|
^ |
Powiat Świdnica (34 + 3) | ||||
|
||||
|
|
^ |
Świdnica | pow: Świdnica | gm: Świdnica | Rynek 44 | ||
|
W narożach kamienic na rynku stoją posągi autorstwa pochodzącego z Frankonii rzeźbiarza Georga Leonarda Webera (1665 lub 1670 - po 1732), tworzącego na przełomie XVII i XVIII wieku. Oprócz Jana Nepomucena - figura z roku 1718 - jest też Florian (>>). Na cokole figury Jana - chronostych (>>): "StatVa DIVo IoannI / NepoMVCeno saCrata", dający rok 1718. Święty w postawie stojącej, odziany w szaty kanonika: buty ze ściętymi noskami, sutannę spiętą podwojonymi guziczkami, komżę wykończoną dołem i przy rękawach koronką, futrzaną pelerynę z chwostami, biret na głowie. Jan trzyma złożone w modlitwie ręce oparte o zamkniętą księgę, która wsparta na udzie lewej wysuniętej do przodu nogi. Jan mocno obraca głowę w prawo, w kierunku krucyfiksu, który trzyma unoszący się za jego plecami aniołek. Rzeźba wyjątkowo efektowna, pięknie opracowana faktura szat (koronki!), księgi, sympatyczny aniołek trzyma krucyfiks z aureolą prawie siedząc na plecach Jana. Całość umieszczona w półokrągłej wnęce. W lutym 2013 duży fotogram tej figury zawisł w Galerii Świdnickiej, oczywiście w celach komercyjnych (uzup: J.B. z Kłodzka) | ||||
|
|
||
|
|
|
|
^ |
¿ Witoszów Dolny | pow: Świdnica | gm: Świdnica | |||
W pobliżu kościoła parafialnego Nawiedzenia NMP jest kapliczka z końca XVIII wieku. Rezydował w niej bardzo efektowny kamienny polichromowany Jan N. stojący na chmurkach ozdobionych gwiazdami i aniołkami. Niestety zdjęcie GSV (2012) oraz dwie wizyty P.K. (2018 i 2020) wykazały brak rzeźby na jej miejscu. Nie znamy jej losów, jest możliwe, że została zabezpieczona w kościele czy muzeum - zwłaszcza po kradzieży cennych zabytków sakralnych w roku 2005, ale niestety jest też prawdopodobny czarny scenariusz (zobacz >>). Murowana kapliczka wnękowa została niestety kiedyś nieco oszpecona przez ozdobienie pilastrów płytkami ceramicznymi, ale aktualnie płytki te usunięto (uzup: P.K.) (uwaga: należy podjąć śledztwo na miejscu i w źródłach; tymczasowo zmieniam status na "¿") | |||||
|
|
^ |
Lutomia Dolna | pow: Świdnica | gm: Świdnica | |||
W pomieszczeniu po prawej stronie w tutejszym kościele Przemienienia Pańskiego zobaczyć można drewnianego barokowego Jana N. w aureoli, z palcem przy ustach. Obiekt polichromowany, w kontrapoście, dobrej klasy | |||||
|
^ |
Grodziszcze | pow: Świdnica | gm: Świdnica | |||
W kościele św. Anny, w neogotyckim ołtarzu bocznym, jest obraz Jana N. w aureoli, z mostem w tle (nad: Arkadoo) | |||||
|
||
|
|
|
|
^ |
Stary Jaworów | pow: Świdnica | gm: Marcinkowice | nr 49 | ||
Barokowy piaskowcowo-granitowy Jan N. z 1729 roku. Płaskorzeźby na cokole przedstawiają sceny Topienia i Spowiedzi Królowej oraz herb fundatora - jeleń nad połową koła. Obiekt prawie całkowicie obrośnięty bluszczem, co raczej nie wychodzi mu na dobre. Wizytujący go w listopadzie 2014 RJF uzyskali obietnicę, że bluszcz na pomniku będzie niedługo przycięty | |||||
|
|
^ |
Zebrzydów | pow: Świdnica | gm: Marcinkowice | nr 50 | ||
W tutejszym kościele filialnym NMP Szkaplerznej na przyściennym wsporniku ustawiono polichromowaną figurę Jana N. Aureola, duży krucyfiks wzniesiony na wysokość twarzy, u stóp dwa aniołki - jeden z kluczem, drugi z palcem przy ustach | |||||
|
|
^ |
Zebrzydów | pow: Świdnica | gm: Marcinkowice | nr 50 | ||
W tutejszym kościele filialnym NMP Szkaplerznej (zobacz wyżej) jest również obraz Jana N. Jest to malowidło umieszczone na balustradzie chóru, a przedstawia Jana w pełnej krasie, z krzyżem i palmą, na tle sceny Topienia (Most Karola, oprawcy, postać JN wpadająca do wody). Po lewej stronie krajobraz, a na pierwszym planie niezidentyfikowane przedmioty (monstrancja? astrolabium? klucze?) | |||||
|
|
||
|
|
|
|
^ |
Imbramowice | pow: Świdnica | gm: Żarów | |||
Na bocznej ścianie zawieszony dość wysoko obraz z wizerunkiem św. Jana Nepomucena (nad: S.Zobniów) | |||||
|
|
^ |
Wierzbna | pow: Świdnica | gm: Żarów | |||
W tej miejscowości, będącej dawną posiadłością cystersów (>>), na skwerze w pobliżu wejścia na teren kościoła oraz wejścia do remontowanego Pałacu Opata, jest figura Nepomuka ustawiona na wysokiej kolumnie, na cokole której widnieje zatarty chronostych (>>), ponoć z datą 1701. Gdyby takie odczytanie daty potwierdziłoby się, to byłaby to prawdopodobnie najstarsza, lub jedna z najstarszych figur Jana N. w dzisiejszej Polsce (nad: A. Sheer, Świdnica). Inne źródło wskazuje jednak na rok 1789, a samodzielne próby odczytania uszkodzonego napisu dają jeszcze inny rezultat). Jan ma widoczne uszkodzenia - a raczej ślady nieprawidłowego usuwania uszkodzenia - w okolicach szyi i głowy. W przekrzywionej aureoli były cztery gwiazdy, teraz pozostała jedna. Bardzo mocny, wręcz nienaturalny kontrapost (lewa noga); aby osiągnąć taki kontrapost, twórca usadowił Jana na chmurce z główkami putt. Ubiór typowy dla kanonika składający się z: sutanny bezguzikowej (talary), komży - rokiety obszytej koronką i futrzanej peleryny (almucja); na głowie biret, na nogach trzewiki. Krucyfiks trzymany jest lewą dłonią (przez chustę?) przy ciele i podtrzymywany (nietypowo - bo z góry) prawą dłonią (uzup: RJF) | |||||
|
|
^ |
Zastruże | pow: Świdnica | gm: Żarów | |||
Na środku kamiennego mostu przerzuconego nad Strzegomką, a wiodącego do Krukowa, stała niegdyś barokowa, również kamienna figura Jana N. Wieś należała do cystersów z Krzeszowa i most, a co za tym idzie również figura, został ufundowany przez opata Petrusa II Keylicha w roku 1794. Posąg stał na cokole opatrzonym inskrypcją "IOANNIS NEPOMVCENI / CVLTVI / DE VOVEBAT / PERVS A CRVSSENVS". Most nazywano oczywiście Johannisbrücke. Uległ on zniszczeniu podczas powodzi w roku 1928. Nie jest jasne, czy po naprawie i przebudowie dalej stała na nim figura, na pocztówce z lat 30. nie jest już widoczna. Most został zniszczony w roku 1945 i odbudowany w nieco innym kształcie, już bez Nepomuka (nad: G.S.) | |||||
|
||
|
|
|
|
^ |
Strzegom | pow: Świdnica | gm: Strzegom | |||
Na rynku, odgrodzony słupkami i prętami, stoi piękny barowy kamienny Jan N. ze złoceniami, adorujący krzyż, w aureoli. Pochodzi z 1735 roku, a fundowała go rodzina Nimptschów z Olszan (w Olszanach również jest kamienna barokowa figura Jana N., zobacz niżej) | |||||
|
|
^ |
Strzegom | pow: Świdnica | gm: Strzegom | ul. Kościelna | ||
Barokowy kamienny Jan N. przy zachodniej fasadzie bazyliki śś. Piotra i Pawła | |||||
|
|
^ |
Strzegom | pow: Świdnica | gm: Strzegom | ul. Kościelna | ||
W północnym ramieniu transeptu bazyliki śś. Piotra i Pawła znajduje się obraz przedstawiający apoteozę Jana Nepomucena autorstwa Franza Heigla (+1737) ze Świdnicy. Według pracy dyplomowej "Święty z mostu. Legenda i pieśń o św. Janie Nepomucenie wobec tradycji literackiej" Beaty Bartnik z Instytutu Filologii Polskiej w Uniwersytecie Wrocławskim pochodzi on z II połowy XVII wieku. Byłby więc najstarszym wizerunkiem JN na dzisiejszych ziemiach polskich. Co prawda nie jest znana data urodzin Heigla, ale ponieważ zmarł on przedwcześnie w stosunkowo młodym wieku, stąd wniosek, że teza nie daje się utrzymać | |||||
|
|
^ |
Strzegom | pow: Świdnica | gm: Strzegom | ul. Kościelna | ||
Biała figura Jana N. wygiętego w tanecznym kontrapoście, ze złotymi elementami ubiory, bez krucyfiksu (utracony?) wewnątrz bazyliki śś. Piotra i Pawła | |||||
|
|
^ |
Strzegom | pow: Świdnica | gm: Strzegom | ul. Kościelna | ||
W bazylice śś. Piotra i Pawła (zobacz wyżej) znajduje się barokowa monstrancja. Na dole jej centralnej części, przymocowany do srebrnej blachy znajduje się złota sylwetka Jana N. w birecie i z krzyżem. Szczyt monstrancji stanowi maltański krzyż z dużym czerwonym kamieniem szlachetnym (nad: Pietrosul) | |||||
|
|
^ |
Strzegom | pow: Świdnica | gm: Strzegom | |||
Przy plebanii bazyliki śś. Piotra i Pawła (zobacz wyżej) i w jej budynku działa prowadzona przez Caritas stołówka, w jej holu stoi biała figura Jana N. z krzyżem - zapewne wtórnie i nieprawidłowo wetkniętym w lewą rękę (nad: Pietrosul) | |||||
|
|
^ |
Olszany | pow: Świdnica | gm: Strzegom | |||
Kamienny barokowy bezaureolowy Jan N. koło kościoła parafialnego pw Świętej Trójcy. Właścicielami Olszan była rodzina Nimptschów, która ufundowała Nepomuka ze strzegomskiego rynku (zobacz wyżej). Przypuszczenie, że rodzina ta przyczyniła się również do powstania tego obiektu potwierdza łacińska inskrypcja fundacyjna na cokole wymieniająca Krzysztofa Ferdynanda hrabiego Nimptsch i jego żonę Magdalenę | |||||
|
|
^ |
Świebodzice-Ciernie | pow: Świdnica | gm: Świebodzice | ul. Ciernie 85 | ||
W tej dawnej wsi położonej wzdłuż Pełcznicy, dziś części Świebodzic, 2 września 2014 ustawiono nową kamienną kapliczkę, w której umieszczono figurę Jana N. wykonaną przez jednego ze strzegomskich kamieniarzy. Inicjatywa należała do społecznego komitetu budowy, któremu przewodniczył pan Robert Naronowicz, a najbardziej zaangażowany był pan Andrzej Pawłowski. Na tabliczce umieszczono napis: "ŚW. JAN NEPOMUCEN / PATRON LUDZI ZAGROŻONYCH POWODZIĄ / 02.09.2014" (nad: K.G.) | |||||
|
|
^ |
Powiat Środa Śląska (część należąca do X.Świdnickiego, 15) | ||||
|
||||
zobacz obiekty z części powiatu należącej do X.
Wrocławskiego (>>) uwaga: należy zbadać przynależność poszczególnych miejscowości gminy Kostomłoty do X.Świdnickiego |
||||
|
||||
|
|
|
|
|||||||
Piekary | pow. Środa Śląska | gm. Udanin | |||||
Kamienna figura św. Jana Nepomucena z połowy XVIII wieku, ustawiona przy zewnętrznej ścianie prezbiterium (od strony południowo-wschodniej) kościoła parafialnego św. Jana Chrzciciela. Figura świętego w tradycyjnych szatach kapłana, w sutannie, komży, krótkiej pelerynie kanonika, z głową z kręconymi lokami zwieńczoną aureolą z pięcioma gwiazdami, jednak bez biretu. Święty przedstawiony w lekkim kontrapoście, adorujący trzymany na prawym ramieniu krzyż, pod którym widoczna palma męczeństwa, ustawiony jest na ozdobnym cokole z rocaille'owym kartuszem bez napisów. Figura chroniona jest metalowym daszkiem (>>) przytwierdzonym do ściany prezbiterium (nad: M.H., uzup.: S.Zobniów) |
|||||||
|
|
|||||||
Piekary | pow. Środa Śląska | gm. Udanin | |||||
Wewnątrz kościoła parafialnego św. Jana Chrzciciela, na ścianie przymocowano klęczącą figurę Jana N. z biretem w ręku. Figura świętego w tradycyjnych szatach kapłana, w sutannie, komży, pelerynie kanonika. Druga dłoń pusta, być może niegdyś trzymała krzyż (nad: S.Zobniów) |
|||||||
|
|||||||
Pichorowice | pow. Środa Śląska | gm. Udanin | |||||
Bardzo ładna kamienna figura Jana N. na
cokole wbudowanym w mur przykościelnego cmentarza przy
kościele św. Mikołaja. Delikatnie rzeźbione
szaty, bez nadmiernej ilości szczegółów, za to z głębokim
wcięciem zdradzają dobry warsztat. To samo dotyczy cokołu
zdobionego wolutami i inskrypcją. Święty z biretem na
głowie, ubrany w tradycyjny strój kapłana w sutannie, komży
i pelerynie kanonika adoruje trzymany na prawym ramieniu
krzyż. W lewej ręce trzyma palmę męczeństwa stabilizując
jednocześnie położenie krzyża. Figura ustawiona na szerokim
gzymsie zwieńczającym dwukondygnacyjny cokół ozdobiony
spływami wolutowymi. Prawdopodobnie dawniej przy figurze na
tym szerokim gzymsie były dwa aniołki z atrybutami. Przednia
strona górnego cokołu wypełniona płyciną z pięcioma
gwiazdami (częściowo skutymi) poniżej której inskrypcja
łacińska w majuskule antycznej o treści, w tłumaczeniu
"Wieczna chwała i cześć dla świętego Jana Nepomucena".
Data wyznaczona z
chronostychu (>>) wskazuje
na 1726 rok (uzup: S.Zobniów)
|
|||||||
|
|
|||||||
Pichorowice | pow. Środa Śląska | gm. Udanin | |||||
W kościele św. Mikołaja, na konsoli ściennej (pomiędzy oknami) po prawej stronie nawy głównej usytuowano białą figurę Jana N. ze złotą aureolą i elementami szat (nad: K.B.) |
|||||||
|
|
|||||||
Pichorowice | pow. Środa Śląska | gm. Udanin | nr 53 | ||||
Barokowa kamienna figura Jana N. ustawiona na murowanej kapliczce z wnęką, usytuowaną w ogrodzie prywatnego domu (nad: S.Zobniów) |
|||||||
|
|
|||||||
Gościsław | pow. Środa Śląska | gm. Udanin | |||||
W murze kościelnym przy kościele śśw. Szymona i Judy Tadeusza otwarta wnękowa kapliczka z II połowy XVIII wieku, w kształcie konchy, faliście zwieńczona gzymsem i chroniona dachówką, z dwoma pilastrami po bokach. W niej barokowa (?) kamienna polichromowana figura Jana N. o wyjątkowo dużych i spracowanych dłoniach, na cokole, w czapce i z krzyżem. Stoi na prostym cokole z gzymsem. Strój tradycyjny - czarna sutanna, 11 guzików (3 uszkodzone), biała komża z koronką, brązowa peleryna z kołnierzem; widoczny kołnierzyk; czarny biret na głowie; noski butów mocno ścięte. Krzyż trzyma oburącz oparty na prawej ręce. Głowa zwrócona w stronę krzyża. Kontrapost. Polichromia wtórna, kiepskiej jakości, święty wygląda jakby był karykaturalnie umalowany - Jan Gościsławski jest rudy! |
|||||||
|
|
^ |
Konary | powiat: Środa Śląska | gm: Udanin | nr 26a | ||
W kościele Podwyższenia Krzyża Świętego jest ołtarz Jana N. z I połowy XVIII wieku, a w nim figura Jana N. z drewna polichromowanego, z tego samego czasu (uwaga: upewnić się, opis przeniesiony po błędnym przypisaniu do Konar w pow. Strzelin gm. Przeworno) |
|||||
|
|||||||
Kostomłoty | pow. Środa Śląska | gm. Kostomłoty | |||||
Barokowa kamienna figura Jana N. z roku 1729 stoi na czworobocznym postumencie, bez tablic inskrypcyjnych, kartuszy, czy napisów. Na cokole ze spływami wolutowymi umieszczono jeszcze zwężającą się podstawę ozdobiona chmurkami, a na niej figurę Jana N. z biretem na głowie, w typowym ujęciu barokowym, w kontrapoście, w ubiorze kapłana z sutanną, komżą, z narzuconą na plecy pelerynką, adorującego trzymany na prawym ramieniu krzyż. Stoi ona przy murze, obok wejścia na cmentarz przy kościele parafialnym Podwyższenia Krzyża Świętego (nad: J.G.) (uzup: S.Zobniów) |
|||||||
|
|
|||||||
Kostomłoty | pow. Środa Śląska | gm. Kostomłoty | |||||
W kościele parafialnym Podwyższenia Krzyża Świętego, na przyściennym wsporniku stoi drewniana polichromowana figura Jana N. z krzyżem i w birecie (nad: S.Zobniów) |
|||||||
|
|
|||||||
Osiek | pow. Środa Śląska | gm. Kostomłoty | nr 32 | ||||
Po lewej stronie bocznej drogi wiodącej do Bogdanowa stoi kamienna, masywna, polichromowana figura Jana Nepomucena z lat 50./60. XIX wieku autorstwa Franza Thamma z Lądka Zdroju (na podstawie biografii Franza Thamma w Schlesische Biographieen. Kłodzko 1902, s. 133–158; inne źródło: prawdopodobnie z końca XVIII wieku). Strój tradycyjny (czarna sutanna, 11 guzików, biała komża, brązowa peleryna z kołnierzem i frędzlami; widoczny kołnierzyk, noski butów ścięte; czarny biret na głowie; czerwona stuła z krzyżami na końcach). Oburącz, przy lewym ramieniu, trzyma krzyż skierowany w lewą stronę. Dodatkowo, w prawej dłoni, zieloną palmę opartą o prawą rękę. Lekki kontrapost. Wzrok skierowany na krzyż. Stoi na wysokim, prostopadłościennym, pobielonym cokole, na froncie którego ozdobna płycina z całkowicie zatartą, zamalowaną i obecnie nieczytelną inskrypcja. Całość ogrodzona metalowym płotkiem. Napisów brak. Polichromia wtórna, bardzo kolorowa - figura oraz cokół są często malowane (uzup: G.S., S.Zobniów) |
|||||||
|
|
|||||||
Osiek | pow. Środa Śląska | gm. Kostomłoty | |||||
W neogotyckim kościele Wniebowzięcia NMP, w południowym ołtarzu bocznym, znaleźć można obraz z wizerunkiem Jana N., od roku 1957 zasłonięty kopią obrazu MB Kochawińskiej. Zgodnie z ustaleniami proboszcza z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków obraz będzie uwidoczniony dopiero po konserwacji (nad: Pietrosul, uzup: S.Zobniów) |
|||||||
|
|
|||||||
Świdnica Polska | pow. Środa Śląska | gm. Kostomłoty | DW 346 | ||||
Kamienna figura Jana N. usytuowana przed ogrodzeniem kościoła Św. Jadwigi, przy skrzyżowaniu dróg do Środy, Kątów i Szymanowic. Data powstania – 1722 rok, autor – nieznany, materiał – piaskowiec, wymiary – 350 x 80 x 77 cm. Czworoboczny baniasty zdobiony motywami roślinnymi cokół, opisany jest z każdej strony inskrypcjami w języku niemieckim głoszącymi chwałę świętego. Na przedniej tablicy widnieje napis, w tłumaczeniu: "Chwała Janowi z Nepomuka, który życie oddał Wełtawie w 1383 za co otrzymał koronę męczeńską". Postać świętego przedstawiona jest w przyklęku na prawym kolanie. W lewej ręce trzyma krucyfiks, a wzrok ma skierowany w górę. Brak nakrycia głowy, natomiast utraconą aureolę przywrócono w trakcie renowacji ostatnim czasie. U dołu dwa putta. Cokół bardzo ozdobny, opisany z czterech stron gotykiem na polach rzeźbionych motywami roślinnymi. Bardzo piękny obiekt (nad: B.L, informacje na podstawie opisu usytuowanego obok rzeźby) |
|||||||
|
|
|||||||
Świdnica Polska | pow. Środa Śląska | gm. Kostomłoty | nr 34 | ||||
Najważniejszym elementem wyposażenia późnobarokowego kościoła Św. Jadwigi Śląskiej jest ołtarz główny z obrazami „Wizja św. Jadwigi Śląskiej” i „Św. Jan Nepomucen”. Obraz ze św. Janem Nepomucenem umieszczony w górnej części nastawy ołtarzowej. Święty spogląda na trzymany przed sobą krucyfiks, palec lewej dłoni przy ustach (nad: J.B. z Kłodzka) |
|||||||
|
|
|||||||
Piotrowice | pow. Środa Śląska | gm. Kostomłoty | |||||
Na cmentarzu, przy kościele katolickim św. Katarzyny stoi odnowiona figura naturalnej wielkości Jana Nepomucena z 1729 roku. Na gzymsie cokołu jest tylko napis: A.1729 D. Juli (nad: J.G.) |
|||||||
|
|
|||||||
Piotrowice | pow. Środa Śląska | gm. Kostomłoty | |||||
W kościele filialnym św. Katarzyny, na szczycie daszku nad amboną, znajduje się rzeźba Jana N. Jan przedstawiony jest z odkrytą głową, aureola bez gwiazd, gałązką palmową w jednej dłoni i krucyfiksem w drugiej (nad: DarkMoon) |
|||||||
|
|
^ |
Powiat Złotoryja (część należąca do X.Świdnicko-Jaworskiego, 9) | ||||
|
||||
zobacz obiekty z części powiatu należącej do X. Legnickiego (>>) | ||||
|
||||
|
|
|
^ |
Świerzawa | powiat: Złotoryja | gmina: Świerzawa | ul. Złotoryjska 6 | ||
Przechowywany jest tutaj - dziś w nawie bocznej świątyni Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny - piękny drewniany Jan N. z XVIII wieku o cechach barokowych, o wysokości 170 cm. Polichromowany, w pozie wskazującej, że ongiś dzierżył krucyfiks, a ostatnio w prawą dłoń wsunięto mu brakującą palmę. Na głowie biret nałożony nieco na bakier. Prawdopodobnie jest to rzeźba ołtarzowa. Wiadomo, że do świerzawskiej świątyni ołtarz główny przyjechał z legnickiego klasztoru benedyktynek w Legnicy, kupiony od sióstr po sekularyzacji zakonu w 1810 roku, figura ta również dotarła tutaj prawdopodobnie wraz z wyposażeniem likwidowanego klasztoru. Na drewnianym postumencie napis: "Hl. Johannes von Nep.". Nie zachowała się aureola z gwiazdami znana z wcześniejszych opisów (uzup: 258) |
|||||
|
|||||
|
^ |
Świerzawa | powiat: Złotoryja | gmina: Świerzawa | ul. Złotoryjska 6 | ||
Drewniana, polichromowana figura Jana N. o wysokości 170 cm z XVIII wieku ustawiona przy ścianie prezbiterium kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (zobacz wyżej), na kamiennym wsporniku ozdobionym ornamentem akantowym, wolutowym oraz szyszką (nad: S.Zobniów, 258) |
|||||
|
^ |
Rząśnik | powiat: Złotoryja | gmina: Świerzawa | |||
Drewniana, polichromowana figura Jana N. ustawiona na postumencie przy filarze tęczowym w kościele Świętej Trójcy. Figura o wysokości 104 cm, powstała prawdopodobnie w lokalnym śląskim warsztacie w połowie XVIII wieku. Kontrapost, nieautentyczny krzyż i palma w dłoniach, biret na głowie (nad: S.Zobniów, 258) |
|||||
|
^ |
Nowy Kościół | powiat: Złotoryja | gmina: Świerzawa | |||
Drewniana, polichromowana figura Jana N. o wysokości 97 cm, ustawiona na przyściennej konsoli w kościele Matki Bożej Różańcowej. Posiada cechy stylu barokowego z III ćwierci XVIII wieku. Powstała zapewne w jednym ze śląskich warsztatów, jednak nie są znane szczegóły jej genezy ani nazwisko fundatora (nad: S.Zobniów, 258) |
|||||
|
^ |
Sokołowiec | powiat: Złotoryja | gmina: Świerzawa | |||
Przy plebanii kamienny barokowy Jan N. z krzyżem i palmą w prawym ręku i w aureoli |
|||||
|
^ |
Sokołowiec | powiat: Złotoryja | gmina: Świerzawa | |||
W kościele parafialnym p.w. św. Jadwigi na przyściennej konsoli ustawiono drewnianą, polichromowaną figurę św. Jana Nepomucena o wysokości 162 cm. Na konsoli ozdobionej ornamentem małżowinowym i akantowym widnieje inskrypcja "St. Johannes Nepomuck" (nad: S.Zobniów, 258) |
|||||
|
^ |
Wojcieszów | powiat: Złotoryja | gmina: Wojcieszów | |||
W kościele Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, na przyściennej konsoli w nawie głównej ustawiono drewnianą polichromowaną figurę św. Jana Nepomucena o wysokości 82 cm, pochodzącą z II połowy XVIII wieku. Na konsoli w ozdobnym kartuszu okolonym ornamentem roślinnym umieszczono napis: "Hl. Johanes v. Nepomuk" (nad: S.Zobniów, 258) |
|||||
|
^ |
Wojcieszów | powiat: Złotoryja | gmina: Wojcieszów | |||
W kościele Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, na ścianie nawy, na wysokości empory organowej obraz na płótnie (220 x 130 cm) z połowy XVIII w. z wizerunkiem św. Jana Nepomucena (nad: S.Zobniów, 258) |
|||||
|
^ |
Powiat Dzierżoniów (15 + 1) | ||||
|
||||
|
|
^ |
Dzierżoniów (Drobniszów, Rychonek, Rychbach) | pow: Dzierżoniów | gm: Dzierżoniów | Rynek | |||
Przy rynku, w pobliżu
dawnej gospody "Pod Czerwonym Jeleniem", stoi
kamienny Jan N. z 1733 roku, ufundowany przez tutejszego
rzeźnika, protestanta (!) Siegfrieda, a postawiony przez
rzeźbiarza Krzysztofa Hampela. Fundacja to wynik wyroku
sądowego w sprawie o bluźnierstwo. Rzeźnik w tejże gospodzie
rozpowiadał historyjkę, którą zasłyszał we Wrocławiu, a
która dotyczyła wielkiego pomnika JN na Ostrowie Tumskim we
Wrocławiu (J.G.Urbański, 1732, zobacz >>).
Otóż pewien wartownik-dezerter zawiesił ponoć na figurze
Jana swoją broń, której chciał się pozbyć, czyniąc z
kanonika żołnierza. Luteranie z żartu się śmiali, ale
katolicy złożyli pozew. Na dzierżoniowskim Rynku
pomnik stał do 1911 roku. Po sporach, jakie prowadzili
katolicy z protestantami (dążącymi do wystawienia w Rynku
posągu religijnego reformatora Marcina Lutra), został
przeniesiony w sąsiedztwo kościółka św. Trójcy. W
październiku 2002 roku powrócił na Rynek – około 30 metrów
na południe od miejsca pierwotnego wystawienia. Na cokole chronostychowane (>>) inskrypcje
nawiązujące do historii fundacji:
"Język św. Jana Nepomucena chwali i chroni tych, którzy go pobożnie wysławiają, lecz gardzi wrogami, którzy go na wzgardę wystawiają, o czym świadczy niniejsza statua" (tłum. za whermaszewski.wordpress.com) oraz sceny z życia Jana (nad: J.W., uzup: I.K.) | ||||||
|
|
^ |
Dzierżoniów (Drobniszów, Rychonek, Rychbach) | pow: Dzierżoniów | gm: Dzierżoniów | ul. Kościelna | ||
Kamienna figura Jana N. z 1720 roku na cokole przy wejściu do kościoła św. Jerzego. Bardzo ładna barokowa rzeźba, z pofałdowanymi szatami, w kontrapoście, w aureoli, w której zachowały się cztery gwiazdy. Rzeźbę wyróżnia rzeźbiona tkanina zaczepiona o górne ramie krzyża oraz nietypowy klepsydrowy cokół (nowszy?). Ostatnio (2011?) obiekt został odnowiony. Obok - Florian (nad: J.W.) | |||||
|
|
^ |
Dzierżoniów (Drobniszów, Rychonek, Rychbach) | pow: Dzierżoniów | gm: Dzierżoniów | ul. Kościelna | ||
Drewniana polichromowana rzeźba Jana N. flankowana aniołkami w kościele p.w. św. Jerzego (nad: J.W.) | |||||
|
|
^ |
Dzierżoniów (Drobniszów, Rychonek, Rychbach) | pow: Dzierżoniów | gm: Dzierżoniów | ul. Świdnicka 30 | ||
Drewniana polichromowana rzeźba Jana N. w palmą w prawej dłoni eksponowana jest w Izbie Regionalnej przy ulicy Świdnickiej 30 (nad: U.B.) | |||||
|
^ |
Kiełczyn | pow: Dzierżoniów | gm: Dzierżoniów | |||
W kościele ołtarz główny flankuje po lewej stronie drewniana biała rzeźba Jana N. z krzyżem w rękach (nad: J.Z.) | |||||
|
^ |
Piława Dolna | pow: Dzierżoniów | gm: Dzierżoniów | ul. Główna 89 | ||
W kościele św. Katarzyny Aleksandryjskiej na ścianie zawieszono prostokątny obraz przedstawiający Jana N. w towarzystwie aniołków, które unoszą nad nim okrąg pięciu gwiazd i palmę męczeńską (nad: U.B.) | |||||
|
^ |
Sieniawka | pow: Dzierżoniów | gm: Łagiewniki | |||
Kamienna barokowa figura Jana N. z 1730 roku, z resztką aureoli, umieszczona w kaplicy nieopodal kościoła (nad: M.H.) | |||||
|
|
^ |
-/¿ Sieniawka | pow: Dzierżoniów | gm: Łagiewniki | |||
Według źródeł we wsi jest też druga kapliczka z figurą Jana N. Czeka na odnalezienie i sfotografowanie (nad: M.H.). Raz nie udało się jej znaleźć powodu zasp śniegu, innym razem (U.B.) naszą wiedzę wzbogaciła jedynie informacja o zniszczonej figurze jakiegoś świętego z kapliczki, w której rezyduje dziś szablonowa figura NMP. Była w niej jeszcze jedna figura - być może drugiego Jana N. o którym wspominają źródła - ale rozpadła się i nie wiadomo nawet czy zachowały się jej szczątki. Być może mowa o tym samym obiekcie, a być może nie (uwaga: należy kontynuować poszukiwania) | |||||
|
^ |
Bielawa | pow: Dzierżoniów | gm: Bielawa | ul. Wolności | ||
W kościele parafialnym pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, ul. Wolności 130, na konsoli zamocowanej na jednym z filarów po lewej stronie od ołtarza głównego znajduje się drewniana polichromowana rzeźba Św. Jana Nepomucena. Święty w postawie stojącej, trzyma przed sobą w prawej dłoni krucyfiks, który adoruje wzrokiem. W lewej dłoni liść palmy męczeństwa, przez ramiona przewieszona stuła, wokół głowy nimb z pięciu gwiazd. Stan dobry (nad: J.Z., uzup: J.B. z Kłodzka) | |||||
|
|
^ |
Pieszyce | pow: Dzierżoniów | gm: Pieszyce | ul. Kościelna 11 | ||
Drewniana polichromowana figura Jana N. ustawiona na wsporniku na ścianie po prawej stronie ołtarza w kościele św. Jakuba Apostoła przy ulicy Kościelnej. Rzeźba ma barokowy kontrapost, elegancki gest rąk wskazuje, że niegdyś tkwił w nich krzyż, ma pięciogwiaździstą aureolę, a podstawę tworzy stylizowana srebrna chmura (nad: M.Muryn) | |||||
|
^ |
Pieszyce | pow: Dzierżoniów | gm: Pieszyce | ul. Kościelna 11 | ||
Drewniana polichromowana figura Jana N. we wnęce ściany po prawej stronie ołtarza w tym samym kościele św. Jakuba Apostoła przy ulicy Kościelnej (zobacz wyżej). Figura trzyma na ramieniu duży krzyż, do którego skłania głowę, a otacza ją krzywa pięciogwiaździsta aureola. Złoty sznur, niebieska befka i odwrocie peleryny. Po obu stronach inne figury (nad: M.Muryn) | |||||
|
^ |
Rościszów | pow: Dzierżoniów | gm: Pieszyce | |||
W kościele św. Bartłomieja, po lewej stronie ołtarza głównego, stoi figura Jana N., drewniana i polichromowana. XVIII wiek (nad: U.B.) | |||||
|
^ |
Piskorzów | pow: Dzierżoniów | gm: Pieszyce | nr 42a | ||
W tej miejscowości (znów samodzielnej, po okresie administracyjnego połączenia z Pieszycami) jest murowany kościół pod wezwaniem św. Jana Nepomucena. Wybudowany w wieku XVI, przebudowywany w latach 1730 i 1921 (zobacz listę kościołów pod wezwaniem JN >> ) | |||||
|
^ |
Piskorzów | pow: Dzierżoniów | gm: Pieszyce | nr 42a | ||
W kościele św. Jana Nepomucena (zobacz wyżej) jest figura Jana N. na ścianie po lewej stronie ołtarza. Jest to drewniana polichromowana barokowa rzeźba o szerokim geście, dziś już bez krzyża w rękach, zaopatrzona w misternie wygięty zdobiony pulpit, na którym umieszczono Księgę. Biret, aureola z pięcioma gwiazdami (nad: M.Muryn). Najprawdopodobniej starsza od kościoła - wtedy jej pochodzenie należy określić jako nieznane | |||||
|
^ |
Powiat Wałbrzych (4 + 3) | ||||
|
||||
|
|
|
^ |
Wałbrzych-Stary Zdrój | pow: Wałbrzych | gm: Wałbrzych | ul. 11 Listopada | ||
Kamienny Jan N., usytuowany przy wewnętrznej drodze do kościoła św. Barbary, na tzw. Starym Zdroju (Altwasser). W cokole wnęka na światło. Jan stoi na tarczy herbowej, w prawej ręce trzyma drewniany (!) krzyż, a w lewej palmę. Figura ta uprzednio stała na moście (>>) nad Pełcznicą zwanym niegdyś Johannisbrücke przy ulicy 11 Listopada (niegdyś drewnianym, a od 1932 roku murowanym), przeniesiona w czasach komunistycznych. Ufundował ją w roku 1751, wraz z mostem (>>), właściciel uzdrowiska Stary Zdrój Franz Josef von Mutius z Głogowa, kanclerz biskupa Filipa Gotarda von Schaffgotscha. Tłumaczenie napisu fundacyjnego z łaciny brzmi (za dolny.slask.pl): "Świętemu Janowi Nepomucenowi, wyśmienitemu czcigodnemu patronowi sporządzono ten pomnik na jego cześć (okręg Altwasser, 1751). Podpis: Królewski Radca Sądowy, Franz Joseph von Mutius". Niestety aktualny (2020) stan obiektu jest zły. Pomalowano go farbą olejną (!) przez co napis stał się nieczytelny, a po roku 2015 Jan stracił swój krucyfiks. Renowacja jest konieczna i pilna, ale utrudnia ją nieuregulowana kwestia własności figury (nad: BJL., uzup. Casey, HEJM, P.K.) | |||||
|
|
^ |
- Wałbrzych | pow: Wałbrzych | gm: Wałbrzych | Pl. Kościelny | ||
W kościele MB Bolesnej był barokowy obraz Jana N., niestety skradziony (>>) w nocy z 1 na 2 czerwca 2006 roku. W kartuszu w górnej część zdobionej ramy znajdował się napis "St. / Johannes v. Nep. / bitte fur uns". Jana przedstawiono w pozycji klęczącej na chmurce, adorującego MB z Dzieciątkiem. Na lewym ramieniu krzyż, w prawej wyciągniętej ręce Język. Wokół aniołki z wieńcem laurowym, zamkniętą księgą, palcem na ustach oraz główki anielskie. Kompozycję dopełniają: scena Spowiedzi w lewym dolnym rogu oraz Gołębica na górze. W czerwcu 2019 portal walbrzych.naszemiasto.pl odświeżył temat w nadziei na jakieś informacje od czytelników (uzup: J.Z.) | |||||
|
^ |
Wałbrzych | pow: Wałbrzych | gm: Wałbrzych | ul. M.Konopnickiej 19 | ||
Oddział PTTK Ziemi Wałbrzyskiej organizuje "Rajdy szlakami świętego Jana Nepomucena", który ma swój znaczek z wizerunkiem JN (np. Świdnica 2009, Bratysława 2012). Przyznaje też odznaki św. Jana Nepomucena za odwiedzenie i sfotografowanie odpowiedniej ilości pomników JN. Odznaki te mogą być w stopniu diamentowym (z małymi "diamencikami" w charakterze gwiazdek w aureoli Jana), złotym, srebrnym i brązowym. Ulotka z zasadami zdobywania odznak tutaj (>>). Znaczki te same w sobie stanowią obiekt nepomucki, stąd uwzględniam je w katalogu zbiorczo, jako pojedynczą pozycję | |||||
|
|
^ |
Witków Śląski | pow: Wałbrzych | gm: Czarny Bór | |||
Nietypowo usytuowany kamienny Jan N. - na mostku (>>) na drodze wiodącej do kościoła wybudowano (wzdłuż drogi, nad balustradą mostu) dodatkowe piętrowe przęsło w formie łuku, a dopiero na nim umieszczono kamienną figurkę Jana N. | |||||
|
|
^ |
Witków Śląski | pow: Wałbrzych | gm: Czarny Bór | nr 42 | ||
Przy posesji nr 42, która niestety nie przetrwała, stoi piękny krzyż na cokole o cechach charakterystycznych dla baroku wzorowany zapewne na pracach szkoły krzeszowskiej. Zachowana została anatomia ciała Ukrzyżowanego i przepełnionej bólem Matki Boskiej i św. Jana, stojących na szczycie postumentu. Na obszernej płaszczyźnie frontowej cokołu ukazano płaskorzeźby św. Franciszka Serafickiego i św. Jana Nepomucena klęczącego na moście. Z zatartego napisu można jedynie odczytać, że krzyż został poświęcony 13.10.1810 roku. Obiekt polichromowany, odnowiono go w roku 1976 i ponownie przed rokiem 2017, a w 2000 postawiono nowy płotek (uzup: P.K.) | |||||
|
|
^ |
- Boguszów | pow: Wałbrzych | gm: Czarny Bór | nr 42 | ||
Przy posesji nr 42, która niestety nie przetrwała, stoi piękny krzyż na cokole o cechach charakterystycznych dla baroku wzorowany zapewne na pracach szkoły krzeszowskiej. Zachowana została anatomia ciała Ukrzyżowanego i przepełnionej bólem Matki Boskiej i św. Jana, stojących na szczycie postumentu. Na obszernej płaszczyźnie frontowej cokołu ukazano w płaskorzeźby św. Franciszka Serafickiego i św. Jana Nepomucena klęczącego na moście. Z zatartego napisu można jedynie odczytać, że krzyż został poświęcony 13 października 1810 roku. Obiekt polichromowany, odnowiono go w roku 1976, a w 2000 postawiono nowy płotek | |||||
|
^ |
¿/- Mieroszów | pow: Wałbrzych | gm: Mieroszów | Pl. Niepodległości 27 | ||
Na szczycie domu w rogu rynku umieszczono krępą kamienną rzeźbę przypominającą Jana N. Rzeźba jest mocno skorodowana co kazało wątpić w tożsamość Jana N. fotografującemu ją J.Z. Na podstawie kroju szat i ogólnego wrażenia jest to Jan N., choć i tu nowsze zdjęcia pokazują dziwna jak na JN kokardkę na nodze. Natomiast domniemamy biret to raczej coś na kształt zębatej korony, a krzyż - patyk przypominający berło (św. Wacław? Zygmunt?) lub nawet lutnię (Dawid?). Nawet biorąc pod uwagę stopień zniszczenia należy wątpić w nepomuckość tego obiektu. Zmiana klasyfikacji z "wątpliwy +" na "wątpliwy -" nastąpiła po otrzymaniu dokładniejszych zdjęć RJF | |||||
|
|
^ |
Powiat Jawor (11 + 2) | ||||
|
||||
uwaga: Do Księstwa Świdnicko-Jaworskiego należały
ponadto miejscowości z dzisiejszego powiatu (figurujące na tej
stronie w ramach swojego dzisiejszego powiatu): * pow. Ząbkowice Śląskie (3 obiekty, zobacz poniżej >>): Bobolice (gm. Ząbkowice Śląskie) |
||||
|
||||
|
^ |
Jawor | pow: Jawor | gm: Jawor | ul. Św. Marcina | ||
W kościele św. Marcina jest ołtarz Jana Nepomucena. Jest to spora stiukowa (? a może pokryte gipsem drewno?) kompozycja, w centrum której umieszczono ilustrujące apoteozę JN spiętrzenie chmurek i putt ponad - stanowiącą podstawę układu - dynamiczną sceną zrzucenia Jana z mostu, a flankowana jest postaciami dwóch świętych kanoników: JN i innego bezbrodego. Na górze - herb fundacyjny i klęcząca figura JN Bardzo ciekawy obiekt, fajnie oddana też woda przypływająca pod mostem, która jakby wylewa się wprost na ołtarz (nad: M.M.). Obiekt pochodzi roku 1740 z lubiąskiej pracowni Mathiasa Steinla - jednego z lepszych barokowych rzeźbiarzy tej części Europy, natomiast według źródeł kamienna rzeźba JN powstała w 1726 roku | |||||
|
|
^ |
Jawor | pow: Jawor | gm: Jawor | ul. Św. Marcina | ||
W tym samym kościele św. Marcina (zobacz wyżej) na konfesjonale ustawiono białą figurę Jana N. ze złotym krzyżem w ręku. Podpis w obramowanym laurem otoku nie daje powodów do wątpliwości: "DIVI IOANNI NEPOMUCENI". Natomiast inna biała figura na nad innym konfesjonałem ustawionym przy ołtarzu nepomuckim to Jan Sarkander | |||||
|
^ |
- Jawor | pow: Jawor | gm: Jawor | ul. A.Mickieiwcza | ||
Na tutejszym moście (>>) stał okazały barokowy posąg Jana Nepomucena autorstwa znanego śląskiego rzeźbiarza Jerzego Leonarda Webera, wykonany w 1711 roku. Wygląd figury jest znany - na jej wzór stworzony został przez tego samego artystę Nepomuk Cieplicki (>>). Jaworski Jan zniszczony został w nieznanej mi, lecz zamierzchłej przeszłości | |||||
|
||
|
|
|
|
||
|
|
|
|
^ |
Luboradz | pow: Jawor | gm: Mściwojów | |||
Piękny barokowy okaz Nepomuka przy tutejszym, nieustająco (2012) remontowanym pałacu. Kamień, poza trochę manierystyczna. Putto pomaga Janowi trzymać krucyfiks. Na cokole kartusz. Rzeźba dużej klasy! Obok druga, Floriana (>>) - niestety niedawno ktoś odłamał jej głowę, której nie udało się odzyskać | |||||
|
|
||
|
|
|
^ |
Słup | pow: Jawor | gm: Męcinka | |||
Drewniana polichromowana figura Jana N. umieszczona była do niedawna (2000?) w półokrągłej wnęce bramki wiodącej na teren kościoła Wniebowzięcia NMP, obok stojącego po lewej stronie Ossuarium. W ramach ochrony przed kradzieżą przeniesiono go do wnętrza kościoła. Stoi teraz po prawej stronie bocznego ołtarza, obok wejścia do zakrystii. Ciekawa poza w mocnym kontrapoście, nowszy krzyż (uzup: S.Zobniów) | |||||
|
|
^ |
Powiat Jelenia Góra (48) | ||||
|
||||
|
|
|
^ |
Jelenia Góra | pow: Jelenia Góra | gm: Jelenia Góra | ul. Boczna | ||
Kamienna figura św. Jana Nepomucena z 1709 roku, ustawiona w roku 1812 na dziedzińcu kościoła farnego pw. Świętych Erazma i Pankracego, przy wejściu do zakrystii od strony północnej. Rzeźba pierwotnie znajdowała się na moście (>>) na Bobrze (wg innego źródła przy moście na Młynówce) a strącono ją stamtąd w roku 1812 co wskazywałoby na udział żołnierzy napoleońskich w tym akcie (uwaga: według innego źródła to druga jeleniogórska figura JN stała na moście, została z niej tylko głowa - zobacz niżej). Restaurowana w 1886 roku | |||||
|
|
^ |
Jelenia Góra | pow: Jelenia Góra | gm: Jelenia Góra | pl. Kościelny | ||
Kamienna głowa Jana N. wmurowana jest w ścianę budynku przy kościele Św. Erazma i Pankracego (nad: J.P.) | |||||
|
|
^ |
Jelenia Góra | pow: Jelenia Góra | gm: Jelenia Góra | ul. Boczna | ||
Nad konfesjonałem w kościele śśw. Erazma
i Pankracego umieszczono piękną barokową drewnianą figurę Jana N., bogato
polichromowaną, flankowaną dwoma puttami i zwieńczoną zawieszoną już
na ścianie bogatą kompozycją pełną chmurek i aniołków, a
przedstawiającą Trójcę Świętą (nad: J.P.) | |||||
|
|
^ |
Jelenia Góra | pow: Jelenia Góra | gm: Jelenia Góra | ul. Jana Matejki 28 |
Muzeum Karkonoskie posiada aż pięć figur Jana N. oraz imponującą kolekcję obrazów na szkle, zbieraną od czasów przedwojennych, a uzupełnianą po 1974 roku. Rdzeń kolekcji stanowią zbiory E. Wiesego, dyrektora wrocławskiego Schlesisches Museum der bildenden Künste (Śląskiego Muzeum Sztuk Pięknych), który w latach 1933-45 mieszkał w Jeleniej Górze. Jego kolekcja liczyła około 1300 obrazów na szkle (źródło tej i poniższych informacji: muzeumkarkonoskie.pl). Wśród nich są następujące 28 nepomucenalia (zobacz stronę Szklanych Nepomuków >>): |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
^ |
Jelenia Góra-Cieplice-Zdrój | pow: Jelenia Góra | gm: Jelenia Góra | ul. P.Ściegiennego / Marysieński Sobieskiej | ||||
Figura św. Jana Nepomucena przy moście (>>) na rzece
Kamiennej, ufundowana przez hr. Jana Schaffgotscha, a wykonana w
1712 roku przez znanego śląskiego rzeźbiarza Jerzego Leonarda Webera.
Ten rzeźbiarz ze Świdnicy wykonał tę figurę, na wzór własnej
wcześniejszej rzeźby, ustawionej na moście w Jaworze. Figura ta
dowodzi znacznej samodzielności mistrza, który nie poszedł tu za
powszechnie przyjętym schematem świętego ustalonym przez Jana Brokoffa - rzeźbiarza praskiego, reprezentowanym przez brązowy posąg
na moście Karola w Pradze.
Zobacz artykuł opisujący całą historię
powstania rzeźby >>. Na cokole bardzo ciekawy podwójny
chronostych. Na froncie cokołu płaskorzeźbiony herb
fundatorów, rodziny Schaffgottchów, otoczony inskrypcją:
"DIVo IoannI nepoMVCeno saCrata"
("Świętemu Janowi Nepomucenowi poświęcona"). Po bokach znajdują się herby
dwóch kolejnych żon fundatora, zaś z tyłu wykuto dalszy ciąg
upamiętniającej jego ród inskrypcji: "II / eX / Man Dato / pIetatIs / sChaff /
gotsChLanae" ("Zgodnie z polecenia pobożności Schafgotschów" [dosłownie:
“scharfgotschańskiej”]). Zastosowanie z tyłu cokołu napisu
rozpoczynającego się od II podkreśla, że jest to kontynuacja
inskrypcji z przodu, czyli druga część tego napisu. Oba napisy zawierają w chronostychach
(>>) datę
wystawienia pomnika: 1713. Cokół został odnowiony i upiększony nowymi
napisami przez hr. Rafała Gurowskiego w roku 1758
(zobacz artykuł >>) (uzup: S.Zobniów)
| |||||||
|
|
^ |
Jelenia Góra-Cieplice-Zdrój | pow: Jelenia Góra | gm: Jelenia Góra | ul. Cieplicka 9 | ||
W zwieńczeniu ołtarza w pocysterskim kościele św. Jana Chrzciciela znajduje się drewniana polichromowana rzeźba Jana N., barokowa tak jak cały ołtarz | |||||
|
^ |
Jelenia Góra-Sobieszów | pow: Jelenia Góra | gm: Jelenia Góra | ul. Cieplicka 221 | ||
W prezbiterium kościoła Najświętszego Serca Pana Jezusa znajduje się obraz Jana N. pochodzący z ołtarza bocznego w sąsiednim kościele św. Marcina dającego nazwę parafii. Ma wymiary 145 x 87 cm i przedstawia świętego ubranego w sutannę i komżę, na ramionach ma zarzuconą krótką, futrzaną pelerynę, spod niej wystaje stuła. W prawej ręce trzyma krzyż, w lewej liść palmy. Głowę świętego otacza nimb z pięciu gwiazd. W tle, za mgłą widać wieloprzęsłowy most i widok Pragi (nad: H.Jakóbczak) | |||||
|
|
|
|
||
|
|
||
|
|
|
|
||
|
|
|
|
^ |
Powiat Kamienna Góra (36) | ||||
|
||||
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
^ |
Krzeszów | pow: Kamienna Góra | gm: Kamienna Góra | Plac Jana Pawła II 1 | ||
W kościele klasztoru cystersów (>>) ołtarz w kaplicy św. Jana Nepomucena wykonał klasztorny rzeźbiarz Joseph Lachel w 1761 roku. Zwieńczono go wyobrażeniem Języka w glorii, w otoczeniu pięciu złotych gwiazd. i okręgu z chmurek. W centrum ołtarza umieszczony jest obraz z 1732 roku "Św. Jan Nepomucen rozdający jałmużnę", pędzla znakomitego malarza czeskiego Petera Brandla. Przedstawia on królową spoglądającą z wysokiego balkonu na rozdawane przezeń jałmużny. (nad: BJL - kompilacja kilku źródeł >>, uzup: dzidek1960). Obraz ten doczekał się kilku kopii autorstwa najlepszych barokowych malarzy Śląska (zobacz notki Wojciechów i Chełmsko Śląskie poniżej na tej stronie) | |||||
|
|
^ |
Krzeszów | pow: Kamienna Góra | gm: Kamienna Góra | Plac Jana Pawła II 1 | ||
W magazynie klasztoru cystersów (>>) przechowywany jest obiekt będący najprawdopodobniej relikwiarzem (>>) nepomuckim. Jest to oprawiona w ramę z rocaille'owym obramowaniem na dole (reszta utrącona?) kompozycja z naszytych na czerwonym i srebrnym materiale koronek, perełek, kamieni, złotych i kolorowych kwiatków. W jej centrum wyobrażenie Języka z charakterystycznym pęknięciem i żyłkami, w otoku z promieni. Brak podpisu potwierdzającego związek obiektu z JN (chyba, że karteczka ukryła się pod perłami u podstawy języka), jednak motyw Języka na to wskazuje. W narożnikach medaliony (kość słoniowa?) i karteczki z imionami innych świętych, których relikwie prawdopodobnie zawiera relikwiarz (śśw. Klemens, Urszula, X, Y). Obiekt ten, razem z drugim bliźniaczym mającym w centrum Serce Jezusa, stanowiły być może część nastawy ołtarzowej bazyliki krzeszowskiej. Trzecia ćwierć XVIII wieku. Obiekt w trakcie konserwacji (nad: A.W.) | |||||
|
|
^ |
Jawiszów | pow: Kamienna Góra | gm: Kamienna Góra | |||
Niewielki Jan N. na potężnym cokole, ustawiony tam wtórnie. Bardzo jaskrawo pomalowany (czerwień, biel, złoto, czerń, różowa podstawa) | |||||
|
|
^ |
Leszczyniec | pow: Kamienna Góra | gm: Kamienna Góra | |||
Dawny kościół ewangelicki wybudowany w latach 1751-54 po przekazaniu katolikom zyskał wezwanie św. Jana Nepomucena. Dolny obraz w głównym ołtarzu kościoła to owalny obraz Jana N. adorującego krzyż wznoszony w prawej ręce. Wokół głowy pięć gwiazd. W tle aniołek z wieńcem męczeńskim na chmurce, poniżej większy anioł. Autorem jest prawdopodobnie Georg Wilhelm Neunhertz (ur. 1689 we Wrocławiu, zm. 27 maja 1749 w Pradze; uczeń Willmanna) [zobacz obrazy jego autorstwa w kościele w Żaganiu (X.Głogowsko-Żagańskie >>) oraz w Neuzelle w Niemczech >>)], a malowidło powstało przed 1725 rokiem (uzup: dzidek1960) | |||||
|
|
^ |
Czadrów | pow: Kamienna Góra | gm: Kamienna Góra | nr 10 | ||
Kamienny późnobarokowy Jan N. adorujący krucyfiks trzymany prawie poziomo w obu rękach. Szczególny wyraz twarzy Jana z ciężkimi powiekami ma w sobie coś niepokojącego. Ładny cokół, dawniej ze śladami niebieskiej farby, z tarczą. Datuje się go na 1867 rok. Postać ma wysokość 153 cm a cały pomnik 320 cm. Obiekt stał na skarpie rzeki Zadrnej, pod dużym klonem, koło wjazdu do fermy kur i narażony na skutki ruchu ciężkich pojazdów groził przewróceniem, mimo prowizorycznej naprawy wykonanej przez mieszkańców w roku 1984. W 2017 podjęto decyzję o jego gruntowej renowacji i przeniesieniu w bezpieczniejsze miejsce, przy rozstajach dróg, nieopodal mostu, w kierunku Dolnośląskiego Centrum Rehabilitacji. Renowację przeprowadziło Stowarzyszenie Brama Czadrowska, a poświęcenie miało miejsce 26 listopada 2017 roku. Cały projekt dokumentuje ta strona (>>), korzystająca zresztą z naszego serwisu | |||||
|
|
|
|
|
|
^ |
Chełmsko Śląskie | pow: Kamienna Góra | gm: Lubawka | |||
Barokowy Jan N. z aniołkami na pochyłym rynku, XVIII wiek. Rozbudowana kompozycja dużej klasy. Jan stoi na kłębowisku chmurek, a na plecach dosłownie siedzi mu aniołek, który ponad ramieniem Jana ukazuje mu krucyfiks do adoracji. Cokół dwukondygnacyjny, górna część zdobiona spływami wolutowymi. Na dolnym kartuszu data 1855, czyli rok ewentualnej renowacji. Figura ma 173 cm a cały pomnik 345 cm. Figura jest niemal kopią rzeźby stojącej w Lewinie Kłodzkim w dawnym Hrabstwie Kłodzkim (zobacz >>). Analizy Ewy Grochowskiej-Sachs kazały jej przypisać obie figury G.L. Weberowi (uzup: G.S.) | |||||
|
|
^ |
Powiat Lwówek Śląski (27 + 2) | ||||
|
||||
|
|
|
^ |
Lwówek Śląski | pow: Lwówek Śląski | gm: Lwówek Śląski | ul. Kościelna | |||||
Na prawo od bocznego, południowego wejścia do kościoła parafialnego pw Wniebowzięcia NMP stoi barokowa figura św. Jana Nepomucena z 1713 roku. Święty w birecie na głowie, ubrany w typowy strój kapłana w sutannie, komży i gronostajowej pelerynie adoruje trzymany na lewym ramieniu krucyfiks, schylając lekko ku niemu głowę. Figura ustawiona jest na ozdobnym beczkowatym cokole z 1769 roku, na którego przedniej stronie umieszczono łaciński napis, przedstawiający losy figury JN z 1713 roku. Inskrypcja ta wykonana w majuskule w 12 wierszach zawiera treść: "Z dobroci Boga figura ta została tutaj postawiona w 1713 r. W 1741 r. ludzie uszkodzili figurę i wynieśli. Jednak głównie dla czci ponownie powróciła [figura JN] na to miejsce w 1769 r.". Pomimo słabej czytelności niektórych wyrazów wyraźnie widoczne są jeszcze daty - 1713, 1741 i na końcu 1769. Informacja o uszkodzeniu figury w 1741 roku jest wiązana z działaniami wojennymi króla Prus Fryderyka II, który zajął cały Śląsk. Uspokojenie w tym rejonie nastąpiło (na krótki okres) dopiero po zakończeniu wojen śląskich na mocy pokoju zawartego 15 lutego 1763 roku na zamku w Hubertusburgu. Dawniej nad figurą istniało blaszane zadaszenie po którym pozostał w ścianie kościoła fragment metalowego wysięgnika. Figura wymaga pilnej renowacji i usunięcia wielu uszkodzeń (uzup: S.Zobniów) |
||||||||
|
^ |
Lwówek Śląski | pow: Lwówek Śląski | gm: Lwówek Śląski | ul. Kościelna 23 | |||||
W domu naprzeciwko kościoła Wniebowzięcia NMP umieściła się apteka, która nazwę "Pod św. Nepomucenem" wzięła od kamiennej figury Jana N. (zobacz wyżej). Zaopatrzona jest w szyld z malowanym wizerunkiem Jana N. z palcem przy ustach i palmą męczeńską (nad: J.Z.) |
||||||||
|
^ |
Lwówek Śląski | pow: Lwówek Śląski | gm: Lwówek Śląski | ul. Szkolna | |||||
W jednym z pomieszczeń klasztoru franciszkanów znajduje się figura Jana N. pochodząca z Kalwarii Pacławskiej. Jest to XVIII-wieczna drewniana, polichromowana rzeźba poddana ostatnio (2014) gruntownej renowacji. Według informacji księdza proboszcza, który rzeźbę udostępnił do sfotografowania, będzie ona wkrótce eksponowana w kościele przyklasztornym (nad: P.K.) |
||||||||
|
^ |
Lubomierz | pow: Lwówek Śląski | gm: Lubomierz | ul. Nowa (d. Majowa) / W.Kowalskiego | |||||
Na tzw. Górnym Rynku, przed domem nr 7, stoi kamienny barokowy Jan N. Umieszczono go na prostopadłościennym cokole zwieńczonym gzymsem, która z kolei stoi na sześciostopniowej kamiennej podstawie tworzącej schody. Święty z biretem na głowie przyozdobioną aureolą z gwiazdami, w typowym ubiorze kapłana, w sutannie, komży obramowanej u dołu koronką, gronostajowej pelerynie adoruje trzymany na lewym ramieniu krucyfiks spod którego wyłania sie palma męczeństwa a jednocześnie w wymownym geście prawą dłoń przykładając do piersi. Figura stoi na chmurkach, niejako unoszona w glorii chwały. Z przodu cokołu dawniej przymocowany był wysięgnik lampy oświetlającej figurę. Barokowa XVIII-wieczna figura była w nienajlepszym stanie: zostały jej tylko trzy z pięciu gwiazd aureoli, a cokół był uszkodzony. W lecie 2010 zakończono renowację rzeźby, jednak niezrozumiały i zadziwiający jest fakt przyozdobienia głowy Jana po przeprowadzonej renowacji roku aż sześcioma gwiazdami (nad: J.G., uzup: S.Zobniów, I.K.) (uwaga: ten obiekt w źródłach nazywany jest czasem Nepomucynem, a czasem nawet św. Maternusem) |
||||||||
|
^ |
Lubomierz | pow: Lwówek Śląski | gm: Lubomierz | ul. Jeleniogórska / Most św. Jana (aktualnie: 1 Maja) | ||
We wschodniej części miejscowości, na kamiennym moście św. Jana Nepomucena (>>) na Lubomierce z przełomu XVI i XVII wieku znajdowała się do końca lat 90. XX wieku kamienna barokowa figura Jana N. Cokół wyposażony był w latarnię w kształcie gwiazdy. Niestety figura została zniszczona przez samochód wiozący dłużyce drewna i strącona do rzeki. Od roku 2000 rozbita na kilka części figura św. Jana Nepomucena znajdowała się w magazynie Zakładu Gospodarki Komunalnej przy ul. 1 Maja (naprzeciw poczty), gdzie bez głowy, bez części krzyża i bez części jednej dłoni stała w krzakach w pobliżu oczyszczalni ścieków. Czekała na renowację aż do roku 2019, za to efekt jest bardzo dobry i rzeźba znów cieszy oczy mieszkańców. Od Lubomierzanina Kamila otrzymałem archiwalną pocztówkę dokumentującą dawny wygląd tego miejsca). Z figurą tą wiąże się zagadka i wskazówka wiodąca do skarbu: fragment listu ostatniej opatki tutejszych benedyktynek (zobacz niżej) Barbary Friedrich mówi ".. A to, co mogłam wynieść i ukryć, strzeże święty Jan Nepomucen z mostu w Lubomierzu, który przetrwa na pewno złe czasy dla mnie i drogich mi sióstr zakonnych". Sekularyzacja zakonu miała miejsce na mocy ustaw józefińskich w roku 1810. Skarb klasztorny ponoć składał się z kosztowności oraz dużej ilości złotych i srebrnych monet. Nigdy go nie odnaleziono, chyba że utożsamić z nim należy garnek z monetami odkryty całkiem gdzie indziej - w murze kościoła św. Krzyża (uzup: S.Zobniów, M.Dr.) |
|||||
|
^ |
Lubomierz | pow: Lwówek Śląski | gm: Lubomierz | Pl. Kościelny | |||||
Jedna z kaplic bocznych kościoła parafialnym NMP i św. Maternusa (d. benedyktynek) poświęcona jest św. Janowi Nepomucenowi. Głównym elementem wystroju jest XVIII-wieczny ołtarz Jana Nepomucena z obrazem autorstwa Jana Jeremiasza Knechtela. Obraz przedstawia unoszonego na chmurach, w glorii chwały, świętego Jana Nepomucena z odkrytą głową zwieńczoną aureolą z 5 gwiazd i ubranego w typowy barokowy ubiór kapłana. Powyżej wizerunku świętego JN dwa aniołki, w tym po lewej stronie trzymający atrybuty świętego - klucz (nawiązujący do jego uwięzienia), kłódka (nawiązująca do zachowania tajemnicy spowiedzi) oraz drugi aniołek, po prawej stronie podający świętemu JN palmę męczeństwa. Po prawej stronie u dołu obrazu widoczna scena zrzucenia JN z Mostu Karola do Wełtawy. W zwieńczeniu ołtarza, poniżej belki architrawu apoteoza języka w glorii pięciu gwiazd. Wystrój rzeźbiarski obiektu jest dziełem tutejszego rzeźbiarza Jana Józefa Friedricha (uzup: S.Zobniów) |
||||||||
|
^ |
Lubomierz | pow: Lwówek Śląski | gm: Lubomierz | Pl. Kościelny | ||
Strop kaplicy świętego Jana Nepomucena w kościele parafialnym pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i św. Maternusa (zobacz wyżej) wypełniają freski związane z życiem i męczeńską śmiercią Jana N. W centralnym miejscu na suficie scena Trójcy Świętej otoczona wśród chmur główkami aniołków a poniżej dwa aniołki trzymające wieniec laurowy i palmę męczeństwa. W bocznych czterech kartuszach sceny z życia św. Jana Nepomucena w tym: scena narodzenia JN tak długo oczekiwana i wymodlona przez podeszłe już w latach małżeństwo Welflin (Wölflin), scena udzielenia święceń kapłańskich w 1380 r. Janowi Nepomucenowi przez arcybiskupa Ernesta, scena udzielania reprymendy przez JN królowi Wacławowi IV na niestosowne zachowanie w życiu publicznym, scena tortur JN pod nadzorem samego króla Wacława IV. Na fresku przedstawiono często stosowaną w średniowieczu formę tortury tzw. "słupek", polegający na tym, że więźnia z zawiązanymi z tyłu rękoma zawieszano na haku i windowano pod strop pomieszczenia tortur. Następnie przypalano pochodniami boki. Freski te wykonał w latach 1728-1730 Georg Wilhelm Neunhertz (wnuk i uczeń Michaela Willmanna i Jana Krzysztofa Liszki) (nad: S.Zobniów) |
|||||
|
^ |
Lubomierz | pow: Lwówek Śląski | gm: Lubomierz | Pl. Kościelny | ||
W tym samym kościele NMP i św. Maternusa (zobacz wyżej) jest inny XVIII-wieczny olejny obraz Jana N. |
|||||
|
^ |
Lubomierz | pow: Lwówek Śląski | gm: Lubomierz | Pl. Kościelny | ||
W tym samym kościele NMP i św. Maternusa (zobacz wyżej), w kaplicy świętego Jana Nepomucena (zobacz wyżej) jest konfesjonał zwieńczony kartuszem z wizerunkiem Jana N. - Spowiednika |
|||||
|
^ |
Lubomierz | pow: Lwówek Śląski | gm: Lubomierz | Pl. Kościelny | ||
W tym samym kościele NMP i św. Maternusa (zobacz wyżej), w górnej kaplicy za chórem jest relikwiarz z płaskorzeźbą Jana N. zawierający jego relikwie (>>). Umieszczono go w pięknym starym tabernakulum, w którym znajduje się pięknie wyszywana torebka lub puzderko obszyte materią, z medalionem z popiersiem Jana N. na środku. Osobno prezentowany jest kartusz z imieniem Jana, który być może stanowił część oryginalnego relikwiarza |
|||||
|
^ |
Pławna Dolna | pow: Lwówek Śląski | gm: Lubomierz | DW 297 | |||||
Na mostku (>>) na potoku Kózka ustawiono kamienną figurę Jana N. Jan jest polichromowany i co jakiś czas zmienia barwy - dawniej miał czarną pelerynę, dziś ma zieloną. Rzeźba, przedstawiona w statycznej pozie, stoi na prostopadłościennym cokole będącym prawdopodobnie pozostałością kamiennej balustrady mostu (obecnie betonowy most posiada balustradą metalową). Święty w birecie na głowie (dawniej ozdobionej aureolą z pięcioma gwiazdami, po której pozostały tylko fragmenty po obciętej metalowej obręczy), ubrany w tradycyjny strój kapłana trzyma na prawym ramieniu krucyfiks ze wzrokiem skierowanym przed siebie. Na cokole współczesny napis: Św. Jan Nepomucen (uwaga: istnieje zdjęcie (>>) przestawiające podobny obiekt, roboczo przypisane do Kotliny Kłodzkiej. Analiza fotografii zdaje się wykluczać, że przedstawiono na niej Jana z Pławnej Dolnej, ale nie można tego stwierdzić ze 100% pewnością - być może figura została przeniesiona z południowej na północną stronę potoku co mocno utrudnia porównanie otoczenia? należy kontynuować badania) |
||||||||
|
^ |
Pławna Dolna | pow: Lwówek Śląski | gm: Lubomierz | |||
W kościele parafialnym pw. św. Tekli przy wnęce okiennej, po lewej stronie ołtarza, na drewnianej konsoli ustawiono drewnianą, polichromowaną figurę Jana N. z XVIII wieku. Święty w charakterystycznych szatach kapłana i birecie patrzy na trzymany w lewej ręce krucyfiks (nad: S.Zobniów) |
|||||
^ |
Popielówek | pow: Lwówek Śląski | gm: Lubomierz | ||||||
Na wzgórzu 500 metrów od drogi znajduje się
podwójny pomnik z 1870 roku - na postumencie ustawiono
piaskowcowe neoromańskie rzeźby Jana N. i MB. Niestety, w lipcu
2005 roku
skradzione (>>) zostały obie głowy figur! Obiekt był
polichromowany, zachowały się resztki brązu i złota. Czy ma to
związek z dekapitacją figury w Milęcicach (zobacz niżej) w tym
samym czasie? Pewnie nigdy się nie dowiemy |
||||||||
|
^ |
Wojciechów | pow: Lwówek Śląski | gm: Lubomierz | |||
W kościele św. Bartłomieja (zobacz też niżej) w prawym ołtarzu bocznym wisi obraz "Jan Nepomucen Jałmużnik", kopia legnickiego obrazu Brandla (zobacz wyżej). Wszystkie trzy ołtarze stanowiące oprawy obrazów nie są dziełem snycerskim, lecz iluzjonistycznymi freskami autorstwa Johanna Franza Hoffmanna, który z kolei jest autorem fresków nepomuckich w zamku Sarny (zobacz osobną stronę >>). Również sam stworzony według Brandla obraz "Jan Jałmużnik" jest dziełem Hoffmana. Ponadto działało tu ponoć Bractwo Nepomuckie (>>) (nad: G.Z.) | |||||
|
^ |
Wojciechów | pow: Lwówek Śląski | gm: Lubomierz | |||
W kościele św. Bartłomieja (zobacz wyżej), koło ołtarza z obrazem Jana N., jest też barokowy złocony relikwiarz z widocznymi za szybką relikwiami (>>) opisanymi na wstążkach. Żaden z widocznych napisów nie zawiera imienia Jana N. (może takowe jest na odwrociu?), lecz w centralnym miejscu umieszczono przypominającą kameę płaskorzeźbę z wizerunkiem Jana N. (uwaga: należy upewnić się co do zawartości relikwiarza) (nad: JJK) | |||||
|
^ |
Milęcice | pow: Lwówek Śląski | gm: Lubomierz | |||
Jest tu kamienna barokowa figura Jana N. Została ona nawet odsłonięta przez mieszkańców poprzez wycięcie zarośli ja otaczających. Niestety, w kwietniu 2005 roku w akcie wandalizmu bądź kradzieży (>>) rzeźbę pozbawiono głowy! Uszkodzono też krucyfiks oraz lewą rękę Jana N. Czy ma to związek z dekapitacją figur w Popielówku (zobacz wyżej) w tym samym czasie? Pewnie nigdy się nie dowiemy |
|||||
^ |
Chmieleń | pow: Lwówek Śląski | gm: Lubomierz | |||
Przy głównej drodze, prowadzącej do Gryfowa, stoi kamienna kolumna z figurą Św. Jana Nepomucena. Święty przedstawiony w postawie stojącej w delikatnym kontrapoście, trzyma w ramionach krucyfiks. Ubrany tradycyjnie w sutannę, komżę i pelerynę, na głowie biret. Na twarzy zarost: broda i wąsy. Głowa lekko uniesiona ku górze i przechylona na prawe ramię, wzrok nabożnie skierowany ku niebu. Kolumna okrągła w przekroju, ustawiona na prostopadłościennej bazie i zwieńczona dorycką głowicą, na której ustawiona rzeźba. Całość otoczona niewielkim kamiennym kręgiem. Stan rzeźby fatalny: utrącone obie dłonie i górna część krucyfiksu, odłamany nos, widoczne uzupełnienia zaprawą cementową (nad: J.B. z Kłodzka) | |||||
|
^ |
Mirsk | pow: Lwówek Śląski | gm: Mirsk | |||
Przed kościołem Zwiastowania NMP stoi barokowa kamienna figura Jana N. z I połowy XVIII wieku. Jest to bardzo okazała rzeźba na sporym trójkątnym profilowanym cokole ozdobionym spływami i herbem. Na nim ustawiono drugi człon cokołu z płaskorzeźbioną sceną Topienia i mostu. U stóp Jana aniołek dzierżący wieniec męczeński. Pięknie ułożone szaty, w rękach Księga i krucyfiks na palmie (nad: JJK) (uwaga: informacja o ołtarzowej figurze JN w kościele nie potwierdziła się) |
|||||
|
^ |
- Przecznica | pow: Lwówek Śląski | gm: Mirsk | |||
Była tu niegdyś założona przez von Schaffgotscha około 1769 roku kopalnia "Jan Nepomucen", niestety zamknięta niedługo po otwarciu. Nazwę tłumaczy zarażenie von Schaffgotschów wirusem nepomuckim (zobacz poniżej Świeradów i Gryfów oraz Cieplice >>) |
|||||
^ |
Wleń | pow: Lwówek Śląski | gm: Wleń | ul. Dworcowa | |||||
Kamienny Jan N. przy ścianie plebanii kościoła parafialnego św. Mikołaja. XVIII wiek, barok. Metalowa aureola już niestety bez gwiazd, dwuczłonowy cokół zdobiony płaskorzeźbionym rocaille i konchową wnęką oraz wolutami |
||||||||
|
^ |
Wleń | pow: Lwówek Śląski | gm: Wleń | ul. Kościelna | |||||
Na lewej ścianie w prezbiterium kościoła św. Mikołaja, na konsoli przyściennej, drewniana polichromowana figura Jana N. (nad: S.Zobniów) |
||||||||
|
^ |
Marczów | pow: Lwówek Śląski | gm: Wleń | |||
Figura Jana N. przy moście, przed kościołem Św. Katarzyny. Kamienna, polichromowana, na wolutowym cokole, z krucyfiksem ułożonym na palmie w rękach |
|||||
|
^ |
- Marczów | pow: Lwówek Śląski | gm: Wleń | |||
Kamienna figura Jana N. z Księgą w ręku, krucyfiksem i palmą w drugim. Niezłej klasy barok, mocny kontrapost, głęboko cięte szaty. Figuruje w spisie obiektów skradzionych (>>) OODZ (PC00983), zakładam więc, że jej już nie ma swoim miejscu |
|||||
^ |
Gryfów Śląski | pow: Lwówek Śląski | gm: Gryfów Śląski | Pl. Kościelny | |||||
Przy placu Kościelnym, nad wejściem do otwartej kruchty kościoła
na ciekawym zwężającym się cokole ustawiono kamienny posąg Jana
N. W górnej części tego cokołu ponad reliefem krzyża z
promieniami - napis: In hoc Signo vinces czyli W tym
znaku zwyciężysz. Poniżej płaskorzeźby krzyża inskrypcje
fundacyjne w tym również z
chronostychem (>>). Łacińska inskrypcja fundacyjna (z
zapisem w minuskule, a litery z chronostychu w majuskule)
zawiera treść:
co znaczy: W roku kanonizacji świętego Jana Nepomucena wystawiona została ta figura i ozdobiona na cześć Boga przez Teodora Lucjana Bontemps, cesarskiego urzędnika (poborcę podatkowego) oraz jego żonę, córkę szlachetnego Pana Műhlera. Data wyznaczona z chronogramu wyznacza datę fundacji tej figury św. Jana Nepomucena - 1729 rok (uzup: S.Zobniów) |
||||||||
|
^ |
Gryfów Śląski | pow: Lwówek Śląski | gm: Gryfów Śląski | Pl. Kościelny | |||||
W kościele lewy ołtarz boczny poświęcony jest Janowi N., a fundowany przez hr. Jana Antoniego Schaffgotzcha (Schaffgotscha) z Graffenstein. W jego centrum znajduje się obraz przedstawiający świętego. U dołu napis fundacyjny, w zwieńczeniu inicjały hrabiego: J.A.S. To kolejny dowód na zarażenie von Schaffgotschów wirusem nepomuckim (zobacz Świeradów i Przecznica oraz Cieplice >>) (nad: P.K.) |
||||||||
|
|
^ |
Powiat Bolesławiec (13) | ||||
|
||||
|
^ |
Bolesławiec | pow: Bolesławiec | gm: Bolesławiec | ul. Kościelna 1a | ||
Kamienna barokowa rzeźba Jana N. w cieniu lipy, na kamiennej balustradzie ogrodzenia terenu kościoła WNMP, po prawej stronie schodów. Główna postać Jana N., w przekrzywionej aureoli bez gwiazd, flankowana dwoma aniołkami, z których jeden trzyma palec na ustach a drugi palmę męczeńską. Cokół z wolutami i wnęką (na latarnię umarłych?), z której skradziono kratę. Święty z biretem na głowie zwieńczonym aureolą z gwiazdami w typowym ubiorze kapłana z okresu baroku adoruje krucyfiks trzymany na prawym ramieniu. Figura w lekkim kontrapoście ustawiona została na niskim cokole ze spływami wolutowymi z wydrążoną wnęką na latarnię zmarłych (uzup: S.Zobniów) |
|||||
|
^ |
Bolesławiec | pow: Bolesławiec | gm: Bolesławiec | ul. Kościelna 1a | ||
Przed kościołem WNMP (zobacz wyżej), na balustradzie schodów stoi na obłym cokole kamienna barokowa figura Jana N. z 1723 roku. Jan ma chmurki pod stopami i ciekawy kratkowy wzór rąbka sutanny. Sympatyczny uśmiech brodatej twarzy uzupełnia aureola w kształcie promienistej gwiazdy leżącej na birecie - być może ta kompozycja jest wtórna. Rzeźba została w to miejsce przeniesiona w związku z burzeniem bram miejskich w roku 1867, pierwotnie stała na moście (>>) przy Dolnej Bramie. Autorem jest warsztat Jerzego (Georga) Leonarda Webera ze Świdnicy, na zamówienie burmistrza Bolesławca, Sebastiana Józefa Wolfgeila. Jest to jedna z sześciu figur mających zdobić Górną i Dolną bramę miasta. W 1867 roku z mostu przy Dolnej Bramie przeniesiono dwie figury św. Józefa i św. Jana Nepomucena ustawiając je na dolnych częściach balustrad schodów (od strony zachodniej), Jana umieszczając po prawej stronie, w dolnej części. Święty z biretem na głowie przyozdobionej aureolą promienistą, w typowym ubiorze kapłana w sutannie, komży z koronka, pelerynie kanonika z narzuconym na ramiona mantolecie z kapturem adoruje trzymany na prawym ramieniu krucyfiks, stabilizując jego położenie lewą ręką w której jednocześnie trzyma palmę męczeństwa. Figura przedstawiona w kontrapoście, ustawiona została na chmurkach w glorii chwały. W okresie późniejszym (po przeniesieniu figury z mostu przy Dolnej Bramie) na podstawce balustrady, powyżej reliefu herbu fundatora, na której ustawiono figurę, zrobiono wprowadzający w błąd ryt daty Anno 1725, zamiast 1723 (uzup: S.Zobniów) |
|||||
|
^ |
Bolesławiec | pow: Bolesławiec | gm: Bolesławiec | ul. Kościelna 1a | ||
W kościele NMP (zobacz wyżej), w ołtarzu bocznym, zobaczyć można kamienną barokową figurę Jana N. z lat 1723-24 |
|||||
^ |
Bolesławiec | pow: Bolesławiec | gm: Bolesławiec | ul. Kościelna 1a | ||
W tym samym kościele NMP (zobacz wyżej), w ołtarzu bocznym poświęconym Janowi N. zobaczyć można jego rzeźbiony wizerunek |
|||||
^ |
Bolesławiec | pow: Bolesławiec | gm: Bolesławiec | ul. Mickiewicza / Sądowa | ||
Kamienna figura Jana N. przechowywana jest, a raczej porzucona, w lapidarium przy Muzeum Ceramiki. Barokowa rzeźba pochodzi z XVIII wieku, brakuje jej niestety głowy, części lewej ręki i fragmentu krucyfiksu. Figura czeka na renowację, ale na razie Muzeum nie dysponuje wystarczającymi finansami na kosztowną renowację tej figury |
|||||
|
|
^ |
Bolesławiec-Bolesławice | pow: Bolesławiec | gm: Bolesławiec | ul. Ceramiczna | ||
W tej dawnej samodzielnej wsi, a dziś dzielnicy Bolesławca, w kapliczce przy kościele MB Różańcowej, na lewo od bocznego południowego wejścia stoi piaskowcowa figura św. Jana Nepomucena. Święty z biretem na głowie w typowym dla okresu baroku ubiorze kapłana, w sutannie, komży i rokiecie kanonika adoruje trzymany na lewym ramieniu krucyfiks. Figura przedstawiona w lekkim kontrapoście ustawiona jest na niskiej prostopadłościennej podstawce i prostopadłościennym ozdobnym cokole. Na podstawce widoczna inskrypcja: AD 1719 (nad: S.Zobniów) | |||||
|
|
^ |
Raciborowice Górne | pow: Bolesławiec | gm: Bolesławiec | |||
Przy kościele św. Michała Archanioła, z lewej strony portalu w przyziemiu wieży, stoi barokowa kamienna figura św. Jana Nepomucena. Figura poddana renowacji w lecie 2017 (nad: J.D., uzup: P.K) |
|||||
|
|
^ |
Brzeźnik | pow: Bolesławiec | gm: Bolesławiec | |||
Kamienny barokowy posąg Jana N. z 1733 roku przy kościele parafialnym Matki Bożej Nieustającej Pomocy, na lewo od wejścia na teren cmentarza. Jan ma bardzo ładnie rzeźbione szaty i brzydką głowę - jest ona mocno skorodowana. Święty z biretem na głowie, w typowym dla okresu baroku stroju kapłana, w sutannie, komży z ozdobną koronka i peleryną kanonika trzyma na lewym ramieniu krucyfiks, przytrzymując jednocześnie prawą ręką palmę męczeństwa opartą na prawym ramieniu. Figura w statycznej pozie, z lekkim tylko kontrapoście ustawiona jest na chmurkach (glorii chwały) oraz na ozdobnym niskim cokole przy ozdobionym napisami i wnęką na latarnię zmarłych. Figura z cokołem wstawiona jest w kamienną balustradę wypełnioną ziemią w której nasadzane są kwiaty. W falowym gzymsie cokołu umieszczono napis: "S. Ioannes Nepomucenus". W środkowej części cokołu wykonano wnękę na latarnię zmarłych, natomiast poniżej w ozdobnym kartuszu nieczytelny już napis fundacyjny z chronostychem (>>). Jednak powiększone litery z chronogramu pozwalają na ich odczytanie i odczytanie daty fundacji prawdopodobnie na 1733 rok (uzup: S. Zobniów) |
|||||
|
|
^ |
Żeliszów | pow: Bolesławiec | gm: Bolesławiec | |||
Znajduje się tutaj kościół filialny pod wezwaniem Jana N. (zobacz inne takie obiekty >>). Wewnątrz ołtarz z barokowym obrazem o bardzo bogatym i nietypowym programie, przedstawiającym Apoteozę Jana N. Prócz Jana z odkrytą głową klęczącego na chmurze, w ubiorze kapłana (w sutannie, komży i pelerynie kanonika), są tu duże żeńskie postaci - jedna z otwartą księgą i zapaloną pochodnią (rzadkość!), ubrany w coś w rodzaju hełmu, podtrzymujący prawą rękę świętego, druga w wianku na głowie i zbroi (?), trzecia z palcem przy ustach i zakneblowanymi ustami (jedyny znany mi taki motyw!), czwarta, u stóp Jana, wznosi ku niemu szkatułkę z akcesoriami kapłańskimi (brewiarz, różaniec itp.), które wyglądają jak kosztowności (rzadkość!). Mały aniołek podtrzymuje krucyfiks i białe kwiaty (lilie?), obok leży palma, a w tle scena Topienia z Mostem Karola, z widoczną na wodzie aureolą z gwiazd (uzup: S.Zobniów) |
|||||
|
|
^ |
Warta Bolesławiecka | pow: Bolesławiec | gm: Warta Bolesławiecka | ||||
Kamienna figura Jana N. z 1726 roku, jak głosi
chronostych
(>>) ustawiony przy wejściu do kościoła:
Co oznacza: O, święty Janie Nepomucenie, który ochraniasz przeprawę z Warty, sławimy Ciebie. Data wyznaczona z chronogramu wskazuje na datę fundacji figury - 1726 rok. Cokół z wolutami i gmerkiem kamieniarza. Obok św. Eligiusz (uzup: P.K., S.Zobniów) | ||||||
|
|
^ |
Iwiny | pow: Bolesławiec | gm: Warta Bolesławiecka | nr 28 | ||
W ogrodzie prywatnego domu, po północno-wschodniej stronie drogi Olszanica - Łubków, w pobliżu skrzyżowania dróg Raciborowice Dolne - Lubków stoi figura św. Jana Nepomucena. Święty z biretem na głowie w ubiorze kapłana, w sutannie, komży i narzuconej na ramiona mantolecie z kapturem adoruje trzymany na lewym ramieniu krucyfiks. Figura bardzo uszkodzona (brak prawej ręki połamane ramiona krucyfiksu) ustawiona w lekkim kontrapoście na niskim cokole. Figura często jest malowana olejnymi farbami (nad: S.Zobniów) | |||||
|
|
^ |
Tomaszów Bolesławiecki (Górny) | pow: Bolesławiec | gm: Warta Bolesławiecka | |||
Kamienna figura Jana N. przed kościołem św. Jadwigi, przy bramie muru kościelnego | |||||
|
|
^ |
Nowogrodziec | pow: Bolesławiec | gm: Nowogrodziec | Rynek | ||
Kamienny Jan N. z puttami na balustradzie, obok ratusza. XVIII wiek, barok | |||||
|
|
^ |
Powiat Lubań (część należąca do X.Świdnicko-Jaworskiego, 2 + 1) |
||||
|
||||
zobacz część powiatu po zachodniej stronie Kwisy, należącą do Łużyc Górnych (>>) uwaga: odnaleźć zagubione w wyniku awarii obiekty |
||||
|
||||
|
|
|||||||
Radostów Średni | pow. Lubań | gm. Lubań | nr 59 | ||||
Przed bramką wiodącą na teren kościoła stoi barokowa figura Jana N. Kamienna, w jej piedestale tablica upamiętniająca tragiczną śmierć właściciela Uniegoszczy Henryka von Nostitza, zabitego przez żołnierzy chorwackich w 1643 roku. Pierwotnie tablica stała w miejscu popełnienia zbrodni, na polu pod Uniegoszczem |
|||||||
|
|||||||
Świeradów Zdrój | pow. Lubań | gm. Świeradów-Zdrój | ul. Kościelna | ||||
Integralną część obecnego kościoła św. Józefa Oblubieńca NMP stanowi kaplica pod wezwaniem św. Jana Nepomucena, powstała już w roku 1785, poświęcona rok później. Późniejsza część kościoła jest neogotycka i powstała jako prywatna świątynia rodziny Schaffgotschów, właścicieli Świeradowa, w 1899 roku. Niestety, według wizji lokalnej JJK nie ma tam żadnego wizerunku JN, a informacja o witrażu nepomuckim w przewodnikach i na tablicach informacyjnych jest błędna (nad: R.K., JJK, sieć). To kolejny dowód na zarażenie von Schaffgotschów wirusem nepomuckim (zobacz powyżej Gryfów i Przecznica oraz Cieplice >>) |
|||||||
|
|||||||
- Świeradów-Zdrój-Czerniawa-Zdrój (Schwarzbach) | pow. Lubań | gm. Świeradów-Zdrój | |||||
W tej niegdyś samodzielnej wsi, dziś części Świeradowa, w latach 1785-87 działała kopalnia kobaltu "Jan Nepomucen". Działała ona tak krótko, bo wydobycie okazało się nieopłacalne. Możliwe, że kaplica JN przy kościele św. Józefa (zobacz wyżej) została ufundowana właśnie w związku z powstaniem kopalni (nad: M.Z.) |
|||||||
|
^ |
Powiat Wrocław (część należąca do X.Świdnicko-Jaworskiego, 4 + 2) | ||||
|
||||
zobacz część powiatu należącą do X.Wrocławskiego (>>) uwaga: odnaleźć zagubione w wyniku awarii obiekty |
||||
|
||||
|
|
|||||||
Sobótka | pow. Wrocław | gm. Sobótka | ul. Św. Jakuba | ||||
W kościele św. Jakuba można obejrzeć barokowy pełnoplastyczny ołtarz Jana N. z roku 1740 z całym tłumem aniołów dzierżących atrybuty (język i kłódkę), chmurek, baldachimów z frędzlami i promieni. Całość zwieńczona jest wyobrażeniem Kielicha i inicjałami FXR. Centralne miejsce przypadło figurze JN z pięknie ułożonymi dłońmi trzymającymi krucyfiks. I tu pytanie: czy skradziona (>>) figura z rejestru OODZ (PC01141) została odzyskana? Czy możne wykonano jej kopię lub na jej miejscu ustawiono całkiem inną barokową rzeźbę? A może była to po prostu pomyłka? W tym samym ołtarzu drzwiczki tabernakulum zdobi złocona płaskorzeźba ze sceną Spowiedzi Królowej |
|||||||
|
|
|||||||
Sobótka | pow. Wrocław | gm. Sobótka | ul. Św. Jakuba | ||||
W kruchcie kościoła św. Jakuba (zobacz wyżej) znajduje się biała figura Jana N. Wygląda na to, że jest to jeden z Nepomuków wyprodukowanych przez Zakład Sztuki Kościelnej Schaeferów z Piekar Śląskich (zobacz >>) (nad: J.K.) |
|||||||
|
|
|||||||
Sobótka | pow. Wrocław | gm. Sobótka | ul. Św. Jakuba 18 | ||||
W lapidarium Muzeum Ślężańskiego przechowuje się kamienną barokową rzeźbę Jana N. Pochodzi ona z Rogowa Sobóckiego i niestety pozbawiona jest głowy, ręki i góry krzyża |
|||||||
|
|
|||||||
Sobótka | pow. Wrocław | gm. Sobótka | ul. Świdnicka / Pl. Wolności | ||||
W kościele św. Anny przy ścianach naw ustawiono późnobarokowe rzeźby sześciu św. Janów, w tym Jana Nepomucena. Pozostali to Jan Chrzciciel, Jan Boży, Jan Sarkander, Jan Ewangelista, Jan Ostervicianus - personifikują cnoty chrześcijańskie |
|||||||
|
|
|||||||
- Sobótka | pow. Wrocław | gm. Sobótka | |||||
Ładny barokowy cokół w wnęką na światło umarłych - to wszystko, co pozostało po tutejszym Janie z 1725 roku. W kartuszu monogram rajcy Sobótki Jana Fryderyka Königa i data |
|||||||
|
|
|||||||
- Sobótka Zachodnia | pow. Wrocław | gm. Sobótka | |||||
Około 2 km od Domu Turysty "Pod Wieżycą", 500 m w lesie przed w Sobótką Zachodnią (zwaną Sobótka Górka), stoi na kamiennym słupie, odremontowana i ustawiona w lesie przez członków Wałbrzyskiego oddziału PTTK zaangażowanych w prowadzenie odznaki turystycznej "Szlakami św. Jana Nepomucena", kapliczka ponepomucka, dawniej z oleodrukiem Jana N. wewnątrz. Niestety w nieustalonym czasie oleodruk zniknął i został zastąpiony figurką Jezusa Miłosiernego (uwaga: należy monitorować - być może nepomuckość kapliczki zostanie przywrócona) (nad: J.K., uzup: U.B.). | |||||||
|