@ ! 

INNE SZUFLADY :::LWOWSKA:::PODRÓŻE:::FOTO:::ŚREDNIOWIECZE:::AUTOR!:::STARE:::PRYWATNE:::© 


 spis >> 

Rzeczpospolita > Korona > Prowincja Małopolska >Województwo Bełzkie > Powiaty: Tomaszów, Lubaczów (część), Hrubieszów (część), Zamość (część)

NEPOMUKI DAWNEGO WOJEWÓDZTWA BEŁZKIEGO
(część zawarta w dzisiejszych granicach RP)

Dawne województwo bełzkie - a jeszcze dawniej Księstwo Bełzkie - należało wraz z Ziemią Chełmską województwa ruskiego do Grodów Czerwieńskich, stanowiąc część Rusi Czerwonej, czyli wchodziło w skład prowincji małopolskiej. Dziś, przecięte granicą, w swej polskiej części należy do województw belzkiego i podkarpackiego


>     GŁÓWNA STRONA NEPOMUKÓW

>>   STRONA JANÓW RUSKICH
>>   STRONA JANÓW LUBELSKICH
>>   STRONA JANÓW PODLASKICH

>>   STRONA JANÓW SANDOMIERSKICH
>>   STRONA JANÓW MAŁOPOLSKICH

>>   STRONA JANÓW KRESOWYCH

 

 

Posłuchaj:
 
RYBA Jakub Jan:
 Chvalozpev ke
sv. Janu Nepomuckemu (1803) - Jenom ctnost

NEPOMUKI BEŁZKIE W

....współtwórz tę mapę!....

Tereny te należały do Ordynacji Zamojskiej (>>), którą należałoby właściwie rozpatrywać jako osobną jednostkę terytorialną, niezależnie i w opozycji do podziału administracyjnego I RP. Rozciągała się ona na terenie trzech województw, a jednolitość zarządzania, i to bardziej scentralizowanego niż to państwowe, powodowało, że przez kilkaset lat te ziemie stanowiły całość, niepodzielną na mocy prawa.

W Ordynacji i na Roztoczu kult św. Jana Nepomucena datuje się bardzo wcześnie. Wydaje się, iż zaraz po Śląsku i Pomorzu na tym obszarze mamy do czynienia z najstarszym, tak intensywnie rozwijającym się kultem świętego na ziemiach polskich. Ordynaci mieli sentyment do Naszego Ulubionego Świętego, a początki kultu wiązać należy z osobą Tomasza Antoniego Zamoyskiego (>>). Zobacz szczegółowy opis patronatu Zamojskich nad kultem JN umieszczony przy opisie obiektów z Zamościa (nominalnie już w Ziemi Chełmskiej Ruskiego >>)


Niesiecki powiada, że niegdyś były w województwie Bełzkiem powiaty: Lubaczewski, Szewłocki i Horodelski, za swego zaś czasu wymienia: Bełzki, Grabowiecki, Horodelski i ziemię Buską. Teodor Waga, dokładniejszy geograf od innych, wymienia w roku 1767 powiaty: Bełzki, Grabowiecki, Horodelski, Lubaczewski i ziemię Buską. [Z. GLOGER, Kraków 1903]

Po włączeniu księstwa bełskiego w 1462 roku do Korony jako nowego województwa bełskiego, obszar obecnej Zamojszczyzny znalazł się w czterech jednostkach administracyjnych. Największa część należała do województwa bełskiego z powiatami: bełskim, grabowieckim i horodelskim, przy czym po pewnych zmianach do Ziemi Chełmskiej włączono włość hrubieszowską i kryłowską, które odtąd stanowiły enklawę tej Ziemi w województwie bełskim. Nieco mniejsza część należała do powiatu krasnostawskiego w Ziemi Chełmskiej. Stosunkowo mały obszar na południu wchodził w skład Ziemi Przemyskiej. Na zachodzie niewielkie tereny z Biłgorajem i Wysokiem wchodziły w skład województwa belzkiego. [P.Rogalski & R.Moteka, 2000]

mapa województwa bełzkiego I RP


WOJEWÓDZTWO BEŁZKIE (80 + 11)

(część w dzisiejszych granicach RP)

zobacz na mapie google (>>)


powiaty, alfabetycznie:



 MIEJSCOWOŚCI (do uzup.):


^
Powiat Hrubieszów (część w d.woj. bełzkim, 11)

zobacz Nepomuki tego powiatu na mapie Google >>


część południowa i wschodnia dzisiejszego powiatu należąca do d. woj. bełzkiego.
większą część dzisiejszego powiatu stanowią ziemie dawnych włości hrubieszowskiej i kryłowskiej - enklawy Ziemi Chełmskiej, a więc województwa ruskiego (>>) w woj. bełzkim, (dziś w województwie lubelskim >>)
uwaga: obiekty z miejscowości name=Hrubieszow3> Hrubieszów, Uchanie, Odletajka, Odletajka, Gliniska, Mojsławice, Drohiczany, Kolonia Staszic, Werbkowice, ¿ Bogucice, Drogojówka, Zadębce, oraz Kryłów leżące w gminach Hrubieszów, Uchanie, Werbkowice, Trzeszczany, Mircze powiatu hrubieszowskiego znajdziecie na stronie Nepomuków Ziemi Chełmskiej dawnego województwa ruskiego (>>)















  • Moroczyn (gm. i pow. Hrubieszów): przy głównej drodze wiodącej do dawnego pałacu stoi biała, XVIII-wieczna kapliczka z pomalowaną brązową farbą uszkodzoną figurą Jana Nepomucena (utrącony krzyż, zatarte rysy twarzy). Z ową kapliczką wiąże się tragiczna historia przytoczona przez prof. Wiktora Zina w książce pt. "Opowieści o polskich kapliczkach": "W relacji ludzi z ubiegłego wieku przy budowli tej rosły kiedyś cztery potężne jawory. Wiosną 1863 roku Kozacy stacjonujący wówczas w Hrubieszowie przywieźli wozem czterech związanych ze sobą młodych ludzi. Powieszono ich właśnie tutaj, przy kapliczce, chociaż kilometr dalej na wzgórzu dziekanowskim, zwanym dziś Szubymycia, czyli szubienica, wieszano innych „buntowników”, jak Rosjanie nazywali powstańców. Kilka dni wisieli nieszczęśliwcy ku przestrodze wszystkich nieposłusznych. Pogrzebano ich na dziekanowskim cmentarzu. Świętość miejsca została jakby wzbogacona nieznanym epizodem. I to trwało dalej. Podczas ostatniej okupacji dwóch pijanych żandarmów przywiozło właśnie tu zabiedzonego Żyda. (...). Ustawili Żyda pod kapliczką i zastrzelili jednym strzałem z karabinu. Ani ofiara ani oprawcy nie wyrzekli przy tym ani słowa. (...) Zabitego pozostawiono u stóp wybrzuszonej części słupa. Istniała jakaś siła emanująca z tego miejsca, skoro zbrodni dokonano właśnie tutaj" (uwaga: miejscowość graniczna, należy upewnić się co do przynależności do woj. bełzkiego lub Z.Chełmskiej woj. ruskiego)

  • Annopol (gm. i pow. Hrubieszów): drewniana biało-niebieska kapliczka Jana N. o dwuspadowym daszku, fundowana przez Tomasza Olszaka, powstańca z 1863 roku (inne źródło mówi o wpisanej do ewidencji zabytków drewnianej kapliczce Jana N. z 1918 roku - należy wyjaśnić rozbieżności i sprawdzić). Wewnątrz ludowa drewniana i polichromowana figura Jana N., bez zarostu, o zielonym mantolecie i długiej stule. W rękach krzyż i palma (uwaga: miejscowość graniczna, należy upewnić się co do przynależności do woj. bełzkiego lub Z.Chełmskiej woj. ruskiego)

 

  • Radostów (gm. Mircze, pow. Hrubieszów): przydrożna figura Jana N. - ceglanym postumencie (dawniej tynkowanym) kamienna rzeźba św. Jana Nepomucena z przełomu XVIII i XIX wieku, pozbawiona głowy, rąk i krzyża. Formą nawiązuje nieco do najlepszym tutejszych wzorców (Łabunie)

  • Stara Wieś (gm. Mircze, pow. Hrubieszów, ): duża ceglana kapliczka sklepiona łukami, w niej figura Jana N. polichromowana (różowa sutanna!).  Figura jest współczesna, identyczna jak w rzeźby ze Krowicy Samej, Krowicy Hołodowskiej czy Wólki Dłużewskiej (Mazowsze >>) - to współczesne figury z końca XX wieku wykazujące duże podobieństwo do figur z warsztatu pani Barbary Kobyłczyk-Schaefer z Piekar Śląskich

  • Horodło (gm. Horodło, pow. Hrubieszów, ): w kościele podominikańskim św. Jacka i Matki Bożej Różańcowej, w ołtarzu bocznym, stoi barokowa drewniana polichromowana (niebieska befka!) figura Jana N. (uwaga: mój dawny zapis mówił o rzeźbie Jana Nepomucena z XVIII wieku w usytuowanym nad samym Bugiem, na tzw. Pogórzu, kościele parafialnym Świętego Krzyża, w lewym ołtarzu przytęczowym. Kościół ten jednak nie istnieje od 1783 roku, więc ewidentnie coś pomyliłem. Tekst może jednak dotyczyć innej nadbużańskiej miejscowości, lub może drugiej świątyni w Horodle. Sprawdzić! Jest możliwe, że figura ze św. Jacka pochodzi z rozebranego kościoła)

  • Horoszczyce (gm. Dołhobyczów, pow. Hrubieszów): kamienna (bądź może betonowy odlew) figura Jana N. na dwustopniowym gzymsowanym cokole. Rzeźba statyczna, w pseudokontrapoście, z długą stułą i9 krzyżem przyciśniętym do piersi. Całość umieszczona na schodkach, w grupie starych drzew, malownicza

  • Oszczów (gm. Dołhobyczów, pow. Hrubieszów, ): w tej miejscowości tuż koło granicy z Ukrainą, na skrzyżowaniu dróg stoi ładny kamienny polichromowany Jan N. z 1776 roku. Cokół w formie obelisku, murowany z cegły, tynkowany

  • Żniatyń (gm. Dołhobyczów, pow. Hrubieszów, ): we wnęce elewacji frontowej kościoła rzeźba niebieskookiego Jana Nepomucena, barokowa, z XVIII wieku. Ostatnio (lato 2008) zakończył się remont elewacji i nisze są puste, ale JN nie zniknęły - zostały zabezpieczone przez ks. proboszcza do renowacji. Stan rzeźby przed renowacją - jak na przebywanie wiele lat w deszczu i śniegu - zadawalający. W drugiej wnęce elewacji frontowej kościoła równie piękna rzeźba nepomukopodobna. Wykazuje ona jedność stylistyczną z Janem opisanym powyżej, co - razem z kilkoma innymi cechami (brak zarostu) - skłania mnie do zanegowania jej nepomuceńskości. Nie rejestruję jej więc jako drugiego żniatyńskiego Jana Nepomucena Piwnookiego, lecz zamieszczam w tym miejscu informacje i zdjęcia nadesłane przez Teo P. z powodu urody tej barokowej XVIII-wiecznej rzeźby i jej kontekstu nepomuckiego. Pozostaje pytanie, jakiego świętego przedstawia ta rzeźba - najprawdopodobniej Jana Kantego lub Franciszka Salezego












^
Kościaszyn pow. Hrubieszów gm. Dołhobyczów  
 

Drewniany kościół filialny pod wezwaniem św. Jana Nepomucena, wewnątrz obraz przedstawiający Jana N. w otoku pięciu gwiazd, z krucyfiksem i krzyżykiem na piersi (zobacz spis kościołów pod wezwaniem JN >>) (uzup: K.Z.)


 

^
Kościaszyn pow. Hrubieszów gm. Dołhobyczów  
 

W szczycie drewnianego kościoła pod wezwaniem św. Jana Nepomucena (zobacz wyżej), we wnęce  za szkłem umieszczono drewnianą polichromowaną rzeźbę św. Jana Nepomucena z XIX wieku

 

^
Malice pow. Hrubieszów gm. Werbkowice  
 

Niedaleko wielkiego dębu noszącego nazwę "Dąb Świętego Jana" (!) stoi drewniana kapliczka brogowa na czterech słupach, z płotkiem. Wewnątrz ludowa figura Jana N. z pierwszej połowy XIX wieku, statyczny, nieco groźny świątek z pustymi rękami (uwaga: miejscowość graniczna, należy upewnić się co do przynależności do woj. bełzkiego lub Z.Chełmskiej woj. ruskiego)



^

Powiat Lubaczów - część w d. woj. bełzkim (20 + 2)

Dziś częściowo w woj. podkarpackim (zobacz stronę Janów Ruskich (Podkarpackich) >>), a częściowo w lubelskim (zobacz Nepomuki Lubelskie >>). Dawne starostwo lubaczowskie obejmując na Roztoczu Wschodnim i obszarach przyległych miasta Płazów i Potylicz oraz wsie Ruda i Huta Różaniecka, Radruż, Dziewięcież, Prusie, Brusno Stare i Nowe, Rudka, Huta Stara, Krzywe, było do 1778 roku własnością Jerzego Augusta z Wielkich Kończyc Mniszcha Wandalina, marszałka nadwornego koronnego, syna Józefa, fundatora warszawskiego pomnika JN przy pałacu rodziny na ul. Senatorskiej w Warszawie (zobacz >>).


^
Lubaczów pow. Lubaczów gm. Lubaczów ul. Sobieskiego 4
 

W tutejszym Muzeum Kresów, przy starym spichrzu, stoi kapliczka św. Jana Nepomucena, murowana, zwieńczona attyką, w ścianach wnęki z freskami świętych, z XVII-XVIII wieku. Jest to najstarsza budowla miasta, usytuowana przy przeprawie przez dawne koryto Wiszni. Żołnierze sowieccy w zimie 1939-40 porąbali i spalili starą barokowa figurę topiąc jej resztki w rzece. Na ścianach kapliczki wypisali ordynarne słowa. Legenda głosi, że tej samej nocy zerwał się silny wiatr i dały się słyszeć uderzenia łańcucha. Nieznanej natury siła przez kilka nocy wywracała łóżka w kwaterach czerwonoarmiejców w spichlerzu, zmuszając ich do przeniesienia się do ziemianek w Niwkach. Remont kapliczki przeprowadzono dopiero w latach 80. XX wieku, a freski odrestaurowano i uzupełniono w roku 2004. Planowane jest umieszczenie wewnątrz figury Jana N.


^
Lubaczów pow. Lubaczów gm. Lubaczów ul. Sobieskiego 4
 

W tutejszym Muzeum Kresów, w ramach wystawy stałej "Dziedzictwo Kresów", prezentowany jest olejny obraz Jana N., format około 80-100 cm w podstawie i do 150 cm w pionie, zapewnie z przełomu XVIII/XIX wieku. Jan w gwiaździstej aureoli dzierży krzyż, a w tle widać Most Karola ze sceną Topienia. Obiekt pochodzi z cerkwi w Łówczy (gm. Narol, pow. Lubaczów) (nad: Teo P.)


^
Lubaczów pow. Lubaczów ul. T. Kościuszki 2/2a
 
 

Figurka Jana N. eksponowana w gablocie w muzeum przy parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Lubaczowie (nad: : Pietrosul)


^
Basznia Dolna pow. Lubaczów gm. Lubaczów ul. Sobieskiego / J. Mierzwy
 

Na zachodnim krańcu wsi murowana, bielona kapliczka po prawej stronie drogi z Horyńca do Lubaczowa, o formie najwyraźniej zainspirowanej kapliczką z Lubaczowa. Wewnątrz namalowany wizerunek Jana N. umieszczony tu na miejscu zaginionej figury (zobacz niżej) (nad: J.D.)



^
- Basznia Dolna pow. Lubaczów gm. Lubaczów  
 

W murowanej kapliczce (obacz wyżej) rezydowała niegdyś polichromowana figura Jana N. Zaginiona w nieustalonym czasie po 1945 roku została zastąpiona malowidłem nepomuckim (nad: Pietrosul)

 








  • Krowica Hołodowska (gm. i pow. Lubaczów, ): drewniana kapliczka Jana N. nad Lubaczówką, usytuowana przed wioską koło skrzyżowania dróg od strony Krowicy Samej, w środku drewniana, polichromowana figura JN. Figura jest współczesna, identyczna jak w rzeźby ze Starej Wsi, Krowicy Samej czy Wólki Dłużewskiej (Mazowsze >>) - to współczesne figury z końca XX wieku wykazujące duże podobieństwo do figur z warsztatu pani Barbary Kobyłczyk-Schaefer z Piekar Śląskich. Oryginał rzeźby jest ponoć w kościele (uwaga: sprawdzić)

  • Cetynia Hołodowska (gm. i pow. Lubaczów): za wsią na polnej drodze, za Cetynią stoi murowana kapliczka Jana N. z polichromowaną figurą w środku. Uszkodzony krzyż (uwaga: obiekt dawniej wpisany pod lokalizacją Krowica Sama)

  • Krowica Sama (gm. i pow. Lubaczów, ): kamienna figura Jana N. na dachu parafialnego kościoła rzymskokatolickiego Przemienienia Pańskiego (nad: K.B.). Figura jest współczesna, identyczna jak w rzeźby ze Starej Wsi, Krowicy Hołodowskiej czy Wólki Dłużewskiej (Mazowsze >>) - to współczesne figury z końca XX wieku wykazujące duże podobieństwo do figur z warsztatu pani Barbary Kobyłczyk-Schaefer z Piekar Śląskich

  • Krowica Sama (gm. i pow. Lubaczów, ): drewniana rzeźba Jana N. w kościele Przemienienia Pańskiego, wykonana w manierze ludowego baroku. Kontrapost, polichromia, aureola, krzyż. Przeniesiona została z kapliczki nad potokiem przez księdza kanonika Stanisława Deca (nad: Pietrosul, rozocze.it.home.pl)

  • Załuże (gm. i pow. Lubaczów): niedaleko linii kolejowej Hrebenne-Munina, na sporym trapezowatym cokole umieszczono okazałą figurę Jana N. z palcem na ustach, w birecie, z krucyfiksem. Rzeźbę chroni blaszany ząbkowany daszek (>>) oparty na czterech prętach. XIX wiek (nad: W.P.)








  • Oleszyce (gm. Oleszyce, pow. Lubaczów): kapliczka murowana malowana na biało, przy skrzyżowaniu dróg przed miastem przy rozstajach na Bełżec i Jarosław. We wnęce stoi kamienny Jan N., stan dobry (nad: J.D.)

  • Oleszyce (gm. Oleszyce, pow. Lubaczów, ): w ogrodzeniu tutejszego kościoła są dwie bramki, obie flankowane parą rzeźb. Jedna z tej czwórki to rzeźba Jana N.

  • Oleszyce (gm. Oleszyce, pow. Lubaczów, ): za kościołem (zobacz wyżej) kamienna figura Jana N. na gzymsowanym cokole, z krzyżem w rękach (nad: Pietrosul)

 





  • Nowiny Horynieckie (gm. Horyniec, pow. Lubaczów): przepięknie położona kapliczka nepomucka z sygnaturką. Wewnątrz rzeźba JN wykonana zapewne z malowanego gispu. Jak głosi tradycja kapliczka wzniesiona została przez Polaków wziętych do niewoli przez Turków i uwolnionych przez króla Jana III Sobieskiego. To zbyt wcześnie na Nepomucena, ale co do samej kapliczki - kto wie... (nad: L.J., zobacz kartę obiektu)


Potok Jaworowski (gm. Wielkie Oczy, pow. Lubaczów): był tu niegdyś drewniany kościół pod wezwaniem św. Jana Nepomucena. W początkach XX wieku został zastąpiony murowanym z jednoczesną zmianą wezwania na Trójcę Przenajświętszą. Wewnątrz obraz Jana N., zapewne pochodzący ze starego kościoła, przedstawiający Świętego z palmą w dłoni, adorującego krzyż trzymany przez aniołka (zobacz spis kościołów pod wezwaniem JN >>)


^
- Kobylnica Wołoska pow. Lubaczów gm. Wielkie Oczy  
 

Zaginiona rzeźba św. Jana Nepomucena w niszy dawnej cerkwi grekokatolickiej. Regionalista Stanisław Baran opowiedział Pietrosulowi, że  "Od niepamiętnych lat istniała nad potokiem drewniana kapliczka z figurą św. Jana Nepomucena. W latach międzywojennych jeden z mieszkańców, który wcześniej wyemigrował do Kanady, dorobił się i zafundował nową, murowaną kaplicę na usypanym wzniesieniu już w nowym miejscu. Figura została przeniesiona do murowanej kaplicy, kaplica jednak z braku funduszy na zakup obrazu nie została poświęcona, nadeszła II wojna. W latach wojennych kryta blachą kapliczka została rozebrana, a figura św. Jana wrzucona w nurty potoku Łazanka, który przepływał w zaroślach w pobliżu cerkwi. Stamtąd wyłowiono ją i ustawiono w prawej niszy nad bocznym wejściem do cerkwi i tak sobie tam stała dobrze zabezpieczona. W latach siedemdziesiątych ówczesny ks. Jakub Solilak sprzedał ją w nieznane" (nad: Pietrosul)

 

^
Cieszanów pow. Lubaczów gm. Cieszanów ul. Mickiewicza 55
 

Przy drodze do Chotylubia, murowana, czteroboczna, kryta daszkiem namiotowym blaszanym kapliczka nepomucka. W bocznych niszach obrazy św. Floriana i Jana Nepomucena, zapewne z XIX wieku, malarza Sydora z Przemyśla. Po niedawnej (2016) renowacji obraz został  przeniesiony z prawej do tylnej niszy (uzup: Pietrosul)



^
  Gorajec pow. Lubaczów gm. Cieszanów  
 

Drewniany ludowy Jan N. w murowanej kapliczce. Jest to wysmukła figura z palcem na ustach



^
Niemstów-Osiedle pow. Lubaczów gm. Cieszanów  
 

Nepomuk z końca XVIII wieku na terenie dawnego PGR, w mocno industrialnym i zdegradowanym otoczeniu, widoczny z drogi.  Miejscowy folwark należał w tych czasach do Sieniawskich, więc zapewne z nimi należy łączyć fundację figury. Jest to okazały kamienny Jan N., który dawniej stał na potężnym cokole, najpewniej skomponowanym wtórnie z dziwnych elementów. Po renowacji w roku 2013 ustawiono go na zgrabnym cokole z inskrypcją "ŚWIĘTY JANIE / NEPOMUCENIE / OPIEKUJ SIĘ NAMI. / A.D. 2013", na którym umieszczono wysoką kolumnę. W trakcie prac zdjęto warstwy farby, a cały obiekt obrócono o 90 stopni, twarzą na południe. Otoczenie uporządkowano i ogrodzono a stary postument zabezpieczono zadaszeniem (nad: P. Rydzewski via H.J., uzup: W.P., Pietrosul)






  • Narol (gm. Narol, pow. Lubaczów): przy ul. Warszawskiej, 300 m na płn. od rynku, po lewej stronie drogi stoi okazała, kryta niegdyś gontem,  murowana kapliczka z kamienną figurą JN ustawioną na czymś w rodzaju spłaszczonej piramidy. Nieczęsty motyw adoracji przez Jana N. Matki Bożej w Starej Boleslavi, jak w podobnym obiekcie w Górecku Kościelnym (Ziemia Chełmska woj. ruskiego >>) (ponadto np. Wrocław, Grodowice, Żelazno, Głębowice, Olbrachcice Wielkie, Stary Wiązów, Święciechów). Ponoć wystawiona przez hrabiego Antoniego Feliksa Łosia, w podzięce za opatrznościowe ocalenie ze wzburzonych wód rzeki Tanew - Święty miał uratować życie hrabiemu, który wbrew ostrzeżeń woźnicy próbował przejechać karocą wezbraną wodę. Woźnica hrabiego wyciągnął za włosy, za co dostał wolność, ziemię i ... baty. Wg miesięcznika "Ziemia" (IV.1922 r.) widniał na niej niegdyś napis (podawany w innych źródłach w nieco innym brzmieniu):

    Co Pan Panu winien, Pan Wie
    Że Pan Pana wyratował w Tanwie
    Że więc tedy Pan Pana z Tanwi wyratował
    Pan Panu w zamian za to figurę ufundował

    Ten sam tekst w brzmieniu "Jak drogie senatorskie życie, - Pan wie,/ bo go uchował od bystrej rzeki – Tanwie./ A że Pan Pana od śmierci – wybawił,/ przeto Pan Panu figurę – postawił" łączony jest również z nieistniejącą już figurą z Księżpola (Ziemia Chełmska woj. ruskiego >>). Jest to druga lokalizacja obiektu - pierwotnie stał na miejscu dramatycznego, opisanego powyżej zdarzenia. Ta sama kapliczka w późniejszym okresie swego żywota ma wygląd tak odmienny, że została tu na czas pewien błędnie zakwalifikowana jako osobny byt.  Gont zastąpiono blaszanym dachem, figura wewnątrz  została  pokryta farbą zacierającą szczegóły rzeźby. A szczegóły te to biret trzymany w ręku, gest lewej ręki złożonej na piersi i ostro cięte fałdy szat. Według Agnieszki Szykuły-Żygawskiej ("Skarby Podkarpackie" nr 28, V-VI.2011) rzeźbiarz obracał się w kręgu wpływów rokokowej rzeźby lwowskiej z końca XVIII wieku (nad: DK, florianszary, zm: Pietrosul)

  • Huta Różaniecka (gm. Narol, pow. Lubaczów):  murowana kapliczka z dwuspadowym dachem. We wnęce drewniana polichromowana figura Jana N. niezłej klasy. Styl barokowo-ludowy, ostrop cięte fałdy rokiety, aureola z dwoma gwiazdami, palma w lewej dłoni, spory krzyż (nad: Pietrosul)



^
Płazów pow. Lubaczów gm. Narol DW 865
 

Na cmentarzu kamienna figura Jana N. u podstawy kamiennego krzyża nagrobnego. Obiekt mocno przechylony co grozi przewróceniem (nad: Pietrosul)



^
Powiat Zamość (część w d.woj. bełzkim, 20 + 2)

zobacz Nepomuki tego powiatu na mapie Google >>


część południowa i wschodnia dzisiejszego powiatu należąca do d. woj. bełzkiego
sam Zamość leżał już w Ziemi Chełmskiej woj. ruskiego (>>), tuż przy granicy z woj. bełzkim, która przebiegała za wsią Szopinek, dziś przedmieściu miasta. Obiekty nepomuckie z południowo-wschodniej części dzisiejszego powiatu notuję na tej stronie
(dziś w województwie lubelskim >>)




















  • Łabunie (gm. Łabunie, pow. Zamość, ): na cmentarzu znajduje się kamienny Jan, pięknie wygięty w ekstatycznym kontrapoście. Piaskowiec, barok, aureola, krucyfiks (nad: ruckus). Wysoki poziom rzeźbiarski i poza pozwalają zakwalifikować go do mojej prywatnej kategorii "Janów Tańczących". Rzeźbę wykonał w roku 1778 Johann Gottlibmajer (Gotlibmajer), tworzący do 1785 roku na zamówienie Zamoyskich Ślązak lub Niemiec, którego główną specjalnością była ciesiołka. Forma podobna do starszej o 35 lat figury w Trzcianie (gm. Świlcza, sandomierskie >>). Zamawiającym był Jan Jakub Zamoyski (brat Tomasza Antoniego), a materiał pozyskano z kamieniołomów józefowskich. Nie zachowały się dwa rzeźbione putta, a ich istnienia dowodzi właśnie rachunek z kamieniołomów. Zachowały się też zapiski o zapłacie blacharzowi żydowskiemu Dawidowi za wykonanie dwóch lilii i gwiazd dziesięciu z blachy mosiężnej do statuy św. Jana Nepomucena, ale dotyczyć to może równie dobrze figur z Zamościa lub Niedzielisk (niezachowane). W pierwszych latach II wojny przeniesiono go z pobliskiej łąki na cmentarz. Obiekt obowiązkowy dla Łowców Nepomuków!

  • - Łabunie (gm. Łabunie, pow. Zamość, ): na cmentarzu był niegdyś drugi kamienny posąg Jana N., ustawiony na grobie Jana Stecko. Była to to grubociosana figura ubrana w proste szaty, z krzyżem trzymanym prawie poziomo w obu rękach, przy piersi, w płytkim (bądź zniszczonym) birecie. Nie są znane jego losy, nie istnieje już (nad: Pietrosul)

  • Łabunie (gm. Łabunie, pow. Zamość, ): przy skrzyżowaniu z drogą do Tomaszowa kamienny bielony Jan N. na prostokątnym cokole z gzymsem. Szczegóły zacierają grube warstwy farby wapiennej, które częściowo zniszczyły modelunek kamienia. Czarna czapka, buty i guziczki u sutanny, krucyfiks w ramionach w pozycji "na niemowlę". Ładny obiekt wykonany w manierze barokowej, zapewne pod wpływem sąsiadów. Możliwe, że obecne miejsce tego obiektu nie jest pierwotne. Na cokole od tyłu wyryta data 8.II.1846 (nad: L.J., zobacz kartę obiektu)

  • Łabunie (gm. Łabunie, pow. Zamość): przy ul. Lipskiej drewniana kapliczka Jana N., przydrożna, około 100 metrów od drogi Zamość - Tomaszów. Kapliczka z ścianami ażurowymi i czterospadowym daszkiem. Drewniana ludowa figura Jana z prawą ręka wzniesioną ku górze z krzyżem w dłoni, bez mucetu, z początku XX wieku. Lewa przylega do postaci na wysokości pasa. Całość malowana na biało. Typowa dla tych okolic długa stuła z rozszerzonymi końcami na szyi - motyw rodem z figury na kolumnie w Zwierzyńcu (nad: ruckus) (uwaga: obiekt znany w źródłach również pod lokalizacją Ruszów-Kolonia)

  • Łabunie (gm. Łabunie, pow. Zamość, ): kolejny wizerunek Jana N. znajduje się w jednym z ołtarzy kościoła w Łabuniach (nad: ruckus) (uwaga: należy sprawdzić!)

  • Łabunie (gm. Łabunie, pow. Zamość, ): na murze kościelnym, z prawej strony bramki, ustawiony jest jeszcze inny Jan N., kamienny, z krzyżem, z czapką w ręku, z głęboko drążonymi otworami koronki komży. Krucyfiks w prawej ręce oparty o bark, długie sznury do wiązania peleryny. Na podstawie napis: "S IAN NEPOM.". Figura pochodzi z lat 1783-1789 i łączona z fundacją Jana Jakuba Zamoyskiego, odrestaurowana w 2011 roku (nad: ruckus)

  • Ruszów (gm. Łabunie, pow. Zamość): we współczesnej kapliczne wymurowanej z kamieni z grubymi spoinami, na prostokątnym cokoliku z inskrypcją stoi kamienna figurka Jana N., o układzie blokowym i dość prymitywnie obrobioną formą. Odnowiona w 2005 roku

  • Ruszów (gm. Łabunie, pow. Zamość, ): w krzakach bzu piaskowcowa krępa figura Jana N., podobna do poprzedniej (zobacz wyżej). Atrybuty wskazują z pewnością na świętego Jana Nepomucena. Napis: "JANIE / (C)HRZCICIELU / POPRZEDNIKU / PAŃSKI UPROŚ NAM / DUCHA POKUI /A PRZEZ POKUI / WYPROŚ / U CHRYSTUSA POKUJ / DLA(NA?) ZIEMI / 1918 R" (nad: Pietrosul)

  • Komarów-Osada (gm. Komarów-Osada, pow. Zamość): kamienny polichromowany Jan z 1906 roku, na cokole w grupie drzew. W rękach krzyż i palma. Inskrypcja: "Błogosławiony mąż który  nie po... w słowie ust swoich. 1906 r"

  • Dub (gm. Komarów-Osada, pow. Zamość): w kościele NMP w zwieńczeniu ołtarza bocznego obraz św. Jana Nepomucena z XVIII wieku

  • Horyszów-Stara Kolonia (gm. Sitno, pow. Zamość): drewniany Jan N. z palmą, malowany "na gęsto" na biało i czerwono. Układ rąk wskazuje, że trzymał niegdyś duży krucyfiks, dziś w dziurę w dłoni wetknięto mu mały krzyżyk. Zniszczona część dolna. Rzeźba nawiązuje do tutejszych kamiennych figur z XIX wieku. Dawną zniszczoną kapliczkę drewnianą zastąpiono w latach powojennych murowaną. Po tzw. wyzwoleniu do figury strzelał radziecki żołnierz, nie czyniąc zresztą większej szkody (obiekt dawniej notowany w tym spisie jako Horyszów Polski)

  • Horyszów Polski (gm. Sitno, pow. Zamość, ): krępa kamienna figura Jana N. na cokole ustawiona jest (wtórnie?) na nagrobku Jana Presza z 1922 roku na tutejszym cmentarzu. Jan jest "skrócony" - uszkodzeniu uległa dolna część postaci

  • Rozdoły (gm. Sitno, pow. Zamość): kamienna (odlew betonowy na metalowym szkielecie?) przydrożna figura Jana N. z początku XX wieku, z krzyżem w jednym ręku i nietypowej okrągłej czapce. Spory gzymsowany cokół, drewniany płotek

  • Cześniki-Kolonia (gm. Sitno, pow. Zamość): kamienna figura św. Jana Nepomucena z roku 1949, wzniesiona jako wotum z okazji zakończenia wojny. Krępa, bosonoga (!), z krzyżem, ze stułą i w birecie. Robi wrażenie nieco art-decowej

  • Gdeszyn (gm. Miączyn, pow. Zamość): przy plebanii kapliczka w formie oszklonej prostopadłościenne budki posadowiona na odwróconym pniu. Kontynuuje ona tradycję swej poprzedniczki z 1866 roku. Wewnątrz rzeźba św. Jana Nepomucena, zapewne z czasów pierwszej kapliczki

  • Niewirków (gm. Miączyn, pow. Zamość): prosta kamienna figura Jana N. z zatartymi szczegółami w pięknej arkadowej kapliczce na masywnych kolumnach. Rysy postaci zatarte przez wielokrotne malowanie farbami wapiennymi (nad: Pietrosul)















^
Udrycze-Koniec pow. Zamość gm. Stary Zamość  
 

Na wzgórzu za pałacem stoi murowana z cegły kaplica nepomucka. Pochodzi z lat 70-80. XVIII wieku, sklepiona jest kolebkowo, z wykończonymi ślimacznicami ryzalitami od frontu i z tyłu. Fundacja właścicieli majątku - Szydłowskich lub Kickich. Wewnątrz znajdowała się kamienna rokokowa figura Jana z krucyfiksem opartym na ramieniu, w stylu inspirowanym późnobarokową rzeźbą lwowską. O obiekcie tym w Spotkaniach z Zabytkami (>>) (11.2008) pisała A. Szykuła. Budowla wykazuje podobieństwo do kaplicy w Potokach (zobacz niżej). Obecnie kaplica jest w ruinie, bez dachu. Figura była poważnie uszkodzona, strącona z cokołu, pozbawiona prawej dłoni i głowy, którą luźno położono na tułowiu. Około 2011 roku przeniesiono ją na teren dworski, a głowę świętego przytwierdził kamieniarz rekonstruujący taras. Zdaje się, że rzeźba umieszczona została (tymczasowo?) na ganku dworu od strony ogrodu, przynajmniej taki stan był w roku 2014



^
  Janówka Wschodnia pow. Zamość gm. Komarów-Osada  
 

Kamienny malowany Jan N. z 1908 roku stojący frontalnie na wysokim cokole. Zaliczam ją do grupy niemal identycznych figur nazwanej roboczo "carską", jako że powstały po ukazie tolerancyjnym cara Mikołaja II z roku 1905 (Zwódne, Bodaczów, Hedwiżyn-Panasówka, Sitaniec Kolonia, Janówka Wschodnia, Huszczka Duża), wykonanych być może przez jednego rzeźbiarza bądź warsztat. Napisy na cokole: "BŁOGOSŁAWIONY / MĄŻ KTÓRY / SIĘ NIE / POTKNIE W / SŁOWIE UST / SWOICH" [w oryginale "Błogosławiony, mąż który się nie potknął w słowie ust swoich i nie jest trapiony zgryzotą z powodu grzechu!" Księga Przysłów, 17. O dobrym i złym użytku bogactw (13,30-14,21), (14,1)], "PATRONIE / NASZ JANIE / ŚWIĘTY / PRZYCZYNIAJ / SIĘ ZA WIOSKĄ / NASZĄ", "W BRATERSKIEJ / MIŁOŚCI W SĄSIE/DZKIEJ ZGODZIE / KU CZCI PATRONA / SWITE [ŚW. TĘ?] FIGURE STAWIAMY" oraz "BOŻE BŁOGOSŁAW / NAM 1908 R". Figura odnowiona (zaczerniona) w 2010 roku za sprawą sołtysa i mieszkańców (nad: ruckus, uzup: Pietrosul)



^
Grabowiec pow. Zamość gm. Grabowiec ul. Kościelna
 

Współczesna drewniana figurka Jana N. wykonana w stylistyce ludowej, umieszczona w kapliczce (czterospadowy daszek na czterech słupkach) na zadaszeniu malowanej studni niedaleko kościoła (nad: Pietrosul)



^
- Grabowiec pow. Zamość gm. Grabowiec ul. Kościelna
 
 

W drugiej połowie XIX wieku w kościele św. Mikołaja, na zasłonie bocznego ołtarza był obraz św. Jana Nepomucena. Obiekt nie istnieje (nad: Pietrosul)

 

^
  Siedlisko pow. Zamość gm. Grabowiec  
 

Pod rozłożystym drzewem stoi piękna kapliczka o ciekawej formie - dolny człon ma kształt walca (studnia?), a górny to zwieńczona tympanonem nieregularna arkada. W niej kamienna figurka Jana N. z krzyżem w rękach, o rysach zatartych przez wielokrotne i niefachowe malowanie (nad: Pietrosul)



^
Zrąb pow. Zamość gm. Skierbieszów  
 

 

Kamienny krzyż na cokole, w której, we wnękach flankowanych pilastrami, umieszczono płaskorzeźbione wizerunki świętych (MB, św. Piotr i JN). Po lewej stronie płaskorzeźba Jana N., wesoło pomalowana (czerwona peleryna, niebieska komża, żółte tło). Pod reliefem JN napis: "Fundator / Jan Altmaier / D. 5/V 1937 R". (nad: R.G., uzup: Pietrosul) (uwaga: przynależność obiektu do Janów Bełzkich vs Ziemi Chełmskiej d. woj. ruskiego (>>) może być dyskusyjna - co do dokładnego przebiegu granicy na tym odcinku są pewne wątpliwości)



^
Powiat Tomaszów Lubelski (27 + 7)

zobacz Nepomuki tego powiatu na mapie Google >>



^
  - Tomaszów Lubelski pow. Tomaszów Lubelski gm. Tomaszów Lubelski  
 

Na starej fotografii widoczna jest drewniana polichromowana figura Jana N. z krzyżem, z gołą głową, stojąca na konfesjonale w jednym z tomaszowskich kościołów. Nie był to, zdaje się, oryginalny element konfesjonału, a raczej wtórne miejsce umieszczenia rzeźby pochodzącej z innego miejsca. Nie są znane jej losy ani nawet kościół, z jakim można by ja wiązać - wydaje się, że chodzi o drewniany kościół Zwiastowania NMP. Obiekt nie istnieje (nad: Pietrosul)

 





  • Tomaszów Lubelski (gm. i pow. Tomaszów Lubelski, ): w drewnianym kościele Zwiastowania NMP przy ul. Królewskiej 1, w zwieńczeniu ołtarza bocznego, z bokach szczytu, postać Jana Nepomucena wycięta z deski i malowana, z pierwszej połowy wieku XVIII

  • Tomaszów Lubelski (gm. i pow. Tomaszów Lubelski, ): w tym samym kościele Zwiastowania NMP przechowywana jest rzeźba św. Jana Nepomucena z drugiej połowy XVII wieku (nie wierzę), pochodząca ze zburzonego kościoła pod wezwaniem Jana N. na Zamczysku (zobacz niżej)

  • - Tomaszów Lubelski (gm. i pow. Tomaszów Lubelski): pod koniec lat 30-tych XVIII wieku Tomasz Antoni ufundował w TomaszowLubelskiie, na Zamczysku, kościół pod wezwaniem św. Jana Nepomucena. Wiadomo, że u schyłku XVIII stulecia w tym kościele znajdował się ołtarz główny dedykowany św. Janowi Nepomucenowi. Pośrodku stała rzeźba patrona parafii, a po bokach adoranci. Protokoły wizytacyjne zawierają informację, że w tym ołtarzu znajdowały się figury „dwoch żołnierzy zbrojnych podobnież rżniętych przy nim”, to jest przy Janie N. Przedstawienie to ilustrowało scenę zrzucenia Jana Nepomucena do rzeki Wełtawy. Wiadomo, że „mała statua s. Jana Nepomucena […] z kościółka filialnego na zamczysku przeniesiona” około 70 lat później znajdowała się w kościele trynitarzy w TomaszowLubelskiie Lubelskim (zobacz wyżej) (nad: A.Szykuła-Żygawska) (uwaga: występuje tu konieczna do zweryfikowania nieścisłość i pomieszanie tego obiektu z nieistniejącym kościołem w Zamczysku koło Suśca)

  • - Tomaszów Lubelski (gm. i pow. Tomaszów Lubelski): w połowie XVIII wieku w skarbcu kościelnym tomaszowskich trynitarzy znajdował się "język Jana Nepomucena srebrny pozłacany z sześcioma (!) gwiazdkami". Informacja ta wyszukana przez A.Szykułę-Żygawską pochodzi z inwentarza kościelnego. Nie są znane późniejsze losy tego obiektu

  • Tomaszów Lubelski (gm. i pow. Tomaszów Lubelski, ): przy ulicy Zamojskiej 34, w dawnym przysiółku Popówka i w bliskości rzeczki stoi kamienny słup z napisem "FUNDATOR  ANDRZEY  DZIERBOWICz Z FAMILIĄ D. 27 WRZEŚNIA 1865 R.". Na nim umieszczono kamienną kapliczkę w formie klatki, a w niej całkiem współczesną drewnianą polichromowaną figurkę Jana N.

  • Ruda Wołoska (gm. i pow. Tomaszów Lubelski): kamienna figura Jana N. na cokole, fundowana przez Teofila Bujalskiego, z przekrzywioną aureolą na której zostały tylko dwie gwiazdy. Pochodzi (tak jak obiekt z Krasnobrodu, 1882) z warsztatu kamieniarskiego w Józefowie (Ziemia Chełmska woj. ruskiego >>), z roku 1881

 

^
  Majdan Górny pow. Tomaszów Lubelski gm. Tomaszów Lubelski  
 

Polichromowana drewniana figura Jana N. w drewnianej kapliczce domkowej o wysokim dachu zwieńczonym krzyżem. Figura ma cechy ludowe. Na birecie duży pompon, w dłoniach wtórnie umieszczone krucyfiks i palma (nad: Pietrosul)



^
  Łaszczów pow. Tomaszów Lubelski gm. Łaszczów  
 

Jest tu XIX-wieczna drewniana figura Jana N. o charakterze ludowym, nawiązująca do tutejszych kamiennych figur z XIX wieku, w nowej drewnianej kapliczce o stromym blaszanym dachu i dwuskrzydłowych drzwiach. Jan jest polichromowany i ma piękne zdrowe kolorki. Ma też dziwaczną spiralną aureolę (uwaga: do ostatecznego obalenia informacja o dwóch osiemnastowiecznych Nepomukach)



^
  Pukarzów pow. Tomaszów Lubelski gm. Łaszczów  
 

Drewniana kapliczka na kolumienkach, z wysuniętym okapem nad wejściem i dwuspadowym dachem. W niej szablonowa polichromowana figura Jana N. W lecie 2012 roku rzeźba zniknęła z kapliczki, a osoba opiekująca się obiektem nawet tego nie zauważyła. W maju 2015 pojawiła się ponownie, bardzo niefachowo odmalowana "na grubo" tak gruntownie, że długo podejrzewaliśmy, że jest to nowa rzeźba wykonana na wzór starej (nad: A.Z., uzup: Pietrosul)




  • Gródek (gm. Jarczów, pow. Tomaszów Lubelski): na zewnętrznej ścianie tutejszego kościoła św. Anny, w wąskich polach między pilastrami są półkoliste nisze, a w jednej z nich z biała rzeźba Jana Nepomucena

  • Gródek (gm. Jarczów, pow. Tomaszów Lubelski): w tutejszym kościele, w ołtarzu głównym o charakterze późnobarokowym z roku 1900 umieszczono rzeźbę Jana Nepomucena najprawdopodobniej z wieku XVIII

  • Korhynie (gm. Jarczów, pow. Tomaszów Lubelski): niewielka kamienna figurka Jana N. znajduje się w niszy cokołu przydrożnego krucyfiksu z początku XX wieku



^
Dyniska pow. Tomaszów Lubelski gm. Ulhówek  
 

Był tu, na granicy Galicji i Kongresówki (Ziemia Chełmska została bowiem oddzielona po zaborach od woj. ruskiego), dwór Skolimowskich, gdzie Grottger podrywał Wandę Monné i grywał Liszt. Właściciele w roku 1828 ufundowali kamienną rzeźbę Jana N., która uchwała się do dzisiaj, lecz niefachowo odnowiona rzeźba utraciła nieco ze swej klasy. Umieszczono ją w otwartej arkadą kapliczce usytuowanej przy wjeździe do wsi,  przy drodze do folwarku Ulików, w parze z kapliczką św. Magdaleny. Obie klasycystyczne, murowane z cegły, otynkowane, czworoboczne, z niepełnymi kolumnami na narożnikach. Wewnątrz ściany z arkadowymi wnękami, sufity. Zewnętrzne ściany zwieńczone trójkątnymi szczytami, daszki czterospadowe (uwaga: najprawdopodobniej obiekt notowany kiedyś na tej stronie pod hasłem 'Ulików' był tożsamy z tym z Dynisk - wykreślam, jednak zalecam czujność odwiedzającym te okolice. To samo dotyczy wpisu 'Gliniska' istniejącego dawnej na stronie Nepomuków Ziemi Chełmskiej woj. ruskiego >>)



^
¿/- Rzeplin-Osada/Krzewica pow. Tomaszów Lubelski gm. Ulhówek Góra Świętego Jana
 

Za miejscowością, na granicy z Krzewicą, w miejscu zwanym Górą Świętego Jana, przy starej drodze do Ulhówka, na kurhanie lub kopcu obserwacyjnym stoi murowana kapliczka słupowa z roku 1901 (?) z kutym krzyżem na szczycie, w której ponoć rezydowała ongiś figura Jana N., Została jedynie głowa, o zatartych rysach i pomalowana "na grubo" białą farbą, dziwacznie oprawiona w metalową rurę. Jednak jest też możliwe, że była to głowa Jana Chrzciciela, a nawet Chrystusa. Głowa gdzieś zniknęła,  a w roku 2018 była tu figurka Jana Chrzciciela. Za tym, że mogła to być głowa Jana Chrzciciela, przemawia też to, że w Rzeplinie jest kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela (uzup: Pietrosul)



  • Telatyn (gm. Telatyn, pow. Tomaszów Lubelski): drewniana kapliczka św. Jana Nepomucena

  • - Kryszyn (gm. Telatyn, pow. Tomaszów Lubelski): drewniana kapliczka brogowa św. Jana Nepomucena, kryta gontem z kutym krzyżem na czubku, z wieku XIX. Rezydowała w niej stara rzeźba Jana N. zniszczona w roku 2008

  • Kryszyn (gm. Telatyn, pow. Tomaszów Lubelski): w starej drewnianej kapliczce (zobacz wyżej), odnowionej w ostatnich latach, znajduje się współczesna figura św. Jana Nepomucena z Księgą i krzyżykiem w dłoniach, umieszczona tu na miejscu starej, zniszczonej w roku 2008


^
  Bełżec pow. Tomaszów Lubelski gm. Bełżec  
 

Na wzgórzu, przy drodze prowadzącej do Narola usytuowana jest kapliczka św. Jana Nepomucena z I połowy XIX wieku. Wzniesiona z cegły, na rzucie półkola, otynkowana. Od frontu posiada wnękę arkadową, wewnątrz której na murowanym postumencie umieszczona jest drewniana rzeźba św. Jana Nepomucena, nawiązująca do tradycji rzeźby rokokowej. Ukazano ją w kontrapoście, z przechyloną głową w birecie, z befką, z krzyżem trzymanym na prawym ramieniu. Dwie fałdy sutanny schodzą aż do podstawy stanowiąć dodakowe podparcie. Widoczne buty. Dolna część krzyża utrącona razem z lewą dłonią. Resztki polichromii. Kapliczka kryta dachem czterospadowym z drewnianym krzyżem na szczycie. Według tradycji tutaj pochowano żołnierzy poległych w 1656 roku, w czasie potyczki Stefana Czarnieckiego ze Szwedami






  • Susiec (gm. Susiec, pow. Tomaszów Lubelski): figura Jana N. stoi przy drodze prowadzącej do kościoła pod wezwaniem św. Jana Nepomucena (źródło: ruckus) (uwaga: istnieje pewne prawdopodobieństwo, że Susiec wraz z Majdanem Sopockim leżał tuż za granicą Ziemi Przemyskiej - jeśli znajdę potwierdzenie, to obiekt ten i poniższe przeniesione zostaną do Nepomuków woj. ruskiego >>)

  • Susiec (gm. Susiec, pow. Tomaszów Lubelski): w kościele pod wezwaniem. św. Jana Nepomucena, wybudowanym na miejscu XVIII-wiecznego pod tym samym wezwaniem w latach 1862-1868 staraniem kanonika Feliksa Kwiatkowskiego i fundacji Zamoyskich, w ołtarzu głównym znajduje się obraz św. Jan Nepomucena z XVIII lub pierwszej połowy XIX wieku (źródło: ruckus) (zobacz spis kościołów pod wezwaniem JN >>) (uwaga: istnieje pewne prawdopodobieństwo, że Susiec wraz z Majdanem Sopockim leżał tuż za granicą Ziemi Przemyskiej - jeśli znajdę potwierdzenie, to obiekt ten przeniesiony zostanie do Nepomuków woj. ruskiego >>)

  • Susiec (gm. Susiec, pow. Tomaszów Lubelski): w tym samym kościele pod wezwaniem. św. Jana Nepomucena przechowuje się feretron z obrazem JN z końca XVIII wieku. Potwierdza to doniesienia o rozwiniętym w Suścu kulcie Jana N. (zobacz spis kościołów pod wezwaniem JN >>)

  • - Zamczysko (gm. Susiec, pow. Tomaszów Lubelski): na położonym na południowy wschód od Suśca, niedaleko ujścia Jelenia do Tanwi, wzgórzu zwanym "Zamczysko" lub "Kościółek" według legendy miał istnieć zameczek spalony przez Tatarów. W początkach XVII wieku Zamoyscy wznieśli tu drewnianą cerkiew unicką z klasztorem bazyliańskim (osadzonym tu w roku 1740), który wkrótce zamieniono na kościół katolicki pod wezwaniem św. Jana Nepomucena, rozebrany w 1796 lub 1818 roku. Fundatorem był ordynat Tomasz Antoni Zamoyski (zobacz opis kultu ordynata do JN >>), który ufundował także całe wyposażenie tego kościoła, do którego należał między innymi ołtarz główny, cały rzeźbiony, z figurą św. Jana Nepomucena. Program ikonograficzny był bardzo zbliżony do realizowanego później kościoła JN w Zwierzyńcu (zobacz wyżej). Kościół ten nie przetrwał, podobnie jak jego wyposażenie (uwaga: jest teoretycznie możliwe, że część wyposażenia znalazła się w nowym kościele (zobacz wyżej), o którym wiadomo, że przy jego budowie wykorzystano materiał z rozebranego klasztoru). Pewne jest natomiast, że figura Jana N. trafiła do kościoła Zwiastowania NMP w TomaszowLubelskiie (zobacz wyżej) (zobacz spis kościołów pod wezwaniem JN >>) (uwaga: występuje tu konieczna do zweryfikowania nieścisłość i pomieszanie tego obiektu z nieistniejącym kościołem w TomaszowLubelskiie, również zwanym "Na Zamczysku")




  • Rachanie (gm. Rachanie, pow. Tomaszów Lubelski): przy wjeździe od zachodu stoi murowana z cegły kapliczka z barokowym w formie szczytem, otynkowana, prostokątna, o zaokrąglonych narożach. Wewnątrz sklepienie kolebkowo-krzyżowe. Zewnątrz od frontu ujęta pilastrami, ściany baczne o podziale ramowym. Wejście zamknięte łukiem półkolistym z kluczem. Od frontu i tyłu półkoliste szczyty z ogzymsowanymi przyczółkami. Dach dwuspadowy, kryty dachówką Obiekt jest fundacji dworskiej, wzniesiony zapewne około połowy XVIII wieku. Wewnątrz dobrej klasy i pełna uroku drewniana polichromowana figura Jana N., rokokowa z około 1770 roku (uwaga: Kondraciuk wspomina o wieku XIX + tradycjach rokokowych)

  • Rachanie (gm. Rachanie, pow. Tomaszów Lubelski): w tutejszym kościele jest XVIII-wieczny obraz przedstawiający męczeństwo św. Jana Nepomucena w połączeniu z adoracją obrazu tego świętego

  • Wożuczyn (gm. Rachanie, pow. Tomaszów Lubelski): drewniany ludowy Jan N. nawiązujący do tradycji rzeźby rokokowej z pierwszej połowy XIX wieku stał w brogowej kapliczce, zapewne XX-wiecznej, z napisem "Święty Janie Nepomucynie módl się za nami". Kapliczka była słupowa, z trzech stron oszalowana, bielona, na płycie cementowej; dach namiotowy, kryty blachą, zwieńczony ozdobnym żelaznym kutym krzyżem. Na skutek przebudowy i remontu w 2009 roku napis już nie istnieje, a co gorsza kapliczka przybrała postać przystanku PKS obitego sidingiem

  • ¿/- Siemnice (gm. Rachanie, pow. Tomaszów Lubelski): w miejscu, gdzie dziś wznosi się metalowy krzyż był olbrzymi dąb otaczany czcią jako miejsce postoju księcia Władysława Opolczyka wiozącego obraz Czarnej Madonny do Częstochowy. W jego dziupli mogącej pomieścić 6 osób umieszczono figurę Jana N. Obiekt znany jest z obrazu z 1864 roku nieznanego autora. Nic nie wiadomo o późniejszych losach figury - jest możliwe, że trafiła do Czartowca, bo tak przeniesiono  rzeźby z cerkiewki, która stała koło dębu, lub Kołaichy (zobacz niżej) gdzie z kolei przeniesiono obraz MB






^
Wożuczyn-Kolonia pow. Tomaszów Lubelski gm. Rachanie  
 

Dzięki fundacji Mierów (według innego źródła - Wydżgów) stoi tam Jan N., który kiedyś dumnie zdobił podwójną arkadę wieńczącą neogotycki most (>>) wzniesiony w drugiej połowie XIX wieku przy drodze z Wożuczyna do Zwiartówka. Teraz, na skutek aktywności postpegeerowskich chłopów, niestety arkad już nie ma, a Nepomuk skromnie stoi koło mostu, niefachowo odnowiony, ale jest. Obiekt zdradza podobieństwo do Jana ze Zwierzyńca Ziemia Chełmska woj. ruskiego >>). Forma nieistniejącego mostu korespondowała z ogrodzeniem tutejszego pałacu, zniszczonego w roku 1914



^
Potoki pow. Tomaszów Lubelski gm. Lubycza Królewska ul. Jana II Sobieskiego 2
 

Dywagacje, co do identyfikacji kamiennej barokowej bezgłowej rzeźby rezydującej w zrujnowanej kapliczce przydrożnej trwały aż do momentu odwiedzenia tego miejsca w maju 2010. Jan czy nie Jan? Otóż Jan N., i to na 100%. Bardzo malowniczy obiekt, a rzeźba ma niezłą klasę widoczną mimo tak dużych uszkodzeń. Pochodzi z lat 70-80. XVIII wieku, murowana z kamienia kaplica z tego samego okresu. Obiekt wykazuje podobieństwo do kaplicy w Udryczach (zobacz wyżej)




^
  Zwiartów-Kolonia pow. Tomaszów Lubelski gm. Krynice  
 

Znajduje się tu drewniana domkowa pomalowana na biało kapliczka z dwuspadowym daszkiem, w niej drewniany polichromowany ludowy Jan N., nawiązujący do tradycji tutejszych nepomuckich figur kamiennych z XIX wieku (uwaga: miejscowość lokalnie nazywana jest również Źwiartowem) (nad: ruckus)



^
  Zwiartów-Kolonia pow. Tomaszów Lubelski gm. Krynice  
 

Prócz starej domkowej kapliczki (zobacz wyżej) jest tu również druga drewniana domkowa kapliczka, tym razem współczesna z roku 2012, z dwuspadowym daszkiem. W niej ulokowano starą drewnianą polichromowaną ludową figurę Jana N. na pękniętym wzdłuż cokole. Na tym ostatnim wyryto inskrypcję: "Ś. JANJE / MODL / SJE / ZA NA / MJE / POSTAWJONA / D:8.KW. 1905" (nad: Pietrosul)



^
Tyszowce pow. Tomaszów Lubelski gm. Tyszowce ul. Kościelna
 

Koło kościoła drewniana rzeźba św. Jana Nepomucena z 1. połowy XIX wieku w eleganckiej murowanej pięciokątnej kapliczce pomalowanej na biało. Figura, pozbawiona już atrybutów prócz krzyżyka maltańskiego na szyi, stała niegdyś w kaplicy przy kościele św. Leonarda (nad: Pietrosul)


 

^
  Czartowczyk pow. Tomaszów Lubelski gm. Tyszowce Kołaicha
 

W miejscu zwanym czasem Kołaicha, nad źródłem, stoi kapliczka studzienna pod wezwaniem św. Jana Nepomucena, murowana, trzecia z kolei na tym miejscu. Wybudowana już w XXI wieku, zastąpiła również murowaną bieloną kapliczkę z roku 1950, wybudowaną przez ks. Piotra Sadowskiego. Pierwszy obiekt na miejscu to była stara kaplica drewniana z 1847 roku. Wewnątrz zachowana stara figura Jana N. z połowy XIX wieku, która w najstarszej kaplicy stała w przedsionku. Znam ją również z rysunku z 1904 roku Józefa Smolińskiego zamieszczonego w książce Z. Glogera "Budownictwo drzewne i wyroby z drzewa w dawnej Polsce. T. 2"



^
  Łosiniec pow. Tomaszów Lubelski gm. Tyszowce  
 

Polichromowana figurka Jana N. w niszy cokołu krzyża przydrożnego. Obiekt, odgrodzony drewnianym płotkiem, stoi w otoczeniu sosenek, a wystawił go w roku 1906 Andrzej Hałasa (nad: Pietrosul)



^
  Nieznane (mi) Nepomuki Roztoczańskie
dostrzeżone w zbiorach www.roztocze.info (2)
 
 
  • Drewniany Jan N. z krzyżem w murowanej kapliczce o dwuspadowym daszku wykończonym ząbkami w niezidentyfikowanej (przez mnie) miejscowości na Roztoczu (>>)
  • Drewniana kapliczka brogowa pełnym tyłem, z pięknym kutym krzyżem na półksiężycu na szczycie, wewnątrz figura ubrana przez wiernych w koronki, najprawdopodobniej Jana N., w niezidentyfikowanej (przez mnie) miejscowości na Roztoczu (>>)
 

 

Nepomuki Ziemi Chełmskiej, enklawy dawnego woj. ruskiego: zobacz Jany Ruskie (>>)

Nepomuki powiatów Chełm, Włodawa i Krasnystaw, które dziś należą do województwa lubelskiego, za czasów I Rzeczpospolitej należały do województwa ruskiego. Była ona odizolowaną przez województwo bełzkie enklawą tego województwa. Zobacz >>
 

 

 


  Źródła>>
^
@ Bookmark and Share INNE SZUFLADY :::LWOWSKA:::PODRÓŻE:::FOTO:::ŚREDNIOWIECZE:::AUTOR!:::STARE:::PRYWATNE:::©