Przez bardzo długi czas bliżej mi było do Francji, Włoch czy na Litwę niż w region Szczecina, Koszalina czy Kamienia. Wreszcie udało się odwiedzić te strony, po raz pierwszy od czasów szkoły podstawowej. Wrażenie ogólne: krajobraz wymyślony do ostatniego drzewka, zdominowany przez niewielkie miasteczka oddalone od siebie o 15 kilometrów i otoczone murami obronnymi, zwarte wsie,  olbrzymie folwarki. Co jakiś czas barokowy pałac, zwykle na miejscu starszego. Czerwień dachów, szarość murów z kamienia polnego, czerń i biel szachulcowych ścian (czasem jednak żółtych lub czerwonych). Dominantami są stare kościoły, dołem kamienne, górą ceglane, sięgające metryką XII wieku, stojące wśród drzew i otoczone murami. Widać ślady rozrywek czerwonoarmistów i gospodarki socjalistycznej - z wielu dworów i pałaców zostały tylko słupy bramy, wiele miasteczek zabudowano blokami z wielkiej płyty.
 

Cała kolekcja romańskich i gotyckich kościółków zachęca do włóczenia się po zapomnianych zakątkach Księstwa. A nagrodą bywa taka perełka jak Brzesko: drewniany strop malowany w muzykujące anioły, ambona, chór i ołtarz są rewelacyjne. A całości dopełnia komponujący się nimi złoty średniowieczny tryptyk.
 

Gęsto rozsiane są stare grodziska; jednym z nich jest to z Cedyni. A sama Cedynia położona jest na skarpie Odry jak miasteczka Toskanii, gdzie do wieńczącego wzgórze kościoła wjeżdża się serpentynami.

O dawnej zamożności regionu świadczy wielkość chłopskich stodół, pańskich folwarków i świetność miejskich budowli publicznych. Ratusz w Chojnie to dobry przykład: koronkowe fasady, pięknie sklepione podziemia.