gruba Kaśka - XVIII-wieczna studnia przy wyjściu ze stacji metra Ratusz, jedyna pamiątka po nie istniejącym już placyku Tłomackie. Jest jeszcze zapomniana przez Boga i ludzi kaplica - mauzoleum zasłużonej dla Mokotowa rodziny Szustrów w parku Morskie Oko oraz zabytek najmniejszy ze wszystkich. Taki mały, że mało kto go zauważa, choć codziennie przechodzą obok niego tysiące ludzi. To południk warszawski na pl. Teatralnym.
Dlaczego zaczynamy akcję? Na zabytki, tak jak na kulturę, nie ma pieniędzy. A przecież bez zabytków jesteśmy ubożsi. Paryż, czeska Praga, Kraków - to są miasta wspaniałe, pełne pamiątek przeszłości. Tam dorobek materialny i kulturalny poprzednich pokoleń odczuwa się na każdym kroku. Z takim dorobkiem łatwiej identyfikować się ze swoim miastem, łatwiej cieszyć się życiem. Warszawa jest okaleczona, pozbawiona przez wojnę i późniejszą przebudowę niemal całej spuścizny drugiej połowy wieku XIX. W ubogiej w zabytki Warszawie liczy się wszystko, co ocalało. Nawet takie budynki, na które nikt w Paryżu ani Krakowie nie zwróciłby najmniejszej uwagi. Choć jest ich niewiele, świadczą o tożsamości stolicy. Gdy znikną, Warszawa przestanie być sobą.

A oto mój głos w dyskusji:

Jestem za remontem Nepomuka Senatorskiego! Oczywiście dlatego, że jestem zarażony wirusem nepomuckim (www.nepomuk.w.pl), ale także z powodów praktycznych. Wszystkie te obiekty wymagają pilnego remontu, ale Jan N. jest najbardziej zaniedbany i przez to najmniej doceniony - a jest to rzeźba wysokiej klasy artystycznej. Gdyby - odpukać - zawaliła się któregoś dnia, koszt odtworzenia byłby największy, a mobilizacja ludzka najmniejsza. Syrenka ma rangę symbolu, Kaśka G. podobnie, i to pozwoli im przetrwać, a w razie czego (brrrr) powstać jak Feniks z popiołów. Rzucam też pod rozwagę pomysł przeniesienia Jana przy okazji renowacji kilka metrów dalej, przed pałac Mniszchów, co zapewni Mu lepszą ekspozycję. Ma to plusy i minusy, spróbujmy je rozważyć. Pozdrowienia i podziękowania za tę inicjatywę.

12.05.2003

Przez kilka miesięcy Jan z poznańskiego Ostrowa Tumskiego uchodził w moich oczach za najstarszego Nepomucena  w Polsce, a to z racja daty fundacji wyrytej na cokole (1694). Jednak  śledztwo przeprowadzone przez Brata Wirtualnego M.Z. obaliło ten pogląd. Oto jego relacja z tych  badań:
"Rzeczywiście na cokole znajduje się napis 'Stawiał Fr. Skaławski R.P. 1694'. Na pewno nie jest to napis wykuty przez rzeźbiarza, autora figury. Nie ten styl i epoka. Nie powstał również raczej przy odnowieniu, o którym mówi dalsza część napisu, czyli w roku 1890. (...) A tu na dodatek katalog podaje datę powstania figury na ok. 1730 rok (bez żadnego wywodzenia tej daty). Gdyby na cokole znajdował się napis z inną datą na pewno autorzy odnieśli by się do niego i napisali o błędnej dacie na cokole lub uznali, że jest to prawidłowa data. To przecież opracowanie naukowe i nieprawdopodobne jest aby autorzy podali inną niż na figurze datę jej powstania bez komentarza. Reasumując tą kwestię. Napis na pewno nie jet dziełem twórcy figury. Powstał przy jednym z kolejnych remontów. Na pewno nie przed 1890 r. Mało prawdopodobne, że przy przenosinach w roku 1957 z Kobylego Pola. Najprawdopodobniej pod koniec XX wieku. Nie wiem dlaczego się pojawił i na jakiej podstawie źródłowej się opiera. Wiem, że informacja w nim zawarta jest błędna. Decydujące znaczenie dla datowania ma kartusz znajdujący się na lewym boku (patrząc od frontu) cokołu. Znajdują się na nim herby Nałęcz oraz Odrowąż i inicjały F.S.Ch.P. Jest to oznaczenie fundatora figury Franciszka Skaławskiego herbu Nałęcz. Herb Odrowąż odnosi się do jego żony Jadwigi Mieszkowskiej. F. S. Ch. P. to inicjały oznaczające Franciszek Skaławski Chorąży Poznański. Aby sprawdzić daty z życia Franciszka Skaławskiego nie trzeba być na szczęście archiwistą. Biblioteka Kórnicka udostępniła ogółowi Genealogie Szlachty Wielkopolskiej ze znajdujących się w jej zasobach tzw. tek Dworzaczka. Włodzimierz Dworzaczek to profesor UAM (zm. 1988), wybitny historyk, genealog, wydawca źródeł. Z informacji o Franciszku Skałwskim tam zawartych wynika, że:
1. Z Jadwigą Mieszkowską ożenił się po 1694 r. (ok. 1698)
2. Chorążym poznańskim został w r. 1732/1733. W roku 1737 (tuż przed śmiercią) awansował i został kasztelanem gnieźnieńskim. Wcześniej (przed 1732) był podczaszym poznańskim. Przed 1712 rokiem nie pełnił prawdopodobnie rzadnego urzędu. Gdyby nawet pełnił to nie mogł to być urząd chorążego poznańskiego. Urzędy ziemskie były dożywotnie i można było jedynie awansować. Urząd podczaszego jest o kilka stopni w hierarchii niżej od chorążego. Niemożliwa jest kombinacja chorąży - podczaszy - chorąży.
W oczywisty sposób w 1694 r. Franciszek Skaławski nie mogł fundować figury jako chorąży poznański i mąż Jadwigi Mieszkowskiej. Poza tym był wówczas około 26 letnim młodym człowiekiem, któremu pewnie nie w głowie były dewocyjne fundacje.
Jedynym wytłumaczeniem mogłoby być to, że kartusz dodano lub zmieniono na istniejącej od 1694 r. figurze w latach 1732 -1737 po awansie na chorążego poznańskiego a przed tym jak został kasztelanem. Jest to jednak nieprawdopodobne.
Po pierwsze to za wcześnie na Nepomucena w Poznaniu. (Ja też spotkałem się w różnych prowincjonalych muzeach, jak Ty w Gnieźnie, z datowaniem rzeźb JN na XVII wiek. Należy to jednak złożyć, jeżeli nie ma konkretnego dowodu, a nie spotkałem się z takowym, na karb obiegowych twierdzeń. Barok potocznie najbardziej kojarzy się z wiekiem XVII. )
Po drugie w 1694 r żonaty był z inną kobietą, z którą miał żyjące jeszcze w 2 poł. XVIII w. córki. Czyli nie wypada zapominać o zmarłej.
Po trzecie był bardzo młody.
Po czwarte kartusz nie wygląda na powstały w innym czasie niż reszta.
Po piąte autorzy KZS datują figurę na ok. 1730 czyli prawdopodobnie nie na podstawie biografii fundatora (napisaliby po 1732 lub 1732-1737). Tą inną podstawą mogą być jakieś nieznane mi informacje albo też cechy architektoniczne zauważalne dla fachowców. To różnica prawie 40 -tu lat. Reasumując wszystko wskazuje, że figura powstała po 1732 r., a przed 1737 r."

Brat Wirualny R.R. nadesłał informacje i zdjęcia fresków nepomuckich z Głogowa-Brzostowa. Dzięki!

7.05.2003

Podczas weekendowej wycieczki upolowałem trzy Nepomuceny Mazowieckie: znaną mi wcześniej z literatury figurę na wyspie stawu w Nacpolsku (rewelacyjny widok!), jednego zJanów z Płońska oraz Jana ze Stodzewa-Kolonii. Zdjęcia w drodze, opis już na stronach. Przy okazji wielkie porządki strony Janów Mazowieckich.

Brat WIrtualny Paulus nadesłał informacje o kolejnych Janach Księstwa Głogowskiego oraz mapę księstw śląskich. Konsultował też kolejność i zasdność umieszczenia poszczególnych pozycji. Dzięki tym informacjom strona ta została uporządkowana i jest teraz wzorcową stroną witryny nepomuckiej.

P. Wiesław K. z TOnZ w Łodzi nadesłał zdjęcia Janów z Trzebnicy i Bolkowa (Dolny Śląsk) oraz z Rymanowa (Podkarpacie). Dzięki!

Brat WIrtualny Michał Z., który z racji przeprowadzki dorzucił sobie nowy region jurysdykcji - Wielkopolskę, dodał zdjęcie cokołu Jana na poznańskim Ostrowie Tumskim z datą 1694. Skorygował też informację o filmowej karierze Jana  z wrocławskiego Ostrowa Tumskiego.

29.04.2003

 Dodałem kilka Janów Sandomierskich nadesłanych przez TrojkaOP. Było to impuslem zmiany nazwy strony z Nepomuków Kieleckich na Sandomierskie właśnie, zgodnie z podziałem terytorialnym I R.P.

28.04.2003

 Do Janów z X. Głogowskiego dodałem cztery zdjęcia Jana z Otynia zrobione przez Paulusa a nadesłane przez R.R.

Proszę o pomoc w rozstrzygnięciu wątpliwości dotyczących Jana z Wereszczyna (pow. Włodawa, gm. Urszulin, woj. lubelskie): w drewnianej, nowszej kapliczce znajduje się rzeźba św. Jana Nepomucena z XVIII w. Być może jest to odwiedzony przeze mnie kilka lat temu Jan w kapliczce na cmentarzu, którym zachwyciłem się między innymi z powodu wykonania go w technice kukiełkowej: miał ruchome stawy łokciowe!!! Nie miałem już wtedy wolnej klatki, wię nie mogłem zrobic zdjęcia. Co gorsza, nie zanotowałem nazwy miejscowości i zagubiła się ona pośród dziesiątek innych odwiedzonych podczas tej wyprawy. Szanse, że był to właśnie Wereszczyn  oceniam na 75%.

Dodałem też trzy nowe Nepomuki Lubelskie z powiatu włodawskiego bazując na spisie zabytków na zaprzyjaźnionej stronie www.zabytki.pl.

Z tego samego źródła wyciągnąłem też informacje o kilkudziesięciu nieznanych mi dotąd figurach z Małopolski, Śląska i Wielkopolski, a także ciekawe szczegóły na temat już znanych. Ponoć figury z Nowego i Starego Wiśnicza pochodzą aż z XVII wieku - trzeba by to sprawdzić w innym opracowaniu.

24.04.2003

 Dodałem 9 Podlaskich Nepomuków , w tym jeden relikwiarz! Źródłem był KZSwP tom XII zeszyt I "Siemiatycze, Dohiczyn i okolice".

23.04.2003

Do Janów z X. Głogowskiego dodałem najnowsze, nadesłane przez Paulusa. Do tego daleko idące przemeblowania związane z ustaleniem (dzięki Paulusowi) granic Księstwa. Miało to wpływ na zawartość stron Janów Wielkopolskich i Dolnosląskich.

19.04.2003

Dodałem nadesłane przez R.R. artykuły prasowe dotyczące odsłonięcia Jana Głogowskiego Nowego. Kolekcja Janów Warszawskich powiekszyła się zdjęcia trzech figur nadesłane przez M.W. Obu Braciom Wirtualnym dziekuję!

Ponadto nowe zdjęcia Janów Podwarszawskich: Konstancin-Jeziorna, Piaseczno.

11.04.2003

Dodałem Wycieczkę Nepomucką po Warszawie. Zapraszam i zachęcam do opracowania szlaków nepomuckich w Twoim regionie! W ten sposób powstanie nowy dział tego serwisu!

9.04.2003

Dopisanie nowych (nadesłanych przez Brata Wirtualnego Paulusa) i uporządkowanie Janów z pogranicza X. Głogowskiego i Wielkopolski. Wiele nowych pozycji na liście Nepomuków Dolnośląskich i Mazowieckich - źródłem był spis zabytków na stronie www.zabytki.pl. Dodatkowo - trochę porządków na tych stronach.

7.04.2003

Udało mi się zmniejszyć zaległości i sfotografować sześć warszawskich Nepomuków. Wprowadziłem też nadesłane przez Juliana poprawki dotyczące Janów z Dorohuska i Świerż z Lubelszczyzny. Dodałem ponadto dwa zdjęcia Janów z X. Głogowskiego nadesłane przez Paulusa i Tomasza M. oraz dwa zdjęcia nowego Jana na moście w Głogowie, czekającego na odsłonięcie 13.04.2003 - dzięki Rafael!

O Bractwie Nepomuckim mówiono w radio! Audycje poświęconą naszym działaniom wyemitowało Radio BIS. Kontaktowała się też ze mna pani z Gazety Olszyńskiej - dodatku lokalnego do Gazety Wyborczej. Będą pisać o Nowym Janie Olsztyńskim!

Dodałem  list pasterski Jana Pawła II z okazji 600-lecia śmierci Jana Nepomucena (nad: M.K.)

2.04.2003

Brat Wirtualny Paulus donosi o Janie z Otynia (X. Głogowskie), a Siostra Wirtualna M.K. nadesłała litanię do św. Jana Nepomucena oraz witraż nepomucki z Podkowy Leśnej pod Warszawą. Dzięki! Ja dodałem kapliczkę (po)nepomucka z Łagiewnik na Górnym Śląsku oraz uporządkowałem kilka stron.

26.03.2003

Brat Wirualny Marcin W., etatowy konserwator Jana Służewieckiego, przesłał trzy zdjęcia tej figury po dewastacji. Wkrótce zdjęcia figury już odnowionej.

25.03.2003

Gazeta Stołeczna napisała rękami T. Urzykowskiego krótki tekst na temat Jana ze Służewa w Warszawie. Niestety niezbyt optymistyczny...

Kopia rzeźby św. Jana Nepomucena ze Służewa
Z pejzażu Służewa zniknęła XIX-wieczna rzeźba św. Jana Nepomucena. Po kolejnym zniszczeniu przez wandali przeniesiono ją do pobliskiego kościoła o. Dominikanów. W plenerze figurę miała zastąpić kopia, jednak miejsce nad Potokiem Służewieckim wciąż jest puste. Wykuta z wapienia rzeźba z 1864 r. stała na niewielkiej łące u zbiegu Doliny Służewieckiej i Nowoursynowskiej. Była regularnie dewastowana przez chuliganów. Ostatni raz wandale zrzucili ją z cokołu w październiku 2002 r. Po naprawieniu jej przez absolwenta konserwacji warszawskiej ASP Marcina Witkowskiego figura nie wróciła już na dawne miejsce. Wojewódzki konserwator zabytków dla bezpieczeństwa zdecydował postawić posąg w kościele św. Dominika, a przy Nowoursynowskiej zastąpić go kopią ze sztucznego kamienia. Koszty naprawy starej rzeźby pokrył darczyńca - firma Hexal Polska. Wykonanie kopii - wycenione na 10 tys. zł - jeszcze w październiku obiecały sfinansować władze Ursynowa. Dziś kierownik referatu ds. kultury Jerzy Chudzyński tłumaczy, że pieniądze były, ale przed wyborami samorządowymi. Po wyborach zabrało je miasto. Ponadto od nowego roku ochrona zabytków nie leży już w kompetencjach dzielnic, ale władz miasta i miejskiego konserwatora zabytków.
- Ursynów nie powinien się wykręcać z obietnicy. Ciągłość decyzji obowiązuje niezależnie od wyborów - mówi Kazimierz Sztarbałło z Urzędu Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Sprawą obiecał się zająć miejski konserwator zabytków.
- Nawiązaliśmy kontakt z Akademią Sztuk Pięknych. Myślę, że kopię mogliby wykonać studenci. Na początku kwietnia spotkam się w tej sprawie z dziekanem Wydziału Konserwacji ASP - zapowiada stołeczny konserwator Ewa Nekanda-Trepka. Gdyby wykonaniem kopii zajeli się studenci, byłoby to tańsze i łatwiej byłoby znaleźć na ten cel pieniądze.

24.03.2003

Dzięki linkowi podesłanemu przez Tadeusza W.B. z Łodzi strona Janów Podkarpackich wzbogaciła się o rozdział Nepomuków Jarosławskich. Są tam kapitalne freski w kaplicy JN w kościele Dominikanów oraz kapliczka nepomucka.

Z porównania źródeł z lata 2001 (zdjęcie wykonane przez M.B.), a zapisem w książce Leszka Żmijewskiego "Tym, którzy tędy przechodzą" wydanej we wrześniu 2002 wynika, że w tym czasie dokonano kradzieży drewnianego XIX-wiecznego Jana z Lubieni (kielecczyzna). Obecnie znajduje się tu wspólczesna figura Matki Boskiej.

Z tej samej publikacji dowiadujemy się, że w 2000 roku skradziona została figura z Małyszyna Dolnego (kielecczyzna). Zastąpiono ja nową figurą autorstwa p. Józefa Różalskiego.

Wykonałem trochę porządków na stronie Janów Kieleckich. Szkoda, że w trzech przypadkach polegało to na dokonaniu adnotacjio o kradzieży...

20.03.2003

Andrzej N. nadesłał zdjęcia kapliczki JN z Bystrej na Podhalu, tej ufundowanej za duszę porzuconego, zmarłego z zimna dziecka. A M.K. - zdjęcia Jana z Soniny na Podkarpaciu. Dzięki!

19.03.2003

Wysłałem dzisiaj taki oto faks:

Wydawnictwo Szkolne PWN, ul. Świętojerska 5/7, 00-236 Warszawa, fax: 69 54 547.
Szanowna Pani! Działając na podstawie upoważnienia p. Elżbiety G. Bractwo św. Jana Nepomucena, którego członkiem jest p. G., wyraża zgodę na zamieszczenie zdjęcia jej autorstwa przedstawiającego figurę św. Jana Nepomucena z Łosiowa na Śląsku Opolskim w podręczniku "Wiedza o kulturze" autorstwa K. Chmielewskiego i J. Krawczyka. Jednocześnie dziękuję za zgodę na opatrzenie zdjęcia podpisem o ustalonej treści oraz na zamieszczenie w spisie ilustracji adresu internetowego naszego Bractwa.

Oznacza to, że Wydawnictwo doceniło jedno ze zdjęć naszego serwisu oraz, że - po ciężkich negocjacjach - adres www.nepomuk.w.pl będzie bił w oczy każdego z licealistów w Polsce. Tak więc SUKCES w realizowaniu dwóch z celów Bractwa, cytuję:

• wydawanie publikacji o tematyce nepomuckiej

• lobbing w mediach różnego rodzaju

18.03.2003

Dostałem od Siostry Wirtualnej M.K. dwie piękne rysunki Napoleona Ordy z lat 1870-73, przedstawiające kresowe kościoły pod wezwaniem Jana Nepomucena na Ukrainie: w Białołówce i w Sieniawie Starej.

A od Brata Wirtualnego M.B. dostałem książkę Leszka Żmijewskiego "Tym, którzy tędy przechodzą", traktującą o kapliczkach (w tym nepomuckich) i krzyżach przydrożnych Ziemii Starachowickiej. Książkę wydało Towarzystwo Przyjaciół Starachowic (zeszyt Starachowicki 9/25/2002). Dziękuję i polecam!

14.03.2003

Dodałem nowego Jana Wielkopolskiego (Opatówek) oraz dwa - w tym jeden niestety skradziony - Jany Górnośląskie (Będzin). To materiały nadesłane przez nowego Brata Wirtualnego T.P. z Łodzi. Dzięki - witamy wśród zarażonych!

Prócz tego inne Jany Górnośląskie na podstawie materiałów z Gościa Niedzielnego oraz dopieszczenie Janów Podkarpackich - materiały nadesłała Siostra Wirtualna M.K.

10.03.2003

Siostra Wirualna M.K. nadesłała kilka kolejnych Janów z powiatu łańcuckiego (Podkarpacie). Z jednym z nich, tym z Krzemienicy (gm. Czarna, pow. Łańcut) wiążą się aż dwie legendy Nepomuckie:

Pierwsza mówi o tym, że dawnymi czasy stała tam karczma. Kiedyś odbywało się w niej weselisko i zdarzyło się, że jego uczestnicy w większości nie uszanowali Najświętszego Sakramentu przewożonego drogą przez kapłana. Z gniewu na grzeszników zatrzęsła się ziemia i karczmę wraz z ludźmi pochłonęło zapadlisko. Ocalał na wysepce tylko basista, który na odgłos dzwonka oznajmiającego przewożenie wiatyku uklęknął (inna wersja mówi , że to byli państwo młodzi). Druga legenda dotyczy Władysława Stadnickiego - syna słynnego Łańcuckiego Diabła Stanisława. Był okrutnikiem i grabieżcą nie gorszym od swego ojca. Udało się go w końcu ująć i osądzić. W pobliżu Łańcuta wykonano na winowajcy wyrok i pozbawione głowy ciało wrzucono do Wisłoka. Rzeka niosła zwłoki pod prąd aż do Krzemienicy i dopiero tutaj woda wyrzuciła je na brzeg. Władysława pochowano jako szlachcica i możnowładcę w wirydarzu klasztoru dominikańskiego w Łańcucie, a w Krzemienicy postawiono kapliczkę. Stoi ona do dziś w tym samym miejscu, przy starym korycie rzeki Wisłok, uformowanym obecnie w staw z wysepką.
Źródło: "Didko spod kamiennego mostu", Zbigniew Trześniowski

Dodam, że legenda wiąże się raczej z miejscem, niż z osobą Jana N., gdyż Diabeł Stadnicki żył w latach ok. 1551-1610, więc jego syn musiał być stracony długo przed upowszechnieniem się kultu Jana Nepomucna na tych terenach.

Oprócz tego informacja i dwa zdjęcia kościoła św.  Mikołaja z Głogowa, gdzie przez wojną była kaplica Jana Nepomucena - nadesłał Brat Wirtualny RR. Przekazał on też informację o sponsorze cokołu (sponsorem głównym jest Prezydent Miasta Głogowa) nowego posągu Jana Nepomucena w Głogowie. Jest to pewien Polak, który pracując w Wiedniu uczęszczał do kościoła pod wezwaniem JN. Po latach, już jako zamożny biznesman, to wspomnienie było impulsem do wsparcia akcji.

Dodałem też nadesłane przez Brata Wirtualnego M.S. nowe zdjęcia Jana z Nowego Wiśnicza (Małopolska) i uporządkowałem tę stronę.

5.03.2003

Dodałem dwa Jany Austriackie nadesłane przez E.T.

4.03.2003

Uzupełniłem informacje i ikonografię Janów z Łańcuta (Podkarpacie). Dodałem też szczegóły nt. fresku nepomuckiego w ormiańskiej (!) katedrze we Lwowie. Źródło: M.K. - dziękuję. Ponadto liczne przeróbki i porządki na stronach  i podstronach Janów Dolnośląskich, Górnośląskich i Wielkopolskich.

24.02.2003

W antykwariacie Lapidarium na warszawskiej starówce kupić można Nepomuka. Nie jest to nowość - kilka miesięcy temu prawadziłem krucjatę przeciwko innemu oddziałowi tego samego antykwariatu w Sadyba Best Mall. Tym razem spanikowana sprzedawczyni od razu poinformowała mnie, że figurka jest u nich w komisie. Zareklamowała ją jako dwudziestoletnią rzeźbę św. Onufrego (!!! coż za profesjonalizm !!!) - w rzeczywistości jest to drewniana, około 30 centymetrowa, polichromowana figurka, najprawdopodobniej z końca XIX wieku. Pochodzi ze skromnej kapliczki, mniej prawdopodobne jest pochodzenie z wnętrza świątyni.

Z oczywistych względów Jana tego odnotuję w dziale Skradzone Nepomuki.

23.02.2003

Na podstawie tych samych źródeł (w tym moich stroniczek) co artykuł T. Urzykowskiego w Gazecie Stołecznej "Jan sprzed poczty"opracowany został jeden z rozdziałów wydanej przez Gazetę Wyborczą książki "Lego Warszawie", zawierającej opisy zabytkowych obiektów wymagających pilnego remontu.

21-26.02.2003

Jeden ze Skradzionych Nepomuków został zidentyfikowany! List M.K. z Łańcuta z dużym prawdopodobieństwem dowodzi, że obiekt o numerze PC00090 z archiwum OOZP pochodzi właśnie z Łańcuta (Podkarpacie). Oto list:
"... To figura Jana Nepomucena pochodząca z wnęki muru naroża domu przy ul. Słowackiego w Łańcucie. Opis pod zdjęciem się zgadza: wysokość 70 cm, rzeźba barwnie polichromowana, święty odziany w sutannę, białą komżę i czarną pelerynkę, na szyi stuła, w obu rękach ukośnie skierowany krzyż z wizerunkiem ukrzyżowanego Chrystusa. Twarz okolona zarostem, zaś spod założonego na głowę biretu wysuwały się długie ciuemne włosy. Głowę otaczał nimb z jaśniejącymi w nim czterema gwiazdami. Tego Nepomuka znałam doskonale, bo mieszkałam w pobliżu. Został on skradziony w maju 1993 roku. Starania policji nie przyniosły rezultatu. Dom, w narożu którego była rzeźba, figuruje w spisie zabytków Wojewódzkiego Konserwatora jako XVIII- wieczny. Ze wspomnień i przekazów wynika, że Nepomuk był w tym miejscu już w połowie XIX wieku, a może i wcześniej. Dlaczego był nadpalony? Otóż podczas okupacji hitlerowskiej, w czasie pacyfikacji miasta i Przedmieścia (dzielnicy Łańcuta) Niemcy dziwnym trafem nie zabrali mężczyzn tylko z tego domu. Oczywiście przypisano to zdarzenie wstawiennictwu św. Jana z wnęki. W podzięce zapalono świece i nasiąknięta pokostem figurka zapaliła się. Zdołano ją jednak uratować od całkowitego zniszczenia. Wtedy ją odnowiono i naprawiono. Dziś kopia autorstwa artysty rzeźbiarza z Krynicy stoi na prywatnej posesji śp. pana Romana Macha, który po kradzieży postarał się o odtworzenie figury. Nowa rzeźba jest nieco większa od zabytkowego pierwowzoru, ma ok. 110 cm wysokości. (...) W Łańcucie jest też inny piękny Nepomuk, którego ukraść się nie da - to kamienny posąg świętego z parku !!! Pozdrawiam"

Otrzymałem również zdjęcia tego i pozostałych Janó Łańcuckich. Dziękuję!

9.02.2003

W drodze powrotnej z Podhala zahaczyłem o Piotrków Trybunalski (u mnie razem z Janami Kieleckimi). Są tam dwa Jany N. - niewielka lecz urocza drewniana rzeźba ustawiona we wnęce wieży kościoła farnego oraz drugi - ołtarz JN w kościele jezuitów (drugi po lewej stronie). Ponadto odwiedziłem znane wcześniej rzeźby w Pieniążkowicach, Suchem i Krzeczowie (Podhale).

3.02.2003

Pan W.H. nadesłał materiały dotaczące Jana Katowickiego. Problem polega na tym, że według wszelkich dostępnych źródeł pisanych jest to Jan Nepomucen ustawiony - jak wiele innych Nepomuków - na rozstajach dróg. Tymczasem figura wcale nie wyglada na Nepomuka! Brak artybutów, dziwny krzyż opleciony wężem (podobny do dzierżonego przez Jana Chrzciela z pewnego obrazu) wiek, własy, szata - nic się nie zgadza. Zamieszczam tekst źródłowy oraz zdjęcia - może ktoś z Gości serwisu pomoże odcyfrować zagadkę? Proszę o maila

24.01.2003

Dołączył do nas Brat Wirtualny Waldek Z. z regionem jurysdykcji Podlasie.
A do serwisu dodałem całe mnóstwo nowych Janów z całej Polski, Czech i Chorwacji, porządkując przy okazji edytowane strony.

20.01.2003

Brat Wirtualny A.P. nadesłał piękny wiersz nepomucki, a Brat M.B. uściślenia dotyczące m.in. zdjęć Janów Kieleckich oraz artykuł z Tygodnika Starachowickiego o rzeźbiarzu Zdzisławie Błosińskiem, który mówi:

"...Najdłużej, przez tydzień, robiłem Świętego Jana, który stoi w Rudzie przy rzece. Jest wzrostu człowieka, rzeźbiony na ludowo. Dwa razy zabrała go powódź i dwa razy go restaurowałem".

15.01.2003

Dzisiejsza Gazeta Stołeczna donosi:

Figura św. Jana Nepomucena znad Potoku Służewieckiego jest już prawie zreperowana. Zniszczoną przez chuliganów rzeźbę złożył z kawałków młody konserwator Marcin Witkowski.

- Musiałem posklejać 66 odłamanych od korpusu fragmentów. Najmniejsze miały centymetr na centymetr, a największa była głowa - opowiada konserwator.

Wykuty z wapienia XIX-wieczny posąg stał u zbiegu Doliny Służewieckiej i Nowoursynowskiej. Wandale niszczyli go już kilkakrotnie, ostatni raz w nocy z 11 na 12 października. Od zrzuconej z cokołu figury odpadła głowa, obie ręce oraz części trzymanych przez Nepomucena krzyża i palmy. Zdruzgotaną rzeźbę zabrali do siebie ojcowie dominikanie z pobliskiego klasztoru. Marcin Witkowski naprawia figurę w przyklasztornym garażu.

- Garaż nie ma ogrzewania i mrozy trochę opóźniły pracę. Preparaty nie chciały schnąć. Teraz pozostało mi już tylko położenie ostatnich kitów. W ciągu dwóch tygodni rzeźba będzie gotowa - przypuszcza konserwator.

Posklejany Nepomucen nie wróci już na dawne, pechowe miejsce. Będzie bezpiecznie stał przy klasztorze Dominikanów przy ul. Dominikańskiej. Nad Potokiem Służewieckim zastąpi go kopia ze sztucznego kamienia. Naprawę oryginału (wartą ok. 7 tys. zł) i wykonanie kopii (10 tys. zł) finansują władze Ursynowa i prywatny sponsor - firma farmaceutyczna Hexal Polska. (tu)

02.01.2003

Podczas Świąt dojrzałem w TV Jany w kościele jezuickim w Piotrkowie Trybunalskim oraz w kolegiacie w Łowiczu (Mazowsze)

numery archiwalne:
2018 * 2017 * 2016 * 2015 * 2014 * 2013 * 2012 * 2011 * 2010 * 2009
2008 * 2007 * 2006 * 2005 * 2004 * 2003 * 2002 * 2001 * 2000 * 1999