Pałacyk w podwórzu
kamienicy Stanisława Ursyn-Rusieckiego
Pałacyk wzniesiony w 1912 wg projektu
przypisywanego Józefowi N. Czerwińskiemu, zbudowany został dla
wybitnego kolekcjonera malarstwa, porcelany, fajansu i szkła
polskiego, tkanin, mebli, ksiąg i precjozów (zbiór darowany w 1939
Muzeum Narodowemu w Krakowie). W okresie międzywojennym na parterze
mieściła się klinika położniczo-ginekologiczna “Sano", a w czasie
powstania warszawskiego
szpital polowy. W 1973 dokonano gruntownego remontu oraz konserwacji
polichromii pod kier. Haliny Rudniewskiej. Obiekt
jest budynkiem ustawionym poprzecznie na zapleczu kamienicy
frontowej, w głębi podwórza, dzielącym je na dwie części i
sięgającym do obu boków posesji. Bryłę wieńczy dwuspadowy, łamany
dach ceramiczny, a elewacje i reprezentacyjne pomieszczenia pokrywa
ornamentyka w duchu neobaroku i neorokoka, w
secesyjnomodernistycznej interpretacji. Układ wnętrza jest mieszany,
na parterze zasadniczo dwutraktowy, z korytarzem międzytraktowym
(tylne pomieszczenia w amfiladzie), na piętrze podobny tylko w
południowej części budynku, natomiast w północnej
nieregularny, w części pasmowy. Konstrukcja ceglana, stropy zapewne
ogniotrwałe. Dziewięcioosiowa fasada ma symetryczny układ
trójstopniowy i jest w całości pasowo boniowana, także w partii
lizen ujmujących obustronnie każdy z segmentów. Segmenty skrajne,
najsilniej cofnięte, ożywiono jedynie parami wąskich
jednoskrzydłowych okien na piętrze. Segmenty pośrednie, także
dwuosiowe, zawierają wydłużone okna dwuskrzydłowe, z belkami
ślemiowymi wygiętymi w formie strzeleckiego łuku oraz nadślemiami
dzielonymi na osiem małych kwaterek. Gonie naroża otworów
zaokrąglono, a u podstawy osadzono gzymsy parapetowe. Okna piętra
różnią się zamknięciem w kształcie łuku odcinkowego, wzdłuż którego
rozciąga się girlanda, spływająca na wąskie listwy ujmujące ościeża
i upięta klińcowym zwornikiem. Ten ostatni, dekorowany roślinnym
zwisem, styka się z rozbudowanym profilowanym gzymsem koronującym.
Pod oknami osadzono gładkie prostokątne płyty oraz gzymsy
parapetowe. Odstępy między otworami są bardzo niewielkie, toteż pasy
ściany między nimi mogą być odczytywane jako boniowane lizeny. Na
wewnętrznych osiach obu opisywanych segmentów osadzono w dachu
blaszane facjatki o dwuspadowych zamknięciach, zwieńczonych kulą.
Środkowy, jednoosiowy segment fasady jest bardzo silnie wysunięty i
w ślepych ścianach bocznych ujęty pilastrami, które flankują także
frontową ścianę ryzalitu. Ta ostatnia jest wypukła w partii
centralnej i zaklęśnięta na skrajach, przy pilastrach, których
głowice wspierają rozerwaną podstawę szczytu, wyższego o kondygnację
od pozostałych segmentów budynku. Szczyt ten, zwieńczony wazonem,
zamknięty został łukiem, który przechodzi obustronnie w łagodnie
zaklęśnięte spływy. Archiwolta jest profilowana, zdobiona
ząbkowaniem, a pole szczytu, boniowane jak fasada, wypełnione oknem
w kształcie pionowej elipsy, gęsto szprosowanym. Otwór obramowano
ornamentowaną opaską z rocaillem u podstawy i zwornikiem w
zamknięciu, upinającym nadwieszoną girlandę. Podobna girlanda obiega
koszowy łuk zamknięcia balkonowego okna piętra, spływając na
szerokie, wypełnione płycinami listwy ujmujące ościeża. Rozbudowany
zwornik upinający girlandę ma postać broszy zdobionej wielopłatkowym
kwiatem przypominającym słonecznik. Kamienny balkon o tralkowej
balustradzie i narożnych cokołach spoczywa na płycie okolonej
regularnym belkowaniem i wspartej na parze jońskich kolumn o
wysokich bazach. Kolumny ustawiono na górnym z dwóch schodków
wypukłowklęsłym rzucie, prowadzących do portalu wejściowego. Kształt
otworu, opaska oraz girlanda są takie same jak w porte-fenetrze
piętra, odmienny jest natomiast zwornik, pełniący rolę kartusza
herbowego. W tarczy herbowej widoczna jest panna siedząca na
niedźwiedziu (“Ursyn", zwany też “Rawa" lub “Rawicz") z monogramem:
SUR, poniżej zaś na wstędze umieszczono dewizę: GENUS / A BOHEMIAE /
DUCIBUS, odnoszącą się do czeskich
korzeni rodu właściciela pałacu (Wrszowców).
Drzwi wejściowe są dwuskrzydłowe, pełne, płycinowopłytowe, o
barokowych płynnych liniach obrysów pól. Przedsionek pełniący
funkcję wiatrołapu jest bardzo płytki i zaokrąglony od czoła.
Lastrykowa posadzka, szara, cętkowana, wypełniona została pośrodku
ornamentem w postaci pary figur o sercowatym obrysie, utworzonym z
krzywek zestawionych w układzie lustrzanym. Ornament oraz kwadraty i
prostokąty w pasie bordiury mają kolor czarny i brązowy. Przedsionek
odseparowany jest od holu przeszklonym, czterosegmentowym
przepierzeniem, z wydzielonymi partiami nadświetli i dwuskrzydłowymi
drzwiami pośrodku. Drewniane filary po obu stronach drzwi ozdobiono
ponad cokołami kandelabrowym ornamentem panopliowym, ujętym
obustronnie wstęgami z ornamentem cekinowym. Cekiny zdobią też
listwę domykową drzwi, które, podobnie jak przęsła boczne
przepierzenia, mają u dołu jajownikowo obramowane płyciny z płytami
wewnątrz, równe wysokością cokołom filarów. Obie połowy nadświetla
drzwi ujęto drewnianymi rocaille'ami na przedłużeniu filarów, a
poszczególne przęsła przeszkleń tej partii flankowane są przez
kanelowane słupki. Partie przeszklone drzwi, segmentów bocznych i
nadświetli wypełnione zostały kratą, kutą w ciągi symetrycznych
zwitek i esownic. W przeszkleniu lewego skrzydła drzwi centralnie
osadzono złocony krzyż, którego ramiona, zakończone małymi
krzyżykami greckimi, przecina okrąg. Jest to wcześniejsza wersja
herbu “Rawicz", sprzed XIV w. (“Koło na Krzyżu"). Kompozycję tę
ujmują czterostronnie złocone lilie, które otaczają też złocony
monogram: SUR w drugim skrzydle. Monogram i krzyż z kołem powtórzono
w zmniejszeniu i bez lilii w węższych bocznych przęsłach
przepierzenia, w układzie odwrotnym.
Posadzka holu oraz podesty klatki schodowej, zlokalizowanej w jego
wnętrzu, wykonane są z drewna, ale naśladują wzorem typową dla
kamienic okładzinę ceramiczną. Tafle w naturalnym kolorze dębu mają
ścięte naroża i tu osadzono ukośnie małe tafelki w kolorze hebanu.
Drewniane dwubiegowe powrotne schody z prostokątną duszą łączą
parter z piętrem. Dolny podest umieszczony jest nieco wyżej niż
posadzka holu i poprzedzony został kilkoma schodkami. Segmenty
drewnianej balustrady poręczy, także w biegu wyrównawczym,
zaakcentowano masywnymi słupkami z p rycinami w bokach i
wydzielonymi głowicami. Poszczególne odcinki balustrad wypełniono
motywem plecionki tworzącej obrysy wydłużonych owali na przemian z
małymi pierścieniami.
Obfita dekoracja sztukatorska holu i klatki schodowej jest
znakomicie zachowana i utrzymana w kolorze białym, skontrastowanym z
seledynowym kolorytem ścian oraz płaszczyzn w obrębie poszczególnych
fragmentów kompozycji. Na lewej ścianie, tuż za wejściem osadzono
ślepy sztukatorski portal, w polu którego umieszczono współcześnie
tablicę informacyjną. Pilastry po bokach mają stylizowane głowice
jońskie oraz ustawione na bazach płycinowe trzony, ujęte u podstawy
liśćmi akantu i wypełnione ornamentem kandelabrowym. Łuk zamknięcia
wypełniono rytmem krążków, spięto konsolowym zwornikiem i osadzono
na tle uszakowej supraporty z rozetami w narożach. Supraportę
zamknięto schodkowe, dwustopniowo, ornamentowanym wąskim gzymsem.
Boczne stopnie otoczone są wicią akantu, środkowy zaś wypełniono nad
zwornikiem kartuszowym medalionem z monogramem: SUR i wstęgami u
podstawy. Stopień ten zwieńczono cokołem z wazonem, ujętym liśćmi
akantu. Belka ograniczająca u góry drugi bieg schodów i strop nad
dolnym podestem, została obustronnie podparta służkami o jońskich
głowicach, ozdobionych u podstawy maską husarza z rozwiniętymi
skrzydłami i gałązkami dębiny. Strop tego podestu ujęty jest wąską
wygiętą fasetą z ornamentem języczkowym i wypełniony diagonalnie
kwadratową, suto ornamentowaną ramą z czteroliściem pośrodku,
kryjącym podczep żyrandola. Trójkątne pola narożne ozdobiono
uskrzydlonymi główkami amorków. Ściana na wprost ożywiona została
osadzonymi pośrodku dwuskrzydłowymi drzwiami płycinowopłytowymi,
których górne płyty ozdobiono motywem czteroliścia z rozetką
pośrodku. Drzwi uzyskały bogatą oprawę, na którą składają się lizeny
z płycinami wypełnionymi ornamentem plecionkowym, fasetowo wygięty
ornamentowany gzyms nadproża oraz rozbudowana supraporta. Jej
centrum stanowi owalna tarcza z herbem “Rawicz" (jak przy wejściu),
poniżej której widoczna jest kamea na tle kartusza, z monogramem:
SUR oraz (poniżej) spływająca na gzyms nadproża wstęga z dewizą:
GENUS A BOEMIE DUCIBUS. Herb nakryty jest baldachimem, spod którego
aż na boki portalu spływają fałdy materii. Na gzymsie, po obu
stronach tarczy, siedzą putta grające na złoconych trąbach.
Wejście prowadzi do trójokiennego salonu, zaprojektowanego w tylnym
trakcie, dziś pozbawionego wystroju. W ścianach bocznych dolnego
podestu znajdują się przejścia do korytarzy międzytraktowych,
zaakcentowane identycznymi portalami. Ornamentowane listwy ościeży
zamknięte są belką nadproża dekorowaną rytmem większych i mniejszych
rozet. Wieńczący belkę profilowany, ząbkowy gzyms stanowi podstawę
dla trzech cokołów, z których boczne, niższe, stanowią podstawę pod
wazony. Masywniejszy i wyższy cokół środkowy zawiera kolejny kartusz
z kameą opatrzoną monogramem (jw.), ujęty liśćmi akantu i zwieńczony
wazonem flankowanym przez esownice.
Przęsła ścian wzdłuż biegu schodów oraz na podestach półpiętra i
piętra rozczłonkowano korynckimi pilastrami, w płycinach trzonów
których umieszczono panopliowy ornament kandelabrowy. Pola ścian
pomiędzy pilastrami niemal w całości wypełniono panopliami,
złożonymi z chorągwi, buńczuków, skrzydeł husarskich, przyłbic,
szyszaków, karabeli, mieczy, tarcz, kolczug, pancerzy, pik, strzał,
ryngrafów, buław itp., a także gałązek lauru i dębiny. Okno na
zaokrąglonym podeście półpiętra, okolonym wielostopniowym
ornamentowanym gzymsem, otrzymało gzyms parapetowy z motywem
jajownika, pod którym umieszczono kroksztyny zdobione czteroliściami,
a pomiędzy nimi datę na prostokątnej plakiecie: AD 1912.,
ujętąesownicarni.
Strop nad całym pomieszczeniem holu i klatki wypełniony jest trzema
wielolistwowymi, ornamentowanymi ramami, z których środkowa,
prostokątna, ma narożne uszaki wypełnione rozetami, a pośrodku
większą rozetę z podczepem żyrandola. Para wici akantu, przecinająca
krótsze boki ramy, ujmuje u podstawy tarczę herbową, stanowiącą
zwornik ramy każdego z obu mniejszych, skrajnych pól. Pola te są
czworoboczne, z dłuższymi bokami zaokrąglonymi, wypełnione
sztukatorskimi panopliami. Pole nad podestem półpiętra zawiera
przyłbicę z parą chorągwi i herbem “Kolo w Krzyżu" na tarczy,
natomiast pole nad podestem piętra szyszak, skrzydła husarskie
oraz herb “Rawicz". Na tymże podeście po bokach osadzono po dwoje
drzwi jednoskrzydłowych, w ścianie czołowej zaś jedne, nieco
odmienne. Boczne drzwi otrzymały identyczne oprawy, złożone z
wąskich, uszakowych obramień oraz supraport z trójpolowym fryzem, o
spływowych krawędziach bocznych dekorowanych liśćmi, profilowanym,
ornamentowanym gzymsem oraz cokołem z wazonem w zwieńczeniu, ujętym
dwiema esownicami. Każde z drzwi ma płycinowopłytową dekorację,
przeciętą pośrodku pionowym pasmem ornamentu cekinowego z rozetą w
połowie wysokości i stylizowaną głowicą koryncką w zwieńczeniu. Dwie
górne, kwadratowe płyciny wypełniono motywem czteroliścia. Pierwsze
drzwi po lewej prowadzą do pozbawionego dekoracji wąskiego pokoju
jednookiennego w trakcie frontowym, drugie do korytarzyka
międzytraktowego, trzecie, naprzeciw, do wąskiego pomieszczenia z
wyjściem do loggii w elewacji tylnej, czwarte zaś do saloniku
o ściętych narożach w trakcie przednim. Drzwi w ścianie czołowej
dekorowane są tylko dwiema płytami (górna zamknięta łukiem
odcinkowym), ale mają bogatszą oprawę. Po bokach ujmują je pilastry
toskańskie o płycinach wypełnionych ornamentem kandelabrowym,
dźwigające profilowaną arkadę obiegającą blendę supraporty i spiętą
konsolowym zwornikiem. W pachach nadłuczy widoczne są korony
królewskie na tle wstęg i liści. Głowice pilastrów i pas nad
drzwiami tworzą fryz dekorowany rozetkami o alteracyjnie zmiennej
wielkości. Wejście prowadzi do salonu, stanowiącego najbardziej
reprezentacyjne pomieszczenie pałacyku.
Salon ma kształt leżącego prostokąta, trzy okna od zachodu naprzeciw
wejścia oraz przejścia w krótszych ścianach bocznych: na lewo do
gabinetu, a na prawo do domniemanej biblioteki. Wszystkie elementy
stolarki otworowej mają odcień hebanu. Pomieszczenie pomalowane jest
obecnie na kolor lazurowozielony i ma intarsjowaną taflową posadzkę
o deseniu przecinających się ciemnych kwadratów na jasnym tle. W
narożu płd.wsch. stoi kominek w drewnianej, ciemnobrązowej barokowej
oprawie, ujęty obustronnie wydłużonymi wolutowymi spływami i
zwieńczony nadstawą flankowaną przez kanelowane filarki. Na skraju
ściany płn. od strony okien widoczny jest portal do aneksu salonu,
dziś zaślepiony. Trzony filarów przy ościeżach pokryto zielonkawym,
żyłkowanym stiukiem, nakładając na nie fantazyjne głowice z łebkami
niedźwiedzi i rocaille'ami. Filary dźwigają łuk archiwolty z wstęgą
częściowo złoconego jajownika oraz rocaillowym zwornikiem,
przecinającym wstęgę kimationu (jaja złocone) u podstawy wygiętej
fasety. Fasetę pokrywa w całości figuralny relief z dziesiątkami
postaci, ilustrujący zapewne dzieje rodu Rawitów. Strop obiega
złocona rama, wewnątrz której umieszczono ramę plafonu, także
złoconą, ćwierćkoliście wyciętą w narożach, gdzie osadzono wielkie
złocone rozety. Pole plafonu w całości wypełnione jest malowidłem,
wykonanym w technice polichromii, ilustrującym legendę o początkach
herbu Rawitów. Pośrodku widoczny jest lew walczący z niedźwiedziem,
do karku którego uczepiona jest panna. Po prawej stronie scenie
walki przygląda się grupa pieszych i konnych rycerzy, nad postaciami
unoszą się Sławy z trąbami, a u podstawy kompozycji na purpurowym
płaszczu spoczywa korona królewska. Autorem malowidła jest Antoni
Piotrowski, którego sygnatura z datą: 1914 widoczna jest na
plafonie.
Gabinet znajduje się po południowej stronie salonu i jest wąskim,
jednookiennym pomieszczeniem doświetlonym od zachodu. W dłuższej
ścianie płd. znajduje się przejście do sypialni, a w ścianie
naprzeciw okna do korytarzyka międzytraktowego. Pomieszczenie
dekorowane jest w partii fasety i stropu. Faseta ujęta złoconymi
pasami, od dołu jajownikiem, od góry zaś ornamentem języczkowym,
wypełniona została ciągiem girland i wstęg, częściowo złoconych.
Rama ze złoconym kimationem lesbijskim ogranicza plafon o trzech
polach zamkniętych suto zdobionymi złoconymi oprawami. Środkowe pole
o kształcie owalu zawiera polichromię wyobrażającą trzy gracje (dwie
nagie, trzecia w powłóczystej szacie), natomiast malowidła w
półkolistych polach skrajnych przedstawiają nagie postacie kobiece,
odpowiednio: Jutrzenką i Noc. Części plafonu połączono złoconymi
rozetami osadzonymi w wieńcach, ujętymi z dwóch pozostałych boków
małymi polami dopełniającymi w formie trapezów o trzech wklęsło
zaokrąglonych krawędziach, wypełnionych malowanymi obłokami.
Przetrwała sygnatura: A. PIOTROWSKI, 1914.
Sypialnia za gabinetem kończy amfiladę pomieszczeń od południa.
Przetrwała tu dekoracja stropu z niską wygiętą fasetą, wypełnioną
rocaille'ami, wicią akantu i regencyjnym siatkowaniem. Podczep
żyrandola umieszczono w połowie długości stropu, ale asymetrycznie,
blisko ściany płd., tworząc tu sztukatorską kompozycję złożoną z
koła i wychodzących zeń snopów promieni. Dwa naroża stropu ozdobiono
diagonalnie polami eliptycznymi, otoczonymi perełkowaniem, wokół
stropu zaś przeciągnięto silnie wijącą się wić roślinną.
Łazienka dostępna z sypialni składa się z trzech pomieszczeń:
przedsionka oraz (po jego północnej stronie) właściwej łazienki i
ubikacji. Ta ostatnia ma ściany wyłożone marmurem, sama łazienka
otrzymała dekoracje ścienne w duchu antycznym, natomiast
przedsionek, wąski, prostokątny, doświetlony oknem od wschodu, w
całości pokryty jest dekoracją malarskosztukatorską o motywach
łączących cechy stylistyki orientalnej, ludowej i secesyjnej.
Malatura ścian przypomina wielobarwne dywany z plecionkowymi
bordiurami oraz wypełnieniem \v postaci kwiatów, rozet,
symetrycznych kompozycji abstrakcyjnych i arabesek. Przeważają
kolory: sepia, czerwony, błękitny, granatowy i różne odcienie
zieleni. Supraporty nad czterema wąskimi drzwiami (do sypialni oraz
korytarzyka, łazienki i ubikacji trzy ostatnie w ścianie pln.)
mają łukowe zamknięcia typu “ośli grzbiet", spięte w zwieńczeniu
wielobarwnymi liliami. W polach podłuczy dominuje ornament
arabeskowy na czerwonym tle. Pomiędzy drzwiami do pomieszczeń
sanitarnych osadzono czerwonozieloną kolumienkę ze złoceniami i
liściastą, kielichową podstawą. Pośrodku ściany płd. wyróżnia się
duże malowidło o wykroju zamkniętym łukiem mauretańskim, jedyne
mające białe tło. Przedstawia ono orientalne wielobarwne lampy na
tle niebieskawych kwiatów. Pomieszczenie obiega fryz ze
stylizowanymi, różnokolorowymi palmetami, dzielonymi złoconymi
tralkami. Te ostatnie podtrzymują dwustopniowy gzyms, w obu pasach
pionowo żłobkowany i półkoliście zaklęśnięty pomiędzy poszczególnymi
parami tralek. Strop jest płaski, bielony, natomiast lastrykowa
posadzka, białoszara i cętkowana, ma mozaikową, plecionkowotreflową
bordiurę w kolorach różowym i czarnym.
Biblioteka po północnej stronie salonu miała jeszcze w latach 80. XX
w. belkowany strop, dziś nieistniejący. Od zachodu doświetlona jest
porte-fenetrem loggii, podobnie jak drugie pomieszczenie,
sąsiadujące z biblioteką od północy.
Jadalnia przylega do biblioteki od strony wschodniej. Jest to duże,
kwadratowe pomieszczenie z dwoma oknami od wschodu, mające od tej
strony ścięte narożniki wypełnione konchowymi niszami, w których
osadzono drzwiczki (jedne z nich kryją szyb windowy). Nisze ponad
drzwiczkami są sztukatorsko ornamentowane i zwieńczone rocaille'owa
konchą. Dolny pas ścian oblicowano płytami boazerii. Winne grona na
tle wstęg rozmieszczono na wszystkich ścianach pod fasetą, odciętą
listwą sztukatorską. Strop obiega rama wypełniona owocami i
roślinami. Intarsjowana posadzka złożona jest z sześciobocznych
tafelek i obramowana bordiurą z precyzyjnie wykonanymi zwitkami
akantu.
Pokój północny stanowi środkowe z trzech pomieszczeń kończących ciąg
pokojów od północy. Sąsiaduje on z dawną łazienką od wschodu i
pozbawionym dekoracji jednookiennym pokoikiem od zachodu. Zachowała
się tu girlandowa dekoracja wygiętej fasety oraz drobna wić
kwiatowoliściasta, uzupełniona taśmami i obiegająca strop.
Boczna klatka schodowa zlokalizowana jest na trzeciej osi przedniego
traktu budynku i łączy piwnice ze strychem. Cementowe schody i
prętowe balustrady poręczy kontrastują z ceramicznymi posadzkami
podestów, ułożonymi z białych płytek, przy ściętych narożach których
osadzono ukośnie żółte płytki terakotowe. Z piwnic jest wyjście na
ogród, dostępny także z porte-fenetrów kilku pomieszczeń parteru.
Ogród otoczony jest z trzech stron wysokim, tynkowanym murem,
boniowanym pasowo, z wyjątkiem szeregu arkadowych blend,
rozczłonkowujących jego lico. Północną część ogrodu zajmuje taras,
poprzedzony schodami łukowo rozszerzającymi się ku dołowi i
ograniczony balustradą tralkowocokołową.
Elewacja zach. pałacyku wychodząca na ogród jest dwukondygnacyjna i
ośmioosiowa. Jej skraje zaakcentowano pozornymi ryzalitami
jednoosiowymi, a środek podobnym ryzalitem dwuosiowym,
zamkniętym trójkątnym frontonem ponad silnie rozbudowanym, ząbkowym,
profilowanym gzymsem koronującym. Tympanon przepruto poziomym
eliptycznym okulusem w kartuszowej oprawie, ujętym parą girland. Do
ryzalitu dostawiono parterowy aneks o zaokrąglonych krawędziach i
pasowo boniowanych ścianach, jak całe przyziemie. W ścianie
czołowej, lekko wysuniętej względem narożników, osadzono okno
weneckie, którego jednoskrzydłowe segmenty boczne mają ćwierćkoliste
zamknięcie. Okna w narożnikach są jednoskrzydłowe, ale stosunkowo
szerokie, mające zaokrąglone górne naroża. Przybudówkę wieńczy taras
o tralkowocokołowej balustradzie, która łukowym, ćwierćkolistym
aneksem łączy się z balustradą dwuprzęsłowej loggii na drugiej i
trzeciej osi. Loggia ma postać głębokiej wnęki, w której każde
ograniczone balustradą przęsło ujęto w licu elewacji parąjońskich
kolumn z festonami podwieszonymi pod ślimacznicami. Cokoły balustrad
są jednocześnie bazami kolumn. Widoczne w głębi bliźniacze trójskrzydłowe porte-fenetry są bardzo szerokie, ozdobione w pasie
odcinkowego łuku zamknięcia girlandami, spływającymi na płyciny
listew ujmujących ościeża. Konsolowe zworniki przepasano girlandami.
Identycznie dekorowane są wszystkie pozostałe, węższe okna piętra,
trójskrzydłowe w ryzalitach bocznych i dwuskrzydłowe na pozostałych
osiach. Wspierają się one na pasie kordonowego gzymsu z wewnętrznym
fryzem (w jego polu pary wsporników parapetowych), który stanowi
przedłużenie balustrad balkonu i loggii i znajduje kontynuację w
attykowym pasie wieńczącym mur ogrodu. Tak samo zróżnicowaną
szerokość mają okna parteru o zaokrąglonych górnych narożach otworów
i gzymsach parapetowych u podstawy, a także dwa porte-fenetry
prowadzące na taras. Stolarka okienna jest taka sama jak opisana od
frontu.
Najlepiej zachowana i najobficiej dekorowana rezydencja spośród
nielicznych obiektów tego typu wzniesionych na terenie Warszawy w
pocz. XX w. Unikatowy charakter wnętrz. |
 |
:::
