ULICA LWOWSKA W WARSZAWIE

Kamienica Adolfa Daaba

Wzniesiona w 1. 1909-10. Od 1911 własność Stefanii Aleksandrowiczowej, a od 1920 - Zbigniewa Rozmanita. Od 1940 współwłaścicielem był Stanisław Klawe.

Jest to budynek frontowy, dwutraktowy i pięciokondygnacyjny, tworzący pierwotnie -wraz z jednotraktowymi oficynami układ jednopodwórzowy zamknięty. Oficyna poprzeczna, usytuowana pod kątem w stosunku do korpusu głównego, spłonęła w 1944 wraz z oficyną płn. i została po wojnie rozebrana, toteż obecnie zespół składa się jedynie z domu frontowego i oficyny płd. Konstrukcja budynku frontowego ceglana, z ogniotrwałymi stropami. W oficynach stropy były prawdopodobnie drewniane.
Dziesięcioosiowa elewacja przyuliczna kamienicy jest asymetryczna, ale czytelnie podzielona na trzy segmenty. Parter i piętro budynku tworzą cokół elewacji, zaakcentowany pasowymi boniami i odcięty od wyższych kondygnacji wąskim gzymsem. Podobny gzyms odseparował górne piętro. Segmenty skrajne to pozorne ryzality: dwuosiowy od północy i czteroosiowy od południa, z których pierwszy wyróżnia się ciaśniejszym zestawieniem otworów w stosunku do pozostałej części elewacji. Wszystkie okna są dwuskrzydłowe, w przyziemiu całej elewacji zamknięte łukiem odcinkowym, z płycinami powyżej, dopełniającymi obrys otworów do prostokąta. Płyciny te wypełniono drobnym poziomym żłobkowaniem, w górne naroża wstawiono kwadratowe plakietki, a środek ożywiono zaklęśniętym i wychylonym zwornikiem, zdobionym roślinnym zwisem. Pod prostokątnymi oknami piętra osadzono płyciny dekorowane triadami symetrycznie nakładających się na siebie krążków. Pomiędzy otworami zawieszono wieńce ze wstęgami (brak ich od strony krawędzi ryzalitów oraz między blisko zestawionymi oknami ryzalitu płn.). Okna wyższych kondygnacji otrzymały tylko gzymsy parapetowe wsparte na kwadratowych plakietkach, na trzecim i czwartym piętrze uzupełnione od dołu płycinami, a tylko na czwartym - zwornikami.
Na czwartej, szóstej i ósmej osi zainstalowano dwu wspornikowe balkony o murowanych balustradach, z narożnymi cokołami i eliptycznymi przeźroczami od czoła, wypełnionymi pionowymi szczebelkami. Ostatni z wymienionych balkonów jest krótszy i ma dwa takie przeźrocza w balustradzie frontowej, pozostałe zaś po trzy. Podobne balkony, ale tylko na czwartej i szóstej osi, widoczne są na dwóch kolejnych piętrach i różnią się jedynie nieco niższymi balustradami oraz ornamentowanymi kołpakami na cokołach narożnych.
Drugie i trzecie piętro ryzalitów bocznych ujęto i rozczłonkowano pi-astrami toskańskimi o wydłużonych bazach i boniowanych trzonach. Na piątym piętrze podobne pilastry mają trójliniowe pionowe żłobienia trzonów oraz ornamenty we fryzie niskich kapiteli. Trzy środkowe osie ujęto i rozczłonkowano odmiennie, stosując lizeny. Na drugim i trzecim piętrze są one boniowane jak w ryzalitach, a ich zredukowane głowice z parami żołędzi podwieszonymi przy krawędziach dekorują gzyms kordonowy fasady. Pod gzymsem umieszczono na trzonach dwustopniowe kwadratowe plakiety, z których spodnia wycięta jest prostokątnie od dołu w formie fartucha. Na gzymsie, na osiach lizen, ustawiono rocaille, ujęte parą wolutowych zwitek. Tłem dla tych kompozycji są podstawy lizen czwartego piętra, nieco węższych od boniowanych filarów międzyokiennych, gładkich, o dwustopniowych trzonach, dekorowanych w zwieńczeniu motywami fantazyjnych tarcz z girlandowymi zwisami po bokach. Lizeny stykają się z kostkowym gzymsem głównym, który ponad nimi stanowi podstawę trójkątnego frontonu o tak samo rozwiązanej archiwolcie. Pole tympanonu wypełniono okulusem w kształcie leżącej elipsy w girlandowej opasce. Fronton wpisano w pas pełnej attyki, która nad pozostałymi partiami fasady przechodzi w attykę balustradowo-cokołową.
Przejazd bramny o łukowym zamknięciu ma nadproże ukształtowane tak jak okna tej kondygnacji, ale posiada po trzy kwadratowe plakietki w górnych narożach płyciny zamiast jednego i kobiecą maskę w czepcu w miejscu zwornika, osadzoną tuż pod płytą balkonową piętra. Otwór flankowany jest przez pałąkowe, karbowane odboje. Dwuskrzydłowe wrota są kute, dzielone na kwadratowe pola wypełnione na przemian pierścieniami i “iksami". W kratę nadświetla wpleciono cyfrę “6". Posadzkę we wnętrzu przejazdu wyłożono płytkami kremowej terakoty. Wnętrze to dzieli się na sześć przęseł (pierwsze bardzo płytkie) belkami stropowymi, wspartymi na filarach przyściennych. Wyróżnia się pierwsza belka, znacznie szersza i grubsza. Na wysokości ok. 80 cm wzdłuż ścian ciągnie się poziomy, gładki pas przecinający lizeny. W czwartym przęśle po prawej znajdują się drzwi do mieszkania, a naprzeciw nich okno klatki schodowej, sąsiadujące z wejściem osadzonym w następnym przęśle. Dwubiegowe powrotne schody oblicowano biało-szarym cętkowanym lastrykiem. Prętowa balustrada poręczy wzbogacona jest w pas górnego fryzu, który pomiędzy prętami przęseł składa się z par koncentrycznych równoległo-boków, a w co szóstym przęśle - z tego samego kształtu trybowanych kwiatów, spod których spływają dwa dodatkowe, spięte ze sobą pręty.
Elewacja tylna liczyła cztery osie, ale obecnie istnieje tu dodatkowa piąta oś, zryzalkowana, wypełniona oknami trójskrzydłowymi, utworzona wtórnie w miejscu odcięcia rozebranej oficyny płn. Okna trójskrzydłowe wstawiono też na pierwszej osi, pełniącej funkcję ukośnego łącznika, oraz na osiach drugiej i czwartej. Trzecia oś wyróżnia się ryzalitem klatki schodowej o zaokrąglonych bokach i nieco wysuniętej, płaskiej ścianie czołowej. W ryzalicie na wysokości półpięter osadzono długie dwuskrzydłowe okna klatki schodowej, z których najwyższe, jeszcze bardziej wydłużone, zamknięto łukiem pełnym. Okno to otrzymało płaską opaskę, nieco pogrubioną w partii łuku i spiętą klińcem. Podobnie oprawiono prostokątne okno trzeciego półpiętra, gdzie pogrubiona górna część opaski tworzy kształt klamry. Jej odpowiednikiem są kwadratowe plakietki u podstawy, nałożone na opaski i ujmujące gzyms parapetowy. Na drugim półpiętrze brak jest zwornika, a opaska ma wcięte górne naroża, natomiast pod gzymsem parapetowym prostokątna płyta zawiera trzy blendy zamknięte łukiem odcinkowym. Pola blend przecina łukowy pas o grubości równej grubości płyty podokiennej. Ta ostatnia styka się z najniższym oknem klatki o oprawie w postaci opaski klamrowe pogrubionej od góry. Kwadratowe plakietki u dołu oprawy znajdują się w połowie wysokości okna, ujmując osadzoną tu belkę ślemiową, bowiem dolna połowa otworu wcina się w gzyms międzykondygnacyjny elewacji i przyziemie, zdobione dwuliniowym boniowaniem. Pod oknem osadzono profilowany gzyms parapetowy.
Jednotraktowa, dwuosiowa oficyna płd. zawiera okna trójskrzydło we na osi drugiej oraz zaokrąglony ryzalit bocznej klatki na pierwszej osi. Opaski z pogrubieniami i plakietkami, podobne do opisanych, ale bez wycięć i zworników, otrzymały tu trójskrzydłowe okna dwóch dolnych półpięter. Pod profilowanym gzymsem głównym widoczna jest para małych prostokątnych otworów. Klatka zawiera cementowe zabiegowe schody, balustrady poręczy z pionowymi prętami przepasanymi w połowie profilowanymi “bączkami" oraz posadzki z białej i czarnej terakoty, ułożonej w ukośną szachownicę. Za tą osią elewacja nieznacznie załamuje się ku przodowi i przechodzi w prostopadłą ścianę szczytową, niegdyś połączoną z oficyną poprzeczną, a obecnie przeprutą dwuskrzydłowymi oknami.
Przykład kamienicy o tradycyjnym, w stosunku do daty budowy, układzie niemal płaskiej fasady, dekorowanej motywami z repertuaru klasycyzmu i secesji.